Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
౭౮. పాతిమోక్ఖుద్దేసకథా
78. Pātimokkhuddesakathā
౧౫౦. ఇమం నిదానన్తి పాతిమోక్ఖస్స ఇమం నిదానం. సుతా ఖో పనాతి ఏత్థ సుయ్యిత్థాతి సుతా, సుయ్యస్సన్తీతి వా సుతా, పారాజికుద్దేసాదయో. సుతా చ సుతా చ సుతాతి సరూపేకసేసో కాతబ్బో. అవసేసన్తి నిదానుద్దేసాదితో అవసేసం పారాజికుద్దేసాది. సుతేనాతి సుతసద్దేన. ‘‘అత్థే అసమ్భవతో సద్దే వుత్తవిధానం హోతీ’’తి హి పరిభాసతో ‘‘సుతేనా’’తి ఏత్థ సద్దోవ గహేతబ్బో. తేన నయేనాతి తేన నిదానుద్దేసనయేన.
150.Imaṃnidānanti pātimokkhassa imaṃ nidānaṃ. Sutā kho panāti ettha suyyitthāti sutā, suyyassantīti vā sutā, pārājikuddesādayo. Sutā ca sutā ca sutāti sarūpekaseso kātabbo. Avasesanti nidānuddesādito avasesaṃ pārājikuddesādi. Sutenāti sutasaddena. ‘‘Atthe asambhavato sadde vuttavidhānaṃ hotī’’ti hi paribhāsato ‘‘sutenā’’ti ettha saddova gahetabbo. Tena nayenāti tena nidānuddesanayena.
అటవిమనుస్సభయన్తి అటవియం నివసన్తస్స మనుస్సస్స భయం, వనచరకభయన్తి అత్థో. రాజన్తరాయోతిఆదీసు ఏవం విసేసో వేదితబ్బోతి యోజనా. దవదాహోతి దాయం దహతీతి దవదాహో ఆకారస్స రస్సం, యకారస్స చ వకారం కత్వా. నన్తి భిక్ఖుం. ఏకం వా భిక్ఖున్తి యోజనా. పఠమో వా ఉద్దేసోతి నిదానుద్దేసో. ఏత్థాతి పఞ్చసు ఉద్దేసేసు. యస్మిన్తి ఉద్దేసే. సోపీతి ఉద్దేసోపి. సుతేనేవ సావేతబ్బోతి సుతపదేనేవ సఙ్ఘస్స సావేతబ్బోతి ఏవసద్దో ‘‘న విత్థారేనా’’తి దస్సేతి.
Aṭavimanussabhayanti aṭaviyaṃ nivasantassa manussassa bhayaṃ, vanacarakabhayanti attho. Rājantarāyotiādīsu evaṃ viseso veditabboti yojanā. Davadāhoti dāyaṃ dahatīti davadāho ākārassa rassaṃ, yakārassa ca vakāraṃ katvā. Nanti bhikkhuṃ. Ekaṃ vā bhikkhunti yojanā. Paṭhamo vā uddesoti nidānuddeso. Etthāti pañcasu uddesesu. Yasminti uddese. Sopīti uddesopi. Suteneva sāvetabboti sutapadeneva saṅghassa sāvetabboti evasaddo ‘‘na vitthārenā’’ti dasseti.
అనజ్ఝిట్ఠాతి ఏత్థ ఉపసగ్గవసేన ఇసుధాతుస్స ఇచ్ఛాకన్తితో అఞ్ఞమత్థం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘అనాణత్తా, అయాచితా వా’’తి. ఏత్థ ‘‘అనాణత్తా’’తి ఇదం థేరేన అనాణత్తభావం సన్ధాయ వుత్తం . ‘‘అయాచితా’’తి ఇదం సమ్ముతిలద్ధేన నవకేన అయాచితభావం సన్ధాయ వుత్తన్తి దట్ఠబ్బం. ఏత్థాతి ‘‘అనజ్ఝిట్ఠా ధమ్మం భాసన్తీ’’తి వచనే. ధమ్మజ్ఝేసకేతి ధమ్మకథనత్థాయ అజ్ఝేసతీతి ధమ్మజ్ఝేసకో, తస్మిం. ఆపుచ్ఛిత్వా వా తేన సఙ్ఘత్థేరేన యాచితో హుత్వా వాతి యోజనా. వారపటిపాటియాతి వారానుక్కమేన. దేహీతి వాతి ఏత్థ ఇతి-వా-సద్దో ‘‘భణ’’ ఇతిపదేన చ ‘‘కథేహి’’ ఇతిపదేన చ యోజేతబ్బో. ‘‘భణ’’ ఇతి వా ‘‘కథేహి’’ఇతి వా ‘‘దేహి’’ఇతి వా వత్తబ్బాతి యోజనా . తీహిపి విధీహీతి ఓసారణకథనసరభఞ్ఞసఙ్ఖాతేహి తీహి సజ్జనేహి. ఏత్థ చ సుత్తస్స ఓసారియతే ఉచ్చారియతే ఓసారణం, అత్థస్స కథియతే కథనం, సుత్తస్స చ తదత్థస్స చ సరేన భణియతే సరభఞ్ఞం. ఓసారేహీతి సుత్తం ఉచ్చారేహి. కథేహీతి అత్థం కథేహి. సరభఞ్ఞన్తి సుత్తస్స చ తదత్థస్స చ సరేన భణనం. నన్తి సద్ధివిహారికం. సజ్ఝాయం అధిట్ఠహిత్వాతి ‘‘సజ్ఝాయం కరోమీ’’తి అధిట్ఠహిత్వా. ఏత్థాతి అజ్ఝేసనట్ఠానే.
Anajjhiṭṭhāti ettha upasaggavasena isudhātussa icchākantito aññamatthaṃ dassento āha ‘‘anāṇattā, ayācitā vā’’ti. Ettha ‘‘anāṇattā’’ti idaṃ therena anāṇattabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ . ‘‘Ayācitā’’ti idaṃ sammutiladdhena navakena ayācitabhāvaṃ sandhāya vuttanti daṭṭhabbaṃ. Etthāti ‘‘anajjhiṭṭhā dhammaṃ bhāsantī’’ti vacane. Dhammajjhesaketi dhammakathanatthāya ajjhesatīti dhammajjhesako, tasmiṃ. Āpucchitvā vā tena saṅghattherena yācito hutvā vāti yojanā. Vārapaṭipāṭiyāti vārānukkamena. Dehīti vāti ettha iti-vā-saddo ‘‘bhaṇa’’ itipadena ca ‘‘kathehi’’ itipadena ca yojetabbo. ‘‘Bhaṇa’’ iti vā ‘‘kathehi’’iti vā ‘‘dehi’’iti vā vattabbāti yojanā . Tīhipi vidhīhīti osāraṇakathanasarabhaññasaṅkhātehi tīhi sajjanehi. Ettha ca suttassa osāriyate uccāriyate osāraṇaṃ, atthassa kathiyate kathanaṃ, suttassa ca tadatthassa ca sarena bhaṇiyate sarabhaññaṃ. Osārehīti suttaṃ uccārehi. Kathehīti atthaṃ kathehi. Sarabhaññanti suttassa ca tadatthassa ca sarena bhaṇanaṃ. Nanti saddhivihārikaṃ. Sajjhāyaṃ adhiṭṭhahitvāti ‘‘sajjhāyaṃ karomī’’ti adhiṭṭhahitvā. Etthāti ajjhesanaṭṭhāne.
నిస్సితకేతి సద్ధివిహారికాదయో. సోతి సఙ్ఘత్థేరో, ‘‘వత్తబ్బో’’తిపదే కమ్మం, ‘‘వదతీ’’తిఆదీసు పదేసు కత్తా. ఆరద్ధన్తి సఙ్ఘేన ఆరద్ధం. ఠపేత్వాతి ధమ్మసవనం ఠపేత్వా. ఓసారేత్వాతి పఠమం సుత్తం ఓసారేత్వా. పున కథేన్తేనాతి పచ్ఛా అత్థం కథేన్తేన. అట్ఠపేత్వాయేవ వాతి సుత్తస్స చ అత్థస్స చ అన్తరా అట్ఠత్వా ఏవ వా. కథేతబ్బన్తి అత్థజాతం కథేతబ్బం. కథేన్తస్స…పే॰… నయోతి పఠమం అత్థం కథేత్వా పున సుత్తఞ్చ అత్థఞ్చ సరేన భణన్తస్స పున ఆగతేపి ఏసేవ నయోతి అత్థో.
Nissitaketi saddhivihārikādayo. Soti saṅghatthero, ‘‘vattabbo’’tipade kammaṃ, ‘‘vadatī’’tiādīsu padesu kattā. Āraddhanti saṅghena āraddhaṃ. Ṭhapetvāti dhammasavanaṃ ṭhapetvā. Osāretvāti paṭhamaṃ suttaṃ osāretvā. Puna kathentenāti pacchā atthaṃ kathentena. Aṭṭhapetvāyeva vāti suttassa ca atthassa ca antarā aṭṭhatvā eva vā. Kathetabbanti atthajātaṃ kathetabbaṃ. Kathentassa…pe… nayoti paṭhamaṃ atthaṃ kathetvā puna suttañca atthañca sarena bhaṇantassa puna āgatepi eseva nayoti attho.
ఉపనిసిన్నకథాయపీతి సమీపే నిసిన్నేన కథాయపి. తేనాతి సఙ్ఘత్థేరేన. వత్తుం వట్టతీతి విసేసేత్వా వత్తుం వట్టతి. తేనాతి మనుస్సేహి జాననభిక్ఖునా. సఙ్ఘత్థేరో భణతి, తుణ్హీ వా హోతీతి సమ్బన్ధో. ‘‘పుచ్ఛన్తీ’’తి వుత్తేతి యోజనా. అనుమోదనాదీసుపీతిఆదిసద్దేన ధమ్మకథాదయో సఙ్గణ్హాతి. సఙ్ఘత్థేరో అనుజానాతీతి సమ్బన్ధో. సబ్బత్థాతి సబ్బేసు విహారఅన్తరఘరేసు.
Upanisinnakathāyapīti samīpe nisinnena kathāyapi. Tenāti saṅghattherena. Vattuṃ vaṭṭatīti visesetvā vattuṃ vaṭṭati. Tenāti manussehi jānanabhikkhunā. Saṅghatthero bhaṇati, tuṇhī vā hotīti sambandho. ‘‘Pucchantī’’ti vutteti yojanā. Anumodanādīsupītiādisaddena dhammakathādayo saṅgaṇhāti. Saṅghatthero anujānātīti sambandho. Sabbatthāti sabbesu vihāraantaragharesu.
సజ్ఝాయన్తి సయం ఇస్సరేన అయనం ఉచ్చారణం, కేనచి అనజ్ఝిట్ఠో సయం అధిఇస్సరేన అయనం ఉచ్చారణన్తి అత్థో. థేరోతి సద్ధివిహారో థేరో. విస్సమిస్సామీతి ఖేదవిరహితం గమిస్సామి. ఆపుచ్ఛితబ్బన్తి పఠమథేరమ్పి పున ఆగతత్థేరమ్పి ఆపుచ్ఛితబ్బం. ఏకేన సఙ్ఘత్థేరేన అనుఞ్ఞాతేనాతి సమ్బన్ధో. అఞ్ఞస్మీన్తి అనుఞ్ఞాతత్థేరతో అఞ్ఞస్మిం థేరేతి సమ్బన్ధో. తన్తి పున ఆగతం థేరం. అత్తానం సమ్మనితబ్బన్తి ఏత్థ పచ్చత్తే ఉపయోగవచనన్తి ఆహ ‘‘అత్తా సమ్మనితబ్బో’’తి . కిం సమ్మతేన పరిసం అనోలోకేత్వా పుచ్ఛితబ్బోతి ఆహ ‘‘పుచ్ఛన్తేన పనా’’తిఆది.
Sajjhāyanti sayaṃ issarena ayanaṃ uccāraṇaṃ, kenaci anajjhiṭṭho sayaṃ adhiissarena ayanaṃ uccāraṇanti attho. Theroti saddhivihāro thero. Vissamissāmīti khedavirahitaṃ gamissāmi. Āpucchitabbanti paṭhamatherampi puna āgatattherampi āpucchitabbaṃ. Ekena saṅghattherena anuññātenāti sambandho. Aññasmīnti anuññātattherato aññasmiṃ thereti sambandho. Tanti puna āgataṃ theraṃ. Attānaṃsammanitabbanti ettha paccatte upayogavacananti āha ‘‘attā sammanitabbo’’ti . Kiṃ sammatena parisaṃ anoloketvā pucchitabboti āha ‘‘pucchantena panā’’tiādi.
౧౫౩. మేతి మయ్హం. ఇతోతి పుగ్గలతో, ఉప్పన్నోతి సమ్బన్ధో. పురమ్హాకన్తి పదస్స పురే అమ్హాకన్తి పదచ్ఛేదం కత్వా పురేసద్దో పఠమత్థోతి ఆహ ‘‘పఠమం అమ్హాక’’న్తి. పటికచ్చేవసద్దో పగేవపరియాయో, ‘‘పఠమతరమేవా’’తి ఇమినా తస్స అత్థం దస్సేతి. భూతమేవాతి విజ్జమానమేవ, తథమేవ వా.
153.Meti mayhaṃ. Itoti puggalato, uppannoti sambandho. Puramhākanti padassa pure amhākanti padacchedaṃ katvā puresaddo paṭhamatthoti āha ‘‘paṭhamaṃ amhāka’’nti. Paṭikaccevasaddo pagevapariyāyo, ‘‘paṭhamataramevā’’ti iminā tassa atthaṃ dasseti. Bhūtamevāti vijjamānameva, tathameva vā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi
౭౮. సంఖిత్తేన పాతిమోక్ఖుద్దేసాది • 78. Saṃkhittena pātimokkhuddesādi
౮౧. చోదనాకథా • 81. Codanākathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / పాతిమోక్ఖుద్దేసకథా • Pātimokkhuddesakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / పాతిమోక్ఖుద్దేసకథావణ్ణనా • Pātimokkhuddesakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / పాతిమోక్ఖుద్దేసకథావణ్ణనా • Pātimokkhuddesakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / పాతిమోక్ఖుద్దేసకథావణ్ణనా • Pātimokkhuddesakathāvaṇṇanā