Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మిలిన్దపఞ్హపాళి • Milindapañhapāḷi

    ౪. పటిసన్దహనపుగ్గలవేదియనపఞ్హో

    4. Paṭisandahanapuggalavediyanapañho

    . రాజా ఆహ ‘‘భన్తే నాగసేన, యో న పటిసన్దహతి, వేదేతి సో కిఞ్చి దుక్ఖం వేదన’’న్తి? థేరో ఆహ ‘‘కిఞ్చి వేదేతి, కిఞ్చి న వేదేతీ’’తి. ‘‘కిం వేదేతి, కిం న వేదేతీ’’తి? ‘‘కాయికం, మహారాజ, వేదనం వేదేతి, చేతసికం వేదనం న వేదేతీ’’తి. ‘‘కథం, భన్తే, కాయికం వేదనం వేదేతి, కథం చేతసికం వేదనం న వేదేతీ’’తి? ‘‘యో హేతు యో పచ్చయో కాయికాయ దుక్ఖవేదనాయ ఉప్పత్తియా, తస్స హేతుస్స తస్స పచ్చయస్స అనుపరమా కాయికం దుక్ఖవేదనం వేదేతి, యో హేతు యో పచ్చయో చేతసికాయ దుక్ఖవేదనాయ ఉప్పత్తియా, తస్స హేతుస్స తస్స పచ్చయస్స ఉపరమా చేతసికం దుక్ఖవేదనం న వేదేతి. భాసితమ్పేతం, మహారాజ, భగవతా – ‘సో ఏకం వేదనం వేదేతి కాయికం న చేతసిక’’’న్తి.

    4. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yo na paṭisandahati, vedeti so kiñci dukkhaṃ vedana’’nti? Thero āha ‘‘kiñci vedeti, kiñci na vedetī’’ti. ‘‘Kiṃ vedeti, kiṃ na vedetī’’ti? ‘‘Kāyikaṃ, mahārāja, vedanaṃ vedeti, cetasikaṃ vedanaṃ na vedetī’’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, kāyikaṃ vedanaṃ vedeti, kathaṃ cetasikaṃ vedanaṃ na vedetī’’ti? ‘‘Yo hetu yo paccayo kāyikāya dukkhavedanāya uppattiyā, tassa hetussa tassa paccayassa anuparamā kāyikaṃ dukkhavedanaṃ vedeti, yo hetu yo paccayo cetasikāya dukkhavedanāya uppattiyā, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā cetasikaṃ dukkhavedanaṃ na vedeti. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā – ‘so ekaṃ vedanaṃ vedeti kāyikaṃ na cetasika’’’nti.

    ‘‘భన్తే నాగసేన, యో దుక్ఖం వేదనం వేదేతి, కస్మా సో న పరినిబ్బాయతీ’’తి? ‘‘నత్థి, మహారాజ, అరహతో అనునయో వా పటిఘో వా, న చ అరహన్తో అపక్కం పాతేన్తి పరిపాకం ఆగమేన్తి పణ్డితా. భాసితమ్పేతం , మహారాజ, థేరేన సారిపుత్తేన ధమ్మసేనాపతినా –

    ‘‘Bhante nāgasena, yo dukkhaṃ vedanaṃ vedeti, kasmā so na parinibbāyatī’’ti? ‘‘Natthi, mahārāja, arahato anunayo vā paṭigho vā, na ca arahanto apakkaṃ pātenti paripākaṃ āgamenti paṇḍitā. Bhāsitampetaṃ , mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –

    ‘‘‘నాభినన్దామి మరణం, నాభినన్దామి జీవితం;

    ‘‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

    కాలఞ్చ పటికఙ్ఖామి, నిబ్బిసం భతకో యథా.

    Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathā.

    ‘‘‘నాభినన్దామి మరణం, నాభినన్దామి జీవితం;

    ‘‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

    కాలఞ్చ పటికఙ్ఖామి, సమ్పజానో పతిస్సతో’’’తి.

    Kālañca paṭikaṅkhāmi, sampajāno patissato’’’ti.

    ‘‘కల్లోసి, భన్తే నాగసేనా’’తి 1.

    ‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti 2.

    పటిసన్దహనపుగ్గలవేదియనపఞ్హో చతుత్థో.

    Paṭisandahanapuggalavediyanapañho catuttho.







    Footnotes:
    1. పస్స థేరగా॰ ౬౫౪
    2. passa theragā. 654

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact