Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૫. પઠમયોધાજીવસુત્તં

    5. Paṭhamayodhājīvasuttaṃ

    ૭૫. ‘‘પઞ્ચિમે , ભિક્ખવે, યોધાજીવા સન્તો સંવિજ્જમાના લોકસ્મિં. કતમે પઞ્ચ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો યોધાજીવો રજગ્ગઞ્ઞેવ દિસ્વા સંસીદતિ વિસીદતિ ન સન્થમ્ભતિ ન સક્કોતિ સઙ્ગામં ઓતરિતું. એવરૂપોપિ 1, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો 2 યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઠમો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    75. ‘‘Pañcime , bhikkhave, yodhājīvā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame pañca? Idha, bhikkhave, ekacco yodhājīvo rajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ. Evarūpopi 3, bhikkhave, idhekacco 4 yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં; અપિ ચ ખો ધજગ્ગઞ્ઞેવ દિસ્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ સઙ્ગામં ઓતરિતું. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, દુતિયો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ; api ca kho dhajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં સહતિ ધજગ્ગં; અપિ ચ ખો ઉસ્સારણઞ્ઞેવ 5 સુત્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ સઙ્ગામં ઓતરિતું. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, તતિયો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ; api ca kho ussāraṇaññeva 6 sutvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં, સહતિ ઉસ્સારણં; અપિ ચ ખો સમ્પહારે હઞ્ઞતિ 7 બ્યાપજ્જતિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, ચતુત્થો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ, sahati ussāraṇaṃ; api ca kho sampahāre haññati 8 byāpajjati. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં, સહતિ ઉસ્સારણં, સહતિ સમ્પહારં. સો તં સઙ્ગામં અભિવિજિનિત્વા વિજિતસઙ્ગામો તમેવ સઙ્ગામસીસં અજ્ઝાવસતિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઞ્ચમો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, પઞ્ચ યોધાજીવા સન્તો સંવિજ્જમાના લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ, sahati ussāraṇaṃ, sahati sampahāraṃ. So taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, pañca yodhājīvā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.

    ‘‘એવમેવં ખો, ભિક્ખવે, પઞ્ચિમે યોધાજીવૂપમા પુગ્ગલા સન્તો સંવિજ્જમાના ભિક્ખૂસુ . કતમે પઞ્ચ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ રજગ્ગઞ્ઞેવ દિસ્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું 9. સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ. કિમસ્સ રજગ્ગસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે , ભિક્ખુ સુણાતિ – ‘અમુકસ્મિં નામ ગામે વા નિગમે વા ઇત્થી વા કુમારી વા અભિરૂપા દસ્સનીયા પાસાદિકા પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતા’તિ. સો તં સુત્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું. સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ. ઇદમસ્સ રજગ્ગસ્મિં.

    ‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, pañcime yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu . Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhu rajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ 10. Sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Kimassa rajaggasmiṃ? Idha, bhikkhave , bhikkhu suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā kumārī vā abhirūpā dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā’ti. So taṃ sutvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ. Sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Idamassa rajaggasmiṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો રજગ્ગઞ્ઞેવ દિસ્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ સઙ્ગામં ઓતરિતું; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઠમો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo rajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ સહતિ રજગ્ગં; અપિ ચ ખો ધજગ્ગઞ્ઞેવ દિસ્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું. સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ. કિમસ્સ ધજગ્ગસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ન હેવ ખો સુણાતિ – ‘અમુકસ્મિં નામ ગામે વા નિગમે વા ઇત્થી વા કુમારી વા અભિરૂપા દસ્સનીયા પાસાદિકા પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતા’તિ; અપિ ચ ખો સામં પસ્સતિ ઇત્થિં વા કુમારિં વા અભિરૂપં દસ્સનીયં પાસાદિકં પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતં. સો તં દિસ્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું. સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ. ઇદમસ્સ ધજગ્ગસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sahati rajaggaṃ; api ca kho dhajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ. Sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Kimassa dhajaggasmiṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā kumārī vā abhirūpā dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā’ti; api ca kho sāmaṃ passati itthiṃ vā kumāriṃ vā abhirūpaṃ dassanīyaṃ pāsādikaṃ paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgataṃ. So taṃ disvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ. Sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Idamassa dhajaggasmiṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં; અપિ ચ ખો ધજગ્ગઞ્ઞેવ દિસ્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ સઙ્ગામં ઓતરિતું; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, દુતિયો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo sahati rajaggaṃ; api ca kho dhajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં; અપિ ચ ખો ઉસ્સારણઞ્ઞેવ સુત્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું. સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ. કિમસ્સ ઉસ્સારણાય? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખું અરઞ્ઞગતં વા રુક્ખમૂલગતં વા સુઞ્ઞાગારગતં વા માતુગામો ઉપસઙ્કમિત્વા ઊહસતિ 11 ઉલ્લપતિ ઉજ્જગ્ઘતિ ઉપ્પણ્ડેતિ. સો માતુગામેન ઊહસિયમાનો ઉલ્લપિયમાનો ઉજ્જગ્ઘિયમાનો ઉપ્પણ્ડિયમાનો સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું. સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ. ઇદમસ્સ ઉસ્સારણાય.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ; api ca kho ussāraṇaññeva sutvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ. Sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Kimassa ussāraṇāya? Idha, bhikkhave, bhikkhuṃ araññagataṃ vā rukkhamūlagataṃ vā suññāgāragataṃ vā mātugāmo upasaṅkamitvā ūhasati 12 ullapati ujjagghati uppaṇḍeti. So mātugāmena ūhasiyamāno ullapiyamāno ujjagghiyamāno uppaṇḍiyamāno saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ. Sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Idamassa ussāraṇāya.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં; અપિ ચ ખો ઉસ્સારણઞ્ઞેવ સુત્વા સંસીદતિ વિસીદતિ, ન સન્થમ્ભતિ, ન સક્કોતિ સઙ્ગામં ઓતરિતું; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, તતિયો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ; api ca kho ussāraṇaññeva sutvā saṃsīdati visīdati, na santhambhati, na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં, સહતિ ઉસ્સારણં; અપિ ચ ખો સમ્પહારે હઞ્ઞતિ બ્યાપજ્જતિ. કિમસ્સ સમ્પહારસ્મિં ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખું અરઞ્ઞગતં વા રુક્ખમૂલગતં વા સુઞ્ઞાગારગતં વા માતુગામો ઉપસઙ્કમિત્વા અભિનિસીદતિ અભિનિપજ્જતિ અજ્ઝોત્થરતિ. સો માતુગામેન અભિનિસીદિયમાનો અભિનિપજ્જિયમાનો અજ્ઝોત્થરિયમાનો સિક્ખં અપચ્ચક્ખાય દુબ્બલ્યં અનાવિકત્વા મેથુનં ધમ્મં પટિસેવતિ. ઇદમસ્સ સમ્પહારસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ, sahati ussāraṇaṃ; api ca kho sampahāre haññati byāpajjati. Kimassa sampahārasmiṃ ? Idha, bhikkhave, bhikkhuṃ araññagataṃ vā rukkhamūlagataṃ vā suññāgāragataṃ vā mātugāmo upasaṅkamitvā abhinisīdati abhinipajjati ajjhottharati. So mātugāmena abhinisīdiyamāno abhinipajjiyamāno ajjhotthariyamāno sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭisevati. Idamassa sampahārasmiṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં, સહતિ ઉસ્સારણં, અપિ ચ ખો સમ્પહારે હઞ્ઞતિ બ્યાપજ્જતિ; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, ચતુત્થો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ, sahati ussāraṇaṃ, api ca kho sampahāre haññati byāpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં, સહતિ ઉસ્સારણં, સહતિ સમ્પહારં, સો તં સઙ્ગામં અભિવિજિનિત્વા વિજિતસઙ્ગામો તમેવ સઙ્ગામસીસં અજ્ઝાવસતિ . કિમસ્સ સઙ્ગામવિજયસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અરઞ્ઞગતં વા રુક્ખમૂલગતં વા સુઞ્ઞાગારગતં વા માતુગામો ઉપસઙ્કમિત્વા અભિનિસીદતિ અભિનિપજ્જતિ અજ્ઝોત્થરતિ. સો માતુગામેન અભિનિસીદિયમાનો અભિનિપજ્જિયમાનો અજ્ઝોત્થરિયમાનો વિનિવેઠેત્વા વિનિમોચેત્વા યેન કામં પક્કમતિ. સો વિવિત્તં સેનાસનં ભજતિ અરઞ્ઞં રુક્ખમૂલં પબ્બતં કન્દરં ગિરિગુહં સુસાનં વનપત્થં અબ્ભોકાસં પલાલપુઞ્જં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ, sahati ussāraṇaṃ, sahati sampahāraṃ, so taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati . Kimassa saṅgāmavijayasmiṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagataṃ vā rukkhamūlagataṃ vā suññāgāragataṃ vā mātugāmo upasaṅkamitvā abhinisīdati abhinipajjati ajjhottharati. So mātugāmena abhinisīdiyamāno abhinipajjiyamāno ajjhotthariyamāno viniveṭhetvā vinimocetvā yena kāmaṃ pakkamati. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ.

    ‘‘સો અરઞ્ઞગતો વા રુક્ખમૂલગતો વા સુઞ્ઞાગારગતો વા નિસીદતિ પલ્લઙ્કં આભુજિત્વા ઉજું કાયં પણિધાય પરિમુખં સતિં ઉપટ્ઠપેત્વા . સો અભિજ્ઝં લોકે પહાય વિગતાભિજ્ઝેન ચેતસા વિહરતિ, અભિજ્ઝાય ચિત્તં પરિસોધેતિ; બ્યાપાદપદોસં પહાય અબ્યાપન્નચિત્તો વિહરતિ, સબ્બપાણભૂતહિતાનુકમ્પી બ્યાપાદપદોસા ચિત્તં પરિસોધેતિ; થિનમિદ્ધં પહાય વિગતથિનમિદ્ધો વિહરતિ આલોકસઞ્ઞી સતો સમ્પજાનો, થિનમિદ્ધા ચિત્તં પરિસોધેતિ; ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચં પહાય અનુદ્ધતો વિહરતિ અજ્ઝત્તં વૂપસન્તચિત્તો, ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચા ચિત્તં પરિસોધેતિ; વિચિકિચ્છં પહાય તિણ્ણવિચિકિચ્છો વિહરતિ અકથંકથી કુસલેસુ ધમ્મેસુ, વિચિકિચ્છાય ચિત્તં પરિસોધેતિ. સો ઇમે પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે વિવિચ્ચેવ કામેહિ…પે॰… પીતિયા ચ વિરાગા ઉપેક્ખકો ચ વિહરતિ સતો સમ્પજાનો, સુખઞ્ચ કાયેન પટિસંવેદેતિ યં તં અરિયા આચિક્ખન્તિ – ‘ઉપેક્ખકો સતિમા સુખવિહારી’તિ તતિયં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. સુખસ્સ ચ પહાના દુક્ખસ્સ ચ પહાના, પુબ્બેવ સોમનસ્સદોમનસ્સાનં અત્થઙ્ગમા અદુક્ખમસુખં ઉપેક્ખાસતિપારિસુદ્ધિં ચતુત્થં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ.

    ‘‘So araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati, abhijjhāya cittaṃ parisodheti; byāpādapadosaṃ pahāya abyāpannacitto viharati, sabbapāṇabhūtahitānukampī byāpādapadosā cittaṃ parisodheti; thinamiddhaṃ pahāya vigatathinamiddho viharati ālokasaññī sato sampajāno, thinamiddhā cittaṃ parisodheti; uddhaccakukkuccaṃ pahāya anuddhato viharati ajjhattaṃ vūpasantacitto, uddhaccakukkuccā cittaṃ parisodheti; vicikicchaṃ pahāya tiṇṇavicikiccho viharati akathaṃkathī kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaṃ parisodheti. So ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi…pe… pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā, pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati.

    ‘‘સો એવં સમાહિતે ચિત્તે પરિસુદ્ધે પરિયોદાતે અનઙ્ગણે વિગતૂપક્કિલેસે મુદુભૂતે કમ્મનિયે ઠિતે આનેઞ્જપ્પત્તે આસવાનં ખયઞાણાય ચિત્તં અભિનિન્નામેતિ. સો ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખસમુદયો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખનિરોધો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘ઇમે આસવા’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં આસવસમુદયો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં આસવનિરોધો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં આસવનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ. તસ્સ એવં જાનતો એવં પસ્સતો કામાસવાપિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ, ભવાસવાપિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ, અવિજ્જાસવાપિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ, વિમુત્તસ્મિં વિમુત્તમિતિ ઞાણં હોતિ. ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનાતિ. ઇદમસ્સ સઙ્ગામવિજયસ્મિં.

    ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ime āsavā’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati, vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Idamassa saṅgāmavijayasmiṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો સહતિ રજગ્ગં, સહતિ ધજગ્ગં, સહતિ ઉસ્સારણં, સહતિ સમ્પહારં, સો તં સઙ્ગામં અભિવિજિનિત્વા વિજિતસઙ્ગામો તમેવ સઙ્ગામસીસં અજ્ઝાવસતિ; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઞ્ચમો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, પઞ્ચ યોધાજીવૂપમા પુગ્ગલા સન્તો સંવિજ્જમાના ભિક્ખૂસૂ’’તિ. પઞ્ચમં.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo sahati rajaggaṃ, sahati dhajaggaṃ, sahati ussāraṇaṃ, sahati sampahāraṃ, so taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu. Ime kho, bhikkhave, pañca yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsū’’ti. Pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. એવરૂપો (સી॰) પુ॰ પ॰ ૧૯૩
    2. એકચ્ચો (સી॰)
    3. evarūpo (sī.) pu. pa. 193
    4. ekacco (sī.)
    5. ઉસ્સાદનંયેવ (સી॰ પી॰)
    6. ussādanaṃyeva (sī. pī.)
    7. આહઞ્ઞતિ (સી॰)
    8. āhaññati (sī.)
    9. સન્તાનેતું (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    10. santānetuṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    11. ઉહસતિ (ક॰), ઓહસતિ (સ્યા॰ કં॰) પુ॰ પ॰ ૧૯૬
    12. uhasati (ka.), ohasati (syā. kaṃ.) pu. pa. 196



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૫. પઠમયોધાજીવસુત્તવણ્ણના • 5. Paṭhamayodhājīvasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૫. પઠમયોધાજીવસુત્તવણ્ણના • 5. Paṭhamayodhājīvasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact