Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၁၀. ပုဂ္ဂလသုတ္တံ
10. Puggalasuttaṃ
၁၃၃. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဂိဇ္ဈကူဋေ ပဗ္ဗတေ။ တတ္ရ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘိက္ခဝော’’တိ။ ‘‘ဘဒန္တေ’’တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
133. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘အနမတဂ္ဂောယံ , ဘိက္ခဝေ, သံသာရော။ပေ.။ ဧကပုဂ္ဂလသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ကပ္ပံ သန္ဓာဝတော သံသရတော သိယာ ဧဝံ မဟာ အဋ္ဌိကင္ကလော အဋ္ဌိပုဉ္ဇော အဋ္ဌိရာသိ ယထာယံ ဝေပုလ္လော ပဗ္ဗတော, သစေ သံဟာရကော အသ္သ, သမ္ဘတဉ္စ န ဝိနသ္သေယ္ယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? အနမတဂ္ဂောယံ, ဘိက္ခဝေ, သံသာရော။ပေ.။ အလံ ဝိမုစ္စိတု’’န္တိ။
‘‘Anamataggoyaṃ , bhikkhave, saṃsāro…pe… ekapuggalassa, bhikkhave, kappaṃ sandhāvato saṃsarato siyā evaṃ mahā aṭṭhikaṅkalo aṭṭhipuñjo aṭṭhirāsi yathāyaṃ vepullo pabbato, sace saṃhārako assa, sambhatañca na vinasseyya. Taṃ kissa hetu? Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro…pe… alaṃ vimuccitu’’nti.
ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ ဣဒံ ဝတ္ဝာန သုဂတော အထာပရံ ဧတဒဝောစ သတ္ထာ –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘ဧကသ္သေကေန ကပ္ပေန၊ ပုဂ္ဂလသ္သဋ္ဌိသဉ္စယော။
‘‘Ekassekena kappena, puggalassaṭṭhisañcayo;
သိယာ ပဗ္ဗတသမော ရာသိ၊ ဣတိ ဝုတ္တံ မဟေသိနာ။
Siyā pabbatasamo rāsi, iti vuttaṃ mahesinā.
‘‘သော ခော ပနာယံ အက္ခာတော၊ ဝေပုလ္လော ပဗ္ဗတော မဟာ။
‘‘So kho panāyaṃ akkhāto, vepullo pabbato mahā;
ဥတ္တရော ဂိဇ္ဈကူဋသ္သ၊ မဂဓာနံ ဂိရိဗ္ဗဇေ။
Uttaro gijjhakūṭassa, magadhānaṃ giribbaje.
‘‘ယတော စ အရိယသစ္စာနိ၊ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။
‘‘Yato ca ariyasaccāni, sammappaññāya passati;
ဒုက္ခံ ဒုက္ခသမုပ္ပာဒံ၊ ဒုက္ခသ္သ စ အတိက္ကမံ။
Dukkhaṃ dukkhasamuppādaṃ, dukkhassa ca atikkamaṃ;
အရိယံ စဋ္ဌင္ဂိကံ မဂ္ဂံ၊ ဒုက္ခူပသမဂာမိနံ။
Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘သ သတ္တက္ခတ္တုံပရမံ၊ သန္ဓာဝိတ္ဝာန ပုဂ္ဂလော။
‘‘Sa sattakkhattuṃparamaṃ, sandhāvitvāna puggalo;
ဒုက္ခသ္သန္တကရော ဟောတိ၊ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယာ’’တိ။ ဒသမံ။
Dukkhassantakaro hoti, sabbasaṃyojanakkhayā’’ti. dasamaṃ;
ပဌမော ဝဂ္ဂော။
Paṭhamo vaggo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
တိဏကဋ္ဌဉ္စ ပထဝီ၊ အသ္သု ခီရဉ္စ ပဗ္ဗတံ။
Tiṇakaṭṭhañca pathavī, assu khīrañca pabbataṃ;
သာသပာ သာဝကာ ဂင္ဂာ၊ ဒဏ္ဍော စ ပုဂ္ဂလေန စာတိ။
Sāsapā sāvakā gaṅgā, daṇḍo ca puggalena cāti.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ပုဂ္ဂလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Puggalasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ပုဂ္ဂလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Puggalasuttavaṇṇanā