| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-पुराण-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
१०. राजसिक्खापदवण्णना
10. Rājasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ठानं भञ्जति, आगतकारणं विनासेती’’ति वुत्तत्ता पुन चोदनं न लभतीति एके। आगमनस्स सात्थकं न होति, चीवरं न लभिस्सति पटिसन्थारस्स कतत्ताति एके। चोदनालक्खणं न होतीति कत्वा वुत्तन्ति एके। ‘‘धम्मदेसनाधिप्पायादिना न पटिसन्थारो कातब्बो’’ति उपतिस्सत्थेरो ‘‘‘आगतकारणं विनासेती’ति चोदनाठानानि भञ्जति, चोदेतुकामो अकत्तब्बमकासि, तप्पच्चया वत्तभेदे दुक्कट’’न्ति च वदति। धम्मसिरित्थेरो पन ‘‘आसने चे निसीदति, एकाय निसज्जाय द्वे ठानानि भञ्जति। आमिसं चे पटिग्गण्हाति, एकेन पटिग्गहणेन द्वे ठानानि भञ्जति। धम्मं चे भासति, धम्मदेसनासिक्खापदे वुत्तपरिच्छेदाय एकाय वाचाय द्वे ठानानि भञ्जति। तं सन्धाय ‘आगतकारणं विनासेती’ति वुत्त’’न्ति वदति। ‘‘एसो खो’’ति वुत्तेन सञ्ञत्तो एको, ‘‘अयं वेय्यावच्चकरोति…पे॰… अवुत्तेपि चोदेतुं वट्टती’’ति वुत्तो दुतियो, सचे पन दूतो गच्छन्तोव ‘‘अहं तस्स हत्थे दस्सामी’’तिआदिना वुत्तो ततियो, ‘‘अञ्ञं वा पेसेत्वा आरोचापेती’’ति वुत्तो चतुत्थोति यथा भिक्खुना निद्दिट्ठा चत्तारो, तथेव दूतेन निद्दिट्ठा चत्तारो। मुखवेवटिककप्पियकारको, परम्मुखकप्पियकारको चेति एतेसु अञ्ञातकअप्पवारितेसु विय पटिपज्जितब्बन्ति लिखितं।
‘‘Ṭhānaṃ bhañjati, āgatakāraṇaṃ vināsetī’’ti vuttattā puna codanaṃ na labhatīti eke. Āgamanassa sātthakaṃ na hoti, cīvaraṃ na labhissati paṭisanthārassa katattāti eke. Codanālakkhaṇaṃ na hotīti katvā vuttanti eke. ‘‘Dhammadesanādhippāyādinā na paṭisanthāro kātabbo’’ti upatissatthero ‘‘‘āgatakāraṇaṃ vināsetī’ti codanāṭhānāni bhañjati, codetukāmo akattabbamakāsi, tappaccayā vattabhede dukkaṭa’’nti ca vadati. Dhammasiritthero pana ‘‘āsane ce nisīdati, ekāya nisajjāya dve ṭhānāni bhañjati. Āmisaṃ ce paṭiggaṇhāti, ekena paṭiggahaṇena dve ṭhānāni bhañjati. Dhammaṃ ce bhāsati, dhammadesanāsikkhāpade vuttaparicchedāya ekāya vācāya dve ṭhānāni bhañjati. Taṃ sandhāya ‘āgatakāraṇaṃ vināsetī’ti vutta’’nti vadati. ‘‘Eso kho’’ti vuttena saññatto eko, ‘‘ayaṃ veyyāvaccakaroti…pe… avuttepi codetuṃ vaṭṭatī’’ti vutto dutiyo, sace pana dūto gacchantova ‘‘ahaṃ tassa hatthe dassāmī’’tiādinā vutto tatiyo, ‘‘aññaṃ vā pesetvā ārocāpetī’’ti vutto catutthoti yathā bhikkhunā niddiṭṭhā cattāro, tatheva dūtena niddiṭṭhā cattāro. Mukhavevaṭikakappiyakārako, parammukhakappiyakārako ceti etesu aññātakaappavāritesu viya paṭipajjitabbanti likhitaṃ.
राजसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Rājasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
चीवरवग्गो पठमो।
Cīvaravaggo paṭhamo.
