| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કઙ્ખાવિતરણી-પુરાણ-ટીકા • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
પાચિત્તિયકણ્ડં
Pācittiyakaṇḍaṃ
૧. પઠમવગ્ગવણ્ણના
1. Paṭhamavaggavaṇṇanā
પઠમે હરિતપત્તવણ્ણો હરિતકો. ચાપલસુણં અમિઞ્જકો. અઙ્કુરમત્તમેવ હિ તસ્સ હોતિ. પલણ્ડુકાદયો સભાવેનેવ વટ્ટન્તિ. સૂપસમ્પાકાદી વિનાપિ અન્તમસો યાગુભત્તેપિ પક્ખિપિતું વટ્ટતીતિ લિખિતં, ‘‘ભિક્ખુનિયાપિ ગિલાનાય પુરેભત્તમેવ લસુણં કપ્પતિ, ન અગિલાનાયા’’તિ અભયગિરીનં ઉગ્ગહોતિ.
Paṭhame haritapattavaṇṇo haritako. Cāpalasuṇaṃ amiñjako. Aṅkuramattameva hi tassa hoti. Palaṇḍukādayo sabhāveneva vaṭṭanti. Sūpasampākādī vināpi antamaso yāgubhattepi pakkhipituṃ vaṭṭatīti likhitaṃ, ‘‘bhikkhuniyāpi gilānāya purebhattameva lasuṇaṃ kappati, na agilānāyā’’ti abhayagirīnaṃ uggahoti.
દુતિયે આબાધપચ્ચયા ભિક્ખુનિસઙ્ઘં આપુચ્છિત્વા સંહરાપેતું વટ્ટતિ, ભિક્ખુસ્સ એત્થ ચ લસુણે ચ દુક્કટં.
Dutiye ābādhapaccayā bhikkhunisaṅghaṃ āpucchitvā saṃharāpetuṃ vaṭṭati, bhikkhussa ettha ca lasuṇe ca dukkaṭaṃ.
સત્તમે ‘‘સમુટ્ઠાનાદીનિ અદ્ધાનમગ્ગસિક્ખાપદસદિસાની’’તિ પાઠો.
Sattame ‘‘samuṭṭhānādīni addhānamaggasikkhāpadasadisānī’’ti pāṭho.
નવમે કુટ્ટો નામ ઘરકુટ્ટો. પાકારો નામ પરિક્ખેપપાકારો.
Navame kuṭṭo nāma gharakuṭṭo. Pākāro nāma parikkhepapākāro.
છડ્ડિતખેત્તેતિ પુરાણખેત્તે. સઙ્ઘસન્તકે ભિક્ખુસ્સ છડ્ડેતું વટ્ટતિ સઙ્ઘપરિયાપન્નત્તા. ભિક્ખુનીનમ્પિ સઙ્ઘસન્તકે ભિક્ખુસઙ્ઘસન્તકે વુત્તનયેનેવ વટ્ટતિ. એવં સન્તેપિ સારુપ્પવસેન કાતબ્બન્તિ લિખિતં.
Chaḍḍitakhetteti purāṇakhette. Saṅghasantake bhikkhussa chaḍḍetuṃ vaṭṭati saṅghapariyāpannattā. Bhikkhunīnampi saṅghasantake bhikkhusaṅghasantake vuttanayeneva vaṭṭati. Evaṃ santepi sāruppavasena kātabbanti likhitaṃ.
દસમે ‘‘સયં તાનિ વત્થૂનિ કરોન્તિયા’’તિઆદિ ઇધ સિક્ખાપદે નત્થિ. કસ્મા? એળકલોમસમુટ્ઠાનત્તા. યદિ એવં કસ્મા વુત્તન્તિ ચે? સુત્તાનુલોમમહાપદેસતો. યદિ નચ્ચાદીનિ પસ્સિતું વા સુણિતું વા ન લભતિ, પગેવ અત્તના કાતુન્તિ નયતો લબ્ભમાનત્તા વુત્તં. ઇતરથા મહાપદેસા નિરત્થકા સિયું. ‘‘એવં અઞ્ઞત્થપિ નયો નેતબ્બો. સમુટ્ઠાનમ્પિ ઇધ વુત્તમેવ અગ્ગહેત્વા છસમુટ્ઠાનવસેન ગહેતબ્બ’’ન્તિ આચરિયા. ઇધ વુત્તં સમુટ્ઠાનં નામ મૂલભૂતસ્સ અન્તરા વુત્તાપત્તિયા, તસ્મા એળકલોમસમુટ્ઠાનમેવાતિ અપરે. આરામે ઠત્વાતિ ન કેવલં ઠત્વા, તતો ગન્ત્વા પન સબ્બિરિયાપથેહિપિ લભતિ. આરામે ઠિતાતિ પન આરામપરિયાપન્નાતિ અત્થો. ઇતરથા નિસિન્નાપિ ન લભેય્યાતિ.
Dasame ‘‘sayaṃ tāni vatthūni karontiyā’’tiādi idha sikkhāpade natthi. Kasmā? Eḷakalomasamuṭṭhānattā. Yadi evaṃ kasmā vuttanti ce? Suttānulomamahāpadesato. Yadi naccādīni passituṃ vā suṇituṃ vā na labhati, pageva attanā kātunti nayato labbhamānattā vuttaṃ. Itarathā mahāpadesā niratthakā siyuṃ. ‘‘Evaṃ aññatthapi nayo netabbo. Samuṭṭhānampi idha vuttameva aggahetvā chasamuṭṭhānavasena gahetabba’’nti ācariyā. Idha vuttaṃ samuṭṭhānaṃ nāma mūlabhūtassa antarā vuttāpattiyā, tasmā eḷakalomasamuṭṭhānamevāti apare. Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvā, tato gantvā pana sabbiriyāpathehipi labhati. Ārāme ṭhitāti pana ārāmapariyāpannāti attho. Itarathā nisinnāpi na labheyyāti.
પઠમવગ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Paṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
