૬. પટિચ્ચસમુપ્પાદવિભઙ્ગો

6. Paṭiccasamuppādavibhaṅgo

૧. સુત્તન્તભાજનીયં

1. Suttantabhājanīyaṃ

૨૨૫. અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારા, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં, નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં, સળાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા સમ્ભવન્તિ. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

225. Avijjāpaccayā saṅkhārā, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ, saḷāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૨૬. તત્થ કતમા અવિજ્જા? દુક્ખે અઞ્ઞાણં, દુક્ખસમુદયે અઞ્ઞાણં, દુક્ખનિરોધે અઞ્ઞાણં, દુક્ખનિરોધગામિનિયા પટિપદાય અઞ્ઞાણં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

226. Tattha katamā avijjā? Dukkhe aññāṇaṃ, dukkhasamudaye aññāṇaṃ, dukkhanirodhe aññāṇaṃ, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારા? પુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો, અપુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો, આનેઞ્જાભિસઙ્ખારો, કાયસઙ્ખારો, વચીસઙ્ખારો, ચિત્તસઙ્ખારો.

Tattha katame avijjāpaccayā saṅkhārā? Puññābhisaṅkhāro, apuññābhisaṅkhāro, āneñjābhisaṅkhāro, kāyasaṅkhāro, vacīsaṅkhāro, cittasaṅkhāro.

તત્થ કતમો પુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો? કુસલા ચેતના કામાવચરા રૂપાવચરા દાનમયા સીલમયા ભાવનામયા – અયં વુચ્ચતિ ‘‘પુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો’’.

Tattha katamo puññābhisaṅkhāro? Kusalā cetanā kāmāvacarā rūpāvacarā dānamayā sīlamayā bhāvanāmayā – ayaṃ vuccati ‘‘puññābhisaṅkhāro’’.

તત્થ કતમો અપુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો? અકુસલા ચેતના કામાવચરા – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અપુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો’’.

Tattha katamo apuññābhisaṅkhāro? Akusalā cetanā kāmāvacarā – ayaṃ vuccati ‘‘apuññābhisaṅkhāro’’.

તત્થ કતમો આનેઞ્જાભિસઙ્ખારો? કુસલા ચેતના અરૂપાવચરા – અયં વુચ્ચતિ ‘‘આનેઞ્જાભિસઙ્ખારો’’.

Tattha katamo āneñjābhisaṅkhāro? Kusalā cetanā arūpāvacarā – ayaṃ vuccati ‘‘āneñjābhisaṅkhāro’’.

તત્થ કતમો કાયસઙ્ખારો? કાયસઞ્ચેતના કાયસઙ્ખારો, વચીસઞ્ચેતના વચીસઙ્ખારો, મનોસઞ્ચેતના ચિત્તસઙ્ખારો. ઇમે વુચ્ચન્તિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારા’’.

Tattha katamo kāyasaṅkhāro? Kāyasañcetanā kāyasaṅkhāro, vacīsañcetanā vacīsaṅkhāro, manosañcetanā cittasaṅkhāro. Ime vuccanti ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā’’.

૨૨૭. તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં? ચક્ખુવિઞ્ઞાણં, સોતવિઞ્ઞાણં, ઘાનવિઞ્ઞાણં, જિવ્હાવિઞ્ઞાણં, કાયવિઞ્ઞાણં, મનોવિઞ્ઞાણં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં’’.

227. Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ? Cakkhuviññāṇaṃ, sotaviññāṇaṃ, ghānaviññāṇaṃ, jivhāviññāṇaṃ, kāyaviññāṇaṃ, manoviññāṇaṃ – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ’’.

૨૨૮. તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં? અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’ . તત્થ કતમં રૂપં? ચત્તારો મહાભૂતા, ચતુન્નઞ્ચ મહાભૂતાનં ઉપાદાય રૂપં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં’’.

228. Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ? Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’ . Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cattāro mahābhūtā, catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ’’.

૨૨૯. તત્થ કતમં નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં? ચક્ખાયતનં, સોતાયતનં, ઘાનાયતનં, જિવ્હાયતનં, કાયાયતનં, મનાયતનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં’’.

229. Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ? Cakkhāyatanaṃ, sotāyatanaṃ, ghānāyatanaṃ, jivhāyatanaṃ, kāyāyatanaṃ, manāyatanaṃ – idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ’’.

૨૩૦. તત્થ કતમો સળાયતનપચ્ચયા ફસ્સો? ચક્ખુસમ્ફસ્સો સોતસમ્ફસ્સો ઘાનસમ્ફસ્સો જિવ્હાસમ્ફસ્સો કાયસમ્ફસ્સો મનોસમ્ફસ્સો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘સળાયતનપચ્ચયા ફસ્સો’’.

230. Tattha katamo saḷāyatanapaccayā phasso? Cakkhusamphasso sotasamphasso ghānasamphasso jivhāsamphasso kāyasamphasso manosamphasso – ayaṃ vuccati ‘‘saḷāyatanapaccayā phasso’’.

૨૩૧. તત્થ કતમા ફસ્સપચ્ચયા વેદના? ચક્ખુસમ્ફસ્સજા વેદના, સોતસમ્ફસ્સજા વેદના, ઘાનસમ્ફસ્સજા વેદના, જિવ્હાસમ્ફસ્સજા વેદના, કાયસમ્ફસ્સજા વેદના, મનોસમ્ફસ્સજા વેદના – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ફસ્સપચ્ચયા વેદના’’.

231. Tattha katamā phassapaccayā vedanā? Cakkhusamphassajā vedanā, sotasamphassajā vedanā, ghānasamphassajā vedanā, jivhāsamphassajā vedanā, kāyasamphassajā vedanā, manosamphassajā vedanā – ayaṃ vuccati ‘‘phassapaccayā vedanā’’.

૨૩૨. તત્થ કતમા વેદનાપચ્ચયા તણ્હા? રૂપતણ્હા, સદ્દતણ્હા, ગન્ધતણ્હા, રસતણ્હા, ફોટ્ઠબ્બતણ્હા, ધમ્મતણ્હા – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વેદનાપચ્ચયા તણ્હા’’.

232. Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā? Rūpataṇhā, saddataṇhā, gandhataṇhā, rasataṇhā, phoṭṭhabbataṇhā, dhammataṇhā – ayaṃ vuccati ‘‘vedanāpaccayā taṇhā’’.

૨૩૩. તત્થ કતમં તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં? કામુપાદાનં, દિટ્ઠુપાદાનં, સીલબ્બતુપાદાનં, અત્તવાદુપાદાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં’’.

233. Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ? Kāmupādānaṃ, diṭṭhupādānaṃ, sīlabbatupādānaṃ, attavādupādānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘taṇhāpaccayā upādānaṃ’’.

૨૩૪. તત્થ કતમો ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો? ભવો દુવિધેન – અત્થિ કમ્મભવો, અત્થિ ઉપપત્તિભવો. તત્થ કતમો કમ્મભવો? પુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો, અપુઞ્ઞાભિસઙ્ખારો, આનેઞ્જાભિસઙ્ખારો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘કમ્મભવો’’. સબ્બમ્પિ ભવગામિકમ્મં કમ્મભવો.

234. Tattha katamo upādānapaccayā bhavo? Bhavo duvidhena – atthi kammabhavo, atthi upapattibhavo. Tattha katamo kammabhavo? Puññābhisaṅkhāro, apuññābhisaṅkhāro, āneñjābhisaṅkhāro – ayaṃ vuccati ‘‘kammabhavo’’. Sabbampi bhavagāmikammaṃ kammabhavo.

તત્થ કતમો ઉપપત્તિભવો? કામભવો, રૂપભવો, અરૂપભવો, સઞ્ઞાભવો, અસઞ્ઞાભવો, નેવસઞ્ઞાનાસઞ્ઞાભવો, એકવોકારભવો, ચતુવોકારભવો, પઞ્ચવોકારભવો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ઉપપત્તિભવો’’. ઇતિ અયઞ્ચ કમ્મભવો, અયઞ્ચ ઉપપત્તિભવો. અયં વુચ્ચતિ ‘‘ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો’’.

Tattha katamo upapattibhavo? Kāmabhavo, rūpabhavo, arūpabhavo, saññābhavo, asaññābhavo, nevasaññānāsaññābhavo, ekavokārabhavo, catuvokārabhavo, pañcavokārabhavo – ayaṃ vuccati ‘‘upapattibhavo’’. Iti ayañca kammabhavo, ayañca upapattibhavo. Ayaṃ vuccati ‘‘upādānapaccayā bhavo’’.

૨૩૫. તત્થ કતમા ભવપચ્ચયા જાતિ? યા તેસં તેસં સત્તાનં તમ્હિ તમ્હિ સત્તનિકાયે જાતિ સઞ્જાતિ ઓક્કન્તિ અભિનિબ્બત્તિ, ખન્ધાનં પાતુભાવો , આયતનાનં પટિલાભો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ભવપચ્ચયા જાતિ’’.

235. Tattha katamā bhavapaccayā jāti? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jāti sañjāti okkanti abhinibbatti, khandhānaṃ pātubhāvo , āyatanānaṃ paṭilābho – ayaṃ vuccati ‘‘bhavapaccayā jāti’’.

૨૩૬. તત્થ કતમં જાતિપચ્ચયા જરામરણં? અત્થિ જરા, અત્થિ મરણં. તત્થ કતમા જરા? યા તેસં તેસં સત્તાનં તમ્હિ તમ્હિ સત્તનિકાયે જરા જીરણતા ખણ્ડિચ્ચં પાલિચ્ચં વલિત્તચતા આયુનો સંહાનિ ઇન્દ્રિયાનં પરિપાકો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘જરા’’.

236. Tattha katamaṃ jātipaccayā jarāmaraṇaṃ? Atthi jarā, atthi maraṇaṃ. Tattha katamā jarā? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko – ayaṃ vuccati ‘‘jarā’’.

તત્થ કતમં મરણં? યા તેસં તેસં સત્તાનં તમ્હા તમ્હા સત્તનિકાયા ચુતિ ચવનતા ભેદો અન્તરધાનં મચ્ચુ મરણં કાલકિરિયા ¹ ખન્ધાનં ભેદો કળેવરસ્સ નિક્ખેપો જીવિતિન્દ્રિયસ્સુપચ્છેદો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘મરણં’’. ઇતિ અયઞ્ચ જરા, ઇદઞ્ચ મરણં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘જાતિપચ્ચયા જરામરણં’’.

Tattha katamaṃ maraṇaṃ? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā ² khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa nikkhepo jīvitindriyassupacchedo – idaṃ vuccati ‘‘maraṇaṃ’’. Iti ayañca jarā, idañca maraṇaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘jātipaccayā jarāmaraṇaṃ’’.

૨૩૭. તત્થ કતમો સોકો? ઞાતિબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, ભોગબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, રોગબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, સીલબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, દિટ્ઠિબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, અઞ્ઞતરઞ્ઞતરેન બ્યસનેન સમન્નાગતસ્સ, અઞ્ઞતરઞ્ઞતરેન દુક્ખધમ્મેન ફુટ્ઠસ્સ સોકો સોચના સોચિતત્તં અન્તોસોકો અન્તોપરિસોકો ચેતસો પરિજ્ઝાયના દોમનસ્સં સોકસલ્લં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘સોકો’’.

237. Tattha katamo soko? Ñātibyasanena vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa soko socanā socitattaṃ antosoko antoparisoko cetaso parijjhāyanā domanassaṃ sokasallaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘soko’’.

૨૩૮. તત્થ કતમો પરિદેવો? ઞાતિબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, ભોગબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ , રોગબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, સીલબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, દિટ્ઠિબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, અઞ્ઞતરઞ્ઞતરેન બ્યસનેન સમન્નાગતસ્સ, અઞ્ઞતરઞ્ઞતરેન દુક્ખધમ્મેન ફુટ્ઠસ્સ આદેવો પરિદેવો આદેવના પરિદેવના આદેવિતત્તં પરિદેવિતત્તં વાચા પલાપો વિપ્પલાપો લાલપ્પો લાલપ્પના લાલપ્પિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ પરિદેવો’’.

238. Tattha katamo paridevo? Ñātibyasanena vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa , rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa ādevo paridevo ādevanā paridevanā ādevitattaṃ paridevitattaṃ vācā palāpo vippalāpo lālappo lālappanā lālappitattaṃ – ayaṃ vuccati paridevo’’.

૨૩૯. તત્થ કતમં દુક્ખં? યં કાયિકં અસાતં કાયિકં દુક્ખં કાયસમ્ફસ્સજં અસાતં દુક્ખં વેદયિતં કાયસમ્ફસ્સજા અસાતા દુક્ખા વેદના – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘દુક્ખં’’.

239. Tattha katamaṃ dukkhaṃ? Yaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ kāyasamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ kāyasamphassajā asātā dukkhā vedanā – idaṃ vuccati ‘‘dukkhaṃ’’.

૨૪૦. તત્થ કતમં દોમનસ્સં? યં ચેતસિકં અસાતં, ચેતસિકં દુક્ખં, ચેતોસમ્ફસ્સજં અસાતં દુક્ખં વેદયિતં, ચેતોસમ્ફસ્સજા અસાતા દુક્ખા વેદના – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘દોમનસ્સં’’.

240. Tattha katamaṃ domanassaṃ? Yaṃ cetasikaṃ asātaṃ, cetasikaṃ dukkhaṃ, cetosamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ, cetosamphassajā asātā dukkhā vedanā – idaṃ vuccati ‘‘domanassaṃ’’.

૨૪૧. તત્થ કતમો ઉપાયાસો? ઞાતિબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, ભોગબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, રોગબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, સીલબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, દિટ્ઠિબ્યસનેન વા ફુટ્ઠસ્સ, અઞ્ઞતરઞ્ઞતરેન બ્યસનેન સમન્નાગતસ્સ, અઞ્ઞતરઞ્ઞતરેન દુક્ખધમ્મેન ફુટ્ઠસ્સ આયાસો ઉપાયાસો આયાસિતત્તં ઉપાયાસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ઉપાયાસો’’.

241. Tattha katamo upāyāso? Ñātibyasanena vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa āyāso upāyāso āyāsitattaṃ upāyāsitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘upāyāso’’.

૨૪૨. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતીતિ, એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સઙ્ગતિ હોતિ, સમાગમો હોતિ, સમોધાનં હોતિ, પાતુભાવો હોતિ. તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

242. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotīti, evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa saṅgati hoti, samāgamo hoti, samodhānaṃ hoti, pātubhāvo hoti. Tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

સુત્તન્તભાજનીયં.

Suttantabhājanīyaṃ.

૨. અભિધમ્મભાજનીયં

2. Abhidhammabhājanīyaṃ

૧. પચ્ચયચતુક્કં

1. Paccayacatukkaṃ

૨૪૩. અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

243. Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં, નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં, નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

પચ્ચયચતુક્કં.

Paccayacatukkaṃ.

૨. હેતુચતુક્કં

2. Hetucatukkaṃ

૨૪૪. અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં, નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામહેતુકં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

244. Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmahetukaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં, નામપચ્ચયા ફસ્સો નામહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ, nāmapaccayā phasso nāmahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં , નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામરૂપહેતુકં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ , nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં, નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામરૂપહેતુકં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

હેતુચતુક્કં.

Hetucatukkaṃ.

૩. સમ્પયુત્તચતુક્કં

3. Sampayuttacatukkaṃ

૨૪૫. અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં, નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

245. Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં , નામપચ્ચયા ફસ્સો નામસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ , nāmapaccayā phasso nāmasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં, નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામરૂપસમ્પયુત્તં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ, nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmarūpasampayuttaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં, નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામસમ્પયુત્તં છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં ઉપાદાનસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānasampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

સમ્પયુત્તચતુક્કં.

Sampayuttacatukkaṃ.

૪. અઞ્ઞમઞ્ઞચતુક્કં

4. Aññamaññacatukkaṃ

૨૪૬. અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા; સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો; વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં; નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયાપિ નામં; છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયાપિ છટ્ઠાયતનં; ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો; વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના; તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

246. Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayāpi avijjā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi saṅkhāro; viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayāpi viññāṇaṃ; nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmaṃ; chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ; phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayāpi phasso; vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayāpi vedanā; taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayāpi taṇhā; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા; સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો; વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં; નામપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયાપિ નામં; ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો; વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના; તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayāpi avijjā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi saṅkhāro; viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayāpi viññāṇaṃ; nāmapaccayā phasso, phassapaccayāpi nāmaṃ; phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayāpi phasso; vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayāpi vedanā; taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayāpi taṇhā; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા; સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો; વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં, નામરૂપપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં; નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયાપિ નામરૂપં; છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયાપિ છટ્ઠાયતનં; ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો; વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના; તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayāpi avijjā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi saṅkhāro; viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ; nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmarūpaṃ; chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ; phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayāpi phasso; vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayāpi vedanā; taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayāpi taṇhā; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા; સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો; વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં, નામરૂપપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં; નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયાપિ નામરૂપં; છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયાપિ છટ્ઠાયતનં; ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો; વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના; તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayāpi avijjā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi saṅkhāro; viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ; nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmarūpaṃ; chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ; phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayāpi phasso; vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayāpi vedanā; taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayāpi taṇhā; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

અઞ્ઞમઞ્ઞચતુક્કં.

Aññamaññacatukkaṃ.

માતિકા

Mātikā

૨૪૭. સઙ્ખારપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… વિઞ્ઞાણપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… નામપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… છટ્ઠાયતનપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… ફસ્સપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… વેદનાપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… તણ્હાપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… ઉપાદાનપચ્ચયા અવિજ્જા…પે॰… અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

247. Saṅkhārapaccayā avijjā…pe… viññāṇapaccayā avijjā…pe… nāmapaccayā avijjā…pe… chaṭṭhāyatanapaccayā avijjā…pe… phassapaccayā avijjā…pe… vedanāpaccayā avijjā…pe… taṇhāpaccayā avijjā…pe… upādānapaccayā avijjā…pe… avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

માતિકા.

Mātikā.

૫. પચ્ચયચતુક્કં

5. Paccayacatukkaṃ

૨૪૮. કતમે ધમ્મા અકુસલા? યસ્મિં સમયે અકુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ સોમનસ્સસહગતં દિટ્ઠિગતસમ્પયુત્તં રૂપારમ્મણં વા સદ્દારમ્મણં વા ગન્ધારમ્મણં વા રસારમ્મણં વા ફોટ્ઠબ્બારમ્મણં વા ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

248. Katame dhammā akusalā? Yasmiṃ samaye akusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ diṭṭhigatasampayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૪૯. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

249. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં ³ – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ ⁴ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં? યં ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmaṃ’’.

તત્થ કતમં નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં? યં ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં’’.

Tattha katamaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો’’.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso’’.

તત્થ કતમા ફસ્સપચ્ચયા વેદના? યં ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ફસ્સપચ્ચયા વેદના’’.

Tattha katamā phassapaccayā vedanā? Yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ vuccati ‘‘phassapaccayā vedanā’’.

તત્થ કતમા વેદનાપચ્ચયા તણ્હા? યો રાગો સારાગો અનુનયો અનુરોધો નન્દી નન્દિરાગો ચિત્તસ્સ સારાગો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વેદનાપચ્ચયા તણ્હા’’.

Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā? Yo rāgo sārāgo anunayo anurodho nandī nandirāgo cittassa sārāgo – ayaṃ vuccati ‘‘vedanāpaccayā taṇhā’’.

તત્થ કતમં તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં? યા દિટ્ઠિ દિટ્ઠિગતં દિટ્ઠિગહનં દિટ્ઠિકન્તારો દિટ્ઠિવિસૂકાયિકં દિટ્ઠિવિપ્ફન્દિતં દિટ્ઠિસંયોજનં ગાહો પતિટ્ઠાહો અભિનિવેસો પરામાસો કુમ્મગ્ગો મિચ્છાપથો મિચ્છત્તં તિત્થાયતનં વિપરિયાસગ્ગાહો ⁵ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં’’.

Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ? Yā diṭṭhi diṭṭhigataṃ diṭṭhigahanaṃ diṭṭhikantāro diṭṭhivisūkāyikaṃ diṭṭhivipphanditaṃ diṭṭhisaṃyojanaṃ gāho patiṭṭhāho abhiniveso parāmāso kummaggo micchāpatho micchattaṃ titthāyatanaṃ vipariyāsaggāho ⁶ – idaṃ vuccati ‘‘taṇhāpaccayā upādānaṃ’’.

તત્થ કતમો ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો? ઠપેત્વા ઉપાદાનં, વેદનાક્ખન્ધો સઞ્ઞાક્ખન્ધો સઙ્ખારક્ખન્ધો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો’’.

Tattha katamo upādānapaccayā bhavo? Ṭhapetvā upādānaṃ, vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho – ayaṃ vuccati ‘‘upādānapaccayā bhavo’’.

તત્થ કતમા ભવપચ્ચયા જાતિ? યા તેસં તેસં ધમ્માનં જાતિ સઞ્જાતિ નિબ્બત્તિ અભિનિબ્બત્તિ પાતુભાવો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ભવપચ્ચયા જાતિ’’.

Tattha katamā bhavapaccayā jāti? Yā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ jāti sañjāti nibbatti abhinibbatti pātubhāvo – ayaṃ vuccati ‘‘bhavapaccayā jāti’’.

તત્થ કતમં જાતિપચ્ચયા જરામરણં? અત્થિ જરા, અત્થિ મરણં. તત્થ કતમા જરા? યા તેસં તેસં ધમ્માનં જરા જીરણતા આયુનો સંહાનિ – અયં વુચ્ચતિ ‘‘જરા’’. તત્થ કતમં મરણં? યો તેસં તેસં ધમ્માનં ખયો વયો ભેદો પરિભેદો અનિચ્ચતા અન્તરધાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘મરણં’’. ઇતિ અયઞ્ચ જરા, ઇદઞ્ચ મરણં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘જાતિપચ્ચયા જરામરણં’’.

Tattha katamaṃ jātipaccayā jarāmaraṇaṃ? Atthi jarā, atthi maraṇaṃ. Tattha katamā jarā? Yā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ jarā jīraṇatā āyuno saṃhāni – ayaṃ vuccati ‘‘jarā’’. Tattha katamaṃ maraṇaṃ? Yo tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ khayo vayo bhedo paribhedo aniccatā antaradhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘maraṇaṃ’’. Iti ayañca jarā, idañca maraṇaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘jātipaccayā jarāmaraṇaṃ’’.

એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતીતિ. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સઙ્ગતિ હોતિ, સમાગમો હોતિ, સમોધાનં હોતિ, પાતુભાવો હોતિ. તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotīti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa saṅgati hoti, samāgamo hoti, samodhānaṃ hoti, pātubhāvo hoti. Tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૫૦. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

250. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૫૧. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

251. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmaṃ’’.

નામપચ્ચયા ફસ્સોતિ. તત્થ કતમં નામં? ઠપેત્વા ફસ્સં, વેદનાક્ખન્ધો સઞ્ઞાક્ખન્ધો સઙ્ખારક્ખન્ધો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’.

Nāmapaccayā phassoti. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Ṭhapetvā phassaṃ, vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’.

તત્થ કતમો નામપચ્ચયા ફસ્સો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયા ફસ્સો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo nāmapaccayā phasso? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayā phasso’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં , નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ , જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ , nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti , jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૫૩. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

253. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં? અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચક્ખાયતનસ્સ ઉપચયો, સોતાયતનસ્સ ઉપચયો, ઘાનાયતનસ્સ ઉપચયો, જિવ્હાયતનસ્સ ઉપચયો, કાયાયતનસ્સ ઉપચયો, યં વા પનઞ્ઞમ્પિ અત્થિ રૂપં ચિત્તજં ચિત્તહેતુકં ચિત્તસમુટ્ઠાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ? Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cakkhāyatanassa upacayo, sotāyatanassa upacayo, ghānāyatanassa upacayo, jivhāyatanassa upacayo, kāyāyatanassa upacayo, yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ cittajaṃ cittahetukaṃ cittasamuṭṭhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ’’.

નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનન્તિ. અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? યં રૂપં નિસ્સાય મનોવિઞ્ઞાણધાતુ વત્તતિ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપં’’.

Nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatananti. Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Yaṃ rūpaṃ nissāya manoviññāṇadhātu vattati – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpaṃ’’.

તત્થ કતમં નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં’’.

Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૫૪. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં, નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

254. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૫૫. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

255. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં? અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચક્ખાયતનસ્સ ઉપચયો, સોતાયતનસ્સ ઉપચયો, ઘાનાયતનસ્સ ઉપચયો, જિવ્હાયતનસ્સ ઉપચયો, કાયાયતનસ્સ ઉપચયો , યં વા પનઞ્ઞમ્પિ અત્થિ રૂપં ચિત્તજં ચિત્તહેતુકં ચિત્તસમુટ્ઠાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ? Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cakkhāyatanassa upacayo, sotāyatanassa upacayo, ghānāyatanassa upacayo, jivhāyatanassa upacayo, kāyāyatanassa upacayo , yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ cittajaṃ cittahetukaṃ cittasamuṭṭhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ’’.

નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનન્તિ. અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચત્તારો ચ મહાભૂતા, યઞ્ચ રૂપં નિસ્સાય મનોવિઞ્ઞાણધાતુ વત્તતિ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપં’’.

Nāmarūpapaccayā saḷāyatananti. Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cattāro ca mahābhūtā, yañca rūpaṃ nissāya manoviññāṇadhātu vattati – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpaṃ’’.

તત્થ કતમં નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં? ચક્ખાયતનં, સોતાયતનં, ઘાનાયતનં, જિવ્હાયતનં, કાયાયતનં, મનાયતનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં’’.

Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ? Cakkhāyatanaṃ, sotāyatanaṃ, ghānāyatanaṃ, jivhāyatanaṃ, kāyāyatanaṃ, manāyatanaṃ – idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

પચ્ચયચતુક્કં.

Paccayacatukkaṃ.

૬. હેતુચતુક્કં

6. Hetucatukkaṃ

૨૫૬. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં, નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામહેતુકં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં . એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

256. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmahetukaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ . Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૫૭. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

257. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ’’.

તત્થ કતમં નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામહેતુકં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmahetukaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmahetukaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો’’.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko’’.

તત્થ કતમા ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા? યં ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા’’.

Tattha katamā phassapaccayā vedanā phassahetukā? Yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ vuccati ‘‘phassapaccayā vedanā phassahetukā’’.

તત્થ કતમા વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા? યો રાગો સારાગો…પે॰… ચિત્તસ્સ સારાગો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા’’.

Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā? Yo rāgo sārāgo…pe… cittassa sārāgo – ayaṃ vuccati ‘‘vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā’’.

તત્થ કતમં તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં? યા દિટ્ઠિ દિટ્ઠિગતં…પે॰… તિત્થાયતનં વિપરિયાસગ્ગાહો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ’’તિ.

Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ? Yā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… titthāyatanaṃ vipariyāsaggāho – idaṃ vuccati ‘‘taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti’’ti.

૨૫૮. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં, નામપચ્ચયા ફસ્સો નામહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

258. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ, nāmapaccayā phasso nāmahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૫૯. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

259. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ’’.

નામપચ્ચયા ફસ્સો નામહેતુકોતિ. તત્થ કતમં નામં? ઠપેત્વા ફસ્સં, વેદનાક્ખન્ધો સઞ્ઞાક્ખન્ધો સઙ્ખારક્ખન્ધો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’.

Nāmapaccayā phasso nāmahetukoti. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Ṭhapetvā phassaṃ, vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’.

તત્થ કતમો નામપચ્ચયા ફસ્સો નામહેતુકો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયા ફસ્સો નામહેતુકો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo nāmapaccayā phasso nāmahetuko? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayā phasso nāmahetuko’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૬૦. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં, નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામરૂપહેતુકં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

260. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ, nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૬૧. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

261. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં? અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચક્ખાયતનસ્સ ઉપચયો, સોતાયતનસ્સ ઉપચયો, ઘાનાયતનસ્સ ઉપચયો, જિવ્હાયતનસ્સ ઉપચયો, કાયાયતનસ્સ ઉપચયો, યં વા પનઞ્ઞમ્પિ અત્થિ રૂપં ચિત્તજં ચિત્તહેતુકં ચિત્તસમુટ્ઠાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ? Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cakkhāyatanassa upacayo, sotāyatanassa upacayo, ghānāyatanassa upacayo, jivhāyatanassa upacayo, kāyāyatanassa upacayo, yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ cittajaṃ cittahetukaṃ cittasamuṭṭhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ’’.

નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામરૂપહેતુકન્તિ. અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? યં રૂપં નિસ્સાય મનોવિઞ્ઞાણધાતુ વત્તતિ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપં’’.

Nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmarūpahetukanti. Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Yaṃ rūpaṃ nissāya manoviññāṇadhātu vattati – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpaṃ’’.

તત્થ કતમં નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામરૂપહેતુકં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામરૂપહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૬૨. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં, નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામરૂપહેતુકં , છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

262. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ , chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko, phassapaccayā vedanā phassahetukā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૬૩. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

263. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાહેતુકો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં? અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચક્ખાયતનસ્સ ઉપચયો, સોતાયતનસ્સ ઉપચયો, ઘાનાયતનસ્સ ઉપચયો, જિવ્હાયતનસ્સ ઉપચયો, કાયાયતનસ્સ ઉપચયો, યં વા પનઞ્ઞમ્પિ અત્થિ રૂપં ચિત્તજં ચિત્તહેતુકં ચિત્તસમુટ્ઠાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ? Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cakkhāyatanassa upacayo, sotāyatanassa upacayo, ghānāyatanassa upacayo, jivhāyatanassa upacayo, kāyāyatanassa upacayo, yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ cittajaṃ cittahetukaṃ cittasamuṭṭhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ’’.

નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામરૂપહેતુકન્તિ. અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો , સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચત્તારો ચ મહાભૂતા, યઞ્ચ રૂપં નિસ્સાય મનોવિઞ્ઞાણધાતુ વત્તતિ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપં’’.

Nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmarūpahetukanti. Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho , saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cattāro ca mahābhūtā, yañca rūpaṃ nissāya manoviññāṇadhātu vattati – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpaṃ’’.

તત્થ કતમં નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામરૂપહેતુકં? ચક્ખાયતનં , સોતાયતનં, ઘાનાયતનં , જિવ્હાયતનં, કાયાયતનં, મનાયતનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામરૂપહેતુકં’’.

Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ? Cakkhāyatanaṃ , sotāyatanaṃ, ghānāyatanaṃ , jivhāyatanaṃ, kāyāyatanaṃ, manāyatanaṃ – idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનહેતુકો’’.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko’’.

તત્થ કતમા ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા? યં ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સહેતુકા’’.

Tattha katamā phassapaccayā vedanā phassahetukā? Yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ vuccati ‘‘phassapaccayā vedanā phassahetukā’’.

તત્થ કતમા વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા? યો રાગો સારાગો…પે॰… ચિત્તસ્સ સારાગો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાહેતુકા’’.

Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā? Yo rāgo sārāgo…pe… cittassa sārāgo – ayaṃ vuccati ‘‘vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā’’.

તત્થ કતમં તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં? યા દિટ્ઠિ દિટ્ઠિગતં…પે॰… તિત્થાયતનં વિપરિયાસગ્ગાહો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાહેતુકં’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ? Yā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… titthāyatanaṃ vipariyāsaggāho – idaṃ vuccati ‘‘taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

હેતુચતુક્કં.

Hetucatukkaṃ.

૭. સમ્પયુત્તચતુક્કં

7. Sampayuttacatukkaṃ

તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં, નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૬૫. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

265. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ’’.

તત્થ કતમં નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો’’.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto’’.

તત્થ કતમા ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા? યં ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા’’.

Tattha katamā phassapaccayā vedanā phassasampayuttā? Yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ vuccati ‘‘phassapaccayā vedanā phassasampayuttā’’.

તત્થ કતમા વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા? યો રાગો સારાગો…પે॰… ચિત્તસ્સ સારાગો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા’’.

Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā? Yo rāgo sārāgo…pe… cittassa sārāgo – ayaṃ vuccati ‘‘vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā’’.

તત્થ કતમં તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં? યા દિટ્ઠિ દિટ્ઠિગતં…પે॰… તિત્થાયતનં વિપરિયાસગ્ગાહો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં’’ …પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ? Yā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… titthāyatanaṃ vipariyāsaggāho – idaṃ vuccati ‘‘taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ’’ …pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૬૬. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં, નામપચ્ચયા ફસ્સો નામસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા , વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

266. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ, nāmapaccayā phasso nāmasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā , vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૬૭. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

267. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ’’.

નામપચ્ચયા ફસ્સો નામસમ્પયુત્તોતિ. તત્થ કતમં નામં? ઠપેત્વા ફસ્સં, વેદનાક્ખન્ધો સઞ્ઞાક્ખન્ધો સઙ્ખારક્ખન્ધો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’.

Nāmapaccayā phasso nāmasampayuttoti. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Ṭhapetvā phassaṃ, vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’.

તત્થ કતમો નામપચ્ચયા ફસ્સો નામસમ્પયુત્તો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયા ફસ્સો નામસમ્પયુત્તો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo nāmapaccayā phasso nāmasampayutto? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayā phasso nāmasampayutto’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૬૮. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં, નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

268. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ, nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૬૯. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

269. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં? યં ચિત્તં મનો માનસં …પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ …pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં? અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચક્ખાયતનસ્સ ઉપચયો, સોતાયતનસ્સ ઉપચયો, ઘાનાયતનસ્સ ઉપચયો, જિવ્હાયતનસ્સ ઉપચયો, કાયાયતનસ્સ ઉપચયો, યં વા પનઞ્ઞમ્પિ અત્થિ રૂપં ચિત્તજં ચિત્તહેતુકં ચિત્તસમુટ્ઠાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ? Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cakkhāyatanassa upacayo, sotāyatanassa upacayo, ghānāyatanassa upacayo, jivhāyatanassa upacayo, kāyāyatanassa upacayo, yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ cittajaṃ cittahetukaṃ cittasamuṭṭhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ’’.

નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તન્તિ. અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? યં રૂપં નિસ્સાય મનોવિઞ્ઞાણધાતુ વત્તતિ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપં’’.

Nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttanti. Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Yaṃ rūpaṃ nissāya manoviññāṇadhātu vattati – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpaṃ’’.

તત્થ કતમં નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં નામસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૭૦. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો, સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં, નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામસમ્પયુત્તં છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો, ફસ્સપચ્ચયા વેદના ફસ્સસમ્પયુત્તા, વેદનાપચ્ચયા તણ્હા વેદનાસમ્પયુત્તા, તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં તણ્હાસમ્પયુત્તં; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

270. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto, phassapaccayā vedanā phassasampayuttā, vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā, taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૭૧. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

271. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો અવિજ્જાસમ્પયુત્તો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં સઙ્ખારસમ્પયુત્તં’’.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં? અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચક્ખાયતનસ્સ ઉપચયો, સોતાયતનસ્સ ઉપચયો, ઘાનાયતનસ્સ ઉપચયો, જિવ્હાયતનસ્સ ઉપચયો, કાયાયતનસ્સ ઉપચયો, યં વા પનઞ્ઞમ્પિ અત્થિ રૂપં ચિત્તજં ચિત્તહેતુકં ચિત્તસમુટ્ઠાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામરૂપં વિઞ્ઞાણસમ્પયુત્તં નામં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ? Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cakkhāyatanassa upacayo, sotāyatanassa upacayo, ghānāyatanassa upacayo, jivhāyatanassa upacayo, kāyāyatanassa upacayo, yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ cittajaṃ cittahetukaṃ cittasamuṭṭhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmaṃ’’.

નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામસમ્પયુત્તં છટ્ઠાયતનન્તિ. અત્થિ નામં, અત્થિ રૂપં. તત્થ કતમં નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામં’’. તત્થ કતમં રૂપં? ચત્તારો ચ મહાભૂતા, યઞ્ચ રૂપં નિસ્સાય મનોવિઞ્ઞાણધાતુ વત્તતિ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘રૂપં’’. ઇતિ ઇદઞ્ચ નામં, ઇદઞ્ચ રૂપં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપં’’.

Nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ chaṭṭhāyatananti. Atthi nāmaṃ, atthi rūpaṃ. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘nāmaṃ’’. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cattāro ca mahābhūtā, yañca rūpaṃ nissāya manoviññāṇadhātu vattati – idaṃ vuccati ‘‘rūpaṃ’’. Iti idañca nāmaṃ, idañca rūpaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpaṃ’’.

તત્થ કતમં નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામસમ્પયુત્તં છટ્ઠાયતનં? ચક્ખાયતનં, સોતાયતનં, ઘાનાયતનં, જિવ્હાયતનં, કાયાયતનં, મનાયતનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામરૂપપચ્ચયા સળાયતનં નામસમ્પયુત્તં છટ્ઠાયતનં’’.

Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ chaṭṭhāyatanaṃ? Cakkhāyatanaṃ, sotāyatanaṃ, ghānāyatanaṃ, jivhāyatanaṃ, kāyāyatanaṃ, manāyatanaṃ – idaṃ vuccati ‘‘nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ chaṭṭhāyatanaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો છટ્ઠાયતનસમ્પયુત્તો’’…પે॰… તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto’’…pe… tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

સમ્પયુત્તચતુક્કં.

Sampayuttacatukkaṃ.

૮. અઞ્ઞમઞ્ઞચતુક્કં

8. Aññamaññacatukkaṃ

૨૭૨. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા; સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો; વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં; નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં, છટ્ઠાયતનપચ્ચયાપિ નામં; છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયાપિ છટ્ઠાયતનં; ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો; વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના; તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં, ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

272. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayāpi avijjā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi saṅkhāro; viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayāpi viññāṇaṃ; nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmaṃ; chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ; phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayāpi phasso; vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayāpi vedanā; taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayāpi taṇhā; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૭૩. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

273. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.

તત્થ કતમો અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો’’.

Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjāpaccayā saṅkhāro’’.

તત્થ કતમા સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા’’.

Tattha katamā saṅkhārapaccayāpi avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘saṅkhārapaccayāpi avijjā’’.

તત્થ કતમં સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં.

Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ.

તત્થ કતમો વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો? યા ચેતના સઞ્ચેતના સઞ્ચેતયિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો’’.

Tattha katamo viññāṇapaccayāpi saṅkhāro? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayāpi saṅkhāro’’.

તત્થ કતમં વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં’’.

Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘viññāṇapaccayā nāmaṃ’’.

તત્થ કતમં નામપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં’’.

Tattha katamaṃ nāmapaccayāpi viññāṇaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayāpi viññāṇaṃ’’.

તત્થ કતમં નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘નામપચ્ચયા છટ્ઠાયતનં’’.

Tattha katamaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ’’.

તત્થ કતમં છટ્ઠાયતનપચ્ચયાપિ નામં? વેદનાક્ખન્ધો , સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયાપિ નામં’’.

Tattha katamaṃ chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmaṃ? Vedanākkhandho , saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmaṃ’’.

તત્થ કતમો છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘છટ્ઠાયતનપચ્ચયા ફસ્સો’’.

Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘chaṭṭhāyatanapaccayā phasso’’.

તત્થ કતમં ફસ્સપચ્ચયાપિ છટ્ઠાયતનં? યં ચિત્તં મનો માનસં…પે॰… તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘ફસ્સપચ્ચયાપિ છટ્ઠાયતનં’’.

Tattha katamaṃ phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ’’.

તત્થ કતમા ફસ્સપચ્ચયા વેદના? યં ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ફસ્સપચ્ચયા વેદના’’.

Tattha katamā phassapaccayā vedanā? Yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ vuccati ‘‘phassapaccayā vedanā’’.

તત્થ કતમો વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો? યો ફસ્સો ફુસના સમ્ફુસના સમ્ફુસિતત્તં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો’’.

Tattha katamo vedanāpaccayāpi phasso? Yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vedanāpaccayāpi phasso’’.

તત્થ કતમા વેદનાપચ્ચયા તણ્હા? યો રાગો સારાગો…પે॰… ચિત્તસ્સ સારાગો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘વેદનાપચ્ચયા તણ્હા’’.

Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā? Yo rāgo sārāgo…pe… cittassa sārāgo – ayaṃ vuccati ‘‘vedanāpaccayā taṇhā’’.

તત્થ કતમા તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના? યં ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં વુચ્ચતિ ‘‘તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના’’.

Tattha katamā taṇhāpaccayāpi vedanā? Yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ vuccati ‘‘taṇhāpaccayāpi vedanā’’.

તત્થ કતમં તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં? યા દિટ્ઠિ દિટ્ઠિગતં…પે॰… તિત્થાયતનં વિપરિયાસગ્ગાહો – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં’’.

Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ? Yā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… titthāyatanaṃ vipariyāsaggāho – idaṃ vuccati ‘‘taṇhāpaccayā upādānaṃ’’.

તત્થ કતમા ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા? યો રાગો…પે॰… ચિત્તસ્સ સારાગો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા’’.

Tattha katamā upādānapaccayāpi taṇhā? Yo rāgo…pe… cittassa sārāgo – ayaṃ vuccati ‘‘upādānapaccayāpi taṇhā’’.

તત્થ કતમો ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો? ઠપેત્વા ઉપાદાનં, વેદનાક્ખન્ધો સઞ્ઞાક્ખન્ધો સઙ્ખારક્ખન્ધો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો’’.

Tattha katamo upādānapaccayā bhavo? Ṭhapetvā upādānaṃ, vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho – ayaṃ vuccati ‘‘upādānapaccayā bhavo’’.

તત્થ કતમા ભવપચ્ચયા જાતિ? યા તેસં તેસં ધમ્માનં જાતિ સઞ્જાતિ નિબ્બત્તિ અભિનિબ્બતિ પાતુભાવો – અયં વુચ્ચતિ ‘‘ભવપચ્ચયા જાતિ’’.

Tattha katamā bhavapaccayā jāti? Yā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ jāti sañjāti nibbatti abhinibbati pātubhāvo – ayaṃ vuccati ‘‘bhavapaccayā jāti’’.

તત્થ કતમં જાતિપચ્ચયા જરામરણં? અત્થિ જરા, અત્થિ મરણં. તત્થ કતમા જરા? યા તેસં તેસં ધમ્માનં જરા જીરણતા આયુનો સંહાનિ – અયં વુચ્ચતિ ‘‘જરા’’. તત્થ કતમં મરણં? યો તેસં તેસં ધમ્માનં ખયો વયો ભેદો પરિભેદો અનિચ્ચતા અન્તરધાનં – ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘મરણં’’. ઇતિ અયઞ્ચ જરા, ઇદઞ્ચ મરણં. ઇદં વુચ્ચતિ ‘‘જાતિપચ્ચયા જરામરણં’’.

Tattha katamaṃ jātipaccayā jarāmaraṇaṃ? Atthi jarā, atthi maraṇaṃ. Tattha katamā jarā? Yā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ jarā jīraṇatā āyuno saṃhāni – ayaṃ vuccati ‘‘jarā’’. Tattha katamaṃ maraṇaṃ? Yo tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ khayo vayo bhedo paribhedo aniccatā antaradhānaṃ – idaṃ vuccati ‘‘maraṇaṃ’’. Iti ayañca jarā, idañca maraṇaṃ. Idaṃ vuccati ‘‘jātipaccayā jarāmaraṇaṃ’’.

એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતીતિ. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સઙ્ગતિ હોતિ, સમાગમો હોતિ, સમોધાનં હોતિ, પાતુભાવો હોતિ. તેન વુચ્ચતિ ‘‘એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતી’’તિ.

Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotīti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa saṅgati hoti, samāgamo hoti, samodhānaṃ hoti, pātubhāvo hoti. Tena vuccati ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti.

૨૭૪. તસ્મિં સમયે અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારો, સઙ્ખારપચ્ચયાપિ અવિજ્જા; સઙ્ખારપચ્ચયા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણપચ્ચયાપિ સઙ્ખારો; વિઞ્ઞાણપચ્ચયા નામં, નામપચ્ચયાપિ વિઞ્ઞાણં; નામપચ્ચયા ફસ્સો, ફસ્સપચ્ચયાપિ નામં; ફસ્સપચ્ચયા વેદના, વેદનાપચ્ચયાપિ ફસ્સો; વેદનાપચ્ચયા તણ્હા, તણ્હાપચ્ચયાપિ વેદના; તણ્હાપચ્ચયા ઉપાદાનં , ઉપાદાનપચ્ચયાપિ તણ્હા; ઉપાદાનપચ્ચયા ભવો, ભવપચ્ચયા જાતિ, જાતિપચ્ચયા જરામરણં. એવમેતસ્સ કેવલસ્સ દુક્ખક્ખન્ધસ્સ સમુદયો હોતિ.

274. Tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro, saṅkhārapaccayāpi avijjā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi saṅkhāro; viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayāpi viññāṇaṃ; nāmapaccayā phasso, phassapaccayāpi nāmaṃ; phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayāpi phasso; vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayāpi vedanā; taṇhāpaccayā upādānaṃ , upādānapaccayāpi taṇhā; upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

૨૭૫. તત્થ કતમા અવિજ્જા? યં અઞ્ઞાણં અદસ્સનં…પે॰… અવિજ્જાલઙ્ગી મોહો અકુસલમૂલં – અયં વુચ્ચતિ ‘‘અવિજ્જા’’.

275. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘avijjā’’.