Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi

    ౬. పాటిహారియకథా

    6. Pāṭihāriyakathā

    ౩౦. ‘‘తీణిమాని , భిక్ఖవే 1, పాటిహారియాని. కతమాని తీణి? ఇద్ధిపాటిహారియం, ఆదేసనాపాటిహారియం, అనుసాసనీపాటిహారియం.

    30. ‘‘Tīṇimāni , bhikkhave 2, pāṭihāriyāni. Katamāni tīṇi? Iddhipāṭihāriyaṃ, ādesanāpāṭihāriyaṃ, anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    ‘‘కతమఞ్చ, భిక్ఖవే, ఇద్ధిపాటిహారియం? ఇధ, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో అనేకవిహితం ఇద్ధివిధం పచ్చనుభోతి – ఏకోపి హుత్వా బహుధా హోతి , బహుధాపి హుత్వా ఏకో హోతి; ఆవిభావం తిరోభావం…పే॰… యావ బ్రహ్మలోకాపి కాయేన వసం వత్తేతి. ఇదం వుచ్చతి, భిక్ఖవే, ఇద్ధిపాటిహారియం.

    ‘‘Katamañca, bhikkhave, iddhipāṭihāriyaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ekopi hutvā bahudhā hoti , bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti. Idaṃ vuccati, bhikkhave, iddhipāṭihāriyaṃ.

    ‘‘కతమఞ్చ , భిక్ఖవే, ఆదేసనాపాటిహారియం? ఇధ, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో నిమిత్తేన ఆదిసతి – ‘ఏవమ్పి తే మనో, ఇత్థమ్పి తే మనో, ఇతిపి తే చిత్త’న్తి. సో బహుం చేపి ఆదిసతి, తథేవ తం హోతి, నో అఞ్ఞథా. ఇధ పన, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో న హేవ ఖో నిమిత్తేన ఆదిసతి, అపి చ ఖో మనుస్సానం వా అమనుస్సానం వా దేవతానం వా సద్దం సుత్వా ఆదిసతి – ‘ఏవమ్పి తే మనో, ఇత్థమ్పి తే మనో, ఇతిపి తే చిత్త’న్తి. సో బహుం చేపి ఆదిసతి, తథేవ తం హోతి, నో అఞ్ఞథా. ఇధ పన, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో న హేవ ఖో నిమిత్తేన ఆదిసతి, నపి మనుస్సానం వా అమనుస్సానం వా దేవతానం వా సద్దం సుత్వా ఆదిసతి, అపి చ ఖో వితక్కయతో విచారయతో వితక్కవిప్ఫారసద్దం సుత్వా ఆదిసతి – ‘ఏవమ్పి తే మనో, ఇత్థమ్పి తే మనో, ఇతిపి తే చిత్త’న్తి. సో బహుం చేపి ఆదిసతి, తథేవ తం హోతి, నో అఞ్ఞథా. ఇధ పన, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో న హేవ ఖో నిమిత్తేన ఆదిసతి, నపి మనుస్సానం వా అమనుస్సానం వా దేవతానం వా సద్దం సుత్వా ఆదిసతి, నపి వితక్కయతో విచారయతో వితక్కవిప్ఫారసద్దం సుత్వా ఆదిసతి, అపి చ ఖో అవితక్కం అవిచారం సమాధిం సమాపన్నస్స చేతసా చేతో పరిచ్చ పజానాతి – ‘యథా ఇమస్స భోతో మనోసఙ్ఖారా పణిహితా ఇమస్స 3 చిత్తస్స అనన్తరా అముకం నామ వితక్కం వితక్కయిస్సతీ’తి 4. సో బహుం చేపి ఆదిసతి, తథేవ తం హోతి, నో అఞ్ఞథా. ఇదం వుచ్చతి, భిక్ఖవే, ఆదేసనాపాటిహారియం.

    ‘‘Katamañca, bhikkhave, ādesanāpāṭihāriyaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco nimittena ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idha pana, bhikkhave, ekacco na heva kho nimittena ādisati, api ca kho manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idha pana, bhikkhave, ekacco na heva kho nimittena ādisati, napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, api ca kho vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idha pana, bhikkhave, ekacco na heva kho nimittena ādisati, napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, napi vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati, api ca kho avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā imassa 5 cittassa anantarā amukaṃ nāma vitakkaṃ vitakkayissatī’ti 6. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idaṃ vuccati, bhikkhave, ādesanāpāṭihāriyaṃ.

    ‘‘కతమఞ్చ, భిక్ఖవే, అనుసాసనీపాటిహారియం? ఇధ, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో ఏవమనుసాసతి – ‘ఏవం వితక్కేథ, మా ఏవం వితక్కయిత్థ. ఏవం మనసి కరోథ, మా ఏవం మనసి కరిత్థ. ఇదం పజహథ, ఇదం ఉపసమ్పజ్జ విహరథా’తి. ఇదం వుచ్చతి, భిక్ఖవే, అనుసాసనీపాటిహారియం. ఇమాని ఖో, భిక్ఖవే, తీణి పాటిహారియాని’’.

    ‘‘Katamañca, bhikkhave, anusāsanīpāṭihāriyaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco evamanusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha. Evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasi karittha. Idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Idaṃ vuccati, bhikkhave, anusāsanīpāṭihāriyaṃ. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi pāṭihāriyāni’’.

    ౩౧. నేక్ఖమ్మం ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. కామచ్ఛన్దం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన నేక్ఖమ్మేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘తం ఖో పన నేక్ఖమ్మం ఏవం ఆసేవితబ్బం, ఏవం భావేతబ్బం , ఏవం బహులీకాతబ్బం, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం.

    31. Nekkhammaṃ ijjhatīti – iddhi. Kāmacchandaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena nekkhammena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘Taṃ kho pana nekkhammaṃ evaṃ āsevitabbaṃ, evaṃ bhāvetabbaṃ , evaṃ bahulīkātabbaṃ, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    అబ్యాపాదో ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. బ్యాపాదం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన అబ్యాపాదేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘సో ఖో పన అబ్యాపాదో ఏవం ఆసేవితబ్బో, ఏవం భావేతబ్బో, ఏవం బహులీకాతబ్బో, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం.

    Abyāpādo ijjhatīti – iddhi. Byāpādaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena abyāpādena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘So kho pana abyāpādo evaṃ āsevitabbo, evaṃ bhāvetabbo, evaṃ bahulīkātabbo, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    ఆలోకసఞ్ఞా ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. థినమిద్ధం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తాయ ఆలోకసఞ్ఞాయ సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘సా ఖో పన ఆలోకసఞ్ఞా ఏవం ఆసేవితబ్బా, ఏవం భావేతబ్బా, ఏవం బహులీకాతబ్బా, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం.

    Ālokasaññā ijjhatīti – iddhi. Thinamiddhaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tāya ālokasaññāya samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘Sā kho pana ālokasaññā evaṃ āsevitabbā, evaṃ bhāvetabbā, evaṃ bahulīkātabbā, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    అవిక్ఖేపో ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. ఉద్ధచ్చం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన అవిక్ఖేపేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘సో ఖో పన అవిక్ఖేపో ఏవం ఆసేవితబ్బో, ఏవం భావేతబ్బో, ఏవం బహులీకాతబ్బో, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం.

    Avikkhepo ijjhatīti – iddhi. Uddhaccaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena avikkhepena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘So kho pana avikkhepo evaṃ āsevitabbo, evaṃ bhāvetabbo, evaṃ bahulīkātabbo, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    ధమ్మవవత్థానం ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. విచికిచ్ఛం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన ధమ్మవవత్థానేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘తం ఖో పన ధమ్మవవత్థానం ఏవం ఆసేవితబ్బం, ఏవం భావేతబ్బం, ఏవం బహులీకాతబ్బం, ఏవం తదనుధమ్మతా, సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం.

    Dhammavavatthānaṃ ijjhatīti – iddhi. Vicikicchaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena dhammavavatthānena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘Taṃ kho pana dhammavavatthānaṃ evaṃ āsevitabbaṃ, evaṃ bhāvetabbaṃ, evaṃ bahulīkātabbaṃ, evaṃ tadanudhammatā, sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    ఞాణం ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. అవిజ్జం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన ఞాణేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘తం ఖో పన ఞాణం ఏవం ఆసేవితబ్బం, ఏవం భావేతబ్బం, ఏవం బహులీకాతబ్బం, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం.

    Ñāṇaṃ ijjhatīti – iddhi. Avijjaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena ñāṇena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘Taṃ kho pana ñāṇaṃ evaṃ āsevitabbaṃ, evaṃ bhāvetabbaṃ, evaṃ bahulīkātabbaṃ, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    పామోజ్జం ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. అరతిం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన పామోజ్జేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘తం ఖో పన పామోజ్జం ఏవం ఆసేవితబ్బం, ఏవం భావేతబ్బం , ఏవం బహులీకాతబ్బం, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం…పే॰….

    Pāmojjaṃ ijjhatīti – iddhi. Aratiṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena pāmojjena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘Taṃ kho pana pāmojjaṃ evaṃ āsevitabbaṃ, evaṃ bhāvetabbaṃ , evaṃ bahulīkātabbaṃ, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe….

    పఠమం ఝానం ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. నీవరణే పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన పఠమేన ఝానేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘తం ఖో పన పఠమం ఝానం ఏవం ఆసేవితబ్బం, ఏవం భావేతబ్బం, ఏవం బహులీకాతబ్బం, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం…పే॰….

    Paṭhamaṃ jhānaṃ ijjhatīti – iddhi. Nīvaraṇe paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena paṭhamena jhānena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘Taṃ kho pana paṭhamaṃ jhānaṃ evaṃ āsevitabbaṃ, evaṃ bhāvetabbaṃ, evaṃ bahulīkātabbaṃ, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ…pe….

    అరహత్తమగ్గో ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. సబ్బకిలేసే పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యే తేన అరహత్తమగ్గేన సమన్నాగతా, సబ్బే తే విసుద్ధచిత్తా అనావిలసఙ్కప్పాతి – ఆదేసనాపాటిహారియం. ‘‘సో ఖో పన అరహత్తమగ్గో ఏవం ఆసేవితబ్బో, ఏవం భావేతబ్బో, ఏవం బహులీకాతబ్బో, ఏవం తదనుధమ్మతా సతి ఉపట్ఠాపేతబ్బా’’తి – అనుసాసనీపాటిహారియం.

    Arahattamaggo ijjhatīti – iddhi. Sabbakilese paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Ye tena arahattamaggena samannāgatā, sabbe te visuddhacittā anāvilasaṅkappāti – ādesanāpāṭihāriyaṃ. ‘‘So kho pana arahattamaggo evaṃ āsevitabbo, evaṃ bhāvetabbo, evaṃ bahulīkātabbo, evaṃ tadanudhammatā sati upaṭṭhāpetabbā’’ti – anusāsanīpāṭihāriyaṃ.

    ౩౨. నేక్ఖమ్మం ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. కామచ్ఛన్దం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యా చ ఇద్ధి యఞ్చ పాటిహారియం, ఇదం వుచ్చతి ఇద్ధిపాటిహారియం. అబ్యాపాదో ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. బ్యాపాదం పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యా చ ఇద్ధి యఞ్చ పాటిహారియం, ఇదం వుచ్చతి ఇద్ధిపాటిహారియం. ఆలోకసఞ్ఞా ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. థినమిద్ధం పటిహరతీతి – పాటిహారియం…పే॰… అరహత్తమగ్గో ఇజ్ఝతీతి – ఇద్ధి. సబ్బకిలేసే పటిహరతీతి – పాటిహారియం. యా చ ఇద్ధి యఞ్చ పాటిహారియం, ఇదం వుచ్చతి ఇద్ధిపాటిహారియన్తి .

    32. Nekkhammaṃ ijjhatīti – iddhi. Kāmacchandaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Yā ca iddhi yañca pāṭihāriyaṃ, idaṃ vuccati iddhipāṭihāriyaṃ. Abyāpādo ijjhatīti – iddhi. Byāpādaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Yā ca iddhi yañca pāṭihāriyaṃ, idaṃ vuccati iddhipāṭihāriyaṃ. Ālokasaññā ijjhatīti – iddhi. Thinamiddhaṃ paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ…pe… arahattamaggo ijjhatīti – iddhi. Sabbakilese paṭiharatīti – pāṭihāriyaṃ. Yā ca iddhi yañca pāṭihāriyaṃ, idaṃ vuccati iddhipāṭihāriyanti .

    పాటిహారియకథా నిట్ఠితా.

    Pāṭihāriyakathā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. అ॰ ని॰ ౩.౬౧ పస్సితబ్బా
    2. a. ni. 3.61 passitabbā
    3. తథా ఇమస్స (స్యా॰), యథా ఇమస్స (క॰) అ॰ ని॰ ౩.౬౧ పస్సితబ్బా
    4. వితక్కేస్సతీతి (స్యా॰) అ॰ ని॰ ౩.౬౧
    5. tathā imassa (syā.), yathā imassa (ka.) a. ni. 3.61 passitabbā
    6. vitakkessatīti (syā.) a. ni. 3.61



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / పాటిహారియకథావణ్ణనా • Pāṭihāriyakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact