Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမာနဝတ္ထု-အဋ္ဌကထာ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
၈. ပဌမသူစိဝိမာနဝဏ္ဏနာ
8. Paṭhamasūcivimānavaṇṇanā
ဥစ္စမိဒံ မဏိထူဏံ ဝိမာနန္တိ သူစိဝိမာနံ။ တသ္သ ကာ ဥပ္ပတ္တိ? ဘဂဝာ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ။ တေန သမယေန အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ စီဝရကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, အတ္ထော စ ဟောတိ သူစိယာ။ သော ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တော ကမ္မာရသ္သ ဂေဟဒ္ဝာရေ အဋ္ဌာသိ။ တံ ဒိသ္ဝာ ကမ္မာရော အာဟ ‘‘ကေန, ဘန္တေ, အတ္ထော’’တိ? ‘‘စီဝရကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ အတ္ထိ, သူစိယာ အတ္ထော’’တိ။ ကမ္မာရော ပသန္နမာနသော ကတပရိယောသိတာ ဒ္ဝေ သူစိယော ဒတ္ဝာ ‘‘ပုနပိ, ဘန္တေ, သူစိယာ အတ္ထေ သတိ မမ အာစိက္ခေယ္ယာထာ’’တိ ဝတ္ဝာ ပဉ္စပတိဋ္ဌိတေန ဝန္ဒိ။ ထေရော တသ္သ အနုမောဒနံ ကတ္ဝာ ပက္ကာမိ။ သော အပရဘာဂေ ကာလံ ကတ္ဝာ တာဝတိံသေသု ဥပ္ပဇ္ဇိ။ အထ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဒေဝစာရိကံ စရန္တော တံ ဒေဝပုတ္တံ ဣမာဟိ ဂာထာဟိ ပုစ္ဆိ –
Uccamidaṃmaṇithūṇaṃ vimānanti sūcivimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena āyasmato sāriputtassa cīvarakammaṃ kātabbaṃ hoti, attho ca hoti sūciyā. So rājagahe piṇḍāya caranto kammārassa gehadvāre aṭṭhāsi. Taṃ disvā kammāro āha ‘‘kena, bhante, attho’’ti? ‘‘Cīvarakammaṃ kātabbaṃ atthi, sūciyā attho’’ti. Kammāro pasannamānaso katapariyositā dve sūciyo datvā ‘‘punapi, bhante, sūciyā atthe sati mama ācikkheyyāthā’’ti vatvā pañcapatiṭṭhitena vandi. Thero tassa anumodanaṃ katvā pakkāmi. So aparabhāge kālaṃ katvā tāvatiṃsesu uppajji. Atha āyasmā mahāmoggallāno devacārikaṃ caranto taṃ devaputtaṃ imāhi gāthāhi pucchi –
၉၄၄.
944.
‘‘ဥစ္စမိဒံ မဏိထူဏံ ဝိမာနံ။ပေ.။
‘‘Uccamidaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ…pe…
ဝဏ္ဏော စ တေ သဗ္ဗဒိသာ ပဘာသတီ’’တိ။
Vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
၉၄၈. ‘‘သော ဒေဝပုတ္တော အတ္တမနော။ပေ.။ ယသ္သ ကမ္မသ္သိဒံ ဖလံ’’။
948. ‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
၉၄၉.
949.
‘‘ယံ ဒဒာတိ န တံ ဟောတိ၊ ယဉ္စေဝ ဒဇ္ဇာ တဉ္စေဝ သေယ္ယော။
‘‘Yaṃ dadāti na taṃ hoti, yañceva dajjā tañceva seyyo;
သူစိ ဒိန္နာ သူစိမေဝ သေယ္ယော။
Sūci dinnā sūcimeva seyyo.
၉၅၀.
950.
‘‘တေန မေတာဒိသော ဝဏ္ဏော။ပေ.။
‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe…
ဝဏ္ဏော စ မေ သဗ္ဗဒိသာ ပဘာသတီ’’တိ။
Vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
၉၄၉. တတ္ထ ယံ ဒဒာတီတိ ယာဒိသံ ဒေယ္ယဓမ္မံ ဒဒာတိ။ န တံ ဟောတီတိ တသ္သ တာဒိသမေဝ ဖလံ န ဟောတိ။ အထ ခော ခေတ္တသမ္ပတ္တိယာ စ စိတ္တသမ္ပတ္တိယာ စ တတော ဝိပုလတရံ ဥဠာရတရမေဝ ဖလံ ဟောတိ။ တသ္မာ ယဉ္စေဝ ဒဇ္ဇာ တဉ္စေဝ သေယ္ယောတိ ယံကိဉ္စိဒေဝ ဝိဇ္ဇမာနံ ဒဇ္ဇာ ဒဒေယ္ယ, တဉ္စေဝ တဒေဝ သေယ္ယော, ယသ္သ ကသ္သစိ အနဝဇ္ဇသ္သ ဒေယ္ယဓမ္မသ္သ ဒာနမေဝ သေယ္ယော, ကသ္မာ? မယာ ဟိ သူစိ ဒိန္နာ သူစိမေဝ သေယ္ယော, သူစိဒာနမေဝ မယ္ဟံ သေယ္ယံ ဇာတံ, ယတော အယမီဒိသီ သမ္ပတ္တိ လဒ္ဓာတိ အဓိပ္ပာယော။
949. Tattha yaṃ dadātīti yādisaṃ deyyadhammaṃ dadāti. Na taṃ hotīti tassa tādisameva phalaṃ na hoti. Atha kho khettasampattiyā ca cittasampattiyā ca tato vipulataraṃ uḷāratarameva phalaṃ hoti. Tasmā yañceva dajjā tañceva seyyoti yaṃkiñcideva vijjamānaṃ dajjā dadeyya, tañceva tadeva seyyo, yassa kassaci anavajjassa deyyadhammassa dānameva seyyo, kasmā? Mayā hi sūci dinnā sūcimeva seyyo, sūcidānameva mayhaṃ seyyaṃ jātaṃ, yato ayamīdisī sampatti laddhāti adhippāyo.
သူစိဝိမာနဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Sūcivimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ဝိမာနဝတ္ထုပာဠိ • Vimānavatthupāḷi / ၈. ပဌမသူစိဝိမာနဝတ္ထု • 8. Paṭhamasūcivimānavatthu