Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမာနဝတ္ထု-အဋ္ဌကထာ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā

    ၄. ပဌမဥပသ္သယဒာယကဝိမာနဝဏ္ဏနာ

    4. Paṭhamaupassayadāyakavimānavaṇṇanā

    စန္ဒော ယထာ ဝိဂတဝလာဟကေ နဘေတိ ဥပသ္သယဒာယကဝိမာနံ။ တသ္သ ကာ ဥပ္ပတ္တိ? ဘဂဝာ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ။ တေန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂာမကာဝာသေ ဝသ္သံ ဝသိတ္ဝာ ဝုတ္ထဝသ္သော ပဝာရေတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဝန္ဒိတုံ ရာဇဂဟံ ဂစ္ဆန္တော အန္တရာမဂ္ဂေ သာယံ အညတရံ ဂာမံ ပဝိသိတ္ဝာ ဝသနဋ္ဌာနံ ပရိယေသန္တော အညတရံ ဥပာသကံ ဒိသ္ဝာ ပုစ္ဆိ – ‘‘ဥပာသက, ဣမသ္မိံ ဂာမေ အတ္ထိ ကိဉ္စိ ပဗ္ဗဇိတာနံ ဝသနယောဂ္ဂဋ္ဌာန’’န္တိ။ ဥပာသကော ပသန္နစိတ္တော ဂေဟံ ဂန္တ္ဝာ ဘရိယာယ သဒ္ဓိံ မန္တေတ္ဝာ ထေရသ္သ ဝသနယောဂ္ဂံ ဌာနံ ပရိစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ တတ္ထ အာသနံ ပညာပေတ္ဝာ ပာဒောဒကံ ပာဒပီဌံ ဥပဋ္ဌပေတ္ဝာ ထေရံ ပဝေသေတ္ဝာ တသ္မိံ ပာဒေ ဓောဝန္တေ ပဒီပံ ဥဇ္ဇာလေတ္ဝာ မဉ္စေ ပစ္စတ္ထရဏာနိ ပညာပေတ္ဝာ အဒာသိ။ သ္ဝာတနာယ စ နိမန္တေတ္ဝာ ထေရသ္သ ဒုတိယဒိဝသေ ဘောဇေတ္ဝာ ပာနကတ္ထာယ ဂုဠပိဏ္ဍဉ္စ ဒတ္ဝာ ထေရံ ဂစ္ဆန္တံ အနုဂန္တ္ဝာ နိဝတ္တိ။ သော အပရေန သမယေန သဟ ဘရိယာယ ကာလံ ကတ္ဝာ တာဝတိံသဘဝနေ ဒ္ဝာဒသယောဇနိကေ ကနကဝိမာနေ နိဗ္ဗတ္တိ။ တံ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဒ္ဝီဟိ ဂာထာဟိ ပဋိပုစ္ဆိ –

    Cando yathā vigatavalāhake nabheti upassayadāyakavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena aññataro bhikkhu gāmakāvāse vassaṃ vasitvā vutthavasso pavāretvā bhagavantaṃ vandituṃ rājagahaṃ gacchanto antarāmagge sāyaṃ aññataraṃ gāmaṃ pavisitvā vasanaṭṭhānaṃ pariyesanto aññataraṃ upāsakaṃ disvā pucchi – ‘‘upāsaka, imasmiṃ gāme atthi kiñci pabbajitānaṃ vasanayoggaṭṭhāna’’nti. Upāsako pasannacitto gehaṃ gantvā bhariyāya saddhiṃ mantetvā therassa vasanayoggaṃ ṭhānaṃ paricchinditvā tattha āsanaṃ paññāpetvā pādodakaṃ pādapīṭhaṃ upaṭṭhapetvā theraṃ pavesetvā tasmiṃ pāde dhovante padīpaṃ ujjāletvā mañce paccattharaṇāni paññāpetvā adāsi. Svātanāya ca nimantetvā therassa dutiyadivase bhojetvā pānakatthāya guḷapiṇḍañca datvā theraṃ gacchantaṃ anugantvā nivatti. So aparena samayena saha bhariyāya kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane dvādasayojanike kanakavimāne nibbatti. Taṃ āyasmā mahāmoggallāno dvīhi gāthāhi paṭipucchi –

    ၁၀၆၉.

    1069.

    ‘‘စန္ဒော ယထာ ဝိဂတဝလာဟကေ နဘေ၊ ဩဘာသယံ ဂစ္ဆတိ အန္တလိက္ခေ။

    ‘‘Cando yathā vigatavalāhake nabhe, obhāsayaṃ gacchati antalikkhe;

    တထူပမံ တုယ္ဟမိဒံ ဝိမာနံ၊ ဩဘာသယံ တိဋ္ဌတိ အန္တလိက္ခေ။

    Tathūpamaṃ tuyhamidaṃ vimānaṃ, obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe.

    ၁၀၇၀.

    1070.

    ‘‘ဒေဝိဒ္ဓိပတ္တောသိ မဟာနုဘာဝော၊ မနုသ္သဘူတော ကိမကာသိ ပုညံ။

    ‘‘Deviddhipattosi mahānubhāvo, manussabhūto kimakāsi puññaṃ;

    ကေနာသိ ဧဝံ ဇလိတာနုဘာဝော၊ ဝဏ္ဏော စ တေ သဗ္ဗဒိသာ ပဘာသတီ’’တိ။

    Kenāsi evaṃ jalitānubhāvo, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.

    သော ဒေဝပုတ္တော ဣမာဟိ ဂာထာဟိ ဗ္ယာကာသိ –

    So devaputto imāhi gāthāhi byākāsi –

    ၁၀၇၁.

    1071.

    ‘‘သော ဒေဝပုတ္တော အတ္တမနော။ပေ.။ ယသ္သ ကမ္မသ္သိဒံ ဖလံ’’။

    ‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.

    ၁၀၇၂.

    1072.

    ‘‘အဟဉ္စ ဘရိယာ စ မနုသ္သလောကေ၊ ဥပသ္သယံ အရဟတော အဒမ္ဟ။

    ‘‘Ahañca bhariyā ca manussaloke, upassayaṃ arahato adamha;

    အန္နဉ္စ ပာနဉ္စ ပသန္နစိတ္တာ၊ သက္ကစ္စ ဒာနံ ဝိပုလံ အဒမ္ဟ။

    Annañca pānañca pasannacittā, sakkacca dānaṃ vipulaṃ adamha.

    ၁၀၇၃.

    1073.

    ‘‘တေန မေတာဒိသော ဝဏ္ဏော။ပေ.။ ဝဏ္ဏော စ မေ သဗ္ဗဒိသာ ပဘာသတီ’’တိ။

    ‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe… vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.

    တတ္ထ ဂာထာသု ယံ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ တံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယမေဝ။

    Tattha gāthāsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā vuttanayameva;

    ပဌမဥပသ္သယဒာယကဝိမာနဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Paṭhamaupassayadāyakavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ဝိမာနဝတ္ထုပာဠိ • Vimānavatthupāḷi / ၄. ပဌမဥပသ္သယဒာယကဝိမာနဝတ္ထု • 4. Paṭhamaupassayadāyakavimānavatthu


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact