Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೪. ಪಿಯಸುತ್ತಂ
4. Piyasuttaṃ
೧೧೫. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ । ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘ಕೇಸಂ ನು ಖೋ ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ, ಕೇಸಂ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ? ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಚ ಖೋ ಕೇಚಿ ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ವಾಚಾಯ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ಮನಸಾ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ; ತೇಸಂ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ’। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯುಂ – ‘ಪಿಯೋ ನೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ, ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಯಞ್ಹಿ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅಪ್ಪಿಯಸ್ಸ ಕರೇಯ್ಯ, ತಂ ತೇ ಅತ್ತನಾವ ಅತ್ತನೋ ಕರೋನ್ತಿ; ತಸ್ಮಾ ತೇಸಂ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ಯೇ ಚ ಖೋ ಕೇಚಿ ಕಾಯೇನ ಸುಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ವಾಚಾಯ ಸುಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ಮನಸಾ ಸುಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ; ತೇಸಂ ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯುಂ – ‘ಅಪ್ಪಿಯೋ ನೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ; ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಯಞ್ಹಿ ಪಿಯೋ ಪಿಯಸ್ಸ ಕರೇಯ್ಯ, ತಂ ತೇ ಅತ್ತನಾವ ಅತ್ತನೋ ಕರೋನ್ತಿ; ತಸ್ಮಾ ತೇಸಂ ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ’’ತಿ।
115. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘kesaṃ nu kho piyo attā, kesaṃ appiyo attā’ti? Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ye ca kho keci kāyena duccaritaṃ caranti, vācāya duccaritaṃ caranti, manasā duccaritaṃ caranti; tesaṃ appiyo attā’. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘piyo no attā’ti, atha kho tesaṃ appiyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi appiyo appiyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ appiyo attā. Ye ca kho keci kāyena sucaritaṃ caranti, vācāya sucaritaṃ caranti, manasā sucaritaṃ caranti; tesaṃ piyo attā. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘appiyo no attā’ti; atha kho tesaṃ piyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi piyo piyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ piyo attā’’ti.
‘‘ಏವಮೇತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ಏವಮೇತಂ, ಮಹಾರಾಜ! ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ವಾಚಾಯ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ಮನಸಾ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ; ತೇಸಂ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯುಂ – ‘ಪಿಯೋ ನೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ, ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಯಞ್ಹಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅಪ್ಪಿಯಸ್ಸ ಕರೇಯ್ಯ, ತಂ ತೇ ಅತ್ತನಾವ ಅತ್ತನೋ ಕರೋನ್ತಿ; ತಸ್ಮಾ ತೇಸಂ ಅಪ್ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ಯೇ ಚ ಖೋ ಕೇಚಿ, ಮಹಾರಾಜ , ಕಾಯೇನ ಸುಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ವಾಚಾಯ ಸುಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ, ಮನಸಾ ಸುಚರಿತಂ ಚರನ್ತಿ; ತೇಸಂ ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯುಂ – ‘ಅಪ್ಪಿಯೋ ನೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ; ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಯಞ್ಹಿ ಮಹಾರಾಜ, ಪಿಯೋ ಪಿಯಸ್ಸ ಕರೇಯ್ಯ, ತಂ ತೇ ಅತ್ತನಾವ ಅತ್ತನೋ ಕರೋನ್ತಿ; ತಸ್ಮಾ ತೇಸಂ ಪಿಯೋ ಅತ್ತಾ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ…ಪೇ॰…
‘‘Evametaṃ, mahārāja, evametaṃ, mahārāja! Ye hi keci, mahārāja, kāyena duccaritaṃ caranti, vācāya duccaritaṃ caranti, manasā duccaritaṃ caranti; tesaṃ appiyo attā. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘piyo no attā’ti, atha kho tesaṃ appiyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi, mahārāja, appiyo appiyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ appiyo attā. Ye ca kho keci, mahārāja , kāyena sucaritaṃ caranti, vācāya sucaritaṃ caranti, manasā sucaritaṃ caranti; tesaṃ piyo attā. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘appiyo no attā’ti; atha kho tesaṃ piyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi mahārāja, piyo piyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ piyo attā’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘ಅತ್ತಾನಞ್ಚೇ ಪಿಯಂ ಜಞ್ಞಾ, ನ ನಂ ಪಾಪೇನ ಸಂಯುಜೇ।
‘‘Attānañce piyaṃ jaññā, na naṃ pāpena saṃyuje;
ನ ಹಿ ತಂ ಸುಲಭಂ ಹೋತಿ, ಸುಖಂ ದುಕ್ಕಟಕಾರಿನಾ॥
Na hi taṃ sulabhaṃ hoti, sukhaṃ dukkaṭakārinā.
‘‘ಅನ್ತಕೇನಾಧಿಪನ್ನಸ್ಸ, ಜಹತೋ ಮಾನುಸಂ ಭವಂ।
‘‘Antakenādhipannassa, jahato mānusaṃ bhavaṃ;
ಕಿಞ್ಹಿ ತಸ್ಸ ಸಕಂ ಹೋತಿ, ಕಿಞ್ಚ ಆದಾಯ ಗಚ್ಛತಿ।
Kiñhi tassa sakaṃ hoti, kiñca ādāya gacchati;
‘‘ಉಭೋ ಪುಞ್ಞಞ್ಚ ಪಾಪಞ್ಚ, ಯಂ ಮಚ್ಚೋ ಕುರುತೇ ಇಧ।
‘‘Ubho puññañca pāpañca, yaṃ macco kurute idha;
‘‘ತಸ್ಮಾ ಕರೇಯ್ಯ ಕಲ್ಯಾಣಂ, ನಿಚಯಂ ಸಮ್ಪರಾಯಿಕಂ।
‘‘Tasmā kareyya kalyāṇaṃ, nicayaṃ samparāyikaṃ;
ಪುಞ್ಞಾನಿ ಪರಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ಪತಿಟ್ಠಾ ಹೋನ್ತಿ ಪಾಣಿನ’’ನ್ತ್ನ್ತ್ತಿ॥
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’ntntti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಪಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Piyasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಪಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Piyasuttavaṇṇanā