| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੭. ਰਾਹੁਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
7. Rāhulasuttavaṇṇanā
੧੭੭. ਸਤ੍ਤਮੇ ਪਥવੀਧਾਤੁਰੇવੇਸਾਤਿ ਦੁવਿਧਾਪੇਸਾ ਥਦ੍ਧਟ੍ਠੇਨ, ਕਕ੍ਖਲ਼ਟ੍ਠੇਨ, ਫਰੁਸਟ੍ਠੇਨ ਏਕਲਕ੍ਖਣਾ ਪਥવੀਧਾਤੁ ਏવਾਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਂ ਬਾਹਿਰਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਬਾਹਿਰਾਯ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਅਚੇਤਨਾਭਾવੋ ਪਾਕਟੋ, ਨ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਬਾਹਿਰਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਸਦਿਸਾ ਅਚੇਤਨਾਯੇવਾਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖਪਰਿਗ੍ਗਾਹਾ ਹੋਤਿ, ਯਥਾ ਕਿਂ? ਦਨ੍ਤੇਨ ਗੋਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜਿਤੋ ਅਦਨ੍ਤੋ ਕਤਿਪਾਹਮੇવ વਿਸੁਕਾਯਤਿ વਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਿ, ਅਥ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਦਮਥਂ ਉਪੇਤਿ, ਏવਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਂ ਬਾਹਿਰਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਸਦਿਸਾਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਤਿਪਾਹਮੇવ ਅਚੇਤਨਭਾવੇਨ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਥ ਨ ਚਿਰੇਨੇવਸ੍ਸਾ ਅਚੇਤਨਭਾવੋ ਪਾਕਟੋ ਹੋਤਿ ਧਾਤੁਮਤ੍ਤਤਾਯ ਦਸ੍ਸਨਤੋ। ਨੇਤਂ ਮਮ…ਪੇ॰… ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤਂ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਨ ਏਤਂ ਮਮ, ਨ ਏਸੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਨ ਏਸੋ ਮੇ ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਯਥਾਭੂਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਭਾવਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਸਭਾવਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਮਨਤ੍ਤਾਤਿ ਏવਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਨੇਤਂ ਮਮ, ਨੇਸੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਨ ਮੇਸੋ ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨੇવ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਤਂ ਪਰਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਨਭਾવੇ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਪਰਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਞ੍ਚਨਭਾવੇ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਚਤੁਕੋਟਿਕਸੁਞ੍ਞਤਾ ਨਾਮ ਕਥਿਤਾ’’ਤਿ।
177. Sattame pathavīdhāturevesāti duvidhāpesā thaddhaṭṭhena, kakkhaḷaṭṭhena, pharusaṭṭhena ekalakkhaṇā pathavīdhātu evāti ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ yojetvā dasseti. Kasmā? Bāhirāya pathavīdhātuyā acetanābhāvo pākaṭo, na ajjhattikāya, tasmā bāhirāya saddhiṃ ekasadisā acetanāyevāti gaṇhantassa sukhapariggāhā hoti, yathā kiṃ? Dantena goṇena saddhiṃ yojito adanto katipāhameva visukāyati vipphandati, atha na cirasseva damathaṃ upeti, evaṃ ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ ekasadisāti gaṇhantassa katipāhameva acetanabhāvena upaṭṭhāti, atha na cirenevassā acetanabhāvo pākaṭo hoti dhātumattatāya dassanato. Netaṃ mama…pe… daṭṭhabbanti taṃ ubhayampi ‘‘na etaṃ mama, na esohamasmi, na eso me attā’’ti evaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yathābhūtanti yathāsabhāvaṃ. Tañhi aniccādisabhāvaṃ, tasmā aniccaṃ dukkhamanattāti evaṃ daṭṭhabbanti attho. Yasmā ‘‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’’ti passanto neva katthaci attānaṃ passati, na taṃ parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, na parassa attānaṃ attano kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, tasmā vuttaṃ ‘‘catukoṭikasuññatā nāma kathitā’’ti.
ਰਾਹੁਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Rāhulasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੭. ਰਾਹੁਲਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Rāhulasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੭. ਰਾਹੁਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Rāhulasuttavaṇṇanā
