Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ખુદ્દસિક્ખા-મૂલસિક્ખા • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
૪૫. પવારણાનિદ્દેસવણ્ણના
45. Pavāraṇāniddesavaṇṇanā
૪૩૩. ‘‘અનુજાનામિ , ભિક્ખવે, પઞ્ચન્નં સઙ્ઘે પવારેતુ’’ન્તિ (મહાવ॰ ૨૧૫) વુત્તત્તા ‘‘સેસા સઙ્ઘપ્પવારણા’’તિ (મહાવ॰ ૨૧૫ આદયો) વુત્તા.
433. ‘‘Anujānāmi , bhikkhave, pañcannaṃ saṅghe pavāretu’’nti (mahāva. 215) vuttattā ‘‘sesā saṅghappavāraṇā’’ti (mahāva. 215 ādayo) vuttā.
૪૩૪. અજ્જ પવારણાતિ એત્થ (મહાવ॰ ૨૧૫ આદયો) પન ચાતુદ્દસિકાય પવારણાય ‘‘અજ્જ પવારણા ચાતુદ્દસી’’તિ પુબ્બકિચ્ચં કાતબ્બં, પન્નરસિયં ‘‘અજ્જ પવારણા પન્નરસી’’તિ.
434.Ajja pavāraṇāti ettha (mahāva. 215 ādayo) pana cātuddasikāya pavāraṇāya ‘‘ajja pavāraṇā cātuddasī’’ti pubbakiccaṃ kātabbaṃ, pannarasiyaṃ ‘‘ajja pavāraṇā pannarasī’’ti.
૪૩૭. થેરેસુ ઉક્કુટિકં નિસજ્જ પવારેન્તેસુ સયં પન નવો યાવ પવારેતિ, તાવ ઉક્કુટિકોવ અચ્છતૂતિ અત્થો. ‘‘ન ભિક્ખવે થેરેસુ ઉક્કુટિકં નિસિન્નેસુ પવારયમાનેસુ આસનેસુ અચ્છિતબ્બં. યો અચ્છેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, તદમન્તરા ઉક્કુટિકં નિસીદિતું, યાવ પવારેતિ, પવારેત્વા આસને નિસીદિતુ’’ન્તિ (મહાવ॰ ૨૧૧) હિ વુત્તં.
437. Theresu ukkuṭikaṃ nisajja pavārentesu sayaṃ pana navo yāva pavāreti, tāva ukkuṭikova acchatūti attho. ‘‘Na bhikkhave theresu ukkuṭikaṃ nisinnesu pavārayamānesu āsanesu acchitabbaṃ. Yo accheyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tadamantarā ukkuṭikaṃ nisīdituṃ, yāva pavāreti, pavāretvā āsane nisīditu’’nti (mahāva. 211) hi vuttaṃ.
૪૪૦-૨. એવં તેવાચિકપ્પવારણં દસ્સેત્વા ઇદાનિ દ્વેવાચિકએકવાચિકસમાનવસ્સિકપ્પવારણાસુ કત્તબ્બં દસ્સેતું ‘‘દાનેના’’તિઆદિમાહ. તત્થ દાનેનાતિ દાનેન વા. ધમ્મસાકચ્છાતિ ઇમિના ધમ્મકથાસુત્તસઙ્ગાયનાવિનયવિનિચ્છયાદયો ગહિતા. દાનેન વા ધમ્મસાકચ્છાય વા કલહેન વા રત્તિયા ખેપિતભાવતો તેવાચિકાય ઓકાસે અસતિ દસવિધે વા અન્તરાયે અનુરૂપતો ઉત્તિં ઠપેત્વા પવારેય્યાતિ સમ્બન્ધો.
440-2. Evaṃ tevācikappavāraṇaṃ dassetvā idāni dvevācikaekavācikasamānavassikappavāraṇāsu kattabbaṃ dassetuṃ ‘‘dānenā’’tiādimāha. Tattha dānenāti dānena vā. Dhammasākacchāti iminā dhammakathāsuttasaṅgāyanāvinayavinicchayādayo gahitā. Dānena vā dhammasākacchāya vā kalahena vā rattiyā khepitabhāvato tevācikāya okāse asati dasavidhe vā antarāye anurūpato uttiṃ ṭhapetvā pavāreyyāti sambandho.
ઇદાનિ યથાનુરૂપતો ઞત્તિ ઠપિતા, તં દસ્સેતું ‘‘સુણાતુ મે’’તિઆદિમાહ. યથાઠપિતઞત્તિયાતિ એત્થ સબ્બસઙ્ગાહિકાચેઞત્તિઠપિતા, તેવાચિકદ્વેવાચિકએકવાચિકાનં વસેન પવારેતબ્બં, સમાનવસ્સિકપ્પવારણાવ એકા ન વટ્ટતિ. સચે ‘‘સઙ્ઘો તેવાચિકં પવારેય્યા’’તિ ઠપિતા, તેવાચિકા એવ વટ્ટતિ, દ્વેવાચિકાદયો ન વટ્ટન્તિ. ‘‘દ્વેવાચિકં પવારેય્યા’’તિ વુત્તે દ્વેવાચિકઞ્ચ તેવાચિકઞ્ચ વટ્ટતિ, એકવાચિકસમાનવસ્સિકા ન વટ્ટન્તિ. ‘‘એકવાચિકં પવારેય્યા’’તિ વુત્તે પન સમાનવસ્સિકં ઠપેત્વા સેસા વટ્ટન્તિ. ‘‘સમાનવસ્સિક’’ન્તિ પન વુત્તે સબ્બં વટ્ટતીતિ. આદિકે ચેત્થ આહરેતિ એત્થ પવારણાયપિ પુબ્બે ઉપોસથે વુત્તે ‘‘યદિ સમા આગચ્છેય્યુ’’ન્તિઆદિકે વારે આહરેતિ અત્થો.
Idāni yathānurūpato ñatti ṭhapitā, taṃ dassetuṃ ‘‘suṇātu me’’tiādimāha. Yathāṭhapitañattiyāti ettha sabbasaṅgāhikāceñattiṭhapitā, tevācikadvevācikaekavācikānaṃ vasena pavāretabbaṃ, samānavassikappavāraṇāva ekā na vaṭṭati. Sace ‘‘saṅgho tevācikaṃ pavāreyyā’’ti ṭhapitā, tevācikā eva vaṭṭati, dvevācikādayo na vaṭṭanti. ‘‘Dvevācikaṃ pavāreyyā’’ti vutte dvevācikañca tevācikañca vaṭṭati, ekavācikasamānavassikā na vaṭṭanti. ‘‘Ekavācikaṃ pavāreyyā’’ti vutte pana samānavassikaṃ ṭhapetvā sesā vaṭṭanti. ‘‘Samānavassika’’nti pana vutte sabbaṃ vaṭṭatīti. Ādike cettha āhareti ettha pavāraṇāyapi pubbe uposathe vutte ‘‘yadi samā āgaccheyyu’’ntiādike vāre āhareti attho.
૪૪૩. ઇદાનિ વત્તબ્બં સન્ધાય ‘‘એવ’’ન્તિ વુત્તં. તિવગ્ગો ચ ચતુવગ્ગો ચ તિચતુવગ્ગો.
443. Idāni vattabbaṃ sandhāya ‘‘eva’’nti vuttaṃ. Tivaggo ca catuvaggo ca ticatuvaggo.
૪૫૦. ‘‘ન ભિક્ખવે સાપત્તિકેન પવારેતબ્બં. યો પવારેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ (મહાવ॰ ૨૩૫) વુત્તત્તા સાપત્તિકેનપિ વેમતિકેનપિ પવારિયમાને આપત્તિં સરન્તેનપિ ઉપોસથે વુત્તનયેન પટિપજ્જિતબ્બં. ‘‘વગ્ગે સમગ્ગે વગ્ગોતિ-સઞ્ઞિનો વિમતિસ્સ વા’’તિઆદિગાથાતો પટ્ઠાય યાવ ‘‘અન્તરાયં વ સઙ્ઘં વા-ધિટ્ઠાતું સીમમેવ વા’’તિ અવસાનગાથા, તાવ સેસા ઉપોસથે વુત્તા ગાથાયોતિ અધિપ્પેતા.
450. ‘‘Na bhikkhave sāpattikena pavāretabbaṃ. Yo pavāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 235) vuttattā sāpattikenapi vematikenapi pavāriyamāne āpattiṃ sarantenapi uposathe vuttanayena paṭipajjitabbaṃ. ‘‘Vagge samagge vaggoti-saññino vimatissa vā’’tiādigāthāto paṭṭhāya yāva ‘‘antarāyaṃ va saṅghaṃ vā-dhiṭṭhātuṃ sīmameva vā’’ti avasānagāthā, tāva sesā uposathe vuttā gāthāyoti adhippetā.
૪૫૧. પવારિતે ચાતિ (મહાવ॰ ૨૧૩ આદયો) પઠમપવારણાય સઙ્ઘમ્હિ પવારિતેતિ અધિપ્પાયો. એત્થ અવુત્થોતિ પચ્છિમિકાય ઉપગતો અપરિનિટ્ઠિતત્તા ‘‘અવુત્થો’’તિ વુચ્ચતિ.
451.Pavāritecāti (mahāva. 213 ādayo) paṭhamapavāraṇāya saṅghamhi pavāriteti adhippāyo. Ettha avutthoti pacchimikāya upagato apariniṭṭhitattā ‘‘avuttho’’ti vuccati.
૪૫૨. ચાતુમાસિનીતિ કત્તિકપુણ્ણમી. એત્થ વુત્થવસ્સા નામ પચ્છિમિકાય ઉપગતા. પવારણાવિનિચ્છયો.
452.Cātumāsinīti kattikapuṇṇamī. Ettha vutthavassā nāma pacchimikāya upagatā. Pavāraṇāvinicchayo.
પવારણાનિદ્દેસવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Pavāraṇāniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.