| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā |
೧೬. ಪಿಙ್ಗಿಯಮಾಣವಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
16. Piṅgiyamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā
೮೯. ಸೋಳಸಮೇ ಪಿಙ್ಗಿಯಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸೇ – ಜಿಣ್ಣೋಹಮಸ್ಮಿ ಅಬಲೋ ವೀತವಣ್ಣೋತಿ ಸೋ ಕಿರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಜರಾಭಿಭೂತೋ ವೀಸವಸ್ಸಸತಿಕೋ ಜಾತಿಯಾ, ದುಬ್ಬಲೋ ಚ ‘‘ಇಧ ಪಾದಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಅಞ್ಞತ್ರೇವ ಕರೋತಿ, ವಿನಟ್ಠಪುರಿಮಛವಿವಣ್ಣೋ ಚ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಜಿಣ್ಣೋಹಮಸ್ಮಿ ಅಬಲೋ ವೀತವಣ್ಣೋ’’ತಿ। ಮಾಹಂ ನಸ್ಸಂ ಮೋಮುಹೋ ಅನ್ತರಾವಾತಿ ಮಾಹಂ ತುಯ್ಹಂ ಧಮ್ಮಂ ಅಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಅನ್ತರಾ ಏವ ಅವಿದ್ವಾ ಹುತ್ವಾ ಅನಸ್ಸಿಂ। ಜಾತಿಜರಾಯ ಇಧ ವಿಪ್ಪಹಾನನ್ತಿ ಇಧೇವ ತವ ಪಾದಮೂಲೇ ಪಾಸಾಣಕೇ ಚೇತಿಯೇ ವಾ ಜಾತಿಜರಾಯ ವಿಪ್ಪಹಾನಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಧಮ್ಮರಸಂ ಅಹಂ ವಿಜಞ್ಞಂ, ತಂ ಮೇ ಆಚಿಕ್ಖ।
89. Soḷasame piṅgiyasuttaniddese – jiṇṇohamasmi abalo vītavaṇṇoti so kira brāhmaṇo jarābhibhūto vīsavassasatiko jātiyā, dubbalo ca ‘‘idha pādaṃ karissāmī’’ti aññatreva karoti, vinaṭṭhapurimachavivaṇṇo ca. Tenāha – ‘‘jiṇṇohamasmi abalo vītavaṇṇo’’ti. Māhaṃnassaṃ momuho antarāvāti māhaṃ tuyhaṃ dhammaṃ asacchikatvā antarā eva avidvā hutvā anassiṃ. Jātijarāya idha vippahānanti idheva tava pādamūle pāsāṇake cetiye vā jātijarāya vippahānaṃ nibbānaṃ dhammarasaṃ ahaṃ vijaññaṃ, taṃ me ācikkha.
ಅಬಲೋತಿ ಬಲವಿರಹಿತೋ। ದುಬ್ಬಲೋತಿ ದುಬ್ಬಲಬಲೋ। ಅಪ್ಪಬಲೋತಿ ಪರಿತ್ತಬಲೋ। ಅಪ್ಪಥಾಮೋತಿ ಪರಿತ್ತವೀರಿಯೋ। ವೀತವಣ್ಣೋತಿ ಪರಿವತ್ತಿತಛವಿವಣ್ಣೋ। ವಿಗತವಣ್ಣೋತಿ ಅಪಗತಛವಿವಣ್ಣೋ। ವಿಗಚ್ಛಿತವಣ್ಣೋತಿ ದೂರೀಭೂತಛವಿವಣ್ಣೋ। ಯಾ ಸಾ ಪುರಿಮಾ ಸುಭಾ ವಣ್ಣನಿಭಾತಿ ಯಾ ಸಾ ಸುಭಾ ಸುನ್ದರಾ ಪುರಿಮಕಾಲೇ ಸತಿ, ಸಾ ವಣ್ಣನಿಭಾ ಏತರಹಿ ಅನ್ತರಹಿತಾ ವಿಗತಾ। ಆದೀನವೋ ಪಾತುಭೂತೋತಿ ಉಪದ್ದವೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ। ‘‘ಯಾ ಸಾ ಪುರಿಮಾ ಸುಭಾ ವಣ್ಣನಿಭಾ’’ತಿ ಪಾಠಂ ಠಪೇತ್ವಾ ‘‘ಯಾ ಸುಭಾ ಅಸ್ಸಾ’’ತಿ ಏಕೇ ವಣ್ಣಯನ್ತಿ।
Abaloti balavirahito. Dubbaloti dubbalabalo. Appabaloti parittabalo. Appathāmoti parittavīriyo. Vītavaṇṇoti parivattitachavivaṇṇo. Vigatavaṇṇoti apagatachavivaṇṇo. Vigacchitavaṇṇoti dūrībhūtachavivaṇṇo. Yā sā purimā subhā vaṇṇanibhāti yā sā subhā sundarā purimakāle sati, sā vaṇṇanibhā etarahi antarahitā vigatā. Ādīnavo pātubhūtoti upaddavo pāturahosi. ‘‘Yā sā purimā subhā vaṇṇanibhā’’ti pāṭhaṃ ṭhapetvā ‘‘yā subhā assā’’ti eke vaṇṇayanti.
ಅಸುದ್ಧಾತಿ ಪಟಲಾದೀಹಿ ಅಸುದ್ಧಾ। ಅವಿಸುದ್ಧಾತಿ ತಿಮಿರಾದೀಹಿ ಅವಿಸುದ್ಧಾ। ಅಪರಿಸುದ್ಧಾತಿ ಸಮನ್ತತೋ ಫೋಟಪಟಲಾದೀಹಿ ಪರಿಯೋನದ್ಧತ್ತಾ ಅಪರಿಸುದ್ಧಾ। ಅವೋದಾತಾತಿ ನಪ್ಪಸನ್ನಾ ಪಸನ್ನಸದಿಸಾ। ನೋ ತಥಾ ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪೇ ಪಸ್ಸಾಮೀತಿ ಯಥಾ ಪೋರಾಣಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಾರಮ್ಮಣಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಓಲೋಕೇಮಿ, ತಥಾ ತೇನ ಪಕಾರೇನ ಇದಾನಿ ನ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಸೋತಂ ಅಸುದ್ಧನ್ತಿಆದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಮಾಹಂ ನಸ್ಸನ್ತಿ ಅಹಂ ಮಾ ವಿನಸ್ಸಂ।
Asuddhāti paṭalādīhi asuddhā. Avisuddhāti timirādīhi avisuddhā. Aparisuddhāti samantato phoṭapaṭalādīhi pariyonaddhattā aparisuddhā. Avodātāti nappasannā pasannasadisā. No tathā cakkhunā rūpe passāmīti yathā porāṇacakkhunā rūpārammaṇaṃ passāmi olokemi, tathā tena pakārena idāni na passāmi. Sotaṃ asuddhantiādīsupi eseva nayo. Māhaṃ nassanti ahaṃ mā vinassaṃ.
೯೦. ಇದಾನಿ ಯಸ್ಮಾ ಪಿಙ್ಗಿಯೋ ಕಾಯೇ ಸಾಪೇಕ್ಖತಾಯ ‘‘ಜಿಣ್ಣೋಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ । ತೇನಸ್ಸ ಭಗವಾ ಕಾಯೇ ಸಿನೇಹಪ್ಪಹಾನತ್ಥಂ ‘‘ದಿಸ್ವಾನ ರೂಪೇಸು ವಿಹಞ್ಞಮಾನೇ’’ತಿ ಗಾಥಮಾಹ। ತತ್ಥ ರೂಪೇಸೂತಿ ರೂಪಹೇತು ರೂಪಪಚ್ಚಯಾ। ವಿಹಞ್ಞಮಾನೇತಿ ಕಮ್ಮಕಾರಣಾದೀಹಿ ಉಪಹಞ್ಞಮಾನೇ। ರುಪ್ಪನ್ತಿ ರೂಪೇಸೂತಿ ಚಕ್ಖುರೋಗಾದೀಹಿ ಚ ರೂಪಹೇತುಯೇವ ಜನಾ ರುಪ್ಪನ್ತಿ ಬಾಧಿಯನ್ತಿ।
90. Idāni yasmā piṅgiyo kāye sāpekkhatāya ‘‘jiṇṇohamasmī’’tiādimāha . Tenassa bhagavā kāye sinehappahānatthaṃ ‘‘disvāna rūpesu vihaññamāne’’ti gāthamāha. Tattha rūpesūti rūpahetu rūpapaccayā. Vihaññamāneti kammakāraṇādīhi upahaññamāne. Ruppanti rūpesūti cakkhurogādīhi ca rūpahetuyeva janā ruppanti bādhiyanti.
ಹಞ್ಞನ್ತೀತಿ ಘಟೀಯನ್ತಿ। ವಿಹಞ್ಞನ್ತೀತಿ ವಿಹೇಸಿಯನ್ತಿ। ಉಪವಿಹಞ್ಞನ್ತೀತಿ ಹತ್ಥಪಾದಚ್ಛೇದಾದಿಂ ಲಭನ್ತಿ। ಉಪಘಾತಿಯನ್ತೀತಿ ಮರಣಂ ಲಭನ್ತಿ। ಕುಪ್ಪನ್ತೀತಿ ಪರಿವತ್ತನ್ತಿ। ಪೀಳಯನ್ತೀತಿ ವಿಘಾತಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಘಟ್ಟಯನ್ತೀತಿ ಘಟ್ಟನಂ ಪಾಪುಣನ್ತಿ। ಬ್ಯಾಧಿತಾತಿ ಭೀತಾ। ದೋಮನಸ್ಸಿತಾತಿ ಚಿತ್ತವಿಘಾತಂ ಪತ್ತಾ। ವೇಮಾನೇತಿ ನಸ್ಸಮಾನೇ।
Haññantīti ghaṭīyanti. Vihaññantīti vihesiyanti. Upavihaññantīti hatthapādacchedādiṃ labhanti. Upaghātiyantīti maraṇaṃ labhanti. Kuppantīti parivattanti. Pīḷayantīti vighātaṃ āpajjanti. Ghaṭṭayantīti ghaṭṭanaṃ pāpuṇanti. Byādhitāti bhītā. Domanassitāti cittavighātaṃ pattā. Vemāneti nassamāne.
೯೧. ಏವಂ ಭಗವತಾ ಯಾವ ಅರಹತ್ತಂ, ತಾವ ಕಥಿತಂ ಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಸುತ್ವಾ ಪಿಙ್ಗಿಯೋ ಜರಾದುಬ್ಬಲತಾಯ ವಿಸೇಸಂ ಅನಧಿಗನ್ತ್ವಾ ಚ ಪುನ ‘‘ದಿಸಾ ಚತಸ್ಸೋ’’ತಿ ಇಮಾಯ ಗಾಥಾಯ ಭಗವನ್ತಂ ಥೋಮೇನ್ತೋ ದೇಸನಂ ಯಾಚತಿ।
91. Evaṃ bhagavatā yāva arahattaṃ, tāva kathitaṃ paṭipattiṃ sutvā piṅgiyo jarādubbalatāya visesaṃ anadhigantvā ca puna ‘‘disā catasso’’ti imāya gāthāya bhagavantaṃ thomento desanaṃ yācati.
೯೨. ಅಥಸ್ಸ ಭಗವಾ ಪುನಪಿ ಯಾವ ಅರಹತ್ತಂ, ತಾವ ಪಟಿಪದಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ತಣ್ಹಾಧಿಪನ್ನೇ’’ತಿ ಗಾಥಮಾಹ।
92. Athassa bhagavā punapi yāva arahattaṃ, tāva paṭipadaṃ dassento ‘‘taṇhādhipanne’’ti gāthamāha.
ತಣ್ಹಾಧಿಪನ್ನೇತಿ ತಣ್ಹಾಯ ವಿಮುಚ್ಚಿತ್ವಾ ಠಿತೇ। ತಣ್ಹಾನುಗೇತಿ ತಣ್ಹಾಯ ಸಹ ಗಚ್ಛನ್ತೇ। ತಣ್ಹಾನುಗತೇತಿ ತಣ್ಹಾಯ ಅನುಬನ್ಧನ್ತೇ। ತಣ್ಹಾನುಸಟೇತಿ ತಣ್ಹಾಯ ಸಹ ಧಾವನ್ತೇ। ತಣ್ಹಾಯ ಪನ್ನೇತಿ ತಣ್ಹಾಯ ನಿಮುಗ್ಗೇ। ಪಟಿಪನ್ನೇತಿ ತಣ್ಹಾಯ ಅವತ್ಥಟೇ। ಅಭಿಭೂತೇತಿ ಮದ್ದಿತೇ। ಪರಿಯಾದಿನ್ನಚಿತ್ತೇತಿ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ಗಹಿತಕುಸಲಚಿತ್ತೇ।
Taṇhādhipanneti taṇhāya vimuccitvā ṭhite. Taṇhānugeti taṇhāya saha gacchante. Taṇhānugateti taṇhāya anubandhante. Taṇhānusaṭeti taṇhāya saha dhāvante. Taṇhāya panneti taṇhāya nimugge. Paṭipanneti taṇhāya avatthaṭe. Abhibhūteti maddite. Pariyādinnacitteti pariyādiyitvā gahitakusalacitte.
ಸನ್ತಾಪಜಾತೇತಿ ಸಞ್ಜಾತಚಿತ್ತಸನ್ತಾಪೇ। ಈತಿಜಾತೇತಿ ರೋಗುಪ್ಪನ್ನೇ। ಉಪದ್ದವಜಾತೇತಿ ಆದೀನವಜಾತೇ। ಉಪಸಗ್ಗಜಾತೇತಿ ಉಪ್ಪನ್ನದುಕ್ಖಜಾತೇ।
Santāpajāteti sañjātacittasantāpe. Ītijāteti roguppanne. Upaddavajāteti ādīnavajāte. Upasaggajāteti uppannadukkhajāte.
ವಿರಜಂ ವೀತಮಲನ್ತಿ ಏತ್ಥ ವಿರಜನ್ತಿ ವಿಗತರಾಗಾದಿರಜಂ। ವೀತಮಲನ್ತಿ ವೀತರಾಗಾದಿಮಲಂ। ರಾಗಾದಯೋ ಹಿ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರಣಟ್ಠೇನ ರಜೋ ನಾಮ, ದೂಸಟ್ಠೇನ ಮಲಂ ನಾಮ। ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುನ್ತಿ ಕತ್ಥಚಿ ಪಠಮಮಗ್ಗಞಾಣಂ , ಕತ್ಥಚಿ ಆದೀನಿ ತೀಣಿ ಮಗ್ಗಞಾಣಾನಿ, ಕತ್ಥಚಿ ಚತುತ್ಥಮಗ್ಗಞಾಣಮ್ಪಿ। ಇಧ ಪನ ಜಟಿಲಸಹಸ್ಸಸ್ಸ ಚತುತ್ಥಮಗ್ಗಞಾಣಂ। ಪಿಙ್ಗಿಯಸ್ಸ ತತಿಯಮಗ್ಗಞಾಣಮೇವ। ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ ವಿಪಸ್ಸನಾವಸೇನ ಏವಂ ಪವತ್ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪಾಕಟಮೇವ।
Virajaṃ vītamalanti ettha virajanti vigatarāgādirajaṃ. Vītamalanti vītarāgādimalaṃ. Rāgādayo hi ajjhottharaṇaṭṭhena rajo nāma, dūsaṭṭhena malaṃ nāma. Dhammacakkhunti katthaci paṭhamamaggañāṇaṃ , katthaci ādīni tīṇi maggañāṇāni, katthaci catutthamaggañāṇampi. Idha pana jaṭilasahassassa catutthamaggañāṇaṃ. Piṅgiyassa tatiyamaggañāṇameva. Yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti vipassanāvasena evaṃ pavattassa dhammacakkhuṃ udapādīti attho. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ಏವಂ ಇದಮ್ಪಿ ಸುತ್ತಂ ಭಗವಾ ಅರಹತ್ತನಿಕೂಟೇನೇವ ದೇಸೇಸಿ, ದೇಸನಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಚ ಪಿಙ್ಗಿಯೋ ಅನಾಗಾಮಿಫಲೇ ಪತಿಟ್ಠಾಸಿ। ಸೋ ಕಿರ ಅನ್ತರನ್ತರಾ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಏವಂ ವಿಚಿತ್ರಪಟಿಭಾನಂ ನಾಮ ದೇಸನಂ ನ ಲಭತಿ ಮಯ್ಹಂ ಮಾತುಲೋ ಬಾವರೀ ಸವನಾಯಾ’’ತಿ। ತೇನ ಸಿನೇಹವಿಕ್ಖೇಪೇನ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿ। ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಪನಸ್ಸ ಸಹಸ್ಸಜಟಿಲಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿಂಸು। ಸಬ್ಬೇವ ಇದ್ಧಿಮಯಪತ್ತಚೀವರಧರಾ ಏಹಿಭಿಕ್ಖುನೋ ಅಹೇಸುನ್ತಿ।
Evaṃ idampi suttaṃ bhagavā arahattanikūṭeneva desesi, desanāpariyosāne ca piṅgiyo anāgāmiphale patiṭṭhāsi. So kira antarantarā cintesi – ‘‘evaṃ vicitrapaṭibhānaṃ nāma desanaṃ na labhati mayhaṃ mātulo bāvarī savanāyā’’ti. Tena sinehavikkhepena arahattaṃ pāpuṇituṃ nāsakkhi. Antevāsikā panassa sahassajaṭilā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Sabbeva iddhimayapattacīvaradharā ehibhikkhuno ahesunti.
ಸದ್ಧಮ್ಮಪ್ಪಜ್ಜೋತಿಕಾಯ ಚೂಳನಿದ್ದೇಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾಯ
Saddhammappajjotikāya cūḷaniddesa-aṭṭhakathāya
ಪಿಙ್ಗಿಯಮಾಣವಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Piṅgiyamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸಪಾಳಿ • Cūḷaniddesapāḷi
೧೬. ಪಿಙ್ಗಿಯಮಾಣವಪುಚ್ಛಾ • 16. Piṅgiyamāṇavapucchā
೧೬. ಪಿಙ್ಗಿಯಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸೋ • 16. Piṅgiyamāṇavapucchāniddeso
