Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మిలిన్దపఞ్హపాళి • Milindapañhapāḷi

    ౩. పథవీవగ్గో

    3. Pathavīvaggo

    ౧. పథవీఅఙ్గపఞ్హో

    1. Pathavīaṅgapañho

    . ‘‘భన్తే నాగసేన, ‘పథవియా పఞ్చ అఙ్గాని గహేతబ్బానీ’తి యం వదేసి, కతమాని తాని పఞ్చ అఙ్గాని గహేతబ్బానీ’’తి? ‘‘యథా, మహారాజ, పథవీ ఇట్ఠానిట్ఠాని కప్పూరాగరుతగరచన్దనకుఙ్కుమాదీని ఆకిరన్తేపి పిత్తసేమ్హపుబ్బరుహిరసేదమేదఖేళసిఙ్ఘాణికలసిక- ముత్తకరీసాదీని ఆకిరన్తేపి తాదిసా యేవ, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, యోగినా యోగావచరేన ఇట్ఠానిట్ఠే లాభాలాభే యసాయసే నిన్దాపసంసాయ సుఖదుక్ఖే సబ్బత్థ తాదినా యేవ భవితబ్బం. ఇదం, మహారాజ, పథవియా పఠమం అఙ్గం గహేతబ్బం.

    1. ‘‘Bhante nāgasena, ‘pathaviyā pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, pathavī iṭṭhāniṭṭhāni kappūrāgarutagaracandanakuṅkumādīni ākirantepi pittasemhapubbaruhirasedamedakheḷasiṅghāṇikalasika- muttakarīsādīni ākirantepi tādisā yeva, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena iṭṭhāniṭṭhe lābhālābhe yasāyase nindāpasaṃsāya sukhadukkhe sabbattha tādinā yeva bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, pathaviyā paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘పున చపరం, మహారాజ, పథవీ మణ్డనవిభూసనాపగతా సకగన్ధపరిభావితా, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, యోగినా యోగావచరేన విభూసనాపగతేన సకసీలగన్ధపరిభావితేన భవితబ్బం. ఇదం, మహారాజ, పథవియా దుతియం అఙ్గం గహేతబ్బం.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, pathavī maṇḍanavibhūsanāpagatā sakagandhaparibhāvitā, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vibhūsanāpagatena sakasīlagandhaparibhāvitena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, pathaviyā dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘పున చపరం, మహారాజ, పథవీ నిరన్తరా అఖణ్డచ్ఛిద్దా అసుసిరా బహలా ఘనా విత్థిణ్ణా, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, యోగినా యోగావచరేన నిరన్తరమఖణ్డచ్ఛిద్దమసుసిరబహలఘనవిత్థిణ్ణసీలేన భవితబ్బం. ఇదం, మహారాజ, పథవియా తతియం అఙ్గం గహేతబ్బం.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, pathavī nirantarā akhaṇḍacchiddā asusirā bahalā ghanā vitthiṇṇā, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena nirantaramakhaṇḍacchiddamasusirabahalaghanavitthiṇṇasīlena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, pathaviyā tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘పున చపరం, మహారాజ, పథవీ గామనిగమనగరజనపదరుక్ఖపబ్బతనదీతళాకపోక్ఖరణీమిగపక్ఖిమనుజనరనారిగణం ధారేన్తీపి అకిలాసు హోతి, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, యోగినా యోగావచరేన ఓవదన్తేనపి అనుసాసన్తేనపి విఞ్ఞాపేన్తేనపి సన్దస్సేన్తేనపి సమాదపేన్తేనపి సముత్తేజేన్తేనపి సమ్పహంసేన్తేనపి ధమ్మదేసనాసు అకిలాసునా భవితబ్బం. ఇదం, మహారాజ, పథవియా చతుత్థం అఙ్గం గహేతబ్బం.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, pathavī gāmanigamanagarajanapadarukkhapabbatanadītaḷākapokkharaṇīmigapakkhimanujanaranārigaṇaṃ dhārentīpi akilāsu hoti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ovadantenapi anusāsantenapi viññāpentenapi sandassentenapi samādapentenapi samuttejentenapi sampahaṃsentenapi dhammadesanāsu akilāsunā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, pathaviyā catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘పున చపరం, మహారాజ, పథవీ అనునయప్పటిఘవిప్పముత్తా, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, యోగినా యోగావచరేన అనునయప్పటిఘవిప్పముత్తేన పథవిసమేన చేతసా విహరితబ్బం. ఇదం, మహారాజ, పథవియా పఞ్చమం అఙ్గం గహేతబ్బం. భాసితమ్పేతం , మహారాజ, ఉపాసికాయ చూళసుభద్దాయ సకసమణే పరికిత్తయమానాయ –

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, pathavī anunayappaṭighavippamuttā, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena anunayappaṭighavippamuttena pathavisamena cetasā viharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, pathaviyā pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ , mahārāja, upāsikāya cūḷasubhaddāya sakasamaṇe parikittayamānāya –

    ‘‘‘ఏకఞ్చే బాహం వాసియా, తచ్ఛే కుపితమానసా 1;

    ‘‘‘Ekañce bāhaṃ vāsiyā, tacche kupitamānasā 2;

    ఏకఞ్చేబాహం గన్ధేన, ఆలిమ్పేయ్య పమోదితా 3.

    Ekañcebāhaṃ gandhena, ālimpeyya pamoditā 4.

    ‘‘‘అముస్మిం పటిఘో నత్థి, రాగో అస్మిం న విజ్జతి;

    ‘‘‘Amusmiṃ paṭigho natthi, rāgo asmiṃ na vijjati;

    పథవీసమచిత్తా తే, తాదిసా సమణా మమా’’’తి.

    Pathavīsamacittā te, tādisā samaṇā mamā’’’ti.

    పథవీఅఙ్గపఞ్హో పఠమో.

    Pathavīaṅgapañho paṭhamo.







    Footnotes:
    1. కుపితమానసో (క॰)
    2. kupitamānaso (ka.)
    3. పమోదితో (క॰)
    4. pamodito (ka.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact