Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ೫-೬. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ

    5-6. Rohitassasuttādivaṇṇanā

    ೪೫-೪೬. ಪಞ್ಚಮೇ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ಟೀ॰ ೧.೧.೧೦೭) ಏಕೋಕಾಸೇತಿ ಚಕ್ಕವಾಳಸ್ಸ ಪರಿಯನ್ತಸಞ್ಞಿತೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಓಕಾಸೇ। ಭುಮ್ಮನ್ತಿ ‘‘ಯತ್ಥಾ’’ತಿ ಇದಂ ಭುಮ್ಮವಚನಂ। ಸಾಮಞ್ಞತೋ ವುತ್ತಮ್ಪಿ ‘‘ಸೋ ಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತೋ’’ತಿ ವಚನತೋ ವಿಸಿಟ್ಠವಿಸಯಮೇವ ಹೋತಿ। ‘‘ನ ಜಾಯತಿ, ನ ಮೀಯತೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪುನ ‘‘ನ ಚವತಿ, ನ ಉಪಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಇದಂ ಅಪರಾಪರಂ…ಪೇ॰… ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ। ಪದಗಮನೇನಾತಿ ಪದಸಾ ಗಮನೇನ। ಸತ್ಥಾ ಸಙ್ಖಾರಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ ಉಪರಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಪಕಾಸೇತುಕಾಮೋ। ಸಙ್ಖಾರಲೋಕಸ್ಸ ಹಿ ಅನ್ತೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ।

    45-46. Pañcame (saṃ. ni. ṭī. 1.1.107) ekokāseti cakkavāḷassa pariyantasaññite ekasmiṃ okāse. Bhummanti ‘‘yatthā’’ti idaṃ bhummavacanaṃ. Sāmaññato vuttampi ‘‘so lokassa anto’’ti vacanato visiṭṭhavisayameva hoti. ‘‘Na jāyati, na mīyatī’’ti vatvā puna ‘‘na cavati, na upapajjatī’’ti kasmā vuttanti āha ‘‘idaṃ aparāparaṃ…pe… gahita’’nti. Padagamanenāti padasā gamanena. Satthā saṅkhāralokassa antaṃ sandhāya vadati upari sabbāni pakāsetukāmo. Saṅkhāralokassa hi anto nibbānaṃ.

    ದಳ್ಹಂ ಥಿರಂ ಧನು ಏತಸ್ಸಾತಿ ದಳ್ಹಧನ್ವಾ, ಸೋ ಏವ ‘‘ದಳ್ಹಧಮ್ಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ದಳ್ಹಧನೂ’’ತಿ। ಉತ್ತಮಪ್ಪಮಾಣಂ ನಾಮ ಸಹಸ್ಸಥಾಮಧನು। ಧನುಗ್ಗಣ್ಹನಸಿಪ್ಪಚಿತ್ತಕತಾಯ ಧನುಗ್ಗಹೋ, ನ ಧನುಗ್ಗಹಣಮತ್ತೇನಾತಿ ಆಹ ‘‘ಧನುಗ್ಗಹೋತಿ ಧನುಆಚರಿಯೋ’’ತಿ। ‘‘ಧನುಗ್ಗಹೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ‘‘ಸಿಕ್ಖಿತೋ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಧನುಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಿಕ್ಖಿತೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಯತಿ। ಸಿಕ್ಖಾ ಚ ಏತ್ತಕೇನ ಕಾಲೇನ ಸಿಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಉಕ್ಕಂಸಗತಾ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ದ್ವಾದಸ ವಸ್ಸಾನಿ ಧನುಸಿಪ್ಪಂ ಸಿಕ್ಖಿತೋ’’ತಿ। ಉಸಭಪ್ಪಮಾಣೇತಿ ವೀಸತಿ ಯಟ್ಠಿಯೋ ಉಸಭಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಉಸಭಪ್ಪಮಾಣೇ ಪದೇಸೇ। ವಾಲಗ್ಗನ್ತಿ ವಾಲಕೋಟಿಂ। ಕತಹತ್ಥೋತಿ ಪರಿಚಿತಹತ್ಥೋ। ಕತಸರಕ್ಖೇಪೋತಿ ಥಿರಲಕ್ಖೇ ಚ ಚಲಲಕ್ಖೇ ಚ ಪರೇಸಂ ದಸ್ಸನವಸೇನ ಸರಕ್ಖೇಪಸ್ಸ ಕತಾಪೀ। ತೇನಾಹ ‘‘ದಸ್ಸಿತಸಿಪ್ಪೋ’’ತಿ, ‘‘ಕತಯೋಗ್ಗೋ’’ತಿ ಕೇಚಿ। ಅಸನ್ತಿ ಏತೇನಾತಿ ಅಸನಂ, ಕಣ್ಡೋ। ತಾಲಚ್ಛಾದಿನ್ತಿ ತಾಲಚ್ಛಾಯಂ। ಸಾ ಪನ ರತನಮತ್ತಾ ವಿದತ್ಥಿಚತುರಙ್ಗುಲಾ।

    Daḷhaṃ thiraṃ dhanu etassāti daḷhadhanvā, so eva ‘‘daḷhadhammā’’ti vutto. Tenāha ‘‘daḷhadhanū’’ti. Uttamappamāṇaṃ nāma sahassathāmadhanu. Dhanuggaṇhanasippacittakatāya dhanuggaho, na dhanuggahaṇamattenāti āha ‘‘dhanuggahoti dhanuācariyo’’ti. ‘‘Dhanuggaho’’ti vatvā ‘‘sikkhito’’ti vutte dhanusikkhāya sikkhitoti viññāyati. Sikkhā ca ettakena kālena sikkhantassa ukkaṃsagatā hotīti āha ‘‘dvādasa vassāni dhanusippaṃ sikkhito’’ti. Usabhappamāṇeti vīsati yaṭṭhiyo usabhaṃ, tasmiṃ usabhappamāṇe padese. Vālagganti vālakoṭiṃ. Katahatthoti paricitahattho. Katasarakkhepoti thiralakkhe ca calalakkhe ca paresaṃ dassanavasena sarakkhepassa katāpī. Tenāha ‘‘dassitasippo’’ti, ‘‘katayoggo’’ti keci. Asanti etenāti asanaṃ, kaṇḍo. Tālacchādinti tālacchāyaṃ. Sā pana ratanamattā vidatthicaturaṅgulā.

    ಪುರತ್ಥಿಮಾ ಸಮುದ್ದಾತಿ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಚಕ್ಕವಾಳೇ ಪುರತ್ಥಿಮಾ ಸಮುದ್ದಾ। ಸಮುದ್ದಸೀಸೇನ ಪುರತ್ಥಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಂ ವದತಿ। ಪಚ್ಛಿಮಸಮುದ್ದೋತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ನಿಪ್ಪಪಞ್ಚತನ್ತಿ ಅದನ್ತಕಾರಿತಂ। ಸಮ್ಪತ್ತೇತಿ ತಾದಿಸೇನ ಜವೇನ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಸಮ್ಪತ್ತೇ। ಅನೋತತ್ತೇತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ‘‘ಸಮ್ಪತ್ತೇ’’ತಿ ಪದಂ ಆನೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ, ತಥಾ ‘‘ನಾಗಲತಾದನ್ತಕಟ್ಠ’’ನ್ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ। ತದಾತಿ ಯದಾ ಸೋ ಲೋಕನ್ತಗವೇಸಕೋ ಅಹೋಸಿ, ತದಾ। ದೀಘಾಯುಕಕಾಲೋತಿ ಅನೇಕವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾಯುಕಕಾಲೋ। ಚಕ್ಕವಾಳಲೋಕಸ್ಸಾತಿ ಸಾಮಞ್ಞವಸೇನ ಏಕವಚನಂ, ಚಕ್ಕವಾಳಲೋಕಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಚಕ್ಕವಾಳೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಪುಬ್ಬಪರಿಚಯಸಿದ್ಧಾಯ ನಿಕನ್ತಿಯಾ।

    Puratthimā samuddāti ekasmiṃ cakkavāḷe puratthimā samuddā. Samuddasīsena puratthimacakkavāḷamukhavaṭṭiṃ vadati. Pacchimasamuddoti etthāpi eseva nayo. Nippapañcatanti adantakāritaṃ. Sampatteti tādisena javena gacchantena sampatte. Anotatteti etthāpi ‘‘sampatte’’ti padaṃ ānetvā sambandho, tathā ‘‘nāgalatādantakaṭṭha’’nti etthāpi. Tadāti yadā so lokantagavesako ahosi, tadā. Dīghāyukakāloti anekavassasahassāyukakālo. Cakkavāḷalokassāti sāmaññavasena ekavacanaṃ, cakkavāḷalokānanti attho. Imasmiṃyeva cakkavāḷe nibbattipubbaparicayasiddhāya nikantiyā.

    ಸಸಞ್ಞಿಮ್ಹಿ ಸಮನಕೇತಿ ನ ರೂಪಧಮ್ಮಮತ್ತಕೇ, ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಸಮುದಾಯೇತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಮಿತಪಾಪೋತಿ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಸಂಕಿಲೇಸಧಮ್ಮೋ। ಛಟ್ಠಂ ಉತ್ತಾನಮೇವ।

    Sasaññimhi samanaketi na rūpadhammamattake, atha kho pañcakkhandhasamudāyeti dasseti. Samitapāpoti samucchinnasaṃkilesadhammo. Chaṭṭhaṃ uttānameva.

    ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Rohitassasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya
    ೫. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತಂ • 5. Rohitassasuttaṃ
    ೬. ದುತಿಯರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತಂ • 6. Dutiyarohitassasuttaṃ

    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Rohitassasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact