Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પટિસમ્ભિદામગ્ગપાળિ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
૧. પઠમસુત્તન્તનિદ્દેસો
1. Paṭhamasuttantaniddeso
કથં દુક્ખં તથટ્ઠેન સચ્ચં? ચત્તારો દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. દુક્ખસ્સ પીળનટ્ઠો, સઙ્ખતટ્ઠો, સન્તાપટ્ઠો, વિપરિણામટ્ઠો – ઇમે ચત્તારો દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. એવં દુક્ખં તથટ્ઠેન સચ્ચં.
Kathaṃ dukkhaṃ tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro dukkhassa dukkhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Dukkhassa pīḷanaṭṭho, saṅkhataṭṭho, santāpaṭṭho, vipariṇāmaṭṭho – ime cattāro dukkhassa dukkhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ dukkhaṃ tathaṭṭhena saccaṃ.
કથં સમુદયો તથટ્ઠેન સચ્ચં? ચત્તારો સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. સમુદયસ્સ આયૂહનટ્ઠો, નિદાનટ્ઠો, સંયોગટ્ઠો પલિબોધટ્ઠો – ઇમે ચત્તારો સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. એવં સમુદયો તથટ્ઠેન સચ્ચં.
Kathaṃ samudayo tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro samudayassa samudayaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Samudayassa āyūhanaṭṭho, nidānaṭṭho, saṃyogaṭṭho palibodhaṭṭho – ime cattāro samudayassa samudayaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ samudayo tathaṭṭhena saccaṃ.
કથં નિરોધો તથટ્ઠેન સચ્ચં? ચત્તારો નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. નિરોધસ્સ નિસ્સરણટ્ઠો, વિવેકટ્ઠો, અસઙ્ખતટ્ઠો, અમતટ્ઠો – ઇમે ચત્તારો નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. એવં નિરોધો તથટ્ઠેન સચ્ચં.
Kathaṃ nirodho tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro nirodhassa nirodhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Nirodhassa nissaraṇaṭṭho, vivekaṭṭho, asaṅkhataṭṭho, amataṭṭho – ime cattāro nirodhassa nirodhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ nirodho tathaṭṭhena saccaṃ.
કથં મગ્ગો તથટ્ઠેન સચ્ચં? ચત્તારો મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. મગ્ગસ્સ નિય્યાનટ્ઠો, હેતુટ્ઠો, દસ્સનટ્ઠો, આધિપતેય્યટ્ઠો – ઇમે ચત્તારો મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠા તથા અવિતથા અનઞ્ઞથા. એવં મગ્ગો તથટ્ઠેન સચ્ચં.
Kathaṃ maggo tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro maggassa maggaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Maggassa niyyānaṭṭho, hetuṭṭho, dassanaṭṭho, ādhipateyyaṭṭho – ime cattāro maggassa maggaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ maggo tathaṭṭhena saccaṃ.
૯. કતિહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? ચતૂહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. તથટ્ઠેન, અનત્તટ્ઠેન, સચ્ચટ્ઠેન, પટિવેધટ્ઠેન – ઇમેહિ ચતૂહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
9. Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Tathaṭṭhena, anattaṭṭhena, saccaṭṭhena, paṭivedhaṭṭhena – imehi catūhākārehi cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? ચતૂહાકારેહિ તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠો તથટ્ઠો, સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠો તથટ્ઠો, નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠો તથટ્ઠો, મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠો તથટ્ઠો – ઇમેહિ ચતૂહાકારેહિ તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho tathaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho tathaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho tathaṭṭho, maggassa maggaṭṭho tathaṭṭho – imehi catūhākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં અનત્તટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? ચતૂહાકારેહિ અનત્તટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠો અનત્તટ્ઠો, સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠો અનત્તટ્ઠો, નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠો અનત્તટ્ઠો, મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠો અનત્તટ્ઠો – ઇમેહિ ચતૂહાકારેહિ અનત્તટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ anattaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi anattaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho anattaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho anattaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho anattaṭṭho, maggassa maggaṭṭho anattaṭṭho – imehi catūhākārehi anattaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં સચ્ચટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? ચતૂહાકારેહિ સચ્ચટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠો સચ્ચટ્ઠો, સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠો સચ્ચટ્ઠો, નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠો સચ્ચટ્ઠો, મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠો સચ્ચટ્ઠો – ઇમેહિ ચતૂહાકારેહિ સચ્ચટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ saccaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi saccaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho saccaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho saccaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho saccaṭṭho, maggassa maggaṭṭho saccaṭṭho – imehi catūhākārehi saccaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં પટિવેધટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? ચતૂહાકારેહિ પટિવેધટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો – ઇમેહિ ચતૂહાકારેહિ પટિવેધટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho paṭivedhaṭṭho nirodhassa nirodhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, maggassa maggaṭṭho paṭivedhaṭṭho – imehi catūhākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
૧૦. કતિહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? યં અનિચ્ચં તં દુક્ખં, યં દુક્ખં તં અનિચ્ચં, યં અનિચ્ચઞ્ચ દુક્ખઞ્ચ તં અનત્તા. યં અનિચ્ચઞ્ચ દુક્ખઞ્ચ અનત્તા ચ તં તથં. યં અનિચ્ચં ચ દુક્ખઞ્ચ અનત્તા ચ તથઞ્ચ તં સચ્ચં. યં અનિચ્ચઞ્ચ દુક્ખઞ્ચ અનત્તા ચ તથઞ્ચ સચ્ચઞ્ચ તં એકસઙ્ગહિતં. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
10. Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Yaṃ aniccaṃ taṃ dukkhaṃ, yaṃ dukkhaṃ taṃ aniccaṃ, yaṃ aniccañca dukkhañca taṃ anattā. Yaṃ aniccañca dukkhañca anattā ca taṃ tathaṃ. Yaṃ aniccaṃ ca dukkhañca anattā ca tathañca taṃ saccaṃ. Yaṃ aniccañca dukkhañca anattā ca tathañca saccañca taṃ ekasaṅgahitaṃ. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કતિહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? નવહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. તથટ્ઠેન, અનત્તટ્ઠેન, સચ્ચટ્ઠેન, પટિવેધટ્ઠેન, અભિઞ્ઞટ્ઠેન, પરિઞ્ઞટ્ઠેન, પહાનટ્ઠેન, ભાવનટ્ઠેન, સચ્છિકિરિયટ્ઠેન – ઇમેહિ નવહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Navahākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Tathaṭṭhena, anattaṭṭhena, saccaṭṭhena, paṭivedhaṭṭhena, abhiññaṭṭhena, pariññaṭṭhena, pahānaṭṭhena, bhāvanaṭṭhena, sacchikiriyaṭṭhena – imehi navahākārehi cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? નવહાકારેહિ તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠો તથટ્ઠો, સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠો તથટ્ઠો, નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠો તથટ્ઠો, મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠો તથટ્ઠો, અભિઞ્ઞાય અભિઞ્ઞટ્ઠો તથટ્ઠો, પરિઞ્ઞાય પરિઞ્ઞટ્ઠો તથટ્ઠો, પહાનસ્સ પહાનટ્ઠો તથટ્ઠો, ભાવનાય ભાવનટ્ઠો તથટ્ઠો, સચ્છિકિરિયાય સચ્છિકિરિયટ્ઠો તથટ્ઠો – ઇમેહિ નવહાકારેહિ તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Navahākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho tathaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho tathaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho tathaṭṭho, maggassa maggaṭṭho tathaṭṭho, abhiññāya abhiññaṭṭho tathaṭṭho, pariññāya pariññaṭṭho tathaṭṭho, pahānassa pahānaṭṭho tathaṭṭho, bhāvanāya bhāvanaṭṭho tathaṭṭho, sacchikiriyāya sacchikiriyaṭṭho tathaṭṭho – imehi navahākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં અનત્તટ્ઠેન… સચ્ચટ્ઠેન… પટિવેધટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? નવહાકારેહિ પટિવેધટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ દુક્ખટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, સમુદયસ્સ સમુદયટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, નિરોધસ્સ નિરોધટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, મગ્ગસ્સ મગ્ગટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, અભિઞ્ઞાય અભિઞ્ઞટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, પરિઞ્ઞાય પરિઞ્ઞટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, પહાનસ્સ પહાનટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, ભાવનાય ભાવનટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો, સચ્છિકિરિયાય સચ્છિકિરિયટ્ઠો પટિવેધટ્ઠો – ઇમેહિ નવહાકારેહિ પટિવેધટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ anattaṭṭhena… saccaṭṭhena… paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Navahākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho paṭivedhaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, maggassa maggaṭṭho paṭivedhaṭṭho, abhiññāya abhiññaṭṭho paṭivedhaṭṭho, pariññāya pariññaṭṭho paṭivedhaṭṭho, pahānassa pahānaṭṭho paṭivedhaṭṭho, bhāvanāya bhāvanaṭṭho paṭivedhaṭṭho, sacchikiriyāya sacchikiriyaṭṭho paṭivedhaṭṭho – imehi navahākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
૧૧. કતિહાકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? દ્વાદસહિ આકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. તથટ્ઠેન, અનત્તટ્ઠેન, સચ્ચટ્ઠેન, પટિવેધટ્ઠેન, અભિજાનનટ્ઠેન, પરિજાનનટ્ઠેન, ધમ્મટ્ઠેન, તથટ્ઠેન, ઞાતટ્ઠેન, સચ્છિકિરિયટ્ઠેન, ફસ્સનટ્ઠેન, અભિસમયટ્ઠેન – ઇમેહિ દ્વાદસહિ આકારેહિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
11. Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Dvādasahi ākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Tathaṭṭhena, anattaṭṭhena, saccaṭṭhena, paṭivedhaṭṭhena, abhijānanaṭṭhena, parijānanaṭṭhena, dhammaṭṭhena, tathaṭṭhena, ñātaṭṭhena, sacchikiriyaṭṭhena, phassanaṭṭhena, abhisamayaṭṭhena – imehi dvādasahi ākārehi cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? સોળસહિ આકારેહિ તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ પીળનટ્ઠો, સઙ્ખતટ્ઠો, સન્તાપટ્ઠો, વિપરિણામટ્ઠો, તથટ્ઠો; સમુદયસ્સ આયૂહનટ્ઠો, નિદાનટ્ઠો, સંયોગટ્ઠો, પલિબોધટ્ઠો તથટ્ઠો; નિરોધસ્સ નિસ્સરણટ્ઠો, વિવેકટ્ઠો, અસઙ્ખતટ્ઠો, અમતટ્ઠો તથટ્ઠો; મગ્ગસ્સ નિય્યાનટ્ઠો, હેતુટ્ઠો, દસ્સનટ્ઠો, આધિપતેય્યટ્ઠો તથટ્ઠો – ઇમેહિ સોળસહિ આકારેહિ તથટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Soḷasahi ākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa pīḷanaṭṭho, saṅkhataṭṭho, santāpaṭṭho, vipariṇāmaṭṭho, tathaṭṭho; samudayassa āyūhanaṭṭho, nidānaṭṭho, saṃyogaṭṭho, palibodhaṭṭho tathaṭṭho; nirodhassa nissaraṇaṭṭho, vivekaṭṭho, asaṅkhataṭṭho, amataṭṭho tathaṭṭho; maggassa niyyānaṭṭho, hetuṭṭho, dassanaṭṭho, ādhipateyyaṭṭho tathaṭṭho – imehi soḷasahi ākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
કથં અનત્તટ્ઠેન…પે॰… સચ્ચટ્ઠેન… પટિવેધટ્ઠેન… અભિજાનનટ્ઠેન… પરિજાનનટ્ઠેન… ધમ્મટ્ઠેન… તથટ્ઠેન… ઞાતટ્ઠેન… સચ્છિકિરિયટ્ઠેન… ફસ્સનટ્ઠેન… અભિસમયટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ? સોળસહિ આકારેહિ અભિસમયટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ. દુક્ખસ્સ પીળનટ્ઠો, સઙ્ખતટ્ઠો, સન્તાપટ્ઠો, વિપરિણામટ્ઠો, અભિસમયટ્ઠો; સમુદયસ્સ આયૂહનટ્ઠો, નિદાનટ્ઠો, સંયોગટ્ઠો, પલિબોધટ્ઠો, અભિસમયટ્ઠો; નિરોધસ્સ નિસ્સરણટ્ઠો , વિવેકટ્ઠો, અસઙ્ખતટ્ઠો, અમતટ્ઠો, અભિસમયટ્ઠો; મગ્ગસ્સ નિય્યાનટ્ઠો, હેતુટ્ઠો, દસ્સનટ્ઠો, આધિપતેય્યટ્ઠો, અભિસમયટ્ઠો – ઇમેહિ સોળસહિ આકારેહિ અભિસમયટ્ઠેન ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકસઙ્ગહિતાનિ. યં એકસઙ્ગહિતં તં એકત્તં. એકત્તં એકેન ઞાણેન પટિવિજ્ઝતીતિ – ચત્તારિ સચ્ચાનિ એકપ્પટિવેધાનિ.
Kathaṃ anattaṭṭhena…pe… saccaṭṭhena… paṭivedhaṭṭhena… abhijānanaṭṭhena… parijānanaṭṭhena… dhammaṭṭhena… tathaṭṭhena… ñātaṭṭhena… sacchikiriyaṭṭhena… phassanaṭṭhena… abhisamayaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Soḷasahi ākārehi abhisamayaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa pīḷanaṭṭho, saṅkhataṭṭho, santāpaṭṭho, vipariṇāmaṭṭho, abhisamayaṭṭho; samudayassa āyūhanaṭṭho, nidānaṭṭho, saṃyogaṭṭho, palibodhaṭṭho, abhisamayaṭṭho; nirodhassa nissaraṇaṭṭho , vivekaṭṭho, asaṅkhataṭṭho, amataṭṭho, abhisamayaṭṭho; maggassa niyyānaṭṭho, hetuṭṭho, dassanaṭṭho, ādhipateyyaṭṭho, abhisamayaṭṭho – imehi soḷasahi ākārehi abhisamayaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
૧૨. સચ્ચાનં કતિ લક્ખણાનિ? સચ્ચાનં દ્વે લક્ખણાનિ. સઙ્ખતલક્ખણઞ્ચ, અસઙ્ખતલક્ખણઞ્ચ – સચ્ચાનં ઇમાનિ દ્વે લક્ખણાનિ.
12. Saccānaṃ kati lakkhaṇāni? Saccānaṃ dve lakkhaṇāni. Saṅkhatalakkhaṇañca, asaṅkhatalakkhaṇañca – saccānaṃ imāni dve lakkhaṇāni.
સચ્ચાનં કતિ લક્ખણાનિ? સચ્ચાનં છ લક્ખણાનિ. સઙ્ખતાનં સચ્ચાનં ઉપ્પાદો પઞ્ઞાયતિ, વયો પઞ્ઞાયતિ, ઠિતાનં અઞ્ઞથત્તં પઞ્ઞાયતિ અસઙ્ખતસ્સ સચ્ચસ્સ ન ઉપ્પાદો પઞ્ઞાયતિ , ન વયો પઞ્ઞાયતિ, ન ઠિતસ્સ અઞ્ઞથત્તં પઞ્ઞાયતિ – સચ્ચાનં ઇમાનિ છ લક્ખણાનિ.
Saccānaṃ kati lakkhaṇāni? Saccānaṃ cha lakkhaṇāni. Saṅkhatānaṃ saccānaṃ uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitānaṃ aññathattaṃ paññāyati asaṅkhatassa saccassa na uppādo paññāyati , na vayo paññāyati, na ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati – saccānaṃ imāni cha lakkhaṇāni.
સચ્ચાનં કતિ લક્ખણાનિ? સચ્ચાનં દ્વાદસ લક્ખણાનિ. દુક્ખસચ્ચસ્સ ઉપ્પાદો પઞ્ઞાયતિ, વયો પઞ્ઞાયતિ, ઠિતસ્સ અઞ્ઞથત્તં પઞ્ઞાયતિ; સમુદયસચ્ચસ્સ ઉપ્પાદો પઞ્ઞાયતિ, વયો પઞ્ઞાયતિ, ઠિતસ્સ અઞ્ઞથત્તં પઞ્ઞાયતિ; મગ્ગસચ્ચસ્સ ઉપ્પાદો પઞ્ઞાયતિ, વયો પઞ્ઞાયતિ, ઠિતસ્સ અઞ્ઞથત્તં પઞ્ઞાયતિ; નિરોધસચ્ચસ્સ ન ઉપ્પાદો પઞ્ઞાયતિ, ન વયો પઞ્ઞાયતિ, ન ઠિતસ્સ અઞ્ઞથત્તં પઞ્ઞાયતિ – સચ્ચાનં ઇમાનિ દ્વાદસ લક્ખણાનિ.
Saccānaṃ kati lakkhaṇāni? Saccānaṃ dvādasa lakkhaṇāni. Dukkhasaccassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; samudayasaccassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; maggasaccassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; nirodhasaccassa na uppādo paññāyati, na vayo paññāyati, na ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati – saccānaṃ imāni dvādasa lakkhaṇāni.
ચતુન્નં સચ્ચાનં કતિ કુસલા, કતિ અકુસલા, કતિ અબ્યાકતા? સમુદયસચ્ચં અકુસલં, મગ્ગસચ્ચં કુસલં , નિરોધસચ્ચં અબ્યાકતં. દુક્ખસચ્ચં સિયા કુસલં, સિયા અકુસલં, સિયા અબ્યાકતં.
Catunnaṃ saccānaṃ kati kusalā, kati akusalā, kati abyākatā? Samudayasaccaṃ akusalaṃ, maggasaccaṃ kusalaṃ , nirodhasaccaṃ abyākataṃ. Dukkhasaccaṃ siyā kusalaṃ, siyā akusalaṃ, siyā abyākataṃ.
સિયા તીણિ સચ્ચાનિ એકસચ્ચેન સઙ્ગહિતાનિ, એકસચ્ચં તીહિ સચ્ચેહિ સઙ્ગહિતં? વત્થુવસેન પરિયાયેન સિયાતિ. કથઞ્ચ સિયા? યં દુક્ખસચ્ચં અકુસલં, સમુદયસચ્ચં અકુસલં – એવં અકુસલટ્ઠેન દ્વે સચ્ચાનિ એકસચ્ચેન સઙ્ગહિતાનિ, એકસચ્ચં દ્વીહિ સચ્ચેહિ સઙ્ગહિતં. યં દુક્ખસચ્ચં કુસલં, મગ્ગસચ્ચં કુસલં – એવં કુસલટ્ઠેન દ્વે સચ્ચાનિ એકસચ્ચેન સઙ્ગહિતાનિ , એકસચ્ચં દ્વીહિ સચ્ચેહિ સઙ્ગહિતં. યં દુક્ખસચ્ચં અબ્યાકતં, નિરોધસચ્ચં અબ્યાકતં – એવં અબ્યાકતટ્ઠેન દ્વે સચ્ચાનિ એકસચ્ચેન સઙ્ગહિતાનિ, એકસચ્ચં દ્વીહિ સચ્ચેહિ સઙ્ગહિતં. એવં સિયા તીણિ સચ્ચાનિ એકસચ્ચેન સઙ્ગહિતાનિ, એકસચ્ચં તીહિ સચ્ચેહિ સઙ્ગહિતં વત્થુવસેન પરિયાયેનાતિ.
Siyā tīṇi saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ tīhi saccehi saṅgahitaṃ? Vatthuvasena pariyāyena siyāti. Kathañca siyā? Yaṃ dukkhasaccaṃ akusalaṃ, samudayasaccaṃ akusalaṃ – evaṃ akusalaṭṭhena dve saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ dvīhi saccehi saṅgahitaṃ. Yaṃ dukkhasaccaṃ kusalaṃ, maggasaccaṃ kusalaṃ – evaṃ kusalaṭṭhena dve saccāni ekasaccena saṅgahitāni , ekasaccaṃ dvīhi saccehi saṅgahitaṃ. Yaṃ dukkhasaccaṃ abyākataṃ, nirodhasaccaṃ abyākataṃ – evaṃ abyākataṭṭhena dve saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ dvīhi saccehi saṅgahitaṃ. Evaṃ siyā tīṇi saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ tīhi saccehi saṅgahitaṃ vatthuvasena pariyāyenāti.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / પટિસમ્ભિદામગ્ગ-અટ્ઠકથા • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ૧. પઠમસુત્તન્તનિદ્દેસવણ્ણના • 1. Paṭhamasuttantaniddesavaṇṇanā