| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೩. ಪೇಸುಞ್ಞಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
3. Pesuññasikkhāpadavaṇṇanā
ಭಿಕ್ಖುಪೇಸುಞ್ಞೇತಿ ಪಿಸತೀತಿ ಪಿಸುಣಾ, ಯಾಯ ವಾಚಾಯ ಸಮಗ್ಗೇ ಸತ್ತೇ ಅವಯವಭೂತೇ ವಗ್ಗೇ ಭಿನ್ನೇ ಕರೋತಿ, ಸಾ ವಾಚಾ ಪಿಸುಣಾ, ಪಿಸುಣಾ ಏವ ಪೇಸುಞ್ಞಂ, ತಾಯ ವಾಚಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಪಿಸುಣೋ, ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಪೇಸುಞ್ಞಂ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಪೇಸುಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುಪೇಸುಞ್ಞಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಭಿಕ್ಖುಪೇಸುಞ್ಞೇ, ಭಿಕ್ಖುತೋ ಸುತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ವಾ ಉಪಸಂಹಟಪೇಸುಞ್ಞೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಜಾತಿಆದೀಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತಞ್ಚ ಖೋ ದ್ವೀಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಉಪಸಂಹರತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಿಯಕಮ್ಯತಾಯ ವಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಿಯಕಮ್ಯತಾಯಾತಿ ಯಸ್ಸ ತಂ ಭಾಸತಿ, ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ‘‘ಏವಮಹಂ ಏತಸ್ಸ ಪಿಯೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಅತ್ತನೋ ಪಿಯಭಾವಂ ಪತ್ಥಯಮಾನತಾಯ। ಭೇದಾಧಿಪ್ಪಾಯೇನಾತಿ ‘‘ಏವಮಯಂ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಜ್ಜಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಪರಸ್ಸ ಪರೇನ ಭೇದಂ ಇಚ್ಛನ್ತೇನ। ಅಥ ವಾ ಪಿಯಸುಞ್ಞಕರಣತೋ ಪೇಸುಞ್ಞಂ (ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ ೩.೩೬) ನಿರುತ್ತಿನಯೇನ, ಯಾಯ ವಾಚಾಯ ಯಸ್ಸ ತಂ ಭಾಸತಿ, ತಸ್ಸ ಹದಯೇ ಅತ್ತನೋ ಪಿಯಭಾವಂ, ಪರಸ್ಸ ಚ ಸುಞ್ಞಭಾವಂ ಕರೋತಿ, ಸಾ ವಾಚಾ, ‘‘ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಪೇಸುಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುಪೇಸುಞ್ಞ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಏವಮ್ಪೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ‘‘ವುತ್ತನಯೇನೇವಾತಿ ‘‘ಜಾತಿಆದೀಹಿ ಅಕ್ಕೋಸವತ್ಥೂಹೀ’’ತಿಆದಿನಾ ವುತ್ತನಯೇನ।
Bhikkhupesuññeti pisatīti pisuṇā, yāya vācāya samagge satte avayavabhūte vagge bhinne karoti, sā vācā pisuṇā, pisuṇā eva pesuññaṃ, tāya vācāya samannāgato pisuṇo, tassa kammaṃ pesuññaṃ, bhikkhussa pesuññaṃ bhikkhupesuññaṃ, tasmiṃ bhikkhupesuññe, bhikkhuto sutvā bhikkhunā, bhikkhussa vā upasaṃhaṭapesuññeti attho. Tenāha ‘‘jātiādīhī’’tiādi. Tañca kho dvīhi kāraṇehi upasaṃharatīti āha ‘‘bhikkhuno piyakamyatāya vā’’tiādi. Tattha bhikkhuno piyakamyatāyāti yassa taṃ bhāsati, tassa bhikkhuno ‘‘evamahaṃ etassa piyo bhavissāmī’’ti attano piyabhāvaṃ patthayamānatāya. Bhedādhippāyenāti ‘‘evamayaṃ tena saddhiṃ bhijjissatī’’ti parassa parena bhedaṃ icchantena. Atha vā piyasuññakaraṇato pesuññaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.36) niruttinayena, yāya vācāya yassa taṃ bhāsati, tassa hadaye attano piyabhāvaṃ, parassa ca suññabhāvaṃ karoti, sā vācā, ‘‘bhikkhussa pesuññaṃ bhikkhupesuñña’’ntiādinā evampettha attho daṭṭhabbo. ‘‘Vuttanayenevāti ‘‘jātiādīhi akkosavatthūhī’’tiādinā vuttanayena.
ಪಾಳಿಮುತ್ತಕಅಕ್ಕೋಸೂಪಸಂಹಾರೇತಿ ‘‘ಚೋರೋಸೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಅಕ್ಕೋಸಸ್ಸ ಉಪಸಂಹಾರೇ। ‘‘ಅನಕ್ಕೋಸವತ್ಥುಭೂತಂ ಪನ ಪೇಸುಞ್ಞಕರಂ ತಸ್ಸ ಕಿರಿಯಂ, ವಚನಂ ವಾ ಪಿಯಕಮ್ಯತಾಯ ಉಪಸಂಹರನ್ತಸ್ಸ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಇಮಿನಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇನ ಆಪತ್ತಿ ನ ದಿಸ್ಸತಿ, ತಥಾಪಿ ದುಕ್ಕಟೇನ ಭವಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ (ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ ೩.೩೬) ವದನ್ತಿ। ಪಾಪಗರಹಿತಾಯ ವದನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಏಕಂ ಅಕ್ಕೋಸನ್ತಂ, ಏಕಞ್ಚ ಖಮನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಅಹೋ ನಿಲ್ಲಜ್ಜೋ, ಈದಿಸಮ್ಪಿ ನಾಮ ಭವನ್ತಂ ಪುನ ವತ್ತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಕೇವಲಂ ಪಾಪಗರಹಿತಾಯ ಭಣನ್ತಸ್ಸ।
Pāḷimuttakaakkosūpasaṃhāreti ‘‘corosī’’tiādinā akkosassa upasaṃhāre. ‘‘Anakkosavatthubhūtaṃ pana pesuññakaraṃ tassa kiriyaṃ, vacanaṃ vā piyakamyatāya upasaṃharantassa kiñcāpi iminā sikkhāpadena āpatti na dissati, tathāpi dukkaṭena bhavitabba’’nti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.36) vadanti. Pāpagarahitāya vadantassāti ekaṃ akkosantaṃ, ekañca khamantaṃ disvā ‘‘aho nillajjo, īdisampi nāma bhavantaṃ puna vattabbaṃ maññissatī’’ti evaṃ kevalaṃ pāpagarahitāya bhaṇantassa.
ಪೇಸುಞ್ಞಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pesuññasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
