Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi

    ൪. രാജായതനകഥാ

    4. Rājāyatanakathā

    . അഥ ഖോ ഭഗവാ സത്താഹസ്സ അച്ചയേന തമ്ഹാ സമാധിമ്ഹാ വുട്ഠഹിത്വാ മുചലിന്ദമൂലാ യേന രാജായതനം തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ രാജായതനമൂലേ സത്താഹം ഏകപല്ലങ്കേന നിസീദി വിമുത്തിസുഖപടിസംവേദീ. തേന ഖോ പന സമയേന തപുസ്സ 1 ഭല്ലികാ വാണിജാ ഉക്കലാ തം ദേസം അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നാ ഹോന്തി. അഥ ഖോ തപുസ്സഭല്ലികാനം വാണിജാനം ഞാതിസാലോഹിതാ ദേവതാ തപുസ്സഭല്ലികേ വാണിജേ ഏതദവോച – ‘‘അയം, മാരിസാ, ഭഗവാ രാജായതനമൂലേ വിഹരതി പഠമാഭിസമ്ബുദ്ധോ; ഗച്ഛഥ തം ഭഗവന്തം മന്ഥേന ച മധുപിണ്ഡികായ ച പതിമാനേഥ; തം വോ ഭവിസ്സതി ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായാ’’തി. അഥ ഖോ തപുസ്സഭല്ലികാ വാണിജാ മന്ഥഞ്ച മധുപിണ്ഡികഞ്ച ആദായ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു, ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠംസു. ഏകമന്തം ഠിതാ ഖോ തപുസ്സഭല്ലികാ വാണിജാ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘പടിഗ്ഗണ്ഹാതു നോ, ഭന്തേ, ഭഗവാ മന്ഥഞ്ച മധുപിണ്ഡികഞ്ച, യം അമ്ഹാകം അസ്സ ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായാ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവതോ ഏതദഹോസി – ‘‘ന ഖോ തഥാഗതാ ഹത്ഥേസു പടിഗ്ഗണ്ഹന്തി. കിമ്ഹി നു ഖോ അഹം പടിഗ്ഗണ്ഹേയ്യം മന്ഥഞ്ച മധുപിണ്ഡികഞ്ചാ’’തി? അഥ ഖോ ചത്താരോ മഹാരാജാനോ ഭഗവതോ ചേതസാ ചേതോപരിവിതക്കമഞ്ഞായ ചതുദ്ദിസാ ചത്താരോ സേലമയേ പത്തേ ഭഗവതോ ഉപനാമേസും – ‘‘ഇധ, ഭന്തേ, ഭഗവാ പടിഗ്ഗണ്ഹാതു മന്ഥഞ്ച മധുപിണ്ഡികഞ്ചാ’’തി. പടിഗ്ഗഹേസി ഭഗവാ പച്ചഗ്ഘേ സേലമയേ പത്തേ മന്ഥഞ്ച മധുപിണ്ഡികഞ്ച, പടിഗ്ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജി. അഥ ഖോ തപുസ്സഭല്ലികാ വാണിജാ ഭഗവന്തം ഓനീതപത്തപാണിം വിദിത്വാ ഭഗവതോ പാദേസു സിരസാ നിപതിത്വാ ഭഗവന്തം (ഓനീതപത്തപാണിം വിദിത്വാ ഭഗവതോ പാദേസു സിരസാ നിപതിത്വാ ഭഗവന്തം) 2 ഏതദവോചും – ‘‘ഏതേ മയം, ഭന്തേ, ഭഗവന്തം സരണം ഗച്ഛാമ ധമ്മഞ്ച, ഉപാസകേ നോ ഭഗവാ ധാരേതു അജ്ജതഗ്ഗേ പാണുപേതേ സരണം ഗതേ’’തി. തേ ച ലോകേ പഠമം ഉപാസകാ അഹേസും ദ്വേവാചികാ.

    6. Atha kho bhagavā sattāhassa accayena tamhā samādhimhā vuṭṭhahitvā mucalindamūlā yena rājāyatanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā rājāyatanamūle sattāhaṃ ekapallaṅkena nisīdi vimuttisukhapaṭisaṃvedī. Tena kho pana samayena tapussa 3 bhallikā vāṇijā ukkalā taṃ desaṃ addhānamaggappaṭipannā honti. Atha kho tapussabhallikānaṃ vāṇijānaṃ ñātisālohitā devatā tapussabhallike vāṇije etadavoca – ‘‘ayaṃ, mārisā, bhagavā rājāyatanamūle viharati paṭhamābhisambuddho; gacchatha taṃ bhagavantaṃ manthena ca madhupiṇḍikāya ca patimānetha; taṃ vo bhavissati dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. Atha kho tapussabhallikā vāṇijā manthañca madhupiṇḍikañca ādāya yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tapussabhallikā vāṇijā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘paṭiggaṇhātu no, bhante, bhagavā manthañca madhupiṇḍikañca, yaṃ amhākaṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘na kho tathāgatā hatthesu paṭiggaṇhanti. Kimhi nu kho ahaṃ paṭiggaṇheyyaṃ manthañca madhupiṇḍikañcā’’ti? Atha kho cattāro mahārājāno bhagavato cetasā cetoparivitakkamaññāya catuddisā cattāro selamaye patte bhagavato upanāmesuṃ – ‘‘idha, bhante, bhagavā paṭiggaṇhātu manthañca madhupiṇḍikañcā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā paccagghe selamaye patte manthañca madhupiṇḍikañca, paṭiggahetvā paribhuñji. Atha kho tapussabhallikā vāṇijā bhagavantaṃ onītapattapāṇiṃ viditvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ (onītapattapāṇiṃ viditvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ) 4 etadavocuṃ – ‘‘ete mayaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca, upāsake no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti. Te ca loke paṭhamaṃ upāsakā ahesuṃ dvevācikā.

    രാജായതനകഥാ നിട്ഠിതാ.

    Rājāyatanakathā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. തപസ്സു (സീ॰)
    2. ( ) സീ॰ സ്യാ॰ പോത്ഥകേസു നത്ഥി
    3. tapassu (sī.)
    4. ( ) sī. syā. potthakesu natthi



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / രാജായതനകഥാ • Rājāyatanakathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / രാജായതനകഥാവണ്ണനാ • Rājāyatanakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / രാജായതനകഥാവണ്ണനാ • Rājāyatanakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / രാജായതനകഥാവണ്ണനാ • Rājāyatanakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൪. രാജായതനകഥാ • 4. Rājāyatanakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact