Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౭. రాహులసుత్తవణ్ణనా
7. Rāhulasuttavaṇṇanā
౧౭౭. సత్తమే పథవీధాతురేవేసాతి దువిధాపేసా థద్ధట్ఠేన, కక్ఖళట్ఠేన, ఫరుసట్ఠేన ఏకలక్ఖణా పథవీధాతు ఏవాతి అజ్ఝత్తికం బాహిరాయ సద్ధిం యోజేత్వా దస్సేతి. కస్మా? బాహిరాయ పథవీధాతుయా అచేతనాభావో పాకటో, న అజ్ఝత్తికాయ, తస్మా బాహిరాయ సద్ధిం ఏకసదిసా అచేతనాయేవాతి గణ్హన్తస్స సుఖపరిగ్గాహా హోతి, యథా కిం? దన్తేన గోణేన సద్ధిం యోజితో అదన్తో కతిపాహమేవ విసుకాయతి విప్ఫన్దతి, అథ న చిరస్సేవ దమథం ఉపేతి, ఏవం అజ్ఝత్తికం బాహిరాయ సద్ధిం ఏకసదిసాతి గణ్హన్తస్స కతిపాహమేవ అచేతనభావేన ఉపట్ఠాతి, అథ న చిరేనేవస్సా అచేతనభావో పాకటో హోతి ధాతుమత్తతాయ దస్సనతో. నేతం మమ…పే॰… దట్ఠబ్బన్తి తం ఉభయమ్పి ‘‘న ఏతం మమ, న ఏసోహమస్మి, న ఏసో మే అత్తా’’తి ఏవం యథాభూతం సమ్మప్పఞ్ఞాయ దట్ఠబ్బం. యథాభూతన్తి యథాసభావం. తఞ్హి అనిచ్చాదిసభావం, తస్మా అనిచ్చం దుక్ఖమనత్తాతి ఏవం దట్ఠబ్బన్తి అత్థో. యస్మా ‘‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’’తి పస్సన్తో నేవ కత్థచి అత్తానం పస్సతి, న తం పరస్స కిఞ్చనభావే ఉపనేతబ్బం పస్సతి, న పరస్స అత్తానం అత్తనో కిఞ్చనభావే ఉపనేతబ్బం పస్సతి, తస్మా వుత్తం ‘‘చతుకోటికసుఞ్ఞతా నామ కథితా’’తి.
177. Sattame pathavīdhāturevesāti duvidhāpesā thaddhaṭṭhena, kakkhaḷaṭṭhena, pharusaṭṭhena ekalakkhaṇā pathavīdhātu evāti ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ yojetvā dasseti. Kasmā? Bāhirāya pathavīdhātuyā acetanābhāvo pākaṭo, na ajjhattikāya, tasmā bāhirāya saddhiṃ ekasadisā acetanāyevāti gaṇhantassa sukhapariggāhā hoti, yathā kiṃ? Dantena goṇena saddhiṃ yojito adanto katipāhameva visukāyati vipphandati, atha na cirasseva damathaṃ upeti, evaṃ ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ ekasadisāti gaṇhantassa katipāhameva acetanabhāvena upaṭṭhāti, atha na cirenevassā acetanabhāvo pākaṭo hoti dhātumattatāya dassanato. Netaṃ mama…pe… daṭṭhabbanti taṃ ubhayampi ‘‘na etaṃ mama, na esohamasmi, na eso me attā’’ti evaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yathābhūtanti yathāsabhāvaṃ. Tañhi aniccādisabhāvaṃ, tasmā aniccaṃ dukkhamanattāti evaṃ daṭṭhabbanti attho. Yasmā ‘‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’’ti passanto neva katthaci attānaṃ passati, na taṃ parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, na parassa attānaṃ attano kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, tasmā vuttaṃ ‘‘catukoṭikasuññatā nāma kathitā’’ti.
రాహులసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Rāhulasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౭. రాహులసుత్తం • 7. Rāhulasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౭. రాహులసుత్తవణ్ణనా • 7. Rāhulasuttavaṇṇanā