A World of Knowledge
    Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi

    ९. राधत्थेरअपदानं

    9. Rādhattheraapadānaṃ

    २९६.

    296.

    ‘‘पदुमुत्तरो नाम जिनो, सब्बलोकविदू मुनि।

    ‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;

    इतो सतसहस्सम्हि, कप्पे उप्पज्‍जि चक्खुमा॥

    Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.

    २९७.

    297.

    ‘‘ओवादको विञ्‍ञापको, तारको सब्बपाणिनं।

    ‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;

    देसनाकुसलो बुद्धो, तारेसि जनतं बहुं॥

    Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.

    २९८.

    298.

    ‘‘अनुकम्पको कारुणिको, हितेसी सब्बपाणिनं।

    ‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;

    सम्पत्ते तित्थिये सब्बे, पञ्‍चसीले पतिट्ठपि॥

    Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.

    २९९.

    299.

    ‘‘एवं निराकुलं आसि, सुञ्‍ञतं तित्थियेहि च।

    ‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;

    विचित्तं अरहन्तेहि, वसीभूतेहि तादिभि॥

    Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.

    ३००.

    300.

    ‘‘रतनानट्ठपञ्‍ञासं, उग्गतो सो महामुनि।

    ‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;

    कञ्‍चनग्घियसङ्कासो, बात्तिंसवरलक्खणो॥

    Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.

    ३०१.

    301.

    ‘‘वस्ससतसहस्सानि, आयु विज्‍जति तावदे।

    ‘‘Vassasatasahassāni, āyu vijjati tāvade;

    तावता तिट्ठमानो सो, तारेसि जनतं बहुं॥

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ३०२.

    302.

    ‘‘तदाहं हंसवतियं, ब्राह्मणो मन्तपारगू।

    ‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, brāhmaṇo mantapāragū;

    उपेच्‍च तं नरवरं, अस्सोसिं धम्मदेसनं॥

    Upecca taṃ naravaraṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.

    ३०३.

    303.

    ‘‘पञ्‍ञपेन्तं महावीरं, परिसासु विसारदं।

    ‘‘Paññapentaṃ mahāvīraṃ, parisāsu visāradaṃ;

    पटिभानेय्यकं भिक्खुं, एतदग्गे विनायकं॥

    Paṭibhāneyyakaṃ bhikkhuṃ, etadagge vināyakaṃ.

    ३०४.

    304.

    ‘‘तदाहं कारं कत्वान, ससङ्घे लोकनायके।

    ‘‘Tadāhaṃ kāraṃ katvāna, sasaṅghe lokanāyake;

    निपच्‍च सिरसा पादे, तं ठानं अभिपत्थयिं॥

    Nipacca sirasā pāde, taṃ ṭhānaṃ abhipatthayiṃ.

    ३०५.

    305.

    ‘‘ततो मं भगवा आह, सिङ्गीनिक्खसमप्पभो।

    ‘‘Tato maṃ bhagavā āha, siṅgīnikkhasamappabho;

    सरेन रजनीयेन, किलेसमलहारिना॥

    Sarena rajanīyena, kilesamalahārinā.

    ३०६.

    306.

    ‘‘‘सुखी भवस्सु दीघायु, सिज्झतु पणिधी तव।

    ‘‘‘Sukhī bhavassu dīghāyu, sijjhatu paṇidhī tava;

    ससङ्घे मे कतं कारं, अतीव विपुलं तया॥

    Sasaṅghe me kataṃ kāraṃ, atīva vipulaṃ tayā.

    ३०७.

    307.

    ‘‘‘सतसहस्सितो कप्पे, ओक्‍काककुलसम्भवो।

    ‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

    गोतमो नाम गोत्तेन, सत्था लोके भविस्सति॥

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ३०८.

    308.

    ‘‘‘तस्स धम्मेसु दायादो, ओरसो धम्मनिम्मितो।

    ‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    राधोति नामधेय्येन, हेस्सति सत्थु सावको॥

    Rādhoti nāmadheyyena, hessati satthu sāvako.

    ३०९.

    309.

    ‘‘‘स ते हेतुगुणे तुट्ठो, सक्यपुत्तो नरासभो 1

    ‘‘‘Sa te hetuguṇe tuṭṭho, sakyaputto narāsabho 2;

    पटिभानेय्यकानग्गं, पञ्‍ञपेस्सति नायको’॥

    Paṭibhāneyyakānaggaṃ, paññapessati nāyako’.

    ३१०.

    310.

    ‘‘तं सुत्वा मुदितो हुत्वा, यावजीवं तदा जिनं।

    ‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;

    मेत्तचित्तो परिचरिं, सतो पञ्‍ञासमाहितो॥

    Mettacitto paricariṃ, sato paññāsamāhito.

    ३११.

    311.

    ‘‘तेन कम्मेन सुकतेन, चेतनापणिधीहि च।

    ‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    जहित्वा मानुसं देहं, तावतिंसमगच्छहं॥

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    ३१२.

    312.

    ‘‘सतानं तीणिक्खत्तुञ्‍च, देवरज्‍जमकारयिं।

    ‘‘Satānaṃ tīṇikkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;

    सतानं पञ्‍चक्खत्तुञ्‍च, चक्‍कवत्ती अहोसहं॥

    Satānaṃ pañcakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.

    ३१३.

    313.

    ‘‘पदेसरज्‍जं विपुलं, गणनातो असङ्खियं।

    ‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;

    सब्बत्थ सुखितो आसिं, तस्स कम्मस्स वाहसा॥

    Sabbattha sukhito āsiṃ, tassa kammassa vāhasā.

    ३१४.

    314.

    ‘‘पच्छिमे भवे सम्पत्ते, गिरिब्बजपुरुत्तमे।

    ‘‘Pacchime bhave sampatte, giribbajapuruttame;

    जातो विप्पकुले निद्धे, विकलच्छादनासने॥

    Jāto vippakule niddhe, vikalacchādanāsane.

    ३१५.

    315.

    ‘‘कटच्छुभिक्खं पादासिं, सारिपुत्तस्स तादिनो।

    ‘‘Kaṭacchubhikkhaṃ pādāsiṃ, sāriputtassa tādino;

    यदा जिण्णो च वुद्धो च, तदाराममुपागमिं॥

    Yadā jiṇṇo ca vuddho ca, tadārāmamupāgamiṃ.

    ३१६.

    316.

    ‘‘पब्बजति न मं कोचि 3, जिण्णदुब्बलथामकं।

    ‘‘Pabbajati na maṃ koci 4, jiṇṇadubbalathāmakaṃ;

    तेन दीनो विवण्णङ्गो 5, सोको चासिं तदा अहं॥

    Tena dīno vivaṇṇaṅgo 6, soko cāsiṃ tadā ahaṃ.

    ३१७.

    317.

    ‘‘दिस्वा महाकारुणिको, मममाह 7 महामुनि।

    ‘‘Disvā mahākāruṇiko, mamamāha 8 mahāmuni;

    ‘किमत्थं पुत्तसोकट्टो, ब्रूहि ते चित्तजं रुजं’॥

    ‘Kimatthaṃ puttasokaṭṭo, brūhi te cittajaṃ rujaṃ’.

    ३१८.

    318.

    ‘‘‘पब्बज्‍जं न लभे वीर, स्वाक्खाते तव सासने।

    ‘‘‘Pabbajjaṃ na labhe vīra, svākkhāte tava sāsane;

    तेन सोकेन दीनोस्मि, सरणं होहि नायक’॥

    Tena sokena dīnosmi, saraṇaṃ hohi nāyaka’.

    ३१९.

    319.

    ‘‘तदा भिक्खू समानेत्वा, अपुच्छि मुनिसत्तमो।

    ‘‘Tadā bhikkhū samānetvā, apucchi munisattamo;

    ‘इमस्स अधिकारं ये, सरन्ति ब्याहरन्तु ते’॥

    ‘Imassa adhikāraṃ ye, saranti byāharantu te’.

    ३२०.

    320.

    ‘‘सारिपुत्तो तदावोच, ‘कारमस्स सरामहं।

    ‘‘Sāriputto tadāvoca, ‘kāramassa sarāmahaṃ;

    कटच्छुभिक्खं दापेसि, पिण्डाय चरतो मम’॥

    Kaṭacchubhikkhaṃ dāpesi, piṇḍāya carato mama’.

    ३२१.

    321.

    ‘‘‘साधु साधु कतञ्‍ञूसि, सारिपुत्त इमं तुवं।

    ‘‘‘Sādhu sādhu kataññūsi, sāriputta imaṃ tuvaṃ;

    पब्बाजेहि दिजं वुड्ढं, हेस्सताजानियो अयं’॥

    Pabbājehi dijaṃ vuḍḍhaṃ, hessatājāniyo ayaṃ’.

    ३२२.

    322.

    ‘‘ततो अलत्थं पब्बज्‍जं, कम्मवाचोपसम्पदं।

    ‘‘Tato alatthaṃ pabbajjaṃ, kammavācopasampadaṃ;

    न चिरेनेव कालेन, पापुणिं आसवक्खयं॥

    Na cireneva kālena, pāpuṇiṃ āsavakkhayaṃ.

    ३२३.

    323.

    ‘‘सक्‍कच्‍चं मुनिनो वाक्यं, सुणामि मुदितो यतो।

    ‘‘Sakkaccaṃ munino vākyaṃ, suṇāmi mudito yato;

    पटिभानेय्यकानग्गं, ततो मं ठपयी जिनो॥

    Paṭibhāneyyakānaggaṃ, tato maṃ ṭhapayī jino.

    ३२४.

    324.

    ‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    ३२५.

    325.

    ‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ३२६.

    326.

    ‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    इत्थं सुदं आयस्मा राधो थेरो इमा गाथायो

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā rādho thero imā gāthāyo

    अभासित्थाति।

    Abhāsitthāti.

    राधत्थेरस्सापदानं नवमं।

    Rādhattherassāpadānaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. इदं पादद्वयं स्याममूले नत्थी
    2. idaṃ pādadvayaṃ syāmamūle natthī
    3. पब्बाजेन्ति न मं केचि (सी॰ स्या पी॰)
    4. pabbājenti na maṃ keci (sī. syā pī.)
    5. विवण्णको (क॰)
    6. vivaṇṇako (ka.)
    7. ममाह सो (सी॰), ममाह च (पी॰)
    8. mamāha so (sī.), mamāha ca (pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā / ९. राधत्थेरअपदानवण्णना • 9. Rādhattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact