Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya

೨. ಪುರಿಸಗತಿಸುತ್ತಂ

2. Purisagatisuttaṃ

೫೫. ‘‘ಸತ್ತ ಚ ¹, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಗತಿಯೋ ದೇಸೇಸ್ಸಾಮಿ ಅನುಪಾದಾ ಚ ಪರಿನಿಬ್ಬಾನಂ ²। ತಂ ಸುಣಾಥ , ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಥ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕತಮಾ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತ ಪುರಿಸಗತಿಯೋ?

55. ‘‘Satta ca ³, bhikkhave, purisagatiyo desessāmi anupādā ca parinibbānaṃ ⁴. Taṃ suṇātha , sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘katamā ca, bhikkhave, satta purisagatiyo?

‘‘ಇಧ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ‘ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ, ನ ಭವಿಸ್ಸತಿ ನ ಮೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಯದತ್ಥಿ ಯಂ ಭೂತಂ ತಂ ಪಜಹಾಮೀ’ತಿ ಉಪೇಕ್ಖಂ ಪಟಿಲಭತಿ। ಸೋ ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಸಮ್ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಅತ್ಥುತ್ತರಿ ಪದಂ ಸನ್ತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತಿ। ತಞ್ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪದಂ ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಚ್ಛಿಕತಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಮಾನಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಭವರಾಗಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಅವಿಜ್ಜಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಿವಸಂಸನ್ತತ್ತೇ ⁵ ಅಯೋಕಪಾಲೇ ಹಞ್ಞಮಾನೇ ಪಪಟಿಕಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ‘ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ, ನ ಭವಿಸ್ಸತಿ ನ ಮೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಯದತ್ಥಿ ಯಂ ಭೂತಂ ತಂ ಪಜಹಾಮೀ’ತಿ ಉಪೇಕ್ಖಂ ಪಟಿಲಭತಿ। ಸೋ ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಸಮ್ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಅತ್ಥುತ್ತರಿ ಪದಂ ಸನ್ತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತಿ। ತಞ್ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪದಂ ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಚ್ಛಿಕತಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಮಾನಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಭವರಾಗಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಅವಿಜ್ಜಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ।

‘‘Idha , bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – ‘no cassa no ca me siyā, na bhavissati na me bhavissati, yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmī’ti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati, sambhave na rajjati, atthuttari padaṃ santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvassa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti, tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti, na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti, na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, divasaṃsantatte ⁶ ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā nibbāyeyya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – ‘no cassa no ca me siyā, na bhavissati na me bhavissati, yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmī’ti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati, sambhave na rajjati, atthuttari padaṃ santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvassa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti, tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti, na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti, na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti.

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಿವಸಂಸನ್ತತ್ತೇ ಅಯೋಕಪಾಲೇ ಹಞ್ಞಮಾನೇ ಪಪಟಿಕಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಅನುಪಹಚ್ಚ ತಲಂ ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ।

‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, divasaṃsantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā anupahacca talaṃ nibbāyeyya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti.

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಉಪಹಚ್ಚಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಿವಸಂಸನ್ತತ್ತೇ ಅಯೋಕಪಾಲೇ ಹಞ್ಞಮಾನೇ ಪಪಟಿಕಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಉಪಹಚ್ಚ ತಲಂ ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಉಪಹಚ್ಚಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ।

‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā upahaccaparinibbāyī hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, divasaṃsantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā upahacca talaṃ nibbāyeyya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā upahaccaparinibbāyī hoti.

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಿವಸಂಸನ್ತತ್ತೇ ಅಯೋಕಪಾಲೇ ಹಞ್ಞಮಾನೇ ಪಪಟಿಕಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಪರಿತ್ತೇ ತಿಣಪುಞ್ಜೇ ವಾ ಕಟ್ಠಪುಞ್ಜೇ ವಾ ನಿಪತೇಯ್ಯ। ಸಾ ತತ್ಥ ಅಗ್ಗಿಮ್ಪಿ ಜನೇಯ್ಯ, ಧೂಮಮ್ಪಿ ಜನೇಯ್ಯ, ಅಗ್ಗಿಮ್ಪಿ ಜನೇತ್ವಾ ಧೂಮಮ್ಪಿ ಜನೇತ್ವಾ ತಮೇವ ಪರಿತ್ತಂ ತಿಣಪುಞ್ಜಂ ವಾ ಕಟ್ಠಪುಞ್ಜಂ ವಾ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ಅನಾಹಾರಾ ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ।

‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, divasaṃsantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā paritte tiṇapuñje vā kaṭṭhapuñje vā nipateyya. Sā tattha aggimpi janeyya, dhūmampi janeyya, aggimpi janetvā dhūmampi janetvā tameva parittaṃ tiṇapuñjaṃ vā kaṭṭhapuñjaṃ vā pariyādiyitvā anāhārā nibbāyeyya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā asaṅkhāraparinibbāyī hoti.

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಿವಸಂಸನ್ತತ್ತೇ ಅಯೋಕಪಾಲೇ ಹಞ್ಞಮಾನೇ ಪಪಟಿಕಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ವಿಪುಲೇ ತಿಣಪುಞ್ಜೇ ವಾ ಕಟ್ಠಪುಞ್ಜೇ ವಾ ನಿಪತೇಯ್ಯ। ಸಾ ತತ್ಥ ಅಗ್ಗಿಮ್ಪಿ ಜನೇಯ್ಯ, ಧೂಮಮ್ಪಿ ಜನೇಯ್ಯ, ಅಗ್ಗಿಮ್ಪಿ ಜನೇತ್ವಾ ಧೂಮಮ್ಪಿ ಜನೇತ್ವಾ ತಮೇವ ವಿಪುಲಂ ತಿಣಪುಞ್ಜಂ ವಾ ಕಟ್ಠಪುಞ್ಜಂ ವಾ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ಅನಾಹಾರಾ ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಹೋತಿ।

‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Seyyathāpi, bhikkhave, divasaṃsantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā vipule tiṇapuñje vā kaṭṭhapuñje vā nipateyya. Sā tattha aggimpi janeyya, dhūmampi janeyya, aggimpi janetvā dhūmampi janetvā tameva vipulaṃ tiṇapuñjaṃ vā kaṭṭhapuñjaṃ vā pariyādiyitvā anāhārā nibbāyeyya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti.

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ‘ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ, ನ ಭವಿಸ್ಸತಿ ನ ಮೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಯದತ್ಥಿ ಯಂ ಭೂತಂ ತಂ ಪಜಹಾಮೀ’ತಿ ಉಪೇಕ್ಖಂ ಪಟಿಲಭತಿ। ಸೋ ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಸಮ್ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಅತ್ಥುತ್ತರಿ ಪದಂ ಸನ್ತಂ ಸಮ್ಮಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತಿ। ತಞ್ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪದಂ ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಚ್ಛಿಕತಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಮಾನಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಭವರಾಗಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ನ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಅವಿಜ್ಜಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಹೋತಿ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಿವಸಂಸನ್ತತ್ತೇ ಅಯೋಕಪಾಲೇ ಹಞ್ಞಮಾನೇ ಪಪಟಿಕಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಮಹನ್ತೇ ತಿಣಪುಞ್ಜೇ ವಾ ಕಟ್ಠಪುಞ್ಜೇ ವಾ ನಿಪತೇಯ್ಯ। ಸಾ ತತ್ಥ ಅಗ್ಗಿಮ್ಪಿ ಜನೇಯ್ಯ, ಧೂಮಮ್ಪಿ ಜನೇಯ್ಯ, ಅಗ್ಗಿಮ್ಪಿ ಜನೇತ್ವಾ ಧೂಮಮ್ಪಿ ಜನೇತ್ವಾ ತಮೇವ ಮಹನ್ತಂ ತಿಣಪುಞ್ಜಂ ವಾ ಕಟ್ಠಪುಞ್ಜಂ ವಾ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛಮ್ಪಿ ದಹೇಯ್ಯ ⁷, ದಾಯಮ್ಪಿ ದಹೇಯ್ಯ, ಗಚ್ಛಮ್ಪಿ ದಹಿತ್ವಾ ದಾಯಮ್ಪಿ ದಹಿತ್ವಾ ಹರಿತನ್ತಂ ವಾ ಪಥನ್ತಂ ವಾ ⁸ ಸೇಲನ್ತಂ ವಾ ಉದಕನ್ತಂ ವಾ ರಮಣೀಯಂ ವಾ ಭೂಮಿಭಾಗಂ ಆಗಮ್ಮ ಅನಾಹಾರಾ ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ…ಪೇ॰… ಸೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಉದ್ಧಂಸೋತೋ ಹೋತಿ ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮೀ। ಇಮಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತ ಪುರಿಸಗತಿಯೋ।

‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – ‘no cassa no ca me siyā, na bhavissati na me bhavissati, yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmī’ti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati, sambhave na rajjati, atthuttari padaṃ santaṃ sammapaññāya passati. Tañca khvassa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti, tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti, na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti, na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. Seyyathāpi, bhikkhave, divasaṃsantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā mahante tiṇapuñje vā kaṭṭhapuñje vā nipateyya. Sā tattha aggimpi janeyya, dhūmampi janeyya, aggimpi janetvā dhūmampi janetvā tameva mahantaṃ tiṇapuñjaṃ vā kaṭṭhapuñjaṃ vā pariyādiyitvā gacchampi daheyya ⁹, dāyampi daheyya, gacchampi dahitvā dāyampi dahitvā haritantaṃ vā pathantaṃ vā ¹⁰ selantaṃ vā udakantaṃ vā ramaṇīyaṃ vā bhūmibhāgaṃ āgamma anāhārā nibbāyeyya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – no cassa no ca me siyā…pe… so pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. Imā kho, bhikkhave, satta purisagatiyo.

‘‘ಕತಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಾದಾಪರಿನಿಬ್ಬಾನಂ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ‘ನೋ ಚಸ್ಸ ನೋ ಚ ಮೇ ಸಿಯಾ, ನ ಭವಿಸ್ಸತಿ ನ ಮೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಯದತ್ಥಿ ಯಂ ಭೂತಂ ತಂ ಪಜಹಾಮೀ’ತಿ ಉಪೇಕ್ಖಂ ಪಟಿಲಭತಿ। ಸೋ ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಸಮ್ಭವೇ ನ ರಜ್ಜತಿ, ಅತ್ಥುತ್ತರಿ ಪದಂ ಸನ್ತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತಿ। ತಞ್ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪದಂ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಚ್ಛಿಕತಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಮಾನಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಭವರಾಗಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಅವಿಜ್ಜಾನುಸಯೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಾದಾಪರಿನಿಬ್ಬಾನಂ। ಇಮಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತ ಪುರಿಸಗತಿಯೋ ಅನುಪಾದಾ ಚ ಪರಿನಿಬ್ಬಾನ’’ನ್ತಿ। ದುತಿಯಂ।

‘‘Katamañca, bhikkhave, anupādāparinibbānaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti – ‘no cassa no ca me siyā, na bhavissati na me bhavissati, yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmī’ti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati, sambhave na rajjati, atthuttari padaṃ santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvassa padaṃ sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti, tassa sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti, sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti, sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So āsavānaṃ khayā…pe… sacchikatvā upasampajja viharati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, anupādāparinibbānaṃ. Imā kho, bhikkhave, satta purisagatiyo anupādā ca parinibbāna’’nti. Dutiyaṃ.

Next: ೩. ತಿಸ್ಸಬ್ರಹ್ಮಾಸುತ್ತಂ • 3. Tissabrahmāsuttaṃ

Footnotes:

1. ಸತ್ತ (ಸೀ॰), ಸತ್ತ ಚ ಖೋ (ಕ॰)

2. ಪರಿನಿಬ್ಬಾಣಂ (ಸೀ॰)

3. satta (sī.), satta ca kho (ka.)

4. parinibbāṇaṃ (sī.)

5. ದಿವಸಸನ್ತತ್ತೇ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰) ಮ॰ ನಿ॰ ೨.೧೫೪

6. divasasantatte (sī. syā.) ma. ni. 2.154

7. ಡಹೇಯ್ಯ (ಅಞ್ಞತ್ಥ)

8. ಪನ್ಥನ್ತಂ ವಾ (ಸೀ॰) ಸ್ಯಾಮಪೋತ್ಥಕೇ ಇದಂ ನ ದಿಸ್ಸತಿ

9. ḍaheyya (aññattha)

10. panthantaṃ vā (sī.) syāmapotthake idaṃ na dissati

Related texts:

ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಪುರಿಸಗತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Purisagatisuttavaṇṇanā

ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೨. ಅಬ್ಯಾಕತಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-2. Abyākatasuttādivaṇṇanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact