| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೫-೭. ಪಠಮವಿತ್ಥಾರಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
5-7. Paṭhamavitthārasuttādivaṇṇanā
೪೮೫-೪೮೭. ವಿಪಸ್ಸನಾವಸೇನ ನಿಸ್ಸಕ್ಕಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ, ನ ಮಗ್ಗಫಲವಸೇನ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಸಬ್ಬಸೋವ ವಿಪಸ್ಸನಿನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಏವ ಅಧಿಪ್ಪೇತತ್ತಾ। ಇದಾನಿ ತಮತ್ಥಂ ಪಾಕಟಂ ಕಾತುಂ ‘‘ಪರಿಪುಣ್ಣಾನಿ ಹೀ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಅವಿಹಾದೀಸು ಪಞ್ಚಸು ಸುದ್ಧಾವಾಸೇಸು ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಆಯುವೇಮಜ್ಝಂ ಅನತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅನ್ತರಾ ಕಿಲೇಸಪರಿನಿಬ್ಬಾನೇನ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯನತೋ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ಅಸಙ್ಖಾರೇನ ಅಪ್ಪಯೋಗೇನ ಸರಸತೋವ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯನತೋ ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ತಬ್ಬಿಪರಿಯಾಯತೋ ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ಉದ್ಧಂ ವಾಹಿಭಾವೇನ ಉದ್ಧಮಸ್ಸ ತಣ್ಹಾಸೋತಂ ವಟ್ಟಸೋತಂ ವಾತಿ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ, ಉದ್ಧಂ ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಟಿಲಭಿತಬ್ಬತೋ ಉದ್ಧಮಸ್ಸ ಮಗ್ಗಸೋತನ್ತಿ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ, ಅಕನಿಟ್ಠಭವಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಸದ್ದತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ।
485-487.Vipassanāvasena nissakkaṃ veditabbaṃ, na maggaphalavasena, imasmiṃ sutte sabbasova vipassanindriyānaṃ eva adhippetattā. Idāni tamatthaṃ pākaṭaṃ kātuṃ ‘‘paripuṇṇāni hī’’tiādi vuttaṃ. Avihādīsu pañcasu suddhāvāsesu tattha tattha āyuvemajjhaṃ anatikkamitvā antarā kilesaparinibbānena parinibbāyanato antarāparinibbāyī, asaṅkhārena appayogena sarasatova parinibbāyanato asaṅkhāraparinibbāyī, tabbipariyāyato sasaṅkhāraparinibbāyī, uddhaṃ vāhibhāvena uddhamassa taṇhāsotaṃ vaṭṭasotaṃ vāti uddhaṃsoto, uddhaṃ vā gantvā paṭilabhitabbato uddhamassa maggasotanti uddhaṃsoto, akaniṭṭhabhavaṃ gacchatīti akaniṭṭhagāmīti evamettha saddattho daṭṭhabbo.
ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಠಾನೇತಿ ‘‘ವಿಪಸ್ಸನಾವಸೇನ ನಿಸ್ಸಕ್ಕ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಟ್ಠಾನೇ। ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೇಯೇವ ಠತ್ವಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಭವೇ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೇಯೇವ, ನ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಚ ಠತ್ವಾ। ಪಞ್ಚ ನಿಸ್ಸಕ್ಕಾನಿ ನೀಹರಿತಬ್ಬಾನೀತಿ ‘‘ತತೋ ಮುದುತರೇಹಿ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತೀ’’ತಿಆದೀನಿ ಪಞ್ಚ ನಿಸ್ಸಕ್ಕಾನಿ ನಿದ್ಧಾರೇತ್ವಾ ಕಥೇತಬ್ಬಾನಿ। ಇದಾನಿ ತಮತ್ಥಂ ವಿವರನ್ತೋ ‘‘ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಸ್ಸ ಹೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಅವಿಹಾದೀಸು ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಉಪ್ಪನ್ನಸಮನನ್ತರಾಯ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯನತೋ ಪಠಮಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ। ತತ್ಥ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣವೇಮಜ್ಝಂ ಅಪ್ಪತ್ವಾವ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯನತೋ ದುತಿಯಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ಆಯುವೇಮಜ್ಝಂ ಪತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯನತೋ ತತೋ ಪರಂ ತತಿಯಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ‘‘ಪಞ್ಚ ನಿಸ್ಸಕ್ಕಾನೀ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ? ನನು ಅಸಙ್ಖಾರಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ? ನ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿನೋಪಿ ಏತೇವ ಪಞ್ಚ ಜನಾ’’ತಿ।
Imasmiṃ pana ṭhāneti ‘‘vipassanāvasena nissakka’’nti vuttaṭṭhāne. Arahattamaggeyeva ṭhatvāti imasmiṃyeva bhave arahattamaggeyeva, na vipassanāya ca ṭhatvā. Pañca nissakkāni nīharitabbānīti ‘‘tato mudutarehi antarāparinibbāyī hotī’’tiādīni pañca nissakkāni niddhāretvā kathetabbāni. Idāni tamatthaṃ vivaranto ‘‘arahattamaggassa hī’’tiādimāha. Tattha avihādīsu uppajjitvā uppannasamanantarāya parinibbāyanato paṭhamaantarāparinibbāyī. Tattha āyuppamāṇavemajjhaṃ appatvāva parinibbāyanato dutiyaantarāparinibbāyī, āyuvemajjhaṃ patvā parinibbāyanato tato paraṃ tatiyaantarāparinibbāyī veditabbo. ‘‘Pañca nissakkānī’’ti kasmā vuttaṃ? Nanu asaṅkhārasasaṅkhāraparinibbāyīti vattabbanti? Na vattabbanti dassento āha ‘‘asaṅkhāraparinibbāyissa sasaṅkhāraparinibbāyinopi eteva pañca janā’’ti.
ತೀಣಿ ನಿಸ್ಸಕ್ಕಾನೀತಿ ‘‘ತತೋ ಮುದುತರೇಹಿ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಹೋತೀ’’ತಿಆದೀನಿ ತೀಣಿ ನಿಸ್ಸಕ್ಕಪದಾನಿ। ಇಧ ಸಕದಾಗಾಮೀ ನ ಗಹಿತೋ, ಸೋ ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗೇ ಠತ್ವಾ ನೀಹರಿತಬ್ಬೋ, ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಿನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಮುದುತರೇಹಿ ಸಕದಾಗಾಮೀ ಹೋತಿ। ಸಕದಾ…ಪೇ॰… ಮುದುತರಾನೀತಿ ಇದಂ ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಿನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಏಕಬೀಜಿಸಙ್ಖಾತಸೋತಾಪನ್ನವಿಪಸ್ಸನಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಮುದುತರಾನಿ ಹೋನ್ತೀತಿ ತೀಣಿ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತಂ। ಧಮ್ಮಾನುಸಾರೀತಿಆದಿದ್ವಯಂ ಕೋಲಂಕೋಲಾದಿದ್ವಯೇನ ಗಹಿತಂ ಹೋತೀತಿ। ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಸ್ಸ ಹೀತಿಆದಿ ವುತ್ತಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥಸ್ಸ ವಿವರಣಂ। ಸೇಸಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯಮೇವ। ಛಟ್ಠಸತ್ತಮಾನಿ ವುತ್ತನಯಾನೇವಾತಿ ಛಟ್ಠಸತ್ತಮಾನಿ ಸುತ್ತಾನಿ ದುತಿಯತತಿಯೇಸು ವುತ್ತನಯಾನೇವ। ತತ್ಥ ಪನ ಮಿಸ್ಸಕಾನಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಕಥಿತಾನಿ, ಇಧ ಪುಬ್ಬಭಾಗವಿಪಸ್ಸನಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಕಥಿತಾನೀತಿ ಅಯಮೇವ ವಿಸೇಸೋ।
Tīṇi nissakkānīti ‘‘tato mudutarehi sotāpanno hotī’’tiādīni tīṇi nissakkapadāni. Idha sakadāgāmī na gahito, so anāgāmimagge ṭhatvā nīharitabbo, anāgāmimaggassa vipassanindriyehi mudutarehi sakadāgāmī hoti. Sakadā…pe… mudutarānīti idaṃ sakadāgāmimaggassa vipassanindriyehi ekabījisaṅkhātasotāpannavipassanindriyāni mudutarāni hontīti tīṇi katvā vuttaṃ. Dhammānusārītiādidvayaṃ kolaṃkolādidvayena gahitaṃ hotīti. Sakadāgāmimaggassa hītiādi vuttasseva atthassa vivaraṇaṃ. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayameva. Chaṭṭhasattamāni vuttanayānevāti chaṭṭhasattamāni suttāni dutiyatatiyesu vuttanayāneva. Tattha pana missakāni indriyāni kathitāni, idha pubbabhāgavipassanindriyāni kathitānīti ayameva viseso.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya
೫. ಪಠಮವಿತ್ಥಾರಸುತ್ತಂ • 5. Paṭhamavitthārasuttaṃ
೬. ದುತಿಯವಿತ್ಥಾರಸುತ್ತಂ • 6. Dutiyavitthārasuttaṃ
೭. ತತಿಯವಿತ್ಥಾರಸುತ್ತಂ • 7. Tatiyavitthārasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫-೭. ಪಠಮವಿತ್ಥಾರಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 5-7. Paṭhamavitthārasuttādivaṇṇanā
