Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ખુદ્દસિક્ખા-મૂલસિક્ખા • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
૩૪. પથવીનિદ્દેસો
34. Pathavīniddeso
પથવી ચાતિ –
Pathavī cāti –
૨૪૨.
242.
જાતાજાતાતિ દુવિધા, સુદ્ધમત્તિકપંસુકા;
Jātājātāti duvidhā, suddhamattikapaṃsukā;
જાતાદડ્ઢા ચ પથવી, બહુમત્તિકપંસુકા;
Jātādaḍḍhā ca pathavī, bahumattikapaṃsukā;
ચાતુમાસાધિકોવટ્ઠપંસુમત્તિકરાસિ ચ.
Cātumāsādhikovaṭṭhapaṃsumattikarāsi ca.
૨૪૩.
243.
સુદ્ધસક્ખરપાસાણમરુમ્બકથલવાલુકા;
Suddhasakkharapāsāṇamarumbakathalavālukā;
દડ્ઢા ચ ભૂમિ યેભુય્યસક્ખરાદિમહીપિ ચ;
Daḍḍhā ca bhūmi yebhuyyasakkharādimahīpi ca;
દુતિયા વુત્તરાસિ ચ, ચાતુમાસોમવટ્ઠકો.
Dutiyā vuttarāsi ca, cātumāsomavaṭṭhako.
૨૪૪.
244.
દ્વે ભાગા તીસુ ભાગેસુ, મત્તિકા યસ્સ ભૂમિયા;
Dve bhāgā tīsu bhāgesu, mattikā yassa bhūmiyā;
યેભુય્યમત્તિકા એસા, સેસેસુપિ અયં નયો.
Yebhuyyamattikā esā, sesesupi ayaṃ nayo.
૨૪૫.
245.
પાચિત્તિ ખણને જાતે, જાતસઞ્ઞિસ્સ દુક્કટં;
Pācitti khaṇane jāte, jātasaññissa dukkaṭaṃ;
દ્વેળ્હસ્સાજાતસઞ્ઞિસ્સ, નાપત્તાણાપને તથા.
Dveḷhassājātasaññissa, nāpattāṇāpane tathā.
૨૪૬.
246.
પહારે પહારાપત્તિ, ખણમાનસ્સ અત્તના;
Pahāre pahārāpatti, khaṇamānassa attanā;
એકાયાણત્તિયા એકા, નાનાણત્તીસુ વાચસો.
Ekāyāṇattiyā ekā, nānāṇattīsu vācaso.
૨૪૭.
247.
‘‘ઇમં ઠાનમિમં કન્દમિધ વાપિં ખણેત્થ ચ;
‘‘Imaṃ ṭhānamimaṃ kandamidha vāpiṃ khaṇettha ca;
જાલેહગ્ગિ’’ન્તિ વા વત્તું, નિયમેત્વા ન વટ્ટતિ.
Jālehaggi’’nti vā vattuṃ, niyametvā na vaṭṭati.
૨૪૮.
248.
‘‘થમ્ભસ્સિમસ્સાવાટં વા, મત્તિકં જાન માહર;
‘‘Thambhassimassāvāṭaṃ vā, mattikaṃ jāna māhara;
કરોહિ કપ્પિયઞ્ચે’’તિ, વચનં વટ્ટતેદિસં.
Karohi kappiyañce’’ti, vacanaṃ vaṭṭatedisaṃ.
૨૪૯.
249.
અસમ્બદ્ધં પથવિયા, સુક્ખકદ્દમઆદિકં;
Asambaddhaṃ pathaviyā, sukkhakaddamaādikaṃ;
કોપેતું તનુકં લબ્ભમુસ્સિઞ્ચનીયકદ્દમં.
Kopetuṃ tanukaṃ labbhamussiñcanīyakaddamaṃ.
૨૫૦.
250.
ગણ્ડુપ્પાદં ઉપચિકામત્તિકં મૂસિકુક્કિરં;
Gaṇḍuppādaṃ upacikāmattikaṃ mūsikukkiraṃ;
ચાતુમાસાધિકોવટ્ઠં, લેડ્ડાદિઞ્ચ ન કોપયે.
Cātumāsādhikovaṭṭhaṃ, leḍḍādiñca na kopaye.
૨૫૧.
251.
પતિતે વાપિઆદીનં, કૂલે ઉદકસન્તિકે;
Patite vāpiādīnaṃ, kūle udakasantike;
પાસાણે ચ રજે લગ્ગે, પતિતે નવસોણ્ડિયા.
Pāsāṇe ca raje lagge, patite navasoṇḍiyā.
૨૫૨.
252.
વમ્મિકે મત્તિકાકુટ્ટે, અબ્ભોકાસુટ્ઠિતે તથા;
Vammike mattikākuṭṭe, abbhokāsuṭṭhite tathā;
યેભુય્યકથલટ્ઠાને, તિટ્ઠતિટ્ઠકકુટ્ટકો.
Yebhuyyakathalaṭṭhāne, tiṭṭhatiṭṭhakakuṭṭako.
૨૫૩.
253.
થમ્ભાદિં ગણ્હિતું ભૂમિં, સઞ્ચાલેત્વા વિકોપયં;
Thambhādiṃ gaṇhituṃ bhūmiṃ, sañcāletvā vikopayaṃ;
ધારાય ભિન્દિતું ભૂમિં, કાતું વા વિસમં સમં.
Dhārāya bhindituṃ bhūmiṃ, kātuṃ vā visamaṃ samaṃ.
૨૫૪.
254.
સમ્મુઞ્જનીહિ ઘંસિતું, કણ્ટકાદિં પવેસિતું;
Sammuñjanīhi ghaṃsituṃ, kaṇṭakādiṃ pavesituṃ;
દસ્સેસ્સામીતિ ભિન્દન્તો, ભૂમિં ચઙ્કમિતું પદં.
Dassessāmīti bhindanto, bhūmiṃ caṅkamituṃ padaṃ.
૨૫૫.
255.
ઘંસિતું અઙ્ગપચ્ચઙ્ગં, કણ્ડુરોગી તટાદિસુ;
Ghaṃsituṃ aṅgapaccaṅgaṃ, kaṇḍurogī taṭādisu;
હત્થં વા ધોવિતું ભૂમિં, ઘંસિતું ન ચ કપ્પતિ.
Hatthaṃ vā dhovituṃ bhūmiṃ, ghaṃsituṃ na ca kappati.
૨૫૬.
256.
થમ્ભાદિઉજુકુદ્ધારો, પાસાણાદિપવટ્ટનં;
Thambhādiujukuddhāro, pāsāṇādipavaṭṭanaṃ;
સાખાદિકડ્ઢનં રુક્ખલતાચ્છેદનફાલનં.
Sākhādikaḍḍhanaṃ rukkhalatācchedanaphālanaṃ.
૨૫૭.
257.
સેકો પસ્સાવઆદીનં, સુદ્ધચિત્તસ્સ વટ્ટતિ;
Seko passāvaādīnaṃ, suddhacittassa vaṭṭati;
અલ્લહત્થં ઠપેત્વાન, રજગ્ગાહો ચ ભૂમિયા.
Allahatthaṃ ṭhapetvāna, rajaggāho ca bhūmiyā.
૨૫૮.
258.
અગ્ગિસ્સ અનુપાદાને, કપાલે ઇટ્ઠકાય વા;
Aggissa anupādāne, kapāle iṭṭhakāya vā;
પાતેતું લબ્ભતે અગ્ગિં, ભૂમિયં વાવસે સતીતિ.
Pātetuṃ labbhate aggiṃ, bhūmiyaṃ vāvase satīti.