| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೬. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Rohitassasuttavaṇṇanā
೧೦೭. ಏಕೋಕಾಸೇತಿ ಚಕ್ಕವಾಳಸ್ಸ ಪರಿಯನ್ತಸಞ್ಞಿತೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಓಕಾಸೇ। ಭುಮ್ಮನ್ತಿ ‘‘ಯತ್ಥಾ’’ತಿ ಇದಂ ಭುಮ್ಮವಚನಂ, ಸಾಮಞ್ಞತೋ ವುತ್ತಮ್ಪಿ ‘‘ಸೋ ಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತೋ’’ತಿ ವಚನತೋ ವಿಸಿಟ್ಠವಿಸಯಮೇವ ಹೋತಿ। ‘‘ನ ಜಾಯತಿ ನ ಮೀಯತೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪುನ ‘‘ನ ಚವತಿ ನ ಉಪಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಇದಂ ಅಪರಾಪರಂ…ಪೇ॰… ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ। ಪದಗಮನೇನಾತಿ ಪದಸಾ ಗಮನೇನ। ಸಙ್ಖಾರಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ ಉಪರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ ಪಕಾಸೇತುಕಾಮೋ। ಸಙ್ಖಾರಲೋಕಸ್ಸ ಹಿ ಅನ್ತೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ।
107.Ekokāseti cakkavāḷassa pariyantasaññite ekasmiṃ okāse. Bhummanti ‘‘yatthā’’ti idaṃ bhummavacanaṃ, sāmaññato vuttampi ‘‘so lokassa anto’’ti vacanato visiṭṭhavisayameva hoti. ‘‘Na jāyati na mīyatī’’ti vatvā puna ‘‘na cavati na upapajjatī’’ti kasmā vuttanti āha ‘‘idaṃ aparāparaṃ…pe… gahita’’nti. Padagamanenāti padasā gamanena. Saṅkhāralokassa antaṃ sandhāya vadati upari saccāni pakāsetukāmo. Saṅkhāralokassa hi anto nibbānaṃ.
ದಳ್ಹಂ ಥಿರಂ ಧನು ಏತಸ್ಸಾತಿ ದಳ್ಹಧನ್ವಾ। ಸೋ ಏವ ದಳ್ಹಧಮ್ಮೋತಿ ವುತ್ತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ದಳ್ಹಧನೂ’’ತಿ। ಉತ್ತಮಪ್ಪಮಾಣೇನಾತಿ ಸಹಸ್ಸಥಾಮಪ್ಪಮಾಣೇನ। ಧನುಸಿಪ್ಪಸಿಕ್ಖಿತತಾಯ ಧನುಗ್ಗಹೋ, ನ ಧನುಗ್ಗಹಮತ್ತೇನಾತಿ ಆಹ ‘‘ಧನುಗ್ಗಹೋತಿ ಧನುಆಚರಿಯೋ’’ತಿ। ‘‘ಧನುಗ್ಗಹೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ‘‘ಸಿಕ್ಖಿತೋ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಧನುಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಿಕ್ಖಿತೋತಿ ವಿಞ್ಞಾಯತಿ, ಸಿಕ್ಖಾ ಚ ಏತ್ತಕೇ ಕಾಲೇ ಸಮತ್ಥಸ್ಸ ಉಕ್ಕಂಸಗತೋ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ದಸ ದ್ವಾದಸ ವಸ್ಸಾನಿ ಧನುಸಿಪ್ಪಂ ಸಿಕ್ಖಿತೋ’’ತಿ। ಉಸಭಪ್ಪಮಾಣೇಪೀತಿ ವೀಸತಿಯಟ್ಠಿಯೋ ಉಸಭಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಉಸಭಪ್ಪಮಾಣೇ ಪದೇಸೇ। ವಾಲಗ್ಗನ್ತಿ ವಾಳಕೋಟಿಂ। ಕತಹತ್ಥೋತಿ ಪರಿಚಿತಹತ್ಥೋ। ಕತಸರಕ್ಖೇಪೋತಿ ವಿವಟಸರಕ್ಖೇಪಪದೇಸದಸ್ಸನವಸೇನ ಸರಕ್ಖೇಪಕತಾವೀ। ತೇನಾಹ ‘‘ದಸ್ಸಿತಸಿಪ್ಪೋ’’ತಿ। ‘‘ಕತಸಿಪ್ಪೋ’’ತಿ ಕೇಚಿ। ಅಸನ್ತಿ ಏತೇನಾತಿ ಅಸನಂ, ಕಣ್ಡೋ। ತಾಲಚ್ಛಾಯನ್ತಿ ತಾಲಚ್ಛಾದಿಂ, ಸಾ ಪನ ರತನಮತ್ತಾ, ವಿದತ್ಥಿಚತುರಙ್ಗುಲಾ ವಾ।
Daḷhaṃ thiraṃ dhanu etassāti daḷhadhanvā. So eva daḷhadhammoti vutto. Tenāha ‘‘daḷhadhanū’’ti. Uttamappamāṇenāti sahassathāmappamāṇena. Dhanusippasikkhitatāya dhanuggaho, na dhanuggahamattenāti āha ‘‘dhanuggahoti dhanuācariyo’’ti. ‘‘Dhanuggaho’’ti vatvā ‘‘sikkhito’’ti vutte dhanusikkhāya sikkhitoti viññāyati, sikkhā ca ettake kāle samatthassa ukkaṃsagato hotīti āha ‘‘dasa dvādasa vassāni dhanusippaṃ sikkhito’’ti. Usabhappamāṇepīti vīsatiyaṭṭhiyo usabhaṃ, tasmiṃ usabhappamāṇe padese. Vālagganti vāḷakoṭiṃ. Katahatthoti paricitahattho. Katasarakkhepoti vivaṭasarakkhepapadesadassanavasena sarakkhepakatāvī. Tenāha ‘‘dassitasippo’’ti. ‘‘Katasippo’’ti keci. Asanti etenāti asanaṃ, kaṇḍo. Tālacchāyanti tālacchādiṃ, sā pana ratanamattā, vidatthicaturaṅgulā vā.
ಪುರತ್ಥಿಮಸಮುದ್ದಾತಿ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಚಕ್ಕವಾಳೇ ಪುರತ್ಥಿಮಸಮುದ್ದಾ। ಸಮುದ್ದಸೀಸೇನ ಪುರತ್ಥಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಂ ವದತಿ। ಪಚ್ಛಿಮಸಮುದ್ದೋತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ನಿಪ್ಪಪಞ್ಚತನ್ತಿ ಅದನ್ಧಕಾರಿತಂ। ಸಮ್ಪತ್ತೇತಿ ತಾದಿಸೇನ ಜವೇನ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಸಮ್ಪತ್ತೇ। ಅನೋತತ್ತೇತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ‘‘ಸಮ್ಪತ್ತೇ’’ತಿ ಪದಂ ಆನೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ, ತಥಾ ‘‘ನಾಗಲತಾದನ್ತಕಟ್ಠಂ ಖಾದಿತ್ವಾ’’ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ। ತದಾತಿ ಯದಾ ಸೋ ಲೋಕನ್ತಗವೇಸಕೋ ಅಹೋಸಿ, ತದಾ। ದೀಘಾಯುಕಕಾಲೋತಿ ಅನೇಕವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾಯುಕಕಾಲೋ। ಚಕ್ಕವಾಳಲೋಕಸ್ಸಾತಿ ಸಾಮಞ್ಞವಸೇನ ಏಕವಚನಂ, ಚಕ್ಕವಾಳಲೋಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಚಕ್ಕವಾಳೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ ಪುಬ್ಬಪರಿಚರಿಯಸಿದ್ಧಾಯ ನಿಕನ್ತಿಯಾ। ಸಸಞ್ಞಿಮ್ಹಿ ಸಮನಕೇತಿ ನ ರೂಪಧಮ್ಮಮತ್ತಕೇ, ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಸಮುದಾಯೇತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಮಿತಪಾಪೋತಿ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಸಂಕಿಲೇಸಧಮ್ಮೋ।
Puratthimasamuddāti ekasmiṃ cakkavāḷe puratthimasamuddā. Samuddasīsena puratthimacakkavāḷamukhavaṭṭiṃ vadati. Pacchimasamuddoti etthāpi eseva nayo. Nippapañcatanti adandhakāritaṃ. Sampatteti tādisena javena gacchantena sampatte. Anotatteti etthāpi ‘‘sampatte’’ti padaṃ ānetvā sambandho, tathā ‘‘nāgalatādantakaṭṭhaṃ khāditvā’’ti etthāpi. Tadāti yadā so lokantagavesako ahosi, tadā. Dīghāyukakāloti anekavassasahassāyukakālo. Cakkavāḷalokassāti sāmaññavasena ekavacanaṃ, cakkavāḷalokanti attho. Imasmiṃyeva cakkavāḷe nibbatti pubbaparicariyasiddhāya nikantiyā. Sasaññimhi samanaketi na rūpadhammamattake, atha kho pañcakkhandhasamudāyeti dasseti. Samitapāpoti samucchinnasaṃkilesadhammo.
ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Rohitassasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೬. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತಂ • 6. Rohitassasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Rohitassasuttavaṇṇanā
