Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
੩. ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
3. Pesuññasikkhāpadavaṇṇanā
੩੬-੭. ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਸੁਤ੍વਾ ਅਮੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਾਠੋ। ‘‘ਇਮੇਸਂ ਸੁਤ੍વਾ’’ਤਿ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ। ਭੇਦਾਯਪੀਤਿ ਭੇਦਾਯ। ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਤੋਯੇવ ਨਿਪਜ੍ਜਨਤੋ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪੇਸੁਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਬਹੁવਚਨਂ ਕਤਂ।
36-7. ‘‘Imassa sutvā amussā’’ti pāṭho. ‘‘Imesaṃ sutvā’’ti na sundaraṃ. Bhedāyapīti bhedāya. Tiṇṇampi bhikkhubhāvatoyeva nipajjanato ‘‘bhikkhūnaṃ pesuññe’’ti bahuvacanaṃ kataṃ.
੩੮-੯. ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਚਣ੍ਡਾਲੋ…ਪੇ॰… ਪੁਕ੍ਕੁਸੋਤਿ ਭਣਤੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਞ੍ਞਥਾ ‘‘ਪੁਕ੍ਕੁਸੋਤਿ ਭਣਤੀ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨવਾਰੋ ਲਬ੍ਭਮਾਨੋਪਿ ਨ ਉਦ੍ਧਟੋ ਓਮਸવਾਦੇ ਦਸ੍ਸਿਤਨਯਤ੍ਤਾ, ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਅਨ੍ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮਤਾਯ વਾ। ਤਥਾ ਹਿ ਅਨ੍ਤੇ ਤੀਣਿ ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ। ਤਾਨਿ ਪਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਾ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸੁਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਪਦਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰવਿਪਲ੍ਲਾਸવਸੇਨ વਾ ਉਭਯવਿਪਲ੍ਲਾਸવਸੇਨ વਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ ਦ੍વੇਪਿ ਤਾਨਿ ਏਕਤੋ વੁਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂਯੇવ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸੁਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਦ੍વੀਸੁ ਪਨੇਤੇਸੁ ਯਸ੍ਮਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨੋਪਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਤਾਦਿਸਂਯੇવ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਖੁਂਸੇਤੁਕਾਮੋ ਓਮਸਤਿ, ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਸੁਤ੍વਾ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਇਦਂ ਆਦਿਪਦਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਅਨવਸੇਸਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪੁਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਭવਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੇવਲਂ ਮਾਤਿਕਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਪਦਾਭਾવਤੋਯੇવ ‘‘ਭਣਤਿ ਉਪਸਂਹਰਤੀ’’ਤਿ ਪਦਾਨਂ ਕਾਰਕਨਿਦ੍ਦੇਸਾਭਾવੇ ਅਸਮ੍ਭવਤੋ ਏવ ਤਂ ਆਦਿਪਦਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਇਦਂ ਪਾਲ਼ਿਲੇਸਾਭਾવਤੋ ਅਨਾਣਤ੍ਤਿਕਮੇવ। ‘‘ਨ ਪਿਯਕਮ੍ਯਸ੍ਸ, ਨ ਭੇਦਾਧਿਪ੍ਪਾਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਉਪਸਂਹਰਣਾਪੇਕ੍ਖਂ ਸਾਮਿવਚਨਂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਸ੍ਸ વਚਨਪ੍ਪਯੋਜਨਾਭਾવਤੋ, ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਾਪਗਰਹਿਤਾਯ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ।
38-9. ‘‘Itthannāmo āyasmā caṇḍālo…pe… pukkusoti bhaṇatī’’ti vatvā pesuññaṃ upasaṃharatīti yojanā. Aññathā ‘‘pukkusoti bhaṇatī’’ti vattabbatā āpajjati. Ettha anupasampannavāro labbhamānopi na uddhaṭo omasavāde dassitanayattā, saṅkhepato ante dassetukāmatāya vā. Tathā hi ante tīṇi dukkaṭāni dassitāni. Tāni pana dassento bhagavā yasmā ‘‘upasampannassa sutvā upasampannassa pesuññaṃ upasaṃharatī’’ti vuttānaṃ dvinnaṃ padānaṃ aññataravipallāsavasena vā ubhayavipallāsavasena vā pācittiyanti katvā dvepi tāni ekato vuttānīti dassetukāmo, tasmā sabbapaṭhamaṃyeva ‘‘upasampanno upasampannassa sutvā upasampannassa pesuññaṃ upasaṃharati, āpatti pācittiyassā’’ti āha. ‘‘Dvīsu panetesu yasmā pārājikaṃ ajjhāpannopi upasampanno tādisaṃyeva upasampannaṃ khuṃsetukāmo omasati, tādisassa sutvā tādisassa pesuññaṃ upasaṃharati, āpatti pācittiyassa, tasmā ‘upasampanno’ti idaṃ ādipadaṃ sabbattha vutta’’nti keci vadanti, taṃ na yuttaṃ, anavasesaāpattiṃ āpannassa puna āpattiyā asambhavato, tasmā kevalaṃ mātikāyaṃ bhikkhupadābhāvatoyeva ‘‘bhaṇati upasaṃharatī’’ti padānaṃ kārakaniddesābhāve asambhavato eva taṃ ādipadaṃ vuttanti veditabbaṃ. Idaṃ pāḷilesābhāvato anāṇattikameva. ‘‘Na piyakamyassa, na bhedādhippāyassā’’ti upasaṃharaṇāpekkhaṃ sāmivacanaṃ tuṇhībhūtassa vacanappayojanābhāvato, tena vuttaṃ ‘‘pāpagarahitāya bhaṇantassa anāpattī’’ti.
ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pesuññasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧. ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗੋ • 1. Musāvādavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੩. ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Pesuññasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੩. ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Pesuññasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੩. ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Pesuññasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੩. ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 3. Pesuññasikkhāpadaṃ