| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
೧೦. ಪಥವೀಖಣನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
೮೬. ಕಟಸಕ್ಖರಾ ಸೇತಮತ್ತಿಕಾ ವಿಯ ಮುದುಕಾ ಸಕ್ಖರಜಾತಿ। ‘‘ಅಕತಪಬ್ಭಾರೇತಿ ಅವಲಞ್ಜಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತ’’ನ್ತಿ ಲಿಖಿತಂ। ‘‘ಅನೋವಸ್ಸಕಟ್ಠಾನದಸ್ಸನತ್ಥ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಮೂಸಿಕುಕ್ಕುರನ್ತಿ ಮೂಸಿಕಾಹಿ ಉದ್ಧಟಪಂಸು। ಸುದ್ಧಚಿತ್ತಾತಿ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ‘‘ಏವಂ ಪವಟ್ಟಿತೇ ಪಥವೀ ಭಿಜ್ಜಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಜಾನನ್ತಿ, ನೋ ಪನ ಚೇ ಪಥವೀಭೇದತ್ಥಿಕಾ, ಸುದ್ಧಚಿತ್ತಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ। ಪಂಸುಆದಯೋ ದ್ವೇ ಕೋಟ್ಠಾಸಾ ಆಪತ್ತಿಕರಾ। ಕೇಚಿ ‘‘ಸಬ್ಬಚ್ಛನ್ನಾದೀಸು ಉಪಡ್ಢೇ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ ವುತ್ತತ್ತಾ ಸಚೇ ದುಕ್ಕಟಂ, ಯುತ್ತ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಯುತ್ತಂ ತಾದಿಸಸ್ಸ ವತ್ಥುನೋ ಸಮ್ಭವಾ, ಇಧ ಪನ ಜಾತಪಥವೀ ಚ ಅಜಾತಪಥವೀ ಚಾತಿ ದ್ವೇಯೇವ ವತ್ಥೂನಿ, ತಸ್ಮಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಏಕೇನ ಭವಿತಬ್ಬನ್ತಿ ನ ಯುತ್ತಂ। ಏತ್ಥಾಪಿ ದುಕ್ಕಟವಚನಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಚೇ? ತಂ ಪನ ಸಞ್ಞಾವಸೇನ, ನ ವತ್ಥುವಸೇನಾತಿ ನ ಯುತ್ತಮೇವ।
86.Kaṭasakkharā setamattikā viya mudukā sakkharajāti. ‘‘Akatapabbhāreti avalañjitabbaṭṭhānadassanatthaṃ vutta’’nti likhitaṃ. ‘‘Anovassakaṭṭhānadassanattha’’nti vattabbaṃ. Mūsikukkuranti mūsikāhi uddhaṭapaṃsu. Suddhacittāti kiñcāpi ‘‘evaṃ pavaṭṭite pathavī bhijjissatī’’ti jānanti, no pana ce pathavībhedatthikā, suddhacittā nāma honti. Paṃsuādayo dve koṭṭhāsā āpattikarā. Keci ‘‘sabbacchannādīsu upaḍḍhe dukkaṭassa vuttattā sace dukkaṭaṃ, yutta’’nti vadanti. Tattha yuttaṃ tādisassa vatthuno sambhavā, idha pana jātapathavī ca ajātapathavī cāti dveyeva vatthūni, tasmā dvinnaṃ ekena bhavitabbanti na yuttaṃ. Etthāpi dukkaṭavacanaṃ atthīti ce? Taṃ pana saññāvasena, na vatthuvasenāti na yuttameva.
೮೭. ಅಗ್ಗಿಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಏತ್ಥ ಏತ್ತಾವತಾ ಉಸುಮಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಸ್ಮಾ ವಟ್ಟತೀತಿ ಕೇಚಿ। ಏವಂ ಸತಿ ಪಥವಿಯಾ ಅಗ್ಗಿಮ್ಹಿ ಕತೇ ದೂರತೋಪಿ ಭೂಮಿ ಉಣ್ಹಾ ಹೋತಿ, ತತ್ತಕಂ ಕೋಪೇತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ, ನ ಚ ಕಪ್ಪತಿ, ತಸ್ಮಾ ಯಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಪತತಿ, ತಂ ಸೋ ಅಗ್ಗಿ ಡಹತಿ, ತಸ್ಮಾ ವಟ್ಟತೀತಿ ಏಕೇ। ಅಡಹಿತೇಪಿ ‘‘ಅದಡ್ಢಾಯ ಪಥವಿಯಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಠಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅತ್ತನಾ ಪಾತನಾಯೇವ ದೋಸೋ ಪತಿತೇ ಉಪದಾಹೇತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
87.Aggiṃ kātuṃ vaṭṭatīti ettha ettāvatā usumaṃ gaṇhāti, tasmā vaṭṭatīti keci. Evaṃ sati pathaviyā aggimhi kate dūratopi bhūmi uṇhā hoti, tattakaṃ kopetabbaṃ siyā, na ca kappati, tasmā yasmiṃ ṭhāne patati, taṃ so aggi ḍahati, tasmā vaṭṭatīti eke. Aḍahitepi ‘‘adaḍḍhāyapathaviyā aggiṃ ṭhapetuṃ na vaṭṭatī’’ti vuttattā attanā pātanāyeva doso patite upadāheti veditabbaṃ.
ಪಥವೀಖಣನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಸಮತ್ತೋ ವಣ್ಣನಾಕ್ಕಮೇನ ಮುಸಾವಾದವಗ್ಗೋ ಪಠಮೋ।
Samatto vaṇṇanākkamena musāvādavaggo paṭhamo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೧. ಮುಸಾವಾದವಗ್ಗೋ • 1. Musāvādavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೧೦. ಪಥವೀಖಣನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೧೦. ಪಥವೀಖಣನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೧೦. ಪಥವೀಖಣನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೦. ಪಥವೀಖಣನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadaṃ
