Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೨. ಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Pubbesambodhasuttavaṇṇanā
೧೧೫. ಅಯಂ ಪಥವೀಧಾತುಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ತಂ ಆರಬ್ಭ ಪವತ್ತೋ ಅಸ್ಸಾದೋ। ಏವಂ ಪವತ್ತಾನನ್ತಿ ಏವಂ ಕಾಯೇ ಪಭಾವಸ್ಸ ಪವೇದನವಸೇನೇವ ಪವತ್ತಾನಂ। ಹುತ್ವಾ ಅಭಾವಾಕಾರೇನಾತಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಪಚ್ಚಯಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಹುತ್ವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪುನ ಭಙ್ಗುಪಗಮನತೋ ಉದ್ಧಂ ಅಭಾವಾಕಾರೇನ। ನ ನಿಚ್ಚಾತಿ ಅನಿಚ್ಚಾ ಅದ್ಧುವತ್ತಾ, ಧುವಂ ನಿಚ್ಚಂ। ಪಟಿಪೀಳನಾಕಾರೇನಾತಿ ಉದಯಬ್ಬಯವಸೇನ ಅಭಿಣ್ಹಂ ಪೀಳನಾಕಾರೇನ ದುಕ್ಖಟ್ಠೇನ। ಸಭಾವವಿಗಮಾಕಾರೇನಾತಿ ಅತ್ತನೋ ಸಭಾವಸ್ಸ ವಿಗಚ್ಛನಾಕಾರೇನ। ಸಭಾವಧಮ್ಮಾ ಹಿ ಅಪ್ಪಮತ್ತಂ ಖಣಂ ಪತ್ವಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ತೇ ‘‘ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಚಾ’’ತಿ ದ್ವೇಧಾ ವಿಪರಿಣಮನ್ತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಾ’’ತಿ। ಆದೀನಂ ವಾತಿ ಪವತ್ತೇತೀತಿ ಆದೀನವೋ, ಪರಮಕಾಪಞ್ಞತಾ। ವಿನೀಯತೀತಿ ವೂಪಸಮೀಯತಿ। ಅಚ್ಚನ್ತಪ್ಪಹಾನವಸೇನ ನಿಸ್ಸರತಿ ಏತೇನಾತಿ ನಿಸ್ಸರಣಂ।
115. Ayaṃ pathavīdhātuṃ nissāya taṃ ārabbha pavatto assādo. Evaṃ pavattānanti evaṃ kāye pabhāvassa pavedanavaseneva pavattānaṃ. Hutvā abhāvākārenāti pubbe avijjamānā paccayasāmaggiyā hutvā uppajjitvā puna bhaṅgupagamanato uddhaṃ abhāvākārena. Na niccāti aniccā addhuvattā, dhuvaṃ niccaṃ. Paṭipīḷanākārenāti udayabbayavasena abhiṇhaṃ pīḷanākārena dukkhaṭṭhena. Sabhāvavigamākārenāti attano sabhāvassa vigacchanākārena. Sabhāvadhammā hi appamattaṃ khaṇaṃ patvā nirujjhanti. Tasmā te ‘‘jarāya maraṇena cā’’ti dvedhā vipariṇamanti. Tenāha ‘‘vipariṇāmadhammā’’ti. Ādīnaṃ vāti pavattetīti ādīnavo, paramakāpaññatā. Vinīyatīti vūpasamīyati. Accantappahānavasena nissarati etenāti nissaraṇaṃ.
ಸಾಯಂ ನಿಪನ್ನಾ ಸಬ್ಬರತ್ತಿಂ ಖೇಪೇತ್ವಾ ಪಾತೋ ಉಟ್ಠಹಾಮ, ಮಾಸಪುಣ್ಣಘಟೋ ವಿಯ ನೋ ಸರೀರಂ ನಿಸ್ಸನ್ದಾಭಾವತೋ।
Sāyaṃ nipannā sabbarattiṃ khepetvā pāto uṭṭhahāma, māsapuṇṇaghaṭo viya no sarīraṃ nissandābhāvato.
ಫುಸಿತಮತ್ತೇಸುಪೀತಿ ಉದಕಸ್ಸ ಫುಸಿತಮತ್ತೇಸುಪಿ।
Phusitamattesupīti udakassa phusitamattesupi.
ಅತಿನಾಮೇನ್ತಿ ಕಾಲಂ। ಏವಂ ವುತ್ತನಯೇನ ಪವತ್ತಾ ಪುಗ್ಗಲಾ ಏತಾ ಪಥವೀಧಾತುಆದಯೋ ಅಸ್ಸಾದೇನ್ತಿ ನಾಮ ಅಭಿರತಿವಸೇನ ತತ್ಥ ಆಕಙ್ಖುಪ್ಪಾದನತೋ।
Atināmenti kālaṃ. Evaṃ vuttanayena pavattā puggalā etā pathavīdhātuādayo assādenti nāma abhirativasena tattha ākaṅkhuppādanato.
ಅಭಿವಿಸಿಟ್ಠೇನ ಞಾಣೇನಾತಿ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಞಾಣೇನ। ರುಕ್ಖೋ ಬೋಧಿ ‘‘ಬುಜ್ಝತಿ ಏತ್ಥಾ’’ತಿ ಕತ್ವಾ। ಮಗ್ಗೋ ಬೋಧಿ ‘‘ಬುಜ್ಝತಿ ಏತೇನಾ’’ತಿ ಕತ್ವಾ। ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಬೋಧಿ ಸಮ್ಮಾ ಸಾಮಞ್ಚ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮಾನಂ ಬುಜ್ಝನತೋ। ನಿಬ್ಬಾನಂ ಬೋಧಿ ಬುಜ್ಝಿತಬ್ಬತೋ। ತೇಸನ್ತಿ ನಿದ್ಧಾರಣೇ ಸಾಮಿವಚನಂ। ಸಾವಕಪಾರಮೀಞಾಣನ್ತಿ ಸಾವಕಪಾರಮೀಞಾಣಂ ಯಾಥಾವತೋ ದಸ್ಸನವತ್ಥು।
Abhivisiṭṭhena ñāṇenāti aggamaggañāṇena. Rukkho bodhi ‘‘bujjhati etthā’’ti katvā. Maggo bodhi ‘‘bujjhati etenā’’ti katvā. Sabbaññutaññāṇaṃ bodhi sammā sāmañca sabbadhammānaṃ bujjhanato. Nibbānaṃ bodhi bujjhitabbato. Tesanti niddhāraṇe sāmivacanaṃ. Sāvakapāramīñāṇanti sāvakapāramīñāṇaṃ yāthāvato dassanavatthu.
ಅಕುಪ್ಪಾತಿ ಪಟಿಪಕ್ಖೇಹಿ ಅಕೋಪೇತಬ್ಬೋ। ಕಾರಣತೋತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗತೋ। ತತೋ ಹಿಸ್ಸ ಅಕುಪ್ಪತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಾ ಹೀ’’ತಿಆದೀ। ಆರಮ್ಮಣತೋತಿ ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣತೋ ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣಾನಂ ಲೋಕಿಯಸಮಾಪತ್ತೀನಂ ಅಭಾವತೋ।
Akuppāti paṭipakkhehi akopetabbo. Kāraṇatoti ariyamaggato. Tato hissa akuppatā. Tenāha ‘‘sā hī’’tiādī. Ārammaṇatoti nibbānārammaṇato nibbānārammaṇānaṃ lokiyasamāpattīnaṃ abhāvato.
ವಿತ್ಥಾರವಸೇನಾತಿ ಏಕೇಕಧಾತುವಸೇನಾತಿ ವದನ್ತಿ, ಏಕೇಕಿಸ್ಸಾ ಪನ ಧಾತುಯಾ ಲಕ್ಖಣವಿಭತ್ತಿದಸ್ಸನವಸೇನ। ಯನ್ತಿ ಹೇತುಅತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ, ಯಂ ನಿಮಿತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಸ್ಸಾದೇತಿ ಏತೇನಾತಿ ಅಸ್ಸಾದೋ, ತಣ್ಹಾ। ಅಯಂ ಪಥವೀಧಾತುಯಾ ಅಸ್ಸಾದೋತಿ ಏತ್ಥ ಅಯಂ-ಸದ್ದೋ ‘‘ಪಹಾನಪಟಿವೇಧೋ’’ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಆನೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬೋ ‘‘ಅಯಂ ಪಹಾನಪಟಿವೇಧೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತಬ್ಬಟ್ಠೇನ ಸಮುದಯಸಚ್ಚ’’ನ್ತಿ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸಸಚ್ಚೇಸುಪಿ। ಯಾತಿ ಯಥಾವುತ್ತೇಸು ಅಸ್ಸಾದೋ ಆದೀನವೋ ನಿಸ್ಸರಣನ್ತಿ ಇಮೇಸು ತೀಸು ಠಾನೇಸು ಪವತ್ತಾ ಯಾ ದಿಟ್ಠಿ…ಪೇ॰… ಯೋ ಸಮಾಧಿ, ಅಯಂ ಭಾವನಾಪಟಿವೇಧೋ ಮಗ್ಗಸಚ್ಚನ್ತಿ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ।
Vitthāravasenāti ekekadhātuvasenāti vadanti, ekekissā pana dhātuyā lakkhaṇavibhattidassanavasena. Yanti hetuatthe nipāto, yaṃ nimittanti attho. Assādeti etenāti assādo, taṇhā. Ayaṃ pathavīdhātuyā assādoti ettha ayaṃ-saddo ‘‘pahānapaṭivedho’’ti etthāpi ānetvā sambandhitabbo ‘‘ayaṃ pahānapaṭivedho paṭivijjhitabbaṭṭhena samudayasacca’’nti. Esa nayo sesasaccesupi. Yāti yathāvuttesu assādo ādīnavo nissaraṇanti imesu tīsu ṭhānesu pavattā yā diṭṭhi…pe… yo samādhi, ayaṃ bhāvanāpaṭivedho maggasaccanti vuttanayeneva yojetabbaṃ.
ಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pubbesambodhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೨. ಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತಂ • 2. Pubbesambodhasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Pubbesambodhasuttavaṇṇanā