| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
રાધબ્રાહ્મણવત્થુકથાવણ્ણના
Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
૬૯. રાધબ્રાહ્મણવત્થુમ્હિ કિસો અહોસીતિ ખાદિતું વા ભુઞ્જિતું વા અસક્કોન્તો તનુકો અહોસિ અપ્પમંસલોહિતો. ઉપ્પણ્ડુપ્પણ્ડુકજાતોતિ સઞ્જાતુપ્પણ્ડુપ્પણ્ડુકભાવો પણ્ડુપલાસપ્પટિભાગો. ધમનિસન્થતગત્તોતિ પરિયાદિન્નમંસલોહિતત્તા સિરાજાલેનેવ સન્થરિતગત્તો. અધિકારન્તિ અધિકિરિયં, સક્કારન્તિ વુત્તં હોતિ. કતં જાનન્તીતિ કતઞ્ઞુનો, કતં પાકટં કત્વા જાનન્તીતિ કતવેદિનો. કિં પન થેરો ભગવતા બારાણસિયં તીહિ સરણગમનેહિ અનુઞ્ઞાતં પબ્બજ્જં ઉપસમ્પદઞ્ચ ન જાનાતીતિ? નો ન જાનાતિ. યદિ એવં ‘‘કથાહં, ભન્તે, તં બ્રાહ્મણં પબ્બાજેમિ ઉપસમ્પાદેમી’’તિ કસ્મા આહાતિ ઇમં અનુયોગં સન્ધાયાહ ‘‘કિઞ્ચાપિ આયસ્મા સારિપુત્તો’’તિઆદિ. પરિમણ્ડલેહીતિ પરિપુણ્ણેહિ. અઞ્ઞથા વા વત્તબ્બં અઞ્ઞથા વદતીતિ ‘‘ભન્તે’’તિ વત્તબ્બં ‘‘બન્ધે’’તિ વદતિ.
69. Rādhabrāhmaṇavatthumhi kiso ahosīti khādituṃ vā bhuñjituṃ vā asakkonto tanuko ahosi appamaṃsalohito. Uppaṇḍuppaṇḍukajātoti sañjātuppaṇḍuppaṇḍukabhāvo paṇḍupalāsappaṭibhāgo. Dhamanisanthatagattoti pariyādinnamaṃsalohitattā sirājāleneva santharitagatto. Adhikāranti adhikiriyaṃ, sakkāranti vuttaṃ hoti. Kataṃ jānantīti kataññuno, kataṃ pākaṭaṃ katvā jānantīti katavedino. Kiṃ pana thero bhagavatā bārāṇasiyaṃ tīhi saraṇagamanehi anuññātaṃ pabbajjaṃ upasampadañca na jānātīti? No na jānāti. Yadi evaṃ ‘‘kathāhaṃ, bhante, taṃ brāhmaṇaṃ pabbājemi upasampādemī’’ti kasmā āhāti imaṃ anuyogaṃ sandhāyāha ‘‘kiñcāpi āyasmā sāriputto’’tiādi. Parimaṇḍalehīti paripuṇṇehi. Aññathā vā vattabbaṃ aññathā vadatīti ‘‘bhante’’ti vattabbaṃ ‘‘bandhe’’ti vadati.
૭૧-૭૩. સમનન્તરાતિ અનન્તરં. પણ્ણત્તિવીતિક્કમં કરોતીતિ સિક્ખાપદવીતિક્કમં કરોતિ. અત્તભાવપરિહરણત્થં નિસ્સીયન્તીતિ નિસ્સયા, પિણ્ડિયાલોપભોજનાદિકા ચત્તારો પચ્ચયા. તત્થ પિણ્ડિયાલોપભોજનન્તિ જઙ્ઘપિણ્ડિયબલેન ચરિત્વા આલોપમત્તં લદ્ધભોજનં. અતિરેકલાભોતિ ‘‘પિણ્ડિયાલોપભોજનં નિસ્સાયા’’તિ એવં વુત્તભિક્ખાહારલાભતો અધિકલાભો સઙ્ઘભત્તાદિ. તત્થ સકલસ્સ સઙ્ઘસ્સ દાતબ્બભત્તં સઙ્ઘભત્તં. કતિપયે ભિક્ખૂ ઉદ્દિસિત્વા દાતબ્બભત્તં ઉદ્દેસભત્તં. નિમન્તેત્વા દાતબ્બભત્તં નિમન્તનં. સલાકં ગાહાપેત્વા દાતબ્બભત્તં સલાકભત્તં. એકસ્મિં પક્ખે એકદિવસં દાતબ્બભત્તં પક્ખિકં. ઉપોસથે દાતબ્બભત્તં ઉપોસથિકં. પાટિપદદિવસે દાતબ્બભત્તં પાટિપદિકં. વિત્થારકથા નેસં સેનાસનક્ખન્ધકવણ્ણનાયં આવિ ભવિસ્સતિ.
71-73.Samanantarāti anantaraṃ. Paṇṇattivītikkamaṃ karotīti sikkhāpadavītikkamaṃ karoti. Attabhāvapariharaṇatthaṃ nissīyantīti nissayā, piṇḍiyālopabhojanādikā cattāro paccayā. Tattha piṇḍiyālopabhojananti jaṅghapiṇḍiyabalena caritvā ālopamattaṃ laddhabhojanaṃ. Atirekalābhoti ‘‘piṇḍiyālopabhojanaṃ nissāyā’’ti evaṃ vuttabhikkhāhāralābhato adhikalābho saṅghabhattādi. Tattha sakalassa saṅghassa dātabbabhattaṃ saṅghabhattaṃ. Katipaye bhikkhū uddisitvā dātabbabhattaṃ uddesabhattaṃ. Nimantetvā dātabbabhattaṃ nimantanaṃ. Salākaṃ gāhāpetvā dātabbabhattaṃ salākabhattaṃ. Ekasmiṃ pakkhe ekadivasaṃ dātabbabhattaṃ pakkhikaṃ. Uposathe dātabbabhattaṃ uposathikaṃ. Pāṭipadadivase dātabbabhattaṃ pāṭipadikaṃ. Vitthārakathā nesaṃ senāsanakkhandhakavaṇṇanāyaṃ āvi bhavissati.
વિહારોતિ પાકારપરિચ્છિન્નો સકલો આવાસો. અડ્ઢયોગોતિ
Vihāroti pākāraparicchinno sakalo āvāso. Aḍḍhayogoti
દીઘપાસાદો. ગરુળસણ્ઠાનપાસાદોતિપિ વદન્તિ. પાસાદોતિ ચતુરસ્સપાસાદો. હમ્મિયન્તિ મુણ્ડચ્છદનપાસાદો. અપરે પન ભણન્તિ ‘‘વિહારો નામ દીઘમુખપાસાદો, અડ્ઢયોગો એકપસ્સચ્છદનકસેનાસનં , તસ્સ કિર એકપસ્સે ભિત્તિ ઉચ્ચતરા હોતિ, ઇતરપસ્સે નીચા, તેન તં એકપસ્સચ્છદનકં હોતિ, પાસાદો આયતચતુરસ્સપાસાદો, હમ્મિયં મુણ્ડચ્છદનં ચન્દિકઙ્ગણયુત્ત’’ન્તિ. ગુહાતિ પબ્બતગુહા. પૂતિમુત્તન્તિ યં કિઞ્ચિ મુત્તં. યથા સુવણ્ણવણ્ણોપિ કાયો ‘‘પૂતિકાયો’’તિ વુચ્ચતિ, એવં અભિનવમ્પિ મુત્તં પૂતિમુત્તમેવ. સેસમેત્થ ઉત્તાનત્થમેવ.
Dīghapāsādo. Garuḷasaṇṭhānapāsādotipi vadanti. Pāsādoti caturassapāsādo. Hammiyanti muṇḍacchadanapāsādo. Apare pana bhaṇanti ‘‘vihāro nāma dīghamukhapāsādo, aḍḍhayogo ekapassacchadanakasenāsanaṃ , tassa kira ekapasse bhitti uccatarā hoti, itarapasse nīcā, tena taṃ ekapassacchadanakaṃ hoti, pāsādo āyatacaturassapāsādo, hammiyaṃ muṇḍacchadanaṃ candikaṅgaṇayutta’’nti. Guhāti pabbataguhā. Pūtimuttanti yaṃ kiñci muttaṃ. Yathā suvaṇṇavaṇṇopi kāyo ‘‘pūtikāyo’’ti vuccati, evaṃ abhinavampi muttaṃ pūtimuttameva. Sesamettha uttānatthameva.
રાધબ્રાહ્મણવત્થુકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૧૭. પણામિતકથા • 17. Paṇāmitakathā
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / રાધબ્રાહ્મણવત્થુકથા • Rādhabrāhmaṇavatthukathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / રાધબ્રાહ્મણવત્થુકથાવણ્ણના • Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / રાધબ્રાહ્મણવત્થુકથાવણ્ણના • Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / રાધબ્રાહ્મણવત્થુકથા • Rādhabrāhmaṇavatthukathā
