| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
੧੦. ਪਥવੀਖਣਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
੮੬. ਕਟਸਕ੍ਖਰਾ ਸੇਤਮਤ੍ਤਿਕਾ વਿਯ ਮੁਦੁਕਾ ਸਕ੍ਖਰਜਾਤਿ। ‘‘ਅਕਤਪਬ੍ਭਾਰੇਤਿ ਅવਲਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ‘‘ਅਨੋવਸ੍ਸਕਟ੍ਠਾਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਮੂਸਿਕੁਕ੍ਕੁਰਨ੍ਤਿ ਮੂਸਿਕਾਹਿ ਉਦ੍ਧਟਪਂਸੁ। ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਏવਂ ਪવਟ੍ਟਿਤੇ ਪਥવੀ ਭਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਨ ਚੇ ਪਥવੀਭੇਦਤ੍ਥਿਕਾ, ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਂਸੁਆਦਯੋ ਦ੍વੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਕਰਾ। ਕੇਚਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਚ੍ਛਨ੍ਨਾਦੀਸੁ ਉਪਡ੍ਢੇ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਚੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਂ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ વਤ੍ਥੁਨੋ ਸਮ੍ਭવਾ, ਇਧ ਪਨ ਜਾਤਪਥવੀ ਚ ਅਜਾਤਪਥવੀ ਚਾਤਿ ਦ੍વੇਯੇવ વਤ੍ਥੂਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਏਕੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ। ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟવਚਨਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਚੇ? ਤਂ ਪਨ ਸਞ੍ਞਾવਸੇਨ, ਨ વਤ੍ਥੁવਸੇਨਾਤਿ ਨ ਯੁਤ੍ਤਮੇવ।
86.Kaṭasakkharā setamattikā viya mudukā sakkharajāti. ‘‘Akatapabbhāreti avalañjitabbaṭṭhānadassanatthaṃ vutta’’nti likhitaṃ. ‘‘Anovassakaṭṭhānadassanattha’’nti vattabbaṃ. Mūsikukkuranti mūsikāhi uddhaṭapaṃsu. Suddhacittāti kiñcāpi ‘‘evaṃ pavaṭṭite pathavī bhijjissatī’’ti jānanti, no pana ce pathavībhedatthikā, suddhacittā nāma honti. Paṃsuādayo dve koṭṭhāsā āpattikarā. Keci ‘‘sabbacchannādīsu upaḍḍhe dukkaṭassa vuttattā sace dukkaṭaṃ, yutta’’nti vadanti. Tattha yuttaṃ tādisassa vatthuno sambhavā, idha pana jātapathavī ca ajātapathavī cāti dveyeva vatthūni, tasmā dvinnaṃ ekena bhavitabbanti na yuttaṃ. Etthāpi dukkaṭavacanaṃ atthīti ce? Taṃ pana saññāvasena, na vatthuvasenāti na yuttameva.
੮੭. ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਉਸੁਮਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਕੇਚਿ। ਏવਂ ਸਤਿ ਪਥવਿਯਾ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਕਤੇ ਦੂਰਤੋਪਿ ਭੂਮਿ ਉਣ੍ਹਾ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਕੋਪੇਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਨ ਚ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਤਤਿ, ਤਂ ਸੋ ਅਗ੍ਗਿ ਡਹਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਕੇ। ਅਡਹਿਤੇਪਿ ‘‘ਅਦਡ੍ਢਾਯ ਪਥવਿਯਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਠਪੇਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਾਤਨਾਯੇવ ਦੋਸੋ ਪਤਿਤੇ ਉਪਦਾਹੇਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
87.Aggiṃ kātuṃ vaṭṭatīti ettha ettāvatā usumaṃ gaṇhāti, tasmā vaṭṭatīti keci. Evaṃ sati pathaviyā aggimhi kate dūratopi bhūmi uṇhā hoti, tattakaṃ kopetabbaṃ siyā, na ca kappati, tasmā yasmiṃ ṭhāne patati, taṃ so aggi ḍahati, tasmā vaṭṭatīti eke. Aḍahitepi ‘‘adaḍḍhāyapathaviyā aggiṃ ṭhapetuṃ na vaṭṭatī’’ti vuttattā attanā pātanāyeva doso patite upadāheti veditabbaṃ.
ਪਥવੀਖਣਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਸਮਤ੍ਤੋ વਣ੍ਣਨਾਕ੍ਕਮੇਨ ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ।
Samatto vaṇṇanākkamena musāvādavaggo paṭhamo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧. ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗੋ • 1. Musāvādavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੧੦. ਪਥવੀਖਣਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੧੦. ਪਥવੀਖਣਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੧੦. ਪਥવੀਖਣਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੦. ਪਥવੀਖਣਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadaṃ
