Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga |
౮. రూపియసిక్ఖాపదం
8. Rūpiyasikkhāpadaṃ
౫౮౨. తేన సమయేన బుద్ధో భగవా రాజగహే విహరతి వేళువనే కలన్దకనివాపే. తేన ఖో పన సమయేన ఆయస్మా ఉపనన్దో సక్యపుత్తో అఞ్ఞతరస్స కులస్స కులూపకో హోతి నిచ్చభత్తికో. యం తస్మిం కులే ఉప్పజ్జతి ఖాదనీయం వా భోజనీయం వా తతో ఆయస్మతో ఉపనన్దస్స సక్యపుత్తస్స పటివిసో ఠపియ్యతి. తేన ఖో పన సమయేన సాయం తస్మిం కులే మంసం ఉప్పన్నం హోతి. తతో ఆయస్మతో ఉపనన్దస్స సక్యపుత్తస్స పటివిసో ఠపితో హోతి. తస్స కులస్స దారకో రత్తియా పచ్చూససమయం పచ్చుట్ఠాయ రోదతి – ‘‘మంసం మే దేథా’’తి. అథ ఖో సో పురిసో పజాపతిం ఏతదవోచ – ‘‘అయ్యస్స పటివిసం దారకస్స దేహి. అఞ్ఞం చేతాపేత్వా అయ్యస్స దస్సామా’’తి.
582. Tena samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto aññatarassa kulassa kulūpako hoti niccabhattiko. Yaṃ tasmiṃ kule uppajjati khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā tato āyasmato upanandassa sakyaputtassa paṭiviso ṭhapiyyati. Tena kho pana samayena sāyaṃ tasmiṃ kule maṃsaṃ uppannaṃ hoti. Tato āyasmato upanandassa sakyaputtassa paṭiviso ṭhapito hoti. Tassa kulassa dārako rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya rodati – ‘‘maṃsaṃ me dethā’’ti. Atha kho so puriso pajāpatiṃ etadavoca – ‘‘ayyassa paṭivisaṃ dārakassa dehi. Aññaṃ cetāpetvā ayyassa dassāmā’’ti.
అథ ఖో ఆయస్మా ఉపనన్దో సక్యపుత్తో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరం ఆదాయ యేన తం కులం తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్ఞత్తే ఆసనే నిసీది. అథ ఖో సో పురిసో యేనాయస్మా ఉపనన్దో సక్యపుత్తో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా ఆయస్మన్తం ఉపనన్దం సక్యపుత్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో సో పురిసో ఆయస్మన్తం ఉపనన్దం సక్యపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘హియ్యో ఖో, భన్తే, సాయం మంసం ఉప్పన్నం అహోసి. తతో అయ్యస్స పటివిసో ఠపితో. అయం , భన్తే, దారకో రత్తియా పచ్చూససమయం పచ్చుట్ఠాయ రోదతి – ‘మంసం మే దేథా’తి. అయ్యస్స పటివిసో దారకస్స దిన్నో. కహాపణేన, భన్తే, కిం ఆహరియ్యతూ’’తి? ‘‘పరిచ్చత్తో మే, ఆవుసో, కహాపణో’’తి? ‘‘ఆమ, భన్తే, పరిచ్చత్తో’’తి. ‘‘తఞ్ఞేవ మే, ఆవుసో, కహాపణం దేహీ’’తి.
Atha kho āyasmā upanando sakyaputto pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya yena taṃ kulaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho so puriso yenāyasmā upanando sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so puriso āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ etadavoca – ‘‘hiyyo kho, bhante, sāyaṃ maṃsaṃ uppannaṃ ahosi. Tato ayyassa paṭiviso ṭhapito. Ayaṃ , bhante, dārako rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya rodati – ‘maṃsaṃ me dethā’ti. Ayyassa paṭiviso dārakassa dinno. Kahāpaṇena, bhante, kiṃ āhariyyatū’’ti? ‘‘Pariccatto me, āvuso, kahāpaṇo’’ti? ‘‘Āma, bhante, pariccatto’’ti. ‘‘Taññeva me, āvuso, kahāpaṇaṃ dehī’’ti.
అథ ఖో సో పురిసో ఆయస్మతో ఉపనన్దస్స సక్యపుత్తస్స కహాపణం దత్వా ఉజ్ఝాయతి ఖియ్యతి విపాచేతి – ‘‘తథేవ మయం రూపియం పటిగ్గణ్హామ ఏవమేవిమే సమణా సక్యపుత్తియా రూపియం పటిగ్గణ్హన్తీ’’తి. అస్సోసుం ఖో భిక్ఖూ తస్స పురిసస్స ఉజ్ఝాయన్తస్స ఖియ్యన్తస్స విపాచేన్తస్స. యే తే భిక్ఖూ అప్పిచ్ఛా…పే॰… తే ఉజ్ఝాయన్తి ఖియ్యన్తి విపాచేన్తి – ‘‘కథఞ్హి నామ ఆయస్మా ఉపనన్దో సక్యపుత్తో రూపియం పటిగ్గహేస్సతీ’’తి! అథ ఖో తే భిక్ఖూ ఆయస్మన్తం ఉపనన్దం సక్యపుత్తం అనేకపరియాయేన విగరహిత్వా భగవతో ఏతమత్థం ఆరోచేసుం…పే॰… ‘‘సచ్చం కిర త్వం, ఉపనన్ద, రూపియం పటిగ్గహేసీ’’తి 1? ‘‘సచ్చం, భగవా’’తి. విగరహి బుద్ధో భగవా…పే॰… కథఞ్హి నామ త్వం, మోఘపురిస, రూపియం పటిగ్గహేస్ససి! నేతం, మోఘపురిస, అప్పసన్నానం వా పసాదాయ…పే॰… ఏవఞ్చ పన, భిక్ఖవే, ఇమం సిక్ఖాపదం ఉద్దిసేయ్యాథ –
Atha kho so puriso āyasmato upanandassa sakyaputtassa kahāpaṇaṃ datvā ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘tatheva mayaṃ rūpiyaṃ paṭiggaṇhāma evamevime samaṇā sakyaputtiyā rūpiyaṃ paṭiggaṇhantī’’ti. Assosuṃ kho bhikkhū tassa purisassa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā upanando sakyaputto rūpiyaṃ paṭiggahessatī’’ti! Atha kho te bhikkhū āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, upananda, rūpiyaṃ paṭiggahesī’’ti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, rūpiyaṃ paṭiggahessasi! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
౫౮౩. ‘‘యో పన భిక్ఖు జాతరూపరజతం ఉగ్గణ్హేయ్య వా ఉగ్గణ్హాపేయ్య వా ఉపనిక్ఖిత్తం వా సాదియేయ్య, నిస్సగ్గియం పాచిత్తియ’’న్తి.
583.‘‘Yo pana bhikkhu jātarūparajataṃ uggaṇheyya vā uggaṇhāpeyya vā upanikkhittaṃ vā sādiyeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
౫౮౪. యో పనాతి యో యాదిసో…పే॰… భిక్ఖూతి…పే॰… అయం ఇమస్మిం అత్థే అధిప్పేతో భిక్ఖూతి.
584.Yopanāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
జాతరూపం నామ సత్థువణ్ణో వుచ్చతి .
Jātarūpaṃ nāma satthuvaṇṇo vuccati .
రజతం నామ కహాపణో లోహమాసకో దారుమాసకో జతుమాసకో యే వోహారం గచ్ఛన్తి.
Rajataṃ nāma kahāpaṇo lohamāsako dārumāsako jatumāsako ye vohāraṃ gacchanti.
ఉగ్గణ్హేయ్యాతి సయం గణ్హాతి నిస్సగ్గియం పాచిత్తియం 3.
Uggaṇheyyāti sayaṃ gaṇhāti nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 4.
ఉగ్గణ్హాపేయ్యాతి అఞ్ఞం గాహాపేతి నిస్సగ్గియం పాచిత్తియం 5.
Uggaṇhāpeyyāti aññaṃ gāhāpeti nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 6.
ఉపనిక్ఖిత్తం వా సాదియేయ్యాతి ఇదం అయ్యస్స హోతూతి ఉపనిక్ఖిత్తం సాదియతి, నిస్సగ్గియం హోతి. సఙ్ఘమజ్ఝే నిస్సజ్జితబ్బం. ఏవఞ్చ పన, భిక్ఖవే, నిస్సజ్జితబ్బం – తేన భిక్ఖునా సఙ్ఘం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏకంసం ఉత్తరాసఙ్గం కరిత్వా వుడ్ఢానం భిక్ఖూనం పాదే వన్దిత్వా ఉక్కుటికం నిసీదిత్వా అఞ్జలిం పగ్గహేత్వా ఏవమస్స వచనీయో – ‘‘అహం, భన్తే, రూపియం పటిగ్గహేసిం. ఇదం మే నిస్సగ్గియం. ఇమాహం సఙ్ఘస్స నిస్సజ్జామీ’’తి. నిస్సజ్జిత్వా ఆపత్తి దేసేతబ్బా. బ్యత్తేన భిక్ఖునా పటిబలేన ఆపత్తి పటిగ్గహేతబ్బా. సచే తత్థ ఆగచ్ఛతి ఆరామికో వా ఉపాసకో వా సో వత్తబ్బో – ‘‘ఆవుసో, ఇమం జానాహీ’’తి. సచే సో భణతి – ‘‘ఇమినా కిం ఆహరియ్యతూ’’తి, న వత్తబ్బో – ‘‘ఇమం వా ఇమం వా ఆహరా’’తి. కప్పియం ఆచిక్ఖితబ్బం – సప్పి వా తేలం వా మధు వా ఫాణితం వా. సచే సో తేన పరివత్తేత్వా కప్పియం ఆహరతి రూపియప్పటిగ్గాహకం ఠపేత్వా సబ్బేహేవ పరిభుఞ్జితబ్బం. ఏవఞ్చేతం లభేథ, ఇచ్చేతం కుసలం; నో చే లభేథ, సో వత్తబ్బో – ‘‘ఆవుసో, ఇమం ఛడ్డేహీ’’తి. సచే సో ఛడ్డేతి, ఇచ్చేతం కుసలం; నో చే ఛడ్డేతి, పఞ్చహఙ్గేహి సమన్నాగతో భిక్ఖు రూపియఛడ్డకో సమ్మన్నితబ్బో – యో న ఛన్దాగతిం గచ్ఛేయ్య, న దోసాగతిం గచ్ఛేయ్య, న మోహాగతిం గచ్ఛేయ్య, న భయాగతిం గచ్ఛేయ్య, ఛడ్డితాఛడ్డితఞ్చ జానేయ్య. ఏవఞ్చ పన, భిక్ఖవే, సమ్మన్నితబ్బో. పఠమం భిక్ఖు యాచితబ్బో. యాచిత్వా బ్యత్తేన భిక్ఖునా పటిబలేన సఙ్ఘో ఞాపేతబ్బో –
Upanikkhittaṃvā sādiyeyyāti idaṃ ayyassa hotūti upanikkhittaṃ sādiyati, nissaggiyaṃ hoti. Saṅghamajjhe nissajjitabbaṃ. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ – tena bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘‘ahaṃ, bhante, rūpiyaṃ paṭiggahesiṃ. Idaṃ me nissaggiyaṃ. Imāhaṃ saṅghassa nissajjāmī’’ti. Nissajjitvā āpatti desetabbā. Byattena bhikkhunā paṭibalena āpatti paṭiggahetabbā. Sace tattha āgacchati ārāmiko vā upāsako vā so vattabbo – ‘‘āvuso, imaṃ jānāhī’’ti. Sace so bhaṇati – ‘‘iminā kiṃ āhariyyatū’’ti, na vattabbo – ‘‘imaṃ vā imaṃ vā āharā’’ti. Kappiyaṃ ācikkhitabbaṃ – sappi vā telaṃ vā madhu vā phāṇitaṃ vā. Sace so tena parivattetvā kappiyaṃ āharati rūpiyappaṭiggāhakaṃ ṭhapetvā sabbeheva paribhuñjitabbaṃ. Evañcetaṃ labhetha, iccetaṃ kusalaṃ; no ce labhetha, so vattabbo – ‘‘āvuso, imaṃ chaḍḍehī’’ti. Sace so chaḍḍeti, iccetaṃ kusalaṃ; no ce chaḍḍeti, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu rūpiyachaḍḍako sammannitabbo – yo na chandāgatiṃ gaccheyya, na dosāgatiṃ gaccheyya, na mohāgatiṃ gaccheyya, na bhayāgatiṃ gaccheyya, chaḍḍitāchaḍḍitañca jāneyya. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo. Paṭhamaṃ bhikkhu yācitabbo. Yācitvā byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
౫౮౫. ‘‘సుణాతు మే, భన్తే, సఙ్ఘో. యది సఙ్ఘస్స పత్తకల్లం, సఙ్ఘో ఇత్థన్నామం భిక్ఖుం రూపియఛడ్డకం సమ్మన్నేయ్య. ఏసా ఞత్తి.
585. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuṃ rūpiyachaḍḍakaṃ sammanneyya. Esā ñatti.
‘‘సుణాతు మే, భన్తే, సఙ్ఘో. సఙ్ఘో ఇత్థన్నామం భిక్ఖుం రూపియఛడ్డకం సమ్మన్నతి. యస్సాయస్మతో ఖమతి ఇత్థన్నామస్స భిక్ఖునో రూపియఛడ్డకస్స సమ్ముతి, సో తుణ్హస్స; యస్స నక్ఖమతి, సో భాసేయ్య.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuṃ rūpiyachaḍḍakaṃ sammannati. Yassāyasmato khamati itthannāmassa bhikkhuno rūpiyachaḍḍakassa sammuti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘సమ్మతో సఙ్ఘేన ఇత్థన్నామో భిక్ఖు రూపియఛడ్డకో. ఖమతి సఙ్ఘస్స, తస్మా తుణ్హీ, ఏవమేతం ధారయామీ’’తి.
‘‘Sammato saṅghena itthannāmo bhikkhu rūpiyachaḍḍako. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
తేన సమ్మతేన భిక్ఖునా అనిమిత్తం కత్వా పాతేతబ్బం. సచే నిమిత్తం కత్వా పాతేతి, ఆపత్తి దుక్కటస్స.
Tena sammatena bhikkhunā animittaṃ katvā pātetabbaṃ. Sace nimittaṃ katvā pāteti, āpatti dukkaṭassa.
౫౮౬. రూపియే రూపియసఞ్ఞీ రూపియం పటిగ్గణ్హాతి, నిస్సగ్గియం పాచిత్తియం. రూపియే వేమతికో రూపియం పటిగ్గణ్హాతి, నిస్సగ్గియం పాచిత్తియం. రూపియే అరూపియసఞ్ఞీ రూపియం పటిగ్గణ్హాతి, నిస్సగ్గియం పాచిత్తియం.
586. Rūpiye rūpiyasaññī rūpiyaṃ paṭiggaṇhāti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Rūpiye vematiko rūpiyaṃ paṭiggaṇhāti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Rūpiye arūpiyasaññī rūpiyaṃ paṭiggaṇhāti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
అరూపియే రూపియసఞ్ఞీ, ఆపత్తి దుక్కటస్స. అరూపియే వేమతికో, ఆపత్తి దుక్కటస్స. అరూపియే అరూపియసఞ్ఞీ, అనాపత్తి.
Arūpiye rūpiyasaññī, āpatti dukkaṭassa. Arūpiye vematiko, āpatti dukkaṭassa. Arūpiye arūpiyasaññī, anāpatti.
అనాపత్తి అజ్ఝారామే వా అజ్ఝావసథే వా ఉగ్గహేత్వా వా ఉగ్గహాపేత్వా వా నిక్ఖిపతి – యస్స భవిస్సతి సో హరిస్సతీతి, ఉమ్మత్తకస్స, ఆదికమ్మికస్సాతి.
Anāpatti ajjhārāme vā ajjhāvasathe vā uggahetvā vā uggahāpetvā vā nikkhipati – yassa bhavissati so harissatīti, ummattakassa, ādikammikassāti.
రూపియసిక్ఖాపదం నిట్ఠితం అట్ఠమం.
Rūpiyasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౮. రూపియసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 8. Rūpiyasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౮. రూపియసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 8. Rūpiyasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౮. రూపియసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 8. Rūpiyasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౮. రూపియసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 8. Rūpiyasikkhāpadavaṇṇanā