Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya

    ൪. പോതലിയസുത്തം

    4. Potaliyasuttaṃ

    ൩൧. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ അങ്ഗുത്തരാപേസു വിഹരതി ആപണം നാമ അങ്ഗുത്തരാപാനം നിഗമോ. അഥ ഖോ ഭഗവാ പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ ആപണം പിണ്ഡായ പാവിസി. ആപണേ പിണ്ഡായ ചരിത്വാ പച്ഛാഭത്തം പിണ്ഡപാതപടിക്കന്തോ യേനഞ്ഞതരോ വനസണ്ഡോ തേനുപസങ്കമി ദിവാവിഹാരായ. തം വനസണ്ഡം അജ്ഝോഗാഹേത്വാ 1 അഞ്ഞതരസ്മിം രുക്ഖമൂലേ ദിവാവിഹാരം നിസീദി. പോതലിയോപി ഖോ ഗഹപതി സമ്പന്നനിവാസനപാവുരണോ 2 ഛത്തുപാഹനാഹി 3 ജങ്ഘാവിഹാരം അനുചങ്കമമാനോ അനുവിചരമാനോ യേന സോ വനസണ്ഡോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ തം വനസണ്ഡം അജ്ഝോഗാഹേത്വാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവതാ സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠാസി. ഏകമന്തം ഠിതം ഖോ പോതലിയം ഗഹപതിം ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘സംവിജ്ജന്തി ഖോ, ഗഹപതി, ആസനാനി; സചേ ആകങ്ഖസി നിസീദാ’’തി. ഏവം വുത്തേ, പോതലിയോ ഗഹപതി ‘‘ഗഹപതിവാദേന മം സമണോ ഗോതമോ സമുദാചരതീ’’തി കുപിതോ അനത്തമനോ തുണ്ഹീ അഹോസി. ദുതിയമ്പി ഖോ ഭഗവാ…പേ॰… തതിയമ്പി ഖോ ഭഗവാ പോതലിയം ഗഹപതിം ഏതദവോച – ‘‘സംവിജ്ജന്തി ഖോ, ഗഹപതി, ആസനാനി; സചേ ആകങ്ഖസി നിസീദാ’’തി. ‘‘ഏവം വുത്തേ, പോതലിയോ ഗഹപതി ഗഹപതിവാദേന മം സമണോ ഗോതമോ സമുദാചരതീ’’തി കുപിതോ അനത്തമനോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘തയിദം, ഭോ ഗോതമ, നച്ഛന്നം, തയിദം നപ്പതിരൂപം, യം മം ത്വം ഗഹപതിവാദേന സമുദാചരസീ’’തി. ‘‘തേ ഹി തേ, ഗഹപതി, ആകാരാ, തേ ലിങ്ഗാ , തേ നിമിത്താ യഥാ തം ഗഹപതിസ്സാ’’തി. ‘‘തഥാ ഹി പന മേ, ഭോ ഗോതമ, സബ്ബേ കമ്മന്താ പടിക്ഖിത്താ, സബ്ബേ വോഹാരാ സമുച്ഛിന്നാ’’തി. ‘‘യഥാ കഥം പന തേ, ഗഹപതി, സബ്ബേ കമ്മന്താ പടിക്ഖിത്താ, സബ്ബേ വോഹാരാ സമുച്ഛിന്നാ’’തി? ‘‘ഇധ മേ, ഭോ ഗോതമ, യം അഹോസി ധനം വാ ധഞ്ഞം വാ രജതം വാ ജാതരൂപം വാ സബ്ബം തം പുത്താനം ദായജ്ജം നിയ്യാതം, തത്ഥാഹം അനോവാദീ അനുപവാദീ ഘാസച്ഛാദനപരമോ വിഹരാമി. ഏവം ഖോ മേ 4, ഭോ ഗോതമ, സബ്ബേ കമ്മന്താ പടിക്ഖിത്താ, സബ്ബേ വോഹാരാ സമുച്ഛിന്നാ’’തി. ‘‘അഞ്ഞഥാ ഖോ ത്വം, ഗഹപതി, വോഹാരസമുച്ഛേദം വദസി, അഞ്ഞഥാ ച പന അരിയസ്സ വിനയേ വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതീ’’തി. ‘‘യഥാ കഥം പന, ഭന്തേ, അരിയസ്സ വിനയേ വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതി? സാധു മേ, ഭന്തേ , ഭഗവാ തഥാ ധമ്മം ദേസേതു യഥാ അരിയസ്സ വിനയേ വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതീ’’തി. ‘‘തേന ഹി, ഗഹപതി, സുണാഹി, സാധുകം മനസി കരോഹി, ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ പോതലിയോ ഗഹപതി ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസി.

    31. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅguttarāpesu viharati āpaṇaṃ nāma aṅguttarāpānaṃ nigamo. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya āpaṇaṃ piṇḍāya pāvisi. Āpaṇe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yenaññataro vanasaṇḍo tenupasaṅkami divāvihārāya. Taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā 5 aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi. Potaliyopi kho gahapati sampannanivāsanapāvuraṇo 6 chattupāhanāhi 7 jaṅghāvihāraṃ anucaṅkamamāno anuvicaramāno yena so vanasaṇḍo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho potaliyaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca – ‘‘saṃvijjanti kho, gahapati, āsanāni; sace ākaṅkhasi nisīdā’’ti. Evaṃ vutte, potaliyo gahapati ‘‘gahapativādena maṃ samaṇo gotamo samudācaratī’’ti kupito anattamano tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho bhagavā…pe… tatiyampi kho bhagavā potaliyaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘saṃvijjanti kho, gahapati, āsanāni; sace ākaṅkhasi nisīdā’’ti. ‘‘Evaṃ vutte, potaliyo gahapati gahapativādena maṃ samaṇo gotamo samudācaratī’’ti kupito anattamano bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘tayidaṃ, bho gotama, nacchannaṃ, tayidaṃ nappatirūpaṃ, yaṃ maṃ tvaṃ gahapativādena samudācarasī’’ti. ‘‘Te hi te, gahapati, ākārā, te liṅgā , te nimittā yathā taṃ gahapatissā’’ti. ‘‘Tathā hi pana me, bho gotama, sabbe kammantā paṭikkhittā, sabbe vohārā samucchinnā’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana te, gahapati, sabbe kammantā paṭikkhittā, sabbe vohārā samucchinnā’’ti? ‘‘Idha me, bho gotama, yaṃ ahosi dhanaṃ vā dhaññaṃ vā rajataṃ vā jātarūpaṃ vā sabbaṃ taṃ puttānaṃ dāyajjaṃ niyyātaṃ, tatthāhaṃ anovādī anupavādī ghāsacchādanaparamo viharāmi. Evaṃ kho me 8, bho gotama, sabbe kammantā paṭikkhittā, sabbe vohārā samucchinnā’’ti. ‘‘Aññathā kho tvaṃ, gahapati, vohārasamucchedaṃ vadasi, aññathā ca pana ariyassa vinaye vohārasamucchedo hotī’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana, bhante, ariyassa vinaye vohārasamucchedo hoti? Sādhu me, bhante , bhagavā tathā dhammaṃ desetu yathā ariyassa vinaye vohārasamucchedo hotī’’ti. ‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho potaliyo gahapati bhagavato paccassosi.

    ൩൨. ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘അട്ഠ ഖോ ഇമേ, ഗഹപതി, ധമ്മാ അരിയസ്സ വിനയേ വോഹാരസമുച്ഛേദായ സംവത്തന്തി. കതമേ അട്ഠ? അപാണാതിപാതം നിസ്സായ പാണാതിപാതോ പഹാതബ്ബോ; ദിന്നാദാനം നിസ്സായ അദിന്നാദാനം പഹാതബ്ബം; സച്ചവാചം 9 നിസ്സായ മുസാവാദോ പഹാതബ്ബോ; അപിസുണം വാചം നിസ്സായ പിസുണാ വാചാ പഹാതബ്ബാ; അഗിദ്ധിലോഭം നിസ്സായ ഗിദ്ധിലോഭോ പഹാതബ്ബോ; അനിന്ദാരോസം നിസ്സായ നിന്ദാരോസോ പഹാതബ്ബോ; അക്കോധൂപായാസം നിസ്സായ കോധൂപായാസോ പഹാതബ്ബോ; അനതിമാനം നിസ്സായ അതിമാനോ പഹാതബ്ബോ. ഇമേ ഖോ, ഗഹപതി, അട്ഠ ധമ്മാ സംഖിത്തേന വുത്താ, വിത്ഥാരേന അവിഭത്താ, അരിയസ്സ വിനയേ വോഹാരസമുച്ഛേദായ സംവത്തന്തീ’’തി. ‘‘യേ മേ 10, ഭന്തേ, ഭഗവതാ അട്ഠ ധമ്മാ സംഖിത്തേന വുത്താ, വിത്ഥാരേന അവിഭത്താ, അരിയസ്സ വിനയേ വോഹാരസമുച്ഛേദായ സംവത്തന്തി, സാധു മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഇമേ അട്ഠ ധമ്മേ വിത്ഥാരേന 11 വിഭജതു അനുകമ്പം ഉപാദായാ’’തി. ‘‘തേന ഹി, ഗഹപതി, സുണാഹി, സാധുകം മനസി കരോഹി, ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ പോതലിയോ ഗഹപതി ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസി. ഭഗവാ ഏതദവോച –

    32. Bhagavā etadavoca – ‘‘aṭṭha kho ime, gahapati, dhammā ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattanti. Katame aṭṭha? Apāṇātipātaṃ nissāya pāṇātipāto pahātabbo; dinnādānaṃ nissāya adinnādānaṃ pahātabbaṃ; saccavācaṃ 12 nissāya musāvādo pahātabbo; apisuṇaṃ vācaṃ nissāya pisuṇā vācā pahātabbā; agiddhilobhaṃ nissāya giddhilobho pahātabbo; anindārosaṃ nissāya nindāroso pahātabbo; akkodhūpāyāsaṃ nissāya kodhūpāyāso pahātabbo; anatimānaṃ nissāya atimāno pahātabbo. Ime kho, gahapati, aṭṭha dhammā saṃkhittena vuttā, vitthārena avibhattā, ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattantī’’ti. ‘‘Ye me 13, bhante, bhagavatā aṭṭha dhammā saṃkhittena vuttā, vitthārena avibhattā, ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattanti, sādhu me, bhante, bhagavā ime aṭṭha dhamme vitthārena 14 vibhajatu anukampaṃ upādāyā’’ti. ‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho potaliyo gahapati bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –

    ൩൩. ‘‘‘അപാണാതിപാതം നിസ്സായ പാണാതിപാതോ പഹാതബ്ബോ’തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം ? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു പാണാതിപാതീ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ 15 ഖോ പന പാണാതിപാതീ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ പാണാതിപാതപച്ചയാ, അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ 16 ഗരഹേയ്യും പാണാതിപാതപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ പാണാതിപാതപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം പാണാതിപാതോ. യേ ച പാണാതിപാതപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ, പാണാതിപാതാ പടിവിരതസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘അപാണാതിപാതം നിസ്സായ പാണാതിപാതോ പഹാതബ്ബോ’തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    33. ‘‘‘Apāṇātipātaṃ nissāya pāṇātipāto pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu pāṇātipātī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva 17 kho pana pāṇātipātī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya pāṇātipātapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū 18 garaheyyuṃ pāṇātipātapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā pāṇātipātapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ pāṇātipāto. Ye ca pāṇātipātapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, pāṇātipātā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Apāṇātipātaṃ nissāya pāṇātipāto pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൩൪. ‘‘‘ദിന്നാദാനം നിസ്സായ അദിന്നാദാനം പഹാതബ്ബ’ന്തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം, കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു അദിന്നാദായീ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന അദിന്നാദായീ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ അദിന്നാദാനപച്ചയാ, അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ ഗരഹേയ്യും അദിന്നാദാനപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ അദിന്നാദാനപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം അദിന്നാദാനം. യേ ച അദിന്നാദാനപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ അദിന്നാദാനാ പടിവിരതസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘ദിന്നാദാനം നിസ്സായ അദിന്നാദാനം പഹാതബ്ബ’ന്തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    34. ‘‘‘Dinnādānaṃ nissāya adinnādānaṃ pahātabba’nti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu adinnādāyī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana adinnādāyī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya adinnādānapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ adinnādānapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā adinnādānapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ adinnādānaṃ. Ye ca adinnādānapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā adinnādānā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Dinnādānaṃ nissāya adinnādānaṃ pahātabba’nti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൩൫. ‘‘‘സച്ചവാചം നിസ്സായ മുസാവാദോ പഹാതബ്ബോ’തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു മുസാവാദീ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന മുസാവാദീ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ മുസാവാദപച്ചയാ, അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ ഗരഹേയ്യും മുസാവാദപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ മുസാവാദപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം മുസാവാദോ . യേ ച മുസാവാദപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ, മുസാവാദാ പടിവിരതസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘സച്ചവാചം നിസ്സായ മുസാവാദോ പഹാതബ്ബോ’തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    35. ‘‘‘Saccavācaṃ nissāya musāvādo pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu musāvādī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana musāvādī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya musāvādapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ musāvādapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā musāvādapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ musāvādo . Ye ca musāvādapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, musāvādā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Saccavācaṃ nissāya musāvādo pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൩൬. ‘‘‘അപിസുണം വാചം നിസ്സായ പിസുണാ വാചാ പഹാതബ്ബാ’തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു പിസുണവാചോ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന പിസുണവാചോ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ പിസുണവാചാപച്ചയാ , അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ ഗരഹേയ്യും പിസുണവാചാപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ പിസുണവാചാപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം പിസുണാ വാചാ. യേ ച പിസുണവാചാപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ, പിസുണായ വാചായ പടിവിരതസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘അപിസുണം വാചം നിസ്സായ പിസുണാ വാചാ പഹാതബ്ബാ’തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    36. ‘‘‘Apisuṇaṃ vācaṃ nissāya pisuṇā vācā pahātabbā’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu pisuṇavāco assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana pisuṇavāco assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya pisuṇavācāpaccayā , anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ pisuṇavācāpaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā pisuṇavācāpaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ pisuṇā vācā. Ye ca pisuṇavācāpaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, pisuṇāya vācāya paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Apisuṇaṃ vācaṃ nissāya pisuṇā vācā pahātabbā’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൩൭. ‘‘‘അഗിദ്ധിലോഭം നിസ്സായ ഗിദ്ധിലോഭോ പഹാതബ്ബോ’തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം, കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു ഗിദ്ധിലോഭീ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന ഗിദ്ധിലോഭീ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ ഗിദ്ധിലോഭപച്ചയാ, അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ ഗരഹേയ്യും ഗിദ്ധിലോഭപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ ഗിദ്ധിലോഭപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം ഗിദ്ധിലോഭോ. യേ ച ഗിദ്ധിലോഭപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ, ഗിദ്ധിലോഭാ പടിവിരതസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘അഗിദ്ധിലോഭം നിസ്സായ ഗിദ്ധിലോഭോ പഹാതബ്ബോ’തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    37. ‘‘‘Agiddhilobhaṃ nissāya giddhilobho pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu giddhilobhī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana giddhilobhī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya giddhilobhapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ giddhilobhapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā giddhilobhapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ giddhilobho. Ye ca giddhilobhapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, giddhilobhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Agiddhilobhaṃ nissāya giddhilobho pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൩൮. ‘‘‘അനിന്ദാരോസം നിസ്സായ നിന്ദാരോസോ പഹാതബ്ബോ’തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം, കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു നിന്ദാരോസീ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന നിന്ദാരോസീ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ നിന്ദാരോസപച്ചയാ, അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ ഗരഹേയ്യും നിന്ദാരോസപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ നിന്ദാരോസപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം നിന്ദാരോസോ. യേ ച നിന്ദാരോസപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ, അനിന്ദാരോസിസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘അനിന്ദാരോസം നിസ്സായ നിന്ദാരോസോ പഹാതബ്ബോ’തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    38. ‘‘‘Anindārosaṃ nissāya nindāroso pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu nindārosī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana nindārosī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya nindārosapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ nindārosapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā nindārosapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ nindāroso. Ye ca nindārosapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, anindārosissa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Anindārosaṃ nissāya nindāroso pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൩൯. ‘‘‘അക്കോധൂപായാസം നിസ്സായ കോധൂപായാസോ പഹാതബ്ബോ’തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം, കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു കോധൂപായാസീ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന കോധൂപായാസീ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ കോധൂപായാസപച്ചയാ , അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ ഗരഹേയ്യും കോധൂപായാസപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ കോധൂപായാസപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം കോധൂപായാസോ. യേ ച കോധൂപായാസപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ, അക്കോധൂപായാസിസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘അക്കോധൂപായാസം നിസ്സായ കോധൂപായാസോ പഹാതബ്ബോ’തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    39. ‘‘‘Akkodhūpāyāsaṃ nissāya kodhūpāyāso pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu kodhūpāyāsī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana kodhūpāyāsī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya kodhūpāyāsapaccayā , anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ kodhūpāyāsapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā kodhūpāyāsapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ kodhūpāyāso. Ye ca kodhūpāyāsapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, akkodhūpāyāsissa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Akkodhūpāyāsaṃ nissāya kodhūpāyāso pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൪൦. ‘‘‘അനതിമാനം നിസ്സായ അതിമാനോ പഹാതബ്ബോ’തി ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം, കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യേസം ഖോ അഹം സംയോജനാനം ഹേതു അതിമാനീ അസ്സം, തേസാഹം സംയോജനാനം പഹാനായ സമുച്ഛേദായ പടിപന്നോ. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന അതിമാനീ അസ്സം, അത്താപി മം ഉപവദേയ്യ അതിമാനപച്ചയാ, അനുവിച്ചാപി മം വിഞ്ഞൂ ഗരഹേയ്യും അതിമാനപച്ചയാ, കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ അതിമാനപച്ചയാ. ഏതദേവ ഖോ പന സംയോജനം ഏതം നീവരണം യദിദം അതിമാനോ. യേ ച അതിമാനപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജേയ്യും ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ, അനതിമാനിസ്സ ഏവംസ തേ ആസവാ വിഘാതപരിളാഹാ ന ഹോന്തി’. ‘അനതിമാനം നിസ്സായ അതിമാനോ പഹാതബ്ബോ’തി – ഇതി യന്തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.

    40. ‘‘‘Anatimānaṃ nissāya atimāno pahātabbo’ti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yesaṃ kho ahaṃ saṃyojanānaṃ hetu atimānī assaṃ, tesāhaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya samucchedāya paṭipanno. Ahañceva kho pana atimānī assaṃ, attāpi maṃ upavadeyya atimānapaccayā, anuviccāpi maṃ viññū garaheyyuṃ atimānapaccayā, kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā atimānapaccayā. Etadeva kho pana saṃyojanaṃ etaṃ nīvaraṇaṃ yadidaṃ atimāno. Ye ca atimānapaccayā uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, anatimānissa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti’. ‘Anatimānaṃ nissāya atimāno pahātabbo’ti – iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ൪൧. ‘‘ഇമേ ഖോ, ഗഹപതി, അട്ഠ ധമ്മാ സംഖിത്തേന വുത്താ, വിത്ഥാരേന വിഭത്താ 19, യേ അരിയസ്സ വിനയേ വോഹാരസമുച്ഛേദായ സംവത്തന്തി; ന ത്വേവ താവ അരിയസ്സ വിനയേ സബ്ബേന സബ്ബം സബ്ബഥാ സബ്ബം വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതീ’’തി.

    41. ‘‘Ime kho, gahapati, aṭṭha dhammā saṃkhittena vuttā, vitthārena vibhattā 20, ye ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṃvattanti; na tveva tāva ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hotī’’ti.

    ‘‘യഥാ കഥം പന, ഭന്തേ, അരിയസ്സ വിനയേ സബ്ബേന സബ്ബം സബ്ബഥാ സബ്ബം വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതി? സാധു മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ തഥാ ധമ്മം ദേസേതു യഥാ അരിയസ്സ വിനയേ സബ്ബേന സബ്ബം സബ്ബഥാ സബ്ബം വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതീ’’തി. ‘‘തേന ഹി, ഗഹപതി, സുണാഹി, സാധുകം മനസി കരോഹി, ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ പോതലിയോ ഗഹപതി ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസി. ഭഗവാ ഏതദവോച –

    ‘‘Yathā kathaṃ pana, bhante, ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hoti? Sādhu me, bhante, bhagavā tathā dhammaṃ desetu yathā ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hotī’’ti. ‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho potaliyo gahapati bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –

    കാമാദീനവകഥാ

    Kāmādīnavakathā

    ൪൨. ‘‘സേയ്യഥാപി , ഗഹപതി, കുക്കുരോ ജിഘച്ഛാദുബ്ബല്യപരേതോ ഗോഘാതകസൂനം പച്ചുപട്ഠിതോ അസ്സ. തമേനം ദക്ഖോ ഗോഘാതകോ വാ ഗോഘാതകന്തേവാസീ വാ അട്ഠികങ്കലം സുനിക്കന്തം നിക്കന്തം നിമ്മംസം ലോഹിതമക്ഖിതം ഉപസുമ്ഭേയ്യ 21. തം കിം മഞ്ഞസി, ഗഹപതി, അപി നു ഖോ സോ കുക്കുരോ അമും അട്ഠികങ്കലം സുനിക്കന്തം നിക്കന്തം നിമ്മംസം ലോഹിതമക്ഖിതം പലേഹന്തോ ജിഘച്ഛാദുബ്ബല്യം പടിവിനേയ്യാ’’തി?

    42. ‘‘Seyyathāpi , gahapati, kukkuro jighacchādubbalyapareto goghātakasūnaṃ paccupaṭṭhito assa. Tamenaṃ dakkho goghātako vā goghātakantevāsī vā aṭṭhikaṅkalaṃ sunikkantaṃ nikkantaṃ nimmaṃsaṃ lohitamakkhitaṃ upasumbheyya 22. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, api nu kho so kukkuro amuṃ aṭṭhikaṅkalaṃ sunikkantaṃ nikkantaṃ nimmaṃsaṃ lohitamakkhitaṃ palehanto jighacchādubbalyaṃ paṭivineyyā’’ti?

    ‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’.

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘തം കിസ്സ ഹേതു’’?

    ‘‘Taṃ kissa hetu’’?

    ‘‘അദുഞ്ഹി, ഭന്തേ, അട്ഠികങ്കലം സുനിക്കന്തം നിക്കന്തം നിമ്മംസം ലോഹിതമക്ഖിതം. യാവദേവ പന സോ കുക്കുരോ കിലമഥസ്സ വിഘാതസ്സ ഭാഗീ അസ്സാതി. ഏവമേവ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അട്ഠികങ്കലൂപമാ കാമാ വുത്താ ഭഗവതാ ബഹുദുക്ഖാ ബഹുപായാസാ 23, ആദീനവോ ഏത്ഥ ഭിയ്യോ’തി. ഏവമേതം യഥാഭൂതം സമ്മപ്പഞ്ഞായ ദിസ്വാ യായം ഉപേക്ഖാ നാനത്താ നാനത്തസിതാ തം അഭിനിവജ്ജേത്വാ, യായം ഉപേക്ഖാ ഏകത്താ ഏകത്തസിതാ യത്ഥ സബ്ബസോ ലോകാമിസൂപാദാനാ അപരിസേസാ നിരുജ്ഝന്തി തമേവൂപേക്ഖം ഭാവേതി.

    ‘‘Aduñhi, bhante, aṭṭhikaṅkalaṃ sunikkantaṃ nikkantaṃ nimmaṃsaṃ lohitamakkhitaṃ. Yāvadeva pana so kukkuro kilamathassa vighātassa bhāgī assāti. Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā 24, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā yāyaṃ upekkhā nānattā nānattasitā taṃ abhinivajjetvā, yāyaṃ upekkhā ekattā ekattasitā yattha sabbaso lokāmisūpādānā aparisesā nirujjhanti tamevūpekkhaṃ bhāveti.

    ൪൩. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഗഹപതി, ഗിജ്ഝോ വാ കങ്കോ വാ കുലലോ വാ മംസപേസിം ആദായ ഉഡ്ഡീയേയ്യ 25. തമേനം ഗിജ്ഝാപി കങ്കാപി കുലലാപി അനുപതിത്വാ അനുപതിത്വാ വിതച്ഛേയ്യും വിസ്സജ്ജേയ്യും 26. തം കിം മഞ്ഞസി, ഗഹപതി, സചേ സോ ഗിജ്ഝോ വാ കങ്കോ വാ കുലലോ വാ തം മംസപേസിം ന ഖിപ്പമേവ പടിനിസ്സജ്ജേയ്യ, സോ തതോനിദാനം മരണം വാ നിഗച്ഛേയ്യ മരണമത്തം വാ ദുക്ഖ’’ന്തി?

    43. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, gijjho vā kaṅko vā kulalo vā maṃsapesiṃ ādāya uḍḍīyeyya 27. Tamenaṃ gijjhāpi kaṅkāpi kulalāpi anupatitvā anupatitvā vitaccheyyuṃ vissajjeyyuṃ 28. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, sace so gijjho vā kaṅko vā kulalo vā taṃ maṃsapesiṃ na khippameva paṭinissajjeyya, so tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti?

    ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’.

    ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘ഏവമേവ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘മംസപേസൂപമാ കാമാ വുത്താ ഭഗവതാ ബഹുദുക്ഖാ ബഹുപായാസാ, ആദീനവോ ഏത്ഥ ഭിയ്യോ’തി. ഏവമേതം യഥാഭൂതം സമ്മപ്പഞ്ഞായ ദിസ്വാ യായം ഉപേക്ഖാ നാനത്താ നാനത്തസിതാ തം അഭിനിവജ്ജേത്വാ യായം ഉപേക്ഖാ ഏകത്താ ഏകത്തസിതാ യത്ഥ സബ്ബസോ ലോകാമിസൂപാദാനാ അപരിസേസാ നിരുജ്ഝന്തി തമേവൂപേക്ഖം ഭാവേതി.

    ‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘maṃsapesūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā yāyaṃ upekkhā nānattā nānattasitā taṃ abhinivajjetvā yāyaṃ upekkhā ekattā ekattasitā yattha sabbaso lokāmisūpādānā aparisesā nirujjhanti tamevūpekkhaṃ bhāveti.

    ൪൪. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഗഹപതി, പുരിസോ ആദിത്തം തിണുക്കം ആദായ പടിവാതം ഗച്ഛേയ്യ. തം കിം മഞ്ഞസി, ഗഹപതി, സചേ സോ പുരിസോ തം ആദിത്തം തിണുക്കം ന ഖിപ്പമേവ പടിനിസ്സജ്ജേയ്യ തസ്സ സാ ആദിത്താ തിണുക്കാ ഹത്ഥം വാ ദഹേയ്യ ബാഹും വാ ദഹേയ്യ അഞ്ഞതരം വാ അഞ്ഞതരം വാ അങ്ഗപച്ചങ്ഗം 29 ദഹേയ്യ, സോ തതോനിദാനം മരണം വാ നിഗച്ഛേയ്യ മരണമത്തം വാ ദുക്ഖ’’ന്തി?

    44. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, puriso ādittaṃ tiṇukkaṃ ādāya paṭivātaṃ gaccheyya. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, sace so puriso taṃ ādittaṃ tiṇukkaṃ na khippameva paṭinissajjeyya tassa sā ādittā tiṇukkā hatthaṃ vā daheyya bāhuṃ vā daheyya aññataraṃ vā aññataraṃ vā aṅgapaccaṅgaṃ 30 daheyya, so tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti?

    ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’.

    ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘ഏവമേവ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘തിണുക്കൂപമാ കാമാ വുത്താ ഭഗവതാ ബഹുദുക്ഖാ ബഹുപായാസാ, ആദീനവോ ഏത്ഥ ഭിയ്യോ’തി. ഏവമേതം യഥാഭൂതം സമ്മപ്പഞ്ഞായ ദിസ്വാ…പേ॰… തമേവൂപേക്ഖം ഭാവേതി.

    ‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘tiṇukkūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.

    ൪൫. ‘‘സേയ്യഥാപി , ഗഹപതി, അങ്ഗാരകാസു സാധികപോരിസാ, പൂരാ അങ്ഗാരാനം വീതച്ചികാനം വീതധൂമാനം. അഥ പുരിസോ ആഗച്ഛേയ്യ ജീവിതുകാമോ അമരിതുകാമോ സുഖകാമോ ദുക്ഖപ്പടിക്കൂലോ. തമേനം ദ്വേ ബലവന്തോ പുരിസാ നാനാബാഹാസു ഗഹേത്വാ അങ്ഗാരകാസും ഉപകഡ്ഢേയ്യും. തം കിം മഞ്ഞസി, ഗഹപതി, അപി നു സോ പുരിസോ ഇതിചിതിചേവ കായം സന്നാമേയ്യാ’’തി?

    45. ‘‘Seyyathāpi , gahapati, aṅgārakāsu sādhikaporisā, pūrā aṅgārānaṃ vītaccikānaṃ vītadhūmānaṃ. Atha puriso āgaccheyya jīvitukāmo amaritukāmo sukhakāmo dukkhappaṭikkūlo. Tamenaṃ dve balavanto purisā nānābāhāsu gahetvā aṅgārakāsuṃ upakaḍḍheyyuṃ. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, api nu so puriso iticiticeva kāyaṃ sannāmeyyā’’ti?

    ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’.

    ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘തം കിസ്സ ഹേതു’’?

    ‘‘Taṃ kissa hetu’’?

    ‘‘വിദിതഞ്ഹി , ഭന്തേ, തസ്സ പുരിസസ്സ ഇമഞ്ചാഹം അങ്ഗാരകാസും പപതിസ്സാമി, തതോനിദാനം മരണം വാ നിഗച്ഛിസ്സാമി മരണമത്തം വാ ദുക്ഖ’’ന്തി. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അങ്ഗാരകാസൂപമാ കാമാ വുത്താ ഭഗവതാ ബഹുദുക്ഖാ ബഹുപായാസാ, ആദീനവോ ഏത്ഥ ഭിയ്യോ’തി. ഏവമേതം യഥാഭൂതം സമ്മപ്പഞ്ഞായ ദിസ്വാ…പേ॰… തമേവൂപേക്ഖം ഭാവേതി.

    ‘‘Viditañhi , bhante, tassa purisassa imañcāhaṃ aṅgārakāsuṃ papatissāmi, tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchissāmi maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti. ‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.

    ൪൬. ‘‘സേയ്യഥാപി , ഗഹപതി, പുരിസോ സുപിനകം പസ്സേയ്യ ആരാമരാമണേയ്യകം വനരാമണേയ്യകം ഭൂമിരാമണേയ്യകം പോക്ഖരണിരാമണേയ്യകം. സോ പടിബുദ്ധോ ന കിഞ്ചി പടിപസ്സേയ്യ 31. ഏവമേവ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘സുപിനകൂപമാ കാമാ വുത്താ ഭഗവതാ ബഹുദുക്ഖാ ബഹുപായാസാ, ആദീനവോ ഏത്ഥ ഭിയ്യോ’തി…പേ॰… തമേവൂപേക്ഖം ഭാവേതി.

    46. ‘‘Seyyathāpi , gahapati, puriso supinakaṃ passeyya ārāmarāmaṇeyyakaṃ vanarāmaṇeyyakaṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ pokkharaṇirāmaṇeyyakaṃ. So paṭibuddho na kiñci paṭipasseyya 32. Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘supinakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.

    ൪൭. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഗഹപതി, പുരിസോ യാചിതകം ഭോഗം യാചിത്വാ യാനം വാ 33 പോരിസേയ്യം 34 പവരമണികുണ്ഡലം. സോ തേഹി യാചിതകേഹി ഭോഗേഹി പുരക്ഖതോ പരിവുതോ അന്തരാപണം പടിപജ്ജേയ്യ. തമേനം ജനോ ദിസ്വാ ഏവം വദേയ്യ – ‘ഭോഗീ വത, ഭോ, പുരിസോ, ഏവം കിര ഭോഗിനോ ഭോഗാനി ഭുഞ്ജന്തീ’തി. തമേനം സാമികാ യത്ഥ യത്ഥേവ പസ്സേയ്യും തത്ഥ തത്ഥേവ സാനി ഹരേയ്യും. തം കിം മഞ്ഞസി, ഗഹപതി, അലം നു ഖോ തസ്സ പുരിസസ്സ അഞ്ഞഥത്തായാ’’തി?

    47. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, puriso yācitakaṃ bhogaṃ yācitvā yānaṃ vā 35 poriseyyaṃ 36 pavaramaṇikuṇḍalaṃ. So tehi yācitakehi bhogehi purakkhato parivuto antarāpaṇaṃ paṭipajjeyya. Tamenaṃ jano disvā evaṃ vadeyya – ‘bhogī vata, bho, puriso, evaṃ kira bhogino bhogāni bhuñjantī’ti. Tamenaṃ sāmikā yattha yattheva passeyyuṃ tattha tattheva sāni hareyyuṃ. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, alaṃ nu kho tassa purisassa aññathattāyā’’ti?

    ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’.

    ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘തം കിസ്സ ഹേതു’’?

    ‘‘Taṃ kissa hetu’’?

    ‘‘സാമിനോ ഹി, ഭന്തേ, സാനി ഹരന്തീ’’തി. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘യാചിതകൂപമാ കാമാ വുത്താ ഭഗവതാ ബഹുദുക്ഖാ ബഹുപായാസാ, ആദീനവോ ഏത്ഥ ഭിയ്യോ’തി…പേ॰… തമേവൂപേക്ഖം ഭാവേതി.

    ‘‘Sāmino hi, bhante, sāni harantī’’ti. ‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘yācitakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti…pe… tamevūpekkhaṃ bhāveti.

    ൪൮. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഗഹപതി, ഗാമസ്സ വാ നിഗമസ്സ വാ അവിദൂരേ തിബ്ബോ വനസണ്ഡോ. തത്രസ്സ രുക്ഖോ സമ്പന്നഫലോ ച ഉപപന്നഫലോ 37 ച, ന ചസ്സു കാനിചി ഫലാനി ഭൂമിയം പതിതാനി. അഥ പുരിസോ ആഗച്ഛേയ്യ ഫലത്ഥികോ ഫലഗവേസീ ഫലപരിയേസനം ചരമാനോ. സോ തം വനസണ്ഡം അജ്ഝോഗാഹേത്വാ തം രുക്ഖം പസ്സേയ്യ സമ്പന്നഫലഞ്ച ഉപപന്നഫലഞ്ച. തസ്സ ഏവമസ്സ – ‘അയം ഖോ രുക്ഖോ സമ്പന്നഫലോ ച ഉപപന്നഫലോ ച, നത്ഥി ച കാനിചി ഫലാനി ഭൂമിയം പതിതാനി. ജാനാമി ഖോ പനാഹം രുക്ഖം ആരോഹിതും 38. യംനൂനാഹം ഇമം രുക്ഖം ആരോഹിത്വാ യാവദത്ഥഞ്ച ഖാദേയ്യം ഉച്ഛങ്ഗഞ്ച പൂരേയ്യ’ന്തി. സോ തം രുക്ഖം ആരോഹിത്വാ യാവദത്ഥഞ്ച ഖാദേയ്യ ഉച്ഛങ്ഗഞ്ച പൂരേയ്യ. അഥ ദുതിയോ പുരിസോ ആഗച്ഛേയ്യ ഫലത്ഥികോ ഫലഗവേസീ ഫലപരിയേസനം ചരമാനോ തിണ്ഹം കുഠാരിം 39 ആദായ. സോ തം വനസണ്ഡം അജ്ഝോഗാഹേത്വാ തം രുക്ഖം പസ്സേയ്യ സമ്പന്നഫലഞ്ച ഉപപന്നഫലഞ്ച. തസ്സ ഏവമസ്സ – ‘അയം ഖോ രുക്ഖോ സമ്പന്നഫലോ ച ഉപപന്നഫലോ ച, നത്ഥി ച കാനിചി ഫലാനി ഭൂമിയം പതിതാനി. ന ഖോ പനാഹം ജാനാമി രുക്ഖം ആരോഹിതും. യംനൂനാഹം ഇമം രുക്ഖം മൂലതോ ഛേത്വാ യാവദത്ഥഞ്ച ഖാദേയ്യം ഉച്ഛങ്ഗഞ്ച പൂരേയ്യ’ന്തി. സോ തം രുക്ഖം മൂലതോവ ഛിന്ദേയ്യ. തം കിം മഞ്ഞസി, ഗഹപതി, അമുകോ 40 യോ സോ പുരിസോ പഠമം രുക്ഖം ആരൂള്ഹോ സചേ സോ ന ഖിപ്പമേവ ഓരോഹേയ്യ തസ്സ സോ രുക്ഖോ പപതന്തോ ഹത്ഥം വാ ഭഞ്ജേയ്യ പാദം വാ ഭഞ്ജേയ്യ അഞ്ഞതരം വാ അഞ്ഞതരം വാ അങ്ഗപച്ചങ്ഗം ഭഞ്ജേയ്യ, സോ തതോനിദാനം മരണം വാ നിഗച്ഛേയ്യ മരണമത്തം വാ ദുക്ഖ’’ന്തി?

    48. ‘‘Seyyathāpi, gahapati, gāmassa vā nigamassa vā avidūre tibbo vanasaṇḍo. Tatrassa rukkho sampannaphalo ca upapannaphalo 41 ca, na cassu kānici phalāni bhūmiyaṃ patitāni. Atha puriso āgaccheyya phalatthiko phalagavesī phalapariyesanaṃ caramāno. So taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā taṃ rukkhaṃ passeyya sampannaphalañca upapannaphalañca. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho rukkho sampannaphalo ca upapannaphalo ca, natthi ca kānici phalāni bhūmiyaṃ patitāni. Jānāmi kho panāhaṃ rukkhaṃ ārohituṃ 42. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ rukkhaṃ ārohitvā yāvadatthañca khādeyyaṃ ucchaṅgañca pūreyya’nti. So taṃ rukkhaṃ ārohitvā yāvadatthañca khādeyya ucchaṅgañca pūreyya. Atha dutiyo puriso āgaccheyya phalatthiko phalagavesī phalapariyesanaṃ caramāno tiṇhaṃ kuṭhāriṃ 43 ādāya. So taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā taṃ rukkhaṃ passeyya sampannaphalañca upapannaphalañca. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho rukkho sampannaphalo ca upapannaphalo ca, natthi ca kānici phalāni bhūmiyaṃ patitāni. Na kho panāhaṃ jānāmi rukkhaṃ ārohituṃ. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ rukkhaṃ mūlato chetvā yāvadatthañca khādeyyaṃ ucchaṅgañca pūreyya’nti. So taṃ rukkhaṃ mūlatova chindeyya. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, amuko 44 yo so puriso paṭhamaṃ rukkhaṃ ārūḷho sace so na khippameva oroheyya tassa so rukkho papatanto hatthaṃ vā bhañjeyya pādaṃ vā bhañjeyya aññataraṃ vā aññataraṃ vā aṅgapaccaṅgaṃ bhañjeyya, so tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti?

    ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’.

    ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘ഏവമേവ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘രുക്ഖഫലൂപമാ കാമാ വുത്താ ഭഗവതാ ബഹുദുക്ഖാ ബഹുപായാസാ, ആദീനവോ ഏത്ഥ ഭിയ്യോ’തി. ഏവമേതം യഥാഭൂതം സമ്മപ്പഞ്ഞായ ദിസ്വാ യായം ഉപേക്ഖാ നാനത്താ നാനത്തസിതാ തം അഭിനിവജ്ജേത്വാ യായം ഉപേക്ഖാ ഏകത്താ ഏകത്തസിതാ യത്ഥ സബ്ബസോ ലോകാമിസൂപാദാനാ അപരിസേസാ നിരുജ്ഝന്തി തമേവൂപേക്ഖം ഭാവേതി.

    ‘‘Evameva kho, gahapati, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘rukkhaphalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā yāyaṃ upekkhā nānattā nānattasitā taṃ abhinivajjetvā yāyaṃ upekkhā ekattā ekattasitā yattha sabbaso lokāmisūpādānā aparisesā nirujjhanti tamevūpekkhaṃ bhāveti.

    ൪൯. ‘‘സ ഖോ സോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇമംയേവ അനുത്തരം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ആഗമ്മ അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി, സേയ്യഥിദം – ഏകമ്പി ജാതിം ദ്വേപി ജാതിയോ…പേ॰… ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി.

    49. ‘‘Sa kho so, gahapati, ariyasāvako imaṃyeva anuttaraṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ āgamma anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.

    ‘‘സ ഖോ സോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇമംയേവ അനുത്തരം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ആഗമ്മ ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന സത്തേ പസ്സതി ചവമാനേ ഉപപജ്ജമാനേ ഹീനേ പണീതേ സുവണ്ണേ ദുബ്ബണ്ണേ സുഗതേ ദുഗ്ഗതേ…പേ॰… യഥാകമ്മൂപഗേ സത്തേ പജാനാതി.

    ‘‘Sa kho so, gahapati, ariyasāvako imaṃyeva anuttaraṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ āgamma dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate…pe… yathākammūpage satte pajānāti.

    ‘‘സ ഖോ സോ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ ഇമംയേവ അനുത്തരം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ആഗമ്മ ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. ഏത്താവതാ ഖോ, ഗഹപതി, അരിയസ്സ വിനയേ സബ്ബേന സബ്ബം സബ്ബഥാ സബ്ബം വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതി.

    ‘‘Sa kho so, gahapati, ariyasāvako imaṃyeva anuttaraṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ āgamma āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ettāvatā kho, gahapati, ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hoti.

    ൫൦. ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ഗഹപതി, യഥാ അരിയസ്സ വിനയേ സബ്ബേന സബ്ബം സബ്ബഥാ സബ്ബം വോഹാരസമുച്ഛേദോ ഹോതി, അപി നു ത്വം ഏവരൂപം വോഹാരസമുച്ഛേദം അത്തനി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘കോ ചാഹം, ഭന്തേ, കോ ച അരിയസ്സ വിനയേ സബ്ബേന സബ്ബം സബ്ബഥാ സബ്ബം വോഹാരസമുച്ഛേദോ! ആരകാ അഹം, ഭന്തേ, അരിയസ്സ വിനയേ സബ്ബേന സബ്ബം സബ്ബഥാ സബ്ബം വോഹാരസമുച്ഛേദാ. മയഞ്ഹി, ഭന്തേ, പുബ്ബേ അഞ്ഞതിത്ഥിയേ പരിബ്ബാജകേ അനാജാനീയേവ സമാനേ ആജാനീയാതി അമഞ്ഞിമ്ഹ, അനാജാനീയേവ സമാനേ ആജാനീയഭോജനം ഭോജിമ്ഹ, അനാജാനീയേവ സമാനേ ആജാനീയഠാനേ ഠപിമ്ഹ; ഭിക്ഖൂ പന മയം, ഭന്തേ, ആജാനീയേവ സമാനേ അനാജാനീയാതി അമഞ്ഞിമ്ഹ, ആജാനീയേവ സമാനേ അനാജാനീയഭോജനം ഭോജിമ്ഹ, ആജാനീയേവ സമാനേ അനാജാനീയഠാനേ ഠപിമ്ഹ; ഇദാനി പന മയം, ഭന്തേ, അഞ്ഞതിത്ഥിയേ പരിബ്ബാജകേ അനാജാനീയേവ സമാനേ അനാജാനീയാതി ജാനിസ്സാമ, അനാജാനീയേവ സമാനേ അനാജാനീയഭോജനം ഭോജേസ്സാമ, അനാജാനീയേവ സമാനേ അനാജാനീയഠാനേ ഠപേസ്സാമ. ഭിക്ഖൂ പന മയം, ഭന്തേ, ആജാനീയേവ സമാനേ ആജാനീയാതി ജാനിസ്സാമ ആജാനീയേവ സമാനേ ആജാനീയഭോജനം ഭോജേസ്സാമ, ആജാനീയേവ സമാനേ ആജാനീയഠാനേ ഠപേസ്സാമ. അജനേസി വത മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ സമണേസു സമണപ്പേമം, സമണേസു സമണപ്പസാദം, സമണേസു സമണഗാരവം. അഭിക്കന്തം, ഭന്തേ, അഭിക്കന്തം, ഭന്തേ ! സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ, നിക്കുജ്ജിതം വാ ഉക്കുജ്ജേയ്യ, പടിച്ഛന്നം വാ വിവരേയ്യ, മൂള്ഹസ്സ വാ മഗ്ഗം ആചിക്ഖേയ്യ, അന്ധകാരേ വാ തേലപജ്ജോതം ധാരേയ്യ, ചക്ഖുമന്തോ രൂപാനി ദക്ഖന്തീതി; ഏവമേവം ഖോ, ഭന്തേ, ഭഗവതാ അനേകപരിയായേന ധമ്മോ പകാസിതോ. ഏസാഹം, ഭന്തേ, ഭഗവന്തം സരണം ഗച്ഛാമി ധമ്മഞ്ച ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ച. ഉപാസകം മം ഭഗവാ ധാരേതു അജ്ജതഗ്ഗേ പാണുപേതം സരണം ഗത’’ന്തി.

    50. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, yathā ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo hoti, api nu tvaṃ evarūpaṃ vohārasamucchedaṃ attani samanupassasī’’ti? ‘‘Ko cāhaṃ, bhante, ko ca ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedo! Ārakā ahaṃ, bhante, ariyassa vinaye sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ vohārasamucchedā. Mayañhi, bhante, pubbe aññatitthiye paribbājake anājānīyeva samāne ājānīyāti amaññimha, anājānīyeva samāne ājānīyabhojanaṃ bhojimha, anājānīyeva samāne ājānīyaṭhāne ṭhapimha; bhikkhū pana mayaṃ, bhante, ājānīyeva samāne anājānīyāti amaññimha, ājānīyeva samāne anājānīyabhojanaṃ bhojimha, ājānīyeva samāne anājānīyaṭhāne ṭhapimha; idāni pana mayaṃ, bhante, aññatitthiye paribbājake anājānīyeva samāne anājānīyāti jānissāma, anājānīyeva samāne anājānīyabhojanaṃ bhojessāma, anājānīyeva samāne anājānīyaṭhāne ṭhapessāma. Bhikkhū pana mayaṃ, bhante, ājānīyeva samāne ājānīyāti jānissāma ājānīyeva samāne ājānīyabhojanaṃ bhojessāma, ājānīyeva samāne ājānīyaṭhāne ṭhapessāma. Ajanesi vata me, bhante, bhagavā samaṇesu samaṇappemaṃ, samaṇesu samaṇappasādaṃ, samaṇesu samaṇagāravaṃ. Abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante ! Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ kho, bhante, bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    പോതലിയസുത്തം നിട്ഠിതം ചതുത്ഥം.

    Potaliyasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. അജ്ഝോഗഹേത്വാ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰), അജ്ഝോഗാഹിത്വാ (പീ॰ ക॰)
    2. പാപുരണോ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰)
    3. ഛത്തുപാഹനോ (ക॰)
    4. ഏവഞ്ച മേ (സ്യാ॰), ഏവം മേ (ക॰)
    5. ajjhogahetvā (sī. syā. kaṃ.), ajjhogāhitvā (pī. ka.)
    6. pāpuraṇo (sī. syā. kaṃ.)
    7. chattupāhano (ka.)
    8. evañca me (syā.), evaṃ me (ka.)
    9. സച്ചം വാചം (സ്യാ॰)
    10. യേ മേ പന (സ്യാ॰ ക॰)
    11. വിത്ഥാരേത്വാ (ക॰)
    12. saccaṃ vācaṃ (syā.)
    13. ye me pana (syā. ka.)
    14. vitthāretvā (ka.)
    15. അഹഞ്ചേ (?)
    16. അനുവിച്ച വിഞ്ഞൂ (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    17. ahañce (?)
    18. anuvicca viññū (sī. syā. pī.)
    19. അവിഭത്താ (സ്യാ॰ ക॰)
    20. avibhattā (syā. ka.)
    21. ഉപച്ഛുഭേയ്യ (സീ॰ പീ॰), ഉപച്ഛൂഭേയ്യ (സ്യാ॰ കം॰), ഉപച്ചുമ്ഭേയ്യ (ക॰)
    22. upacchubheyya (sī. pī.), upacchūbheyya (syā. kaṃ.), upaccumbheyya (ka.)
    23. ബഹൂപായാസാ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    24. bahūpāyāsā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    25. ഉഡ്ഡയേയ്യ (സ്യാ॰ പീ॰)
    26. വിരാജേയ്യും (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    27. uḍḍayeyya (syā. pī.)
    28. virājeyyuṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    29. ദഹേയ്യ. അഞ്ഞതരം വാ അങ്ഗപച്ചങ്ഗ (സീ॰ പീ॰)
    30. daheyya. aññataraṃ vā aṅgapaccaṅga (sī. pī.)
    31. പസ്സേയ്യ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    32. passeyya (sī. syā. kaṃ. pī.)
    33. യാനം (സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    34. പോരോസേയ്യം (സീ॰ പീ॰ ക॰), ഓരോപേയ്യ (സ്യാ॰ കം॰)
    35. yānaṃ (syā. kaṃ. pī.)
    36. poroseyyaṃ (sī. pī. ka.), oropeyya (syā. kaṃ.)
    37. ഉപ്പന്നഫലോ (സ്യാ॰)
    38. ആരുഹിതും (സീ॰)
    39. കുധാരിം (സ്യാ॰ കം॰ ക॰)
    40. അസു (സീ॰ പീ॰)
    41. uppannaphalo (syā.)
    42. āruhituṃ (sī.)
    43. kudhāriṃ (syā. kaṃ. ka.)
    44. asu (sī. pī.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൪. പോതലിയസുത്തവണ്ണനാ • 4. Potaliyasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൪. പോതലിയസുത്തവണ്ണനാ • 4. Potaliyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact