| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya |
၄. ပောတလိယသုတ္တံ
4. Potaliyasuttaṃ
၃၁. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ အင္ဂုတ္တရာပေသု ဝိဟရတိ အာပဏံ နာမ အင္ဂုတ္တရာပာနံ နိဂမော။ အထ ခော ဘဂဝာ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ အာပဏံ ပိဏ္ဍာယ ပာဝိသိ။ အာပဏေ ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပာတပဋိက္ကန္တော ယေနညတရော ဝနသဏ္ဍော တေနုပသင္ကမိ ဒိဝာဝိဟာရာယ။ တံ ဝနသဏ္ဍံ အဇ္ဈောဂာဟေတ္ဝာ 1 အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ ဒိဝာဝိဟာရံ နိသီဒိ။ ပောတလိယောပိ ခော ဂဟပတိ သမ္ပန္နနိဝာသနပာဝုရဏော 2 ဆတ္တုပာဟနာဟိ 3 ဇင္ဃာဝိဟာရံ အနုစင္ကမမာနော အနုဝိစရမာနော ယေန သော ဝနသဏ္ဍော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ဝနသဏ္ဍံ အဇ္ဈောဂာဟေတ္ဝာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတံ ခော ပောတလိယံ ဂဟပတိံ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ – ‘‘သံဝိဇ္ဇန္တိ ခော, ဂဟပတိ, အာသနာနိ; သစေ အာကင္ခသိ နိသီဒာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ, ပောတလိယော ဂဟပတိ ‘‘ဂဟပတိဝာဒေန မံ သမဏော ဂောတမော သမုဒာစရတီ’’တိ ကုပိတော အနတ္တမနော တုဏ္ဟီ အဟောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခော ဘဂဝာ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခော ဘဂဝာ ပောတလိယံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝောစ – ‘‘သံဝိဇ္ဇန္တိ ခော, ဂဟပတိ, အာသနာနိ; သစေ အာကင္ခသိ နိသီဒာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဝုတ္တေ, ပောတလိယော ဂဟပတိ ဂဟပတိဝာဒေန မံ သမဏော ဂောတမော သမုဒာစရတီ’’တိ ကုပိတော အနတ္တမနော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘တယိဒံ, ဘော ဂောတမ, နစ္ဆန္နံ, တယိဒံ နပ္ပတိရူပံ, ယံ မံ တ္ဝံ ဂဟပတိဝာဒေန သမုဒာစရသီ’’တိ။ ‘‘တေ ဟိ တေ, ဂဟပတိ, အာကာရာ, တေ လိင္ဂာ , တေ နိမိတ္တာ ယထာ တံ ဂဟပတိသ္သာ’’တိ။ ‘‘တထာ ဟိ ပန မေ, ဘော ဂောတမ, သဗ္ဗေ ကမ္မန္တာ ပဋိက္ခိတ္တာ, သဗ္ဗေ ဝောဟာရာ သမုစ္ဆိန္နာ’’တိ။ ‘‘ယထာ ကထံ ပန တေ, ဂဟပတိ, သဗ္ဗေ ကမ္မန္တာ ပဋိက္ခိတ္တာ, သဗ္ဗေ ဝောဟာရာ သမုစ္ဆိန္နာ’’တိ? ‘‘ဣဓ မေ, ဘော ဂောတမ, ယံ အဟောသိ ဓနံ ဝာ ဓညံ ဝာ ရဇတံ ဝာ ဇာတရူပံ ဝာ သဗ္ဗံ တံ ပုတ္တာနံ ဒာယဇ္ဇံ နိယ္ယာတံ, တတ္ထာဟံ အနောဝာဒီ အနုပဝာဒီ ဃာသစ္ဆာဒနပရမော ဝိဟရာမိ။ ဧဝံ ခော မေ 4, ဘော ဂောတမ, သဗ္ဗေ ကမ္မန္တာ ပဋိက္ခိတ္တာ, သဗ္ဗေ ဝောဟာရာ သမုစ္ဆိန္နာ’’တိ။ ‘‘အညထာ ခော တ္ဝံ, ဂဟပတိ, ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒံ ဝဒသိ, အညထာ စ ပန အရိယသ္သ ဝိနယေ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတီ’’တိ။ ‘‘ယထာ ကထံ ပန, ဘန္တေ, အရိယသ္သ ဝိနယေ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတိ? သာဓု မေ, ဘန္တေ , ဘဂဝာ တထာ ဓမ္မံ ဒေသေတု ယထာ အရိယသ္သ ဝိနယေ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတီ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဂဟပတိ, သုဏာဟိ, သာဓုကံ မနသိ ကရောဟိ, ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခော ပောတလိယော ဂဟပတိ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသိ။
31. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅguttarāpesu viharati āpaṇaṃ nāma aṅguttarāpānaṃ nigamo. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya āpaṇaṃ piṇḍāya pāvisi. Āpaṇe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yenaññataro vanasaṇḍo tenupasaṅkami divāvihārāya. Taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā 5 aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi. Potaliyopi kho gahapati sampannanivāsanapāvuraṇo 6 chattupāhanāhi 7 jaṅghāvihāraṃ anucaṅkamamāno anuvicaramāno yena so vanasaṇḍo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho potaliyaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca – ‘‘saṃvijjanti kho, gahapati, āsanāni; sace ākaṅkhasi nisīdā’’ti. Evaṃ vutte, potaliyo gahapati ‘‘gahapativādena maṃ samaṇo gotamo samudācaratī’’ti kupito anattamano tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho bhagavā…pe… tatiyampi kho bhagavā potaliyaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘saṃvijjanti kho, gahapati, āsanāni; sace ākaṅkhasi nisīdā’’ti. ‘‘Evaṃ vutte, potaliyo gahapati gahapativādena maṃ samaṇo gotamo samudācaratī’’ti kupito anattamano bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘tayidaṃ, bho gotama, nacchannaṃ, tayidaṃ nappatirūpaṃ, yaṃ maṃ tvaṃ gahapativādena samudācarasī’’ti. ‘‘Te hi te, gahapati, ākārā, te liṅgā , te nimittā yathā taṃ gahapatissā’’ti. ‘‘Tathā hi pana me, bho gotama, sabbe kammantā paṭikkhittā, sabbe vohārā samucchinnā’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana te, gahapati, sabbe kammantā paṭikkhittā, sabbe vohārā samucchinnā’’ti? ‘‘Idha me, bho gotama, yaṃ ahosi dhanaṃ vā dhaññaṃ vā rajataṃ vā jātarūpaṃ vā sabbaṃ taṃ puttānaṃ dāyajjaṃ niyyātaṃ, tatthāhaṃ anovādī anupavādī ghāsacchādanaparamo viharāmi. Evaṃ kho me 8, bho gotama, sabbe kammantā paṭikkhittā, sabbe vohārā samucchinnā’’ti. ‘‘Aññathā kho tvaṃ, gahapati, vohārasamucchedaṃ vadasi, aññathā ca pana ariyassa vinaye vohārasamucchedo hotī’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana, bhante, ariyassa vinaye vohārasamucchedo hoti? Sādhu me, bhante , bhagavā tathā dhammaṃ desetu yathā ariyassa vinaye vohārasamucchedo hotī’’ti. ‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho potaliyo gahapati bhagavato paccassosi.
၃၂. ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ – ‘‘အဋ္ဌ ခော ဣမေ, ဂဟပတိ, ဓမ္မာ အရိယသ္သ ဝိနယေ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒာယ သံဝတ္တန္တိ။ ကတမေ အဋ္ဌ? အပာဏာတိပာတံ နိသ္သာယ ပာဏာတိပာတော ပဟာတဗ္ဗော; ဒိန္နာဒာနံ နိသ္သာယ အဒိန္နာဒာနံ ပဟာတဗ္ဗံ; သစ္စဝာစံ 9 နိသ္သာယ မုသာဝာဒော ပဟာတဗ္ဗော; အပိသုဏံ ဝာစံ နိသ္သာယ ပိသုဏာ ဝာစာ ပဟာတဗ္ဗာ; အဂိဒ္ဓိလောဘံ နိသ္သာယ ဂိဒ္ဓိလောဘော ပဟာတဗ္ဗော; အနိန္ဒာရောသံ နိသ္သာယ နိန္ဒာရောသော ပဟာတဗ္ဗော; အက္ကောဓူပာယာသံ နိသ္သာယ ကောဓူပာယာသော ပဟာတဗ္ဗော; အနတိမာနံ နိသ္သာယ အတိမာနော ပဟာတဗ္ဗော။ ဣမေ ခော, ဂဟပတိ, အဋ္ဌ ဓမ္မာ သံခိတ္တေန ဝုတ္တာ, ဝိတ္ထာရေန အဝိဘတ္တာ, အရိယသ္သ ဝိနယေ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒာယ သံဝတ္တန္တီ’’တိ။ ‘‘ယေ မေ 10, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ အဋ္ဌ ဓမ္မာ သံခိတ္တေန ဝုတ္တာ, ဝိတ္ထာရေန အဝိဘတ္တာ, အရိယသ္သ ဝိနယေ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒာယ သံဝတ္တန္တိ, သာဓု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဣမေ အဋ္ဌ ဓမ္မေ ဝိတ္ထာရေန 11 ဝိဘဇတု အနုကမ္ပံ ဥပာဒာယာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဂဟပတိ, သုဏာဟိ, သာဓုကံ မနသိ ကရောဟိ, ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခော ပောတလိယော ဂဟပတိ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသိ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
32. Bhagavā etadavoca – ‘‘aṭṭha kho ime, gahapati, dhammā ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattanti. Katame aṭṭha? Apāṇātipātaṃ nissāya pāṇātipāto pahātabbo; dinnādānaṃ nissāya adinnādānaṃ pahātabbaṃ; saccavācaṃ 12 nissāya musāvādo pahātabbo; apisuṇaṃ vācaṃ nissāya pisuṇā vācā pahātabbā; agiddhilobhaṃ nissāya giddhilobho pahātabbo; anindārosaṃ nissāya nindāroso pahātabbo; akkodhūpāyāsaṃ nissāya kodhūpāyāso pahātabbo; anatimānaṃ nissāya atimāno pahātabbo. Ime kho, gahapati, aṭṭha dhammā saṃkhittena vuttā, vitthārena avibhattā, ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattantī’’ti. ‘‘Ye me 13, bhante, bhagavatā aṭṭha dhammā saṃkhittena vuttā, vitthārena avibhattā, ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattanti, sādhu me, bhante, bhagavā ime aṭṭha dhamme vitthārena 14 vibhajatu anukampaṃ upādāyā’’ti. ‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho potaliyo gahapati bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
၃၃. ‘‘‘အပာဏာတိပာတံ နိသ္သာယ ပာဏာတိပာတော ပဟာတဗ္ဗော’တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု ပာဏာတိပာတီ အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ 15 ခော ပန ပာဏာတိပာတီ အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ ပာဏာတိပာတပစ္စယာ, အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ 16 ဂရဟေယ္ယုံ ပာဏာတိပာတပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ ပာဏာတိပာတပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ ပာဏာတိပာတော။ ယေ စ ပာဏာတိပာတပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘အပာဏာတိပာတံ နိသ္သာယ ပာဏာတိပာတော ပဟာတဗ္ဗော’တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
33. ‘‘‘Apāṇātipātaṃ nissāya pāṇātipāto pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu pāṇātipātī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva 17 kho pana pāṇātipātī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya pāṇātipātapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū 18 garaheyyuṃ pāṇātipātapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā pāṇātipātapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ pāṇātipāto. Ye ca pāṇātipātapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, pāṇātipātā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Apāṇātipātaṃ nissāya pāṇātipāto pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၃၄. ‘‘‘ဒိန္နာဒာနံ နိသ္သာယ အဒိန္နာဒာနံ ပဟာတဗ္ဗ’န္တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ, ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု အဒိန္နာဒာယီ အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန အဒိန္နာဒာယီ အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ အဒိန္နာဒာနပစ္စယာ, အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ ဂရဟေယ္ယုံ အဒိန္နာဒာနပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ အဒိန္နာဒာနပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ အဒိန္နာဒာနံ။ ယေ စ အဒိန္နာဒာနပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ အဒိန္နာဒာနာ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘ဒိန္နာဒာနံ နိသ္သာယ အဒိန္နာဒာနံ ပဟာတဗ္ဗ’န္တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
34. ‘‘‘Dinnādānaṃ nissāya adinnādānaṃ pahātabba’nti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu adinnādāyī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana adinnādāyī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya adinnādānapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ adinnādānapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā adinnādānapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ adinnādānaṃ. Ye ca adinnādānapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā adinnādānā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Dinnādānaṃ nissāya adinnādānaṃ pahātabba’nti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၃၅. ‘‘‘သစ္စဝာစံ နိသ္သာယ မုသာဝာဒော ပဟာတဗ္ဗော’တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု မုသာဝာဒီ အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန မုသာဝာဒီ အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ မုသာဝာဒပစ္စယာ, အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ ဂရဟေယ္ယုံ မုသာဝာဒပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ မုသာဝာဒပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ မုသာဝာဒော ။ ယေ စ မုသာဝာဒပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, မုသာဝာဒာ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘သစ္စဝာစံ နိသ္သာယ မုသာဝာဒော ပဟာတဗ္ဗော’တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
35. ‘‘‘Saccavācaṃ nissāya musāvādo pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu musāvādī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana musāvādī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya musāvādapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ musāvādapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā musāvādapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ musāvādo . Ye ca musāvādapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, musāvādā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Saccavācaṃ nissāya musāvādo pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၃၆. ‘‘‘အပိသုဏံ ဝာစံ နိသ္သာယ ပိသုဏာ ဝာစာ ပဟာတဗ္ဗာ’တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု ပိသုဏဝာစော အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန ပိသုဏဝာစော အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ ပိသုဏဝာစာပစ္စယာ , အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ ဂရဟေယ္ယုံ ပိသုဏဝာစာပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ ပိသုဏဝာစာပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ ပိသုဏာ ဝာစာ။ ယေ စ ပိသုဏဝာစာပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, ပိသုဏာယ ဝာစာယ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘အပိသုဏံ ဝာစံ နိသ္သာယ ပိသုဏာ ဝာစာ ပဟာတဗ္ဗာ’တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
36. ‘‘‘Apisuṇaṃ vācaṃ nissāya pisuṇā vācā pahātabbā’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu pisuṇavāco assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana pisuṇavāco assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya pisuṇavācāpaccayā , anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ pisuṇavācāpaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā pisuṇavācāpaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ pisuṇā vācā. Ye ca pisuṇavācāpaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, pisuṇāya vācāya paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Apisuṇaṃ vācaṃ nissāya pisuṇā vācā pahātabbā’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၃၇. ‘‘‘အဂိဒ္ဓိလောဘံ နိသ္သာယ ဂိဒ္ဓိလောဘော ပဟာတဗ္ဗော’တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ, ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု ဂိဒ္ဓိလောဘီ အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန ဂိဒ္ဓိလောဘီ အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ ဂိဒ္ဓိလောဘပစ္စယာ, အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ ဂရဟေယ္ယုံ ဂိဒ္ဓိလောဘပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ ဂိဒ္ဓိလောဘပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ ဂိဒ္ဓိလောဘော။ ယေ စ ဂိဒ္ဓိလောဘပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, ဂိဒ္ဓိလောဘာ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘အဂိဒ္ဓိလောဘံ နိသ္သာယ ဂိဒ္ဓိလောဘော ပဟာတဗ္ဗော’တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
37. ‘‘‘Agiddhilobhaṃ nissāya giddhilobho pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu giddhilobhī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana giddhilobhī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya giddhilobhapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ giddhilobhapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā giddhilobhapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ giddhilobho. Ye ca giddhilobhapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, giddhilobhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Agiddhilobhaṃ nissāya giddhilobho pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၃၈. ‘‘‘အနိန္ဒာရောသံ နိသ္သာယ နိန္ဒာရောသော ပဟာတဗ္ဗော’တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ, ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု နိန္ဒာရောသီ အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန နိန္ဒာရောသီ အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ နိန္ဒာရောသပစ္စယာ, အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ ဂရဟေယ္ယုံ နိန္ဒာရောသပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ နိန္ဒာရောသပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ နိန္ဒာရောသော။ ယေ စ နိန္ဒာရောသပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, အနိန္ဒာရောသိသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘အနိန္ဒာရောသံ နိသ္သာယ နိန္ဒာရောသော ပဟာတဗ္ဗော’တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
38. ‘‘‘Anindārosaṃ nissāya nindāroso pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu nindārosī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana nindārosī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya nindārosapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ nindārosapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā nindārosapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ nindāroso. Ye ca nindārosapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, anindārosissa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Anindārosaṃ nissāya nindāroso pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၃၉. ‘‘‘အက္ကောဓူပာယာသံ နိသ္သာယ ကောဓူပာယာသော ပဟာတဗ္ဗော’တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ, ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု ကောဓူပာယာသီ အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန ကောဓူပာယာသီ အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ ကောဓူပာယာသပစ္စယာ , အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ ဂရဟေယ္ယုံ ကောဓူပာယာသပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ ကောဓူပာယာသပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ ကောဓူပာယာသော။ ယေ စ ကောဓူပာယာသပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, အက္ကောဓူပာယာသိသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘အက္ကောဓူပာယာသံ နိသ္သာယ ကောဓူပာယာသော ပဟာတဗ္ဗော’တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
39. ‘‘‘Akkodhūpāyāsaṃ nissāya kodhūpāyāso pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu kodhūpāyāsī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana kodhūpāyāsī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya kodhūpāyāsapaccayā , anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ kodhūpāyāsapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā kodhūpāyāsapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ kodhūpāyāso. Ye ca kodhūpāyāsapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, akkodhūpāyāsissa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Akkodhūpāyāsaṃ nissāya kodhūpāyāso pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၄၀. ‘‘‘အနတိမာနံ နိသ္သာယ အတိမာနော ပဟာတဗ္ဗော’တိ ဣတိ ခော ပနေတံ ဝုတ္တံ, ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ဣဓ, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယေသံ ခော အဟံ သံယောဇနာနံ ဟေတု အတိမာနီ အသ္သံ, တေသာဟံ သံယောဇနာနံ ပဟာနာယ သမုစ္ဆေဒာယ ပဋိပန္နော။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန အတိမာနီ အသ္သံ, အတ္တာပိ မံ ဥပဝဒေယ္ယ အတိမာနပစ္စယာ, အနုဝိစ္စာပိ မံ ဝိညူ ဂရဟေယ္ယုံ အတိမာနပစ္စယာ, ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ အတိမာနပစ္စယာ။ ဧတဒေဝ ခော ပန သံယောဇနံ ဧတံ နီဝရဏံ ယဒိဒံ အတိမာနော။ ယေ စ အတိမာနပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယုံ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, အနတိမာနိသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ’။ ‘အနတိမာနံ နိသ္သာယ အတိမာနော ပဟာတဗ္ဗော’တိ – ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ။
40. ‘‘‘Anatimānaṃ nissāya atimāno pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu atimānī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana atimānī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya atimānapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ atimānapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā atimānapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ atimāno. Ye ca atimānapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, anatimānissa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Anatimānaṃ nissāya atimāno pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
၄၁. ‘‘ဣမေ ခော, ဂဟပတိ, အဋ္ဌ ဓမ္မာ သံခိတ္တေန ဝုတ္တာ, ဝိတ္ထာရေန ဝိဘတ္တာ 19, ယေ အရိယသ္သ ဝိနယေ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒာယ သံဝတ္တန္တိ; န တ္ဝေဝ တာဝ အရိယသ္သ ဝိနယေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတီ’’တိ။
41. ‘‘Ime kho, gahapati, aṭṭha dhammā saṃkhittena vuttā, vitthārena vibhattā 20, ye ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattanti; na tveva tāva ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hotī’’ti.
‘‘ယထာ ကထံ ပန, ဘန္တေ, အရိယသ္သ ဝိနယေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတိ? သာဓု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ တထာ ဓမ္မံ ဒေသေတု ယထာ အရိယသ္သ ဝိနယေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတီ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဂဟပတိ, သုဏာဟိ, သာဓုကံ မနသိ ကရောဟိ, ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခော ပောတလိယော ဂဟပတိ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသိ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
‘‘Yathā kathaṃ pana, bhante, ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hoti? Sādhu me, bhante, bhagavā tathā dhammaṃ desetu yathā ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hotī’’ti. ‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho potaliyo gahapati bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
ကာမာဒီနဝကထာ
Kāmādīnavakathā
၄၂. ‘‘သေယ္ယထာပိ , ဂဟပတိ, ကုက္ကုရော ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယပရေတော ဂောဃာတကသူနံ ပစ္စုပဋ္ဌိတော အသ္သ။ တမေနံ ဒက္ခော ဂောဃာတကော ဝာ ဂောဃာတကန္တေဝာသီ ဝာ အဋ္ဌိကင္ကလံ သုနိက္ကန္တံ နိက္ကန္တံ နိမ္မံသံ လောဟိတမက္ခိတံ ဥပသုမ္ဘေယ္ယ 21။ တံ ကိံ မညသိ, ဂဟပတိ, အပိ နု ခော သော ကုက္ကုရော အမုံ အဋ္ဌိကင္ကလံ သုနိက္ကန္တံ နိက္ကန္တံ နိမ္မံသံ လောဟိတမက္ခိတံ ပလေဟန္တော ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယံ ပဋိဝိနေယ္ယာ’’တိ?
42. ‘‘Seyyathāpi , gahapati, kukkuro jighacchādubbalyapareto goghātakasūnaṃ paccupaṭṭhito assa. Tamenaṃ dakkho goghātako vā goghātakantevāsī vā aṭṭhikaṅkalaṃ sunikkantaṃ nikkantaṃ nimmaṃsaṃ lohitamakkhitaṃ upasumbheyya 22. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, api nu kho so kukkuro amuṃ aṭṭhikaṅkalaṃ sunikkantaṃ nikkantaṃ nimmaṃsaṃ lohitamakkhitaṃ palehanto jighacchādubbalyaṃ paṭivineyyā’’ti?
‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိသ္သ ဟေတု’’?
‘‘Taṃ kissa hetu’’?
‘‘အဒုဉ္ဟိ, ဘန္တေ, အဋ္ဌိကင္ကလံ သုနိက္ကန္တံ နိက္ကန္တံ နိမ္မံသံ လောဟိတမက္ခိတံ။ ယာဝဒေဝ ပန သော ကုက္ကုရော ကိလမထသ္သ ဝိဃာတသ္သ ဘာဂီ အသ္သာတိ။ ဧဝမေဝ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘အဋ္ဌိကင္ကလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပာယာသာ 23, အာဒီနဝော ဧတ္ထ ဘိယ္ယော’တိ။ ဧဝမေတံ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ ယာယံ ဥပေက္ခာ နာနတ္တာ နာနတ္တသိတာ တံ အဘိနိဝဇ္ဇေတ္ဝာ, ယာယံ ဥပေက္ခာ ဧကတ္တာ ဧကတ္တသိတာ ယတ္ထ သဗ္ဗသော လောကာမိသူပာဒာနာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ တမေဝူပေက္ခံ ဘာဝေတိ။
‘‘Aduñhi, bhante, aṭṭhikaṅkalaṃ sunikkantaṃ nikkantaṃ nimmaṃsaṃ lohitamakkhitaṃ. Yāvadeva pana so kukkuro kilamathassa vighātassa bhāgī assāti. Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā 24, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā yāyaṃ upekkhā nānattā nānattasitā taṃ abhinivajjetvā, yāyaṃ upekkhā ekattā ekattasitā yattha sabbaso lokāmisūpādānā aparisesā nirujjhanti tamevūpekkhaṃ bhāveti.
၄၃. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဂဟပတိ, ဂိဇ္ဈော ဝာ ကင္ကော ဝာ ကုလလော ဝာ မံသပေသိံ အာဒာယ ဥဍ္ဍီယေယ္ယ 25။ တမေနံ ဂိဇ္ဈာပိ ကင္ကာပိ ကုလလာပိ အနုပတိတ္ဝာ အနုပတိတ္ဝာ ဝိတစ္ဆေယ္ယုံ ဝိသ္သဇ္ဇေယ္ယုံ 26။ တံ ကိံ မညသိ, ဂဟပတိ, သစေ သော ဂိဇ္ဈော ဝာ ကင္ကော ဝာ ကုလလော ဝာ တံ မံသပေသိံ န ခိပ္ပမေဝ ပဋိနိသ္သဇ္ဇေယ္ယ, သော တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆေယ္ယ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခ’’န္တိ?
43. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, gijjho vā kaṅko vā kulalo vā maṃsapesiṃ ādāya uḍḍīyeyya 27. Tamenaṃ gijjhāpi kaṅkāpi kulalāpi anupatitvā anupatitvā vitaccheyyuṃ vissajjeyyuṃ 28. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, sace so gijjho vā kaṅko vā kulalo vā taṃ maṃsapesiṃ na khippameva paṭinissajjeyya, so tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti?
‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘မံသပေသူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပာယာသာ, အာဒီနဝော ဧတ္ထ ဘိယ္ယော’တိ။ ဧဝမေတံ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ ယာယံ ဥပေက္ခာ နာနတ္တာ နာနတ္တသိတာ တံ အဘိနိဝဇ္ဇေတ္ဝာ ယာယံ ဥပေက္ခာ ဧကတ္တာ ဧကတ္တသိတာ ယတ္ထ သဗ္ဗသော လောကာမိသူပာဒာနာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ တမေဝူပေက္ခံ ဘာဝေတိ။
‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘maṃsapesūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā yāyaṃ upekkhā nānattā nānattasitā taṃ abhinivajjetvā yāyaṃ upekkhā ekattā ekattasitā yattha sabbaso lokāmisūpādānā aparisesā nirujjhanti tamevūpekkhaṃ bhāveti.
၄၄. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဂဟပတိ, ပုရိသော အာဒိတ္တံ တိဏုက္ကံ အာဒာယ ပဋိဝာတံ ဂစ္ဆေယ္ယ။ တံ ကိံ မညသိ, ဂဟပတိ, သစေ သော ပုရိသော တံ အာဒိတ္တံ တိဏုက္ကံ န ခိပ္ပမေဝ ပဋိနိသ္သဇ္ဇေယ္ယ တသ္သ သာ အာဒိတ္တာ တိဏုက္ကာ ဟတ္ထံ ဝာ ဒဟေယ္ယ ဗာဟုံ ဝာ ဒဟေယ္ယ အညတရံ ဝာ အညတရံ ဝာ အင္ဂပစ္စင္ဂံ 29 ဒဟေယ္ယ, သော တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆေယ္ယ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခ’’န္တိ?
44. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, puriso ādittaṃ tiṇukkaṃ ādāya paṭivātaṃ gaccheyya. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, sace so puriso taṃ ādittaṃ tiṇukkaṃ na khippameva paṭinissajjeyya tassa sā ādittā tiṇukkā hatthaṃ vā daheyya bāhuṃ vā daheyya aññataraṃ vā aññataraṃ vā aṅgapaccaṅgaṃ 30 daheyya, so tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti?
‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘တိဏုက္ကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပာယာသာ, အာဒီနဝော ဧတ္ထ ဘိယ္ယော’တိ။ ဧဝမေတံ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ။ပေ.။ တမေဝူပေက္ခံ ဘာဝေတိ။
‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘tiṇukkūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.
၄၅. ‘‘သေယ္ယထာပိ , ဂဟပတိ, အင္ဂာရကာသု သာဓိကပောရိသာ, ပူရာ အင္ဂာရာနံ ဝီတစ္စိကာနံ ဝီတဓူမာနံ။ အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဇီဝိတုကာမော အမရိတုကာမော သုခကာမော ဒုက္ခပ္ပဋိက္ကူလော။ တမေနံ ဒ္ဝေ ဗလဝန္တော ပုရိသာ နာနာဗာဟာသု ဂဟေတ္ဝာ အင္ဂာရကာသုံ ဥပကဍ္ဎေယ္ယုံ။ တံ ကိံ မညသိ, ဂဟပတိ, အပိ နု သော ပုရိသော ဣတိစိတိစေဝ ကာယံ သန္နာမေယ္ယာ’’တိ?
45. ‘‘Seyyathāpi , gahapati, aṅgārakāsu sādhikaporisā, pūrā aṅgārānaṃ vītaccikānaṃ vītadhūmānaṃ. Atha puriso āgaccheyya jīvitukāmo amaritukāmo sukhakāmo dukkhappaṭikkūlo. Tamenaṃ dve balavanto purisā nānābāhāsu gahetvā aṅgārakāsuṃ upakaḍḍheyyuṃ. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, api nu so puriso iticiticeva kāyaṃ sannāmeyyā’’ti?
‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိသ္သ ဟေတု’’?
‘‘Taṃ kissa hetu’’?
‘‘ဝိဒိတဉ္ဟိ , ဘန္တေ, တသ္သ ပုရိသသ္သ ဣမဉ္စာဟံ အင္ဂာရကာသုံ ပပတိသ္သာမိ, တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆိသ္သာမိ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခ’’န္တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘အင္ဂာရကာသူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပာယာသာ, အာဒီနဝော ဧတ္ထ ဘိယ္ယော’တိ။ ဧဝမေတံ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ။ပေ.။ တမေဝူပေက္ခံ ဘာဝေတိ။
‘‘Viditañhi , bhante, tassa purisassa imañcāhaṃ aṅgārakāsuṃ papatissāmi, tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchissāmi maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti. ‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.
၄၆. ‘‘သေယ္ယထာပိ , ဂဟပတိ, ပုရိသော သုပိနကံ ပသ္သေယ္ယ အာရာမရာမဏေယ္ယကံ ဝနရာမဏေယ္ယကံ ဘူမိရာမဏေယ္ယကံ ပောက္ခရဏိရာမဏေယ္ယကံ။ သော ပဋိဗုဒ္ဓော န ကိဉ္စိ ပဋိပသ္သေယ္ယ 31။ ဧဝမေဝ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘သုပိနကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပာယာသာ, အာဒီနဝော ဧတ္ထ ဘိယ္ယော’တိ။ပေ.။ တမေဝူပေက္ခံ ဘာဝေတိ။
46. ‘‘Seyyathāpi , gahapati, puriso supinakaṃ passeyya ārāmarāmaṇeyyakaṃ vanarāmaṇeyyakaṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ pokkharaṇirāmaṇeyyakaṃ. So paṭibuddho na kiñci paṭipasseyya 32. Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘supinakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.
၄၇. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဂဟပတိ, ပုရိသော ယာစိတကံ ဘောဂံ ယာစိတ္ဝာ ယာနံ ဝာ 33 ပောရိသေယ္ယံ 34 ပဝရမဏိကုဏ္ဍလံ။ သော တေဟိ ယာစိတကေဟိ ဘောဂေဟိ ပုရက္ခတော ပရိဝုတော အန္တရာပဏံ ပဋိပဇ္ဇေယ္ယ။ တမေနံ ဇနော ဒိသ္ဝာ ဧဝံ ဝဒေယ္ယ – ‘ဘောဂီ ဝတ, ဘော, ပုရိသော, ဧဝံ ကိရ ဘောဂိနော ဘောဂာနိ ဘုဉ္ဇန္တီ’တိ။ တမေနံ သာမိကာ ယတ္ထ ယတ္ထေဝ ပသ္သေယ္ယုံ တတ္ထ တတ္ထေဝ သာနိ ဟရေယ္ယုံ။ တံ ကိံ မညသိ, ဂဟပတိ, အလံ နု ခော တသ္သ ပုရိသသ္သ အညထတ္တာယာ’’တိ?
47. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, puriso yācitakaṃ bhogaṃ yācitvā yānaṃ vā 35 poriseyyaṃ 36 pavaramaṇikuṇḍalaṃ. So tehi yācitakehi bhogehi purakkhato parivuto antarāpaṇaṃ paṭipajjeyya. Tamenaṃ jano disvā evaṃ vadeyya – ‘bhogī vata, bho, puriso, evaṃ kira bhogino bhogāni bhuñjantī’ti. Tamenaṃ sāmikā yattha yattheva passeyyuṃ tattha tattheva sāni hareyyuṃ. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, alaṃ nu kho tassa purisassa aññathattāyā’’ti?
‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိသ္သ ဟေတု’’?
‘‘Taṃ kissa hetu’’?
‘‘သာမိနော ဟိ, ဘန္တေ, သာနိ ဟရန္တီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ယာစိတကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပာယာသာ, အာဒီနဝော ဧတ္ထ ဘိယ္ယော’တိ။ပေ.။ တမေဝူပေက္ခံ ဘာဝေတိ။
‘‘Sāmino hi, bhante, sāni harantī’’ti. ‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yācitakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.
၄၈. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဂဟပတိ, ဂာမသ္သ ဝာ နိဂမသ္သ ဝာ အဝိဒူရေ တိဗ္ဗော ဝနသဏ္ဍော။ တတ္ရသ္သ ရုက္ခော သမ္ပန္နဖလော စ ဥပပန္နဖလော 37 စ, န စသ္သု ကာနိစိ ဖလာနိ ဘူမိယံ ပတိတာနိ။ အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဖလတ္ထိကော ဖလဂဝေသီ ဖလပရိယေသနံ စရမာနော။ သော တံ ဝနသဏ္ဍံ အဇ္ဈောဂာဟေတ္ဝာ တံ ရုက္ခံ ပသ္သေယ္ယ သမ္ပန္နဖလဉ္စ ဥပပန္နဖလဉ္စ။ တသ္သ ဧဝမသ္သ – ‘အယံ ခော ရုက္ခော သမ္ပန္နဖလော စ ဥပပန္နဖလော စ, နတ္ထိ စ ကာနိစိ ဖလာနိ ဘူမိယံ ပတိတာနိ။ ဇာနာမိ ခော ပနာဟံ ရုက္ခံ အာရောဟိတုံ 38။ ယံနူနာဟံ ဣမံ ရုက္ခံ အာရောဟိတ္ဝာ ယာဝဒတ္ထဉ္စ ခာဒေယ္ယံ ဥစ္ဆင္ဂဉ္စ ပူရေယ္ယ’န္တိ။ သော တံ ရုက္ခံ အာရောဟိတ္ဝာ ယာဝဒတ္ထဉ္စ ခာဒေယ္ယ ဥစ္ဆင္ဂဉ္စ ပူရေယ္ယ။ အထ ဒုတိယော ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဖလတ္ထိကော ဖလဂဝေသီ ဖလပရိယေသနံ စရမာနော တိဏ္ဟံ ကုဌာရိံ 39 အာဒာယ။ သော တံ ဝနသဏ္ဍံ အဇ္ဈောဂာဟေတ္ဝာ တံ ရုက္ခံ ပသ္သေယ္ယ သမ္ပန္နဖလဉ္စ ဥပပန္နဖလဉ္စ။ တသ္သ ဧဝမသ္သ – ‘အယံ ခော ရုက္ခော သမ္ပန္နဖလော စ ဥပပန္နဖလော စ, နတ္ထိ စ ကာနိစိ ဖလာနိ ဘူမိယံ ပတိတာနိ။ န ခော ပနာဟံ ဇာနာမိ ရုက္ခံ အာရောဟိတုံ။ ယံနူနာဟံ ဣမံ ရုက္ခံ မူလတော ဆေတ္ဝာ ယာဝဒတ္ထဉ္စ ခာဒေယ္ယံ ဥစ္ဆင္ဂဉ္စ ပူရေယ္ယ’န္တိ။ သော တံ ရုက္ခံ မူလတောဝ ဆိန္ဒေယ္ယ။ တံ ကိံ မညသိ, ဂဟပတိ, အမုကော 40 ယော သော ပုရိသော ပဌမံ ရုက္ခံ အာရူဠ္ဟော သစေ သော န ခိပ္ပမေဝ ဩရောဟေယ္ယ တသ္သ သော ရုက္ခော ပပတန္တော ဟတ္ထံ ဝာ ဘဉ္ဇေယ္ယ ပာဒံ ဝာ ဘဉ္ဇေယ္ယ အညတရံ ဝာ အညတရံ ဝာ အင္ဂပစ္စင္ဂံ ဘဉ္ဇေယ္ယ, သော တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆေယ္ယ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခ’’န္တိ?
48. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, gāmassa vā nigamassa vā avidūre tibbo vanasaṇḍo. Tatrassa rukkho sampannaphalo ca upapannaphalo 41 ca, na cassu kānici phalāni bhūmiyaṃ patitāni. Atha puriso āgaccheyya phalatthiko phalagavesī phalapariyesanaṃ caramāno. So taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā taṃ rukkhaṃ passeyya sampannaphalañca upapannaphalañca. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho rukkho sampannaphalo ca upapannaphalo ca, natthi ca kānici phalāni bhūmiyaṃ patitāni. Jānāmi kho panāhaṃ rukkhaṃ ārohituṃ 42. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ rukkhaṃ ārohitvā yāvadatthañca khādeyyaṃ ucchaṅgañca pūreyya’nti. So taṃ rukkhaṃ ārohitvā yāvadatthañca khādeyya ucchaṅgañca pūreyya. Atha dutiyo puriso āgaccheyya phalatthiko phalagavesī phalapariyesanaṃ caramāno tiṇhaṃ kuṭhāriṃ 43 ādāya. So taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā taṃ rukkhaṃ passeyya sampannaphalañca upapannaphalañca. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho rukkho sampannaphalo ca upapannaphalo ca, natthi ca kānici phalāni bhūmiyaṃ patitāni. Na kho panāhaṃ jānāmi rukkhaṃ ārohituṃ. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ rukkhaṃ mūlato chetvā yāvadatthañca khādeyyaṃ ucchaṅgañca pūreyya’nti. So taṃ rukkhaṃ mūlatova chindeyya. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, amuko 44 yo so puriso paṭhamaṃ rukkhaṃ ārūḷho sace so na khippameva oroheyya tassa so rukkho papatanto hatthaṃ vā bhañjeyya pādaṃ vā bhañjeyya aññataraṃ vā aññataraṃ vā aṅgapaccaṅgaṃ bhañjeyya, so tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti?
‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘ရုက္ခဖလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပာယာသာ, အာဒီနဝော ဧတ္ထ ဘိယ္ယော’တိ။ ဧဝမေတံ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ ယာယံ ဥပေက္ခာ နာနတ္တာ နာနတ္တသိတာ တံ အဘိနိဝဇ္ဇေတ္ဝာ ယာယံ ဥပေက္ခာ ဧကတ္တာ ဧကတ္တသိတာ ယတ္ထ သဗ္ဗသော လောကာမိသူပာဒာနာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ တမေဝူပေက္ခံ ဘာဝေတိ။
‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘rukkhaphalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā yāyaṃ upekkhā nānattā nānattasitā taṃ abhinivajjetvā yāyaṃ upekkhā ekattā ekattasitā yattha sabbaso lokāmisūpādānā aparisesā nirujjhanti tamevūpekkhaṃ bhāveti.
၄၉. ‘‘သ ခော သော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣမံယေဝ အနုတ္တရံ ဥပေက္ခာသတိပာရိသုဒ္ဓိံ အာဂမ္မ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝာသံ အနုသ္သရတိ, သေယ္ယထိဒံ – ဧကမ္ပိ ဇာတိံ ဒ္ဝေပိ ဇာတိယော။ပေ.။ ဣတိ သာကာရံ သဥဒ္ဒေသံ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝာသံ အနုသ္သရတိ။
49. ‘‘Sa kho so, gahapati, ariyasāvako imaṃyeva anuttaraṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ āgamma anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.
‘‘သ ခော သော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣမံယေဝ အနုတ္တရံ ဥပေက္ခာသတိပာရိသုဒ္ဓိံ အာဂမ္မ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပသ္သတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ။
‘‘Sa kho so, gahapati, ariyasāvako imaṃyeva anuttaraṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ āgamma dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate…pe… yathākammūpage satte pajānāti.
‘‘သ ခော သော, ဂဟပတိ, အရိယသာဝကော ဣမံယေဝ အနုတ္တရံ ဥပေက္ခာသတိပာရိသုဒ္ဓိံ အာဂမ္မ အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ ဧတ္တာဝတာ ခော, ဂဟပတိ, အရိယသ္သ ဝိနယေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတိ။
‘‘Sa kho so, gahapati, ariyasāvako imaṃyeva anuttaraṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ āgamma āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ettāvatā kho, gahapati, ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hoti.
၅၀. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဂဟပတိ, ယထာ အရိယသ္သ ဝိနယေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော ဟောတိ, အပိ နု တ္ဝံ ဧဝရူပံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒံ အတ္တနိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘ကော စာဟံ, ဘန္တေ, ကော စ အရိယသ္သ ဝိနယေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒော! အာရကာ အဟံ, ဘန္တေ, အရိယသ္သ ဝိနယေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ ဝောဟာရသမုစ္ဆေဒာ။ မယဉ္ဟိ, ဘန္တေ, ပုဗ္ဗေ အညတိတ္ထိယေ ပရိဗ္ဗာဇကေ အနာဇာနီယေဝ သမာနေ အာဇာနီယာတိ အမညိမ္ဟ, အနာဇာနီယေဝ သမာနေ အာဇာနီယဘောဇနံ ဘောဇိမ္ဟ, အနာဇာနီယေဝ သမာနေ အာဇာနီယဌာနေ ဌပိမ္ဟ; ဘိက္ခူ ပန မယံ, ဘန္တေ, အာဇာနီယေဝ သမာနေ အနာဇာနီယာတိ အမညိမ္ဟ, အာဇာနီယေဝ သမာနေ အနာဇာနီယဘောဇနံ ဘောဇိမ္ဟ, အာဇာနီယေဝ သမာနေ အနာဇာနီယဌာနေ ဌပိမ္ဟ; ဣဒာနိ ပန မယံ, ဘန္တေ, အညတိတ္ထိယေ ပရိဗ္ဗာဇကေ အနာဇာနီယေဝ သမာနေ အနာဇာနီယာတိ ဇာနိသ္သာမ, အနာဇာနီယေဝ သမာနေ အနာဇာနီယဘောဇနံ ဘောဇေသ္သာမ, အနာဇာနီယေဝ သမာနေ အနာဇာနီယဌာနေ ဌပေသ္သာမ။ ဘိက္ခူ ပန မယံ, ဘန္တေ, အာဇာနီယေဝ သမာနေ အာဇာနီယာတိ ဇာနိသ္သာမ အာဇာနီယေဝ သမာနေ အာဇာနီယဘောဇနံ ဘောဇေသ္သာမ, အာဇာနီယေဝ သမာနေ အာဇာနီယဌာနေ ဌပေသ္သာမ။ အဇနေသိ ဝတ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ သမဏေသု သမဏပ္ပေမံ, သမဏေသု သမဏပ္ပသာဒံ, သမဏေသု သမဏဂာရဝံ။ အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ ! သေယ္ယထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝာ ဥက္ကုဇ္ဇေယ္ယ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝာ ဝိဝရေယ္ယ, မူဠ္ဟသ္သ ဝာ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယ္ယ, အန္ဓကာရေ ဝာ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယ္ယ, စက္ခုမန္တော ရူပာနိ ဒက္ခန္တီတိ; ဧဝမေဝံ ခော, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသင္ဃဉ္စ။ ဥပာသကံ မံ ဘဂဝာ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။
50. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, yathā ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hoti, api nu tvaṃ evarūpaṃ vohārasamucchedaṃ attani samanupassasī’’ti? ‘‘Ko cāhaṃ, bhante, ko ca ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo! Ārakā ahaṃ, bhante, ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedā. Mayañhi, bhante, pubbe aññatitthiye paribbājake anājānīyeva samāne ājānīyāti amaññimha, anājānīyeva samāne ājānīyabhojanaṃ bhojimha, anājānīyeva samāne ājānīyaṭhāne ṭhapimha; bhikkhū pana mayaṃ, bhante, ājānīyeva samāne anājānīyāti amaññimha, ājānīyeva samāne anājānīyabhojanaṃ bhojimha, ājānīyeva samāne anājānīyaṭhāne ṭhapimha; idāni pana mayaṃ, bhante, aññatitthiye paribbājake anājānīyeva samāne anājānīyāti jānissāma, anājānīyeva samāne anājānīyabhojanaṃ bhojessāma, anājānīyeva samāne anājānīyaṭhāne ṭhapessāma. Bhikkhū pana mayaṃ, bhante, ājānīyeva samāne ājānīyāti jānissāma ājānīyeva samāne ājānīyabhojanaṃ bhojessāma, ājānīyeva samāne ājānīyaṭhāne ṭhapessāma. Ajanesi vata me, bhante, bhagavā samaṇesu samaṇappemaṃ, samaṇesu samaṇappasādaṃ, samaṇesu samaṇagāravaṃ. Abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante ! Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ kho, bhante, bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
ပောတလိယသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ စတုတ္ထံ။
Potaliyasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. ပောတလိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Potaliyasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၄. ပောတလိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Potaliyasuttavaṇṇanā
