Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൧൦. ഫലഞാണകഥാവണ്ണനാ
10. Phalañāṇakathāvaṇṇanā
൪൪൩-൪൪൪. ഇദാനി ഫലേ ഞാണകഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ ‘‘ബുദ്ധാപി സത്താനം അരിയഫലപ്പത്തിയാ ധമ്മം ദേസേന്തി സാവകാപി, ഇതി ഇമിനാ സാമഞ്ഞേന ബുദ്ധാനം വിയ സാവകാനമ്പി തേന തേന സത്തേന പത്തബ്ബേ ഫലേ ഞാണം അത്ഥീ’’തി യേസം ലദ്ധി, സേയ്യഥാപി അന്ധകാനം; തേ സന്ധായ സാവകസ്സാതി പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ, പടിഞ്ഞാ ഇതരസ്സ. അഥ നം ‘‘യദി സാവകസ്സ ഫലേ ഞാണം അത്ഥി, യഥാ ബുദ്ധാ സമാനേപി സോതാപത്തിഫലേ അത്തനോ ഞാണബലേന ‘അയം ഏകബീജീ, അയം കോലംകോലോ, അയം സത്തക്ഖത്തുപരമോ’തി ഫലസ്സകതം പഞ്ഞപേന്തി, കിം തേ ഏവം സാവകോപീ’’തി ചോദേതും സാവകോ ഫലസ്സ കതം പഞ്ഞപേതീതി ആഹ. ഇതരോ പടിക്ഖിപതി.
443-444. Idāni phale ñāṇakathā nāma hoti. Tattha ‘‘buddhāpi sattānaṃ ariyaphalappattiyā dhammaṃ desenti sāvakāpi, iti iminā sāmaññena buddhānaṃ viya sāvakānampi tena tena sattena pattabbe phale ñāṇaṃ atthī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya sāvakassāti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi sāvakassa phale ñāṇaṃ atthi, yathā buddhā samānepi sotāpattiphale attano ñāṇabalena ‘ayaṃ ekabījī, ayaṃ kolaṃkolo, ayaṃ sattakkhattuparamo’ti phalassakataṃ paññapenti, kiṃ te evaṃ sāvakopī’’ti codetuṃ sāvako phalassa kataṃ paññapetīti āha. Itaro paṭikkhipati.
അത്ഥി സാവകസ്സ ഫലപരോപരിയത്തീതിആദി ഫലേ ഞാണസ്സ അത്ഥിതായ പച്ചയപുച്ഛനത്ഥം വുത്തം. അയഞ്ഹേത്ഥ അധിപ്പായോ – ബുദ്ധാനം ‘‘ഇദം ഫലം പരം, ഇദം ഓപര’’ന്തി ഏവം ഫലാനം ഉച്ചാവചഭാവജാനനസങ്ഖാതാ ഫലേ പരോപരിയത്തി നാമ അത്ഥി. തഥാ ഇന്ദ്രിയപുഗ്ഗലപരോപരിയത്തിയോ, താസം അത്ഥിതായ തസ്സ തസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ തേസം തേസം ഇന്ദ്രിയാനം വസേന തം തം ഫലം ജാനന്തി, കിം തേ സാവകസ്സാപി ഏതാ പരോപരിയത്തിയോ അത്ഥീതി.
Atthi sāvakassa phalaparopariyattītiādi phale ñāṇassa atthitāya paccayapucchanatthaṃ vuttaṃ. Ayañhettha adhippāyo – buddhānaṃ ‘‘idaṃ phalaṃ paraṃ, idaṃ opara’’nti evaṃ phalānaṃ uccāvacabhāvajānanasaṅkhātā phale paropariyatti nāma atthi. Tathā indriyapuggalaparopariyattiyo, tāsaṃ atthitāya tassa tassa puggalassa tesaṃ tesaṃ indriyānaṃ vasena taṃ taṃ phalaṃ jānanti, kiṃ te sāvakassāpi etā paropariyattiyo atthīti.
അത്ഥി സാവകസ്സ ഖന്ധപഞ്ഞത്തീതിആദീനിപി ‘‘യദി തേ സാവകസ്സ ബുദ്ധാനം വിയ ഫലേ ഞാണം അത്ഥി, ഇമാ ഹി പിസ്സ പഞ്ഞത്തീഹി ഭവിതബ്ബം. കിമസ്സ താ അത്ഥി, സക്കോതി സോ ഏതാ പഞ്ഞത്തിയോ അത്തനോ ബലേന ജാനിതും വാ പഞ്ഞപേതും വാ’’തി ചോദനത്ഥം വുത്താനി. സാവകോ ജിനോതിആദി ‘‘യദി സാവകസ്സ ബുദ്ധാനം വിയ ഫലേ ഞാണം അത്ഥി, ഏവം സന്തേ സ്വേവ ജിനോ’’തി ചോദനത്ഥം വുത്തം. സാവകോ അനുപ്പന്നസ്സാതി പഞ്ഹേപി അയമേവ നയോ. അഞ്ഞാണീതി പഞ്ഹേ അവിജ്ജാസങ്ഖാതസ്സ അഞ്ഞാണസ്സ വിഹതത്താ പടിക്ഖിത്തോ, ന പനസ്സ ബുദ്ധാനം വിയ ഫലേ ഞാണം അത്ഥി. തസ്മാ അപ്പതിട്ഠിതോവ പരവാദീവാദോതി.
Atthi sāvakassa khandhapaññattītiādīnipi ‘‘yadi te sāvakassa buddhānaṃ viya phale ñāṇaṃ atthi, imā hi pissa paññattīhi bhavitabbaṃ. Kimassa tā atthi, sakkoti so etā paññattiyo attano balena jānituṃ vā paññapetuṃ vā’’ti codanatthaṃ vuttāni. Sāvako jinotiādi ‘‘yadi sāvakassa buddhānaṃ viya phale ñāṇaṃ atthi, evaṃ sante sveva jino’’ti codanatthaṃ vuttaṃ. Sāvako anuppannassāti pañhepi ayameva nayo. Aññāṇīti pañhe avijjāsaṅkhātassa aññāṇassa vihatattā paṭikkhitto, na panassa buddhānaṃ viya phale ñāṇaṃ atthi. Tasmā appatiṭṭhitova paravādīvādoti.
ഫലഞാണകഥാവണ്ണനാ.
Phalañāṇakathāvaṇṇanā.
പഞ്ചമോ വഗ്ഗോ.
Pañcamo vaggo.
മഹാപണ്ണാസകോ സമത്തോ.
Mahāpaṇṇāsako samatto.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൫൨) ൧൦. ഫലഞാണകഥാ • (52) 10. Phalañāṇakathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൧൦. ഫലഞാണകഥാവണ്ണനാ • 10. Phalañāṇakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൧൦. ഫലഞാണകഥാവണ്ണനാ • 10. Phalañāṇakathāvaṇṇanā