Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi |
૧૫૫. સબ્બચમ્મપટિક્ખેપો
155. Sabbacammapaṭikkhepo
૨૫૫. તેન ખો પન સમયેન છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ – ભગવતા ઉચ્ચાસયનમહાસયનાનિ પટિક્ખિત્તાનીતિ – મહાચમ્માનિ ધારેન્તિ, સીહચમ્મં બ્યગ્ઘચમ્મં દીપિચમ્મં. તાનિ મઞ્ચપ્પમાણેનપિ છિન્નાનિ હોન્તિ, પીઠપ્પમાણેનપિ છિન્નાનિ હોન્તિ, અન્તોપિ મઞ્ચે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ, બહિપિ મઞ્ચે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ, અન્તોપિ પીઠે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ, બહિપિ પીઠે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ. મનુસ્સા વિહારચારિકં આહિણ્ડન્તા પસ્સિત્વા ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘સેય્યથાપિ ગિહી કામભોગિનો’’તિ. ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. ન, ભિક્ખવે, મહાચમ્માનિ ધારેતબ્બાનિ, સીહચમ્મં બ્યગ્ઘચમ્મં દીપિચમ્મં. યો ધારેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સાતિ.
255. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū – bhagavatā uccāsayanamahāsayanāni paṭikkhittānīti – mahācammāni dhārenti, sīhacammaṃ byagghacammaṃ dīpicammaṃ. Tāni mañcappamāṇenapi chinnāni honti, pīṭhappamāṇenapi chinnāni honti, antopi mañce paññattāni honti, bahipi mañce paññattāni honti, antopi pīṭhe paññattāni honti, bahipi pīṭhe paññattāni honti. Manussā vihāracārikaṃ āhiṇḍantā passitvā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘seyyathāpi gihī kāmabhogino’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, mahācammāni dhāretabbāni, sīhacammaṃ byagghacammaṃ dīpicammaṃ. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassāti.
તેન ખો પન સમયેન છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ – ભગવતા મહાચમ્માનિ પટિક્ખિત્તાનીતિ – ગોચમ્માનિ ધારેન્તિ. તાનિ મઞ્ચપ્પમાણેનપિ છિન્નાનિ હોન્તિ, પીઠપ્પમાણેનપિ છિન્નાનિ હોન્તિ, અન્તોપિ મઞ્ચે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ, બહિપિ મઞ્ચે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ, અન્તોપિ પીઠે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ, બહિપિ પીઠે પઞ્ઞત્તાનિ હોન્તિ. અઞ્ઞતરોપિ પાપભિક્ખુ અઞ્ઞતરસ્સ પાપુપાસકસ્સ કુલૂપકો હોતિ. અથ ખો સો પાપભિક્ખુ પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય યેન તસ્સ પાપુપાસકસ્સ નિવેસનં તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા પઞ્ઞત્તે આસને નિસીદિ. અથ ખો સો પાપુપાસકો યેન સો પાપભિક્ખુ તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા તં પાપભિક્ખું અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. તેન ખો પન સમયેન તસ્સ પાપુપાસકસ્સ વચ્છકો હોતિ તરુણકો અભિરૂપો દસ્સનીયો પાસાદિકો ચિત્રો, સેય્યથાપિ દીપિચ્છાપો. અથ ખો સો પાપભિક્ખુ તં વચ્છકં સક્કચ્ચં ઉપનિજ્ઝાયતિ. અથ ખો સો પાપુપાસકો તં પાપભિક્ખું એતદવોચ – ‘‘કિસ્સ, ભન્તે, અય્યો ઇમં વચ્છકં સક્કચ્ચં ઉપનિજ્ઝાયતી’’તિ? ‘‘અત્થો મે, આવુસો, ઇમસ્સ વચ્છકસ્સ ચમ્મેના’’તિ. અથ ખો સો પાપુપાસકો તં વચ્છકં વધિત્વા ચમ્મં વિધુનિત્વા તસ્સ પાપભિક્ખુનો પાદાસિ. અથ ખો સો પાપભિક્ખુ તં ચમ્મં સઙ્ઘાટિયા પટિચ્છાદેત્વા અગમાસિ. અથ ખો સા ગાવી વચ્છગિદ્ધિની તં પાપભિક્ખું પિટ્ઠિતો પિટ્ઠિતો અનુબન્ધિ. ભિક્ખૂ એવમાહંસુ – ‘‘કિસ્સ ત્યાયં, આવુસો, ગાવી પિટ્ઠિતો પિટ્ઠિતો અનુબન્ધી’’તિ? ‘‘અહમ્પિ ખો, આવુસો, ન જાનામિ કેન 1 મ્યાયં ગાવી પિટ્ઠિતો પિટ્ઠિતો અનુબન્ધી’’તિ. તેન ખો પન સમયેન તસ્સ પાપભિક્ખુનો સઙ્ઘાટિ લોહિતેન મક્ખિતા હોતિ. ભિક્ખૂ એવમાહંસુ – ‘‘અયં પન તે, આવુસો, સઙ્ઘાટિ કિં કતા’’તિ? અથ ખો સો પાપભિક્ખુ ભિક્ખૂનં એતમત્થં આરોચેસિ. ‘‘કિં પન ત્વં, આવુસો, પાણાતિપાતે સમાદપેસી’’તિ? ‘‘એવમાવુસો’’તિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ભિક્ખુ પાણાતિપાતે સમાદપેસ્સતિ, નનુ ભગવતા અનેકપરિયાયેન પાણાતિપાતો ગરહિતો, પાણાતિપાતા વેરમણી પસત્થા’’તિ. અથ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું.
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū – bhagavatā mahācammāni paṭikkhittānīti – gocammāni dhārenti. Tāni mañcappamāṇenapi chinnāni honti, pīṭhappamāṇenapi chinnāni honti, antopi mañce paññattāni honti, bahipi mañce paññattāni honti, antopi pīṭhe paññattāni honti, bahipi pīṭhe paññattāni honti. Aññataropi pāpabhikkhu aññatarassa pāpupāsakassa kulūpako hoti. Atha kho so pāpabhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena tassa pāpupāsakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho so pāpupāsako yena so pāpabhikkhu tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ pāpabhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Tena kho pana samayena tassa pāpupāsakassa vacchako hoti taruṇako abhirūpo dassanīyo pāsādiko citro, seyyathāpi dīpicchāpo. Atha kho so pāpabhikkhu taṃ vacchakaṃ sakkaccaṃ upanijjhāyati. Atha kho so pāpupāsako taṃ pāpabhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kissa, bhante, ayyo imaṃ vacchakaṃ sakkaccaṃ upanijjhāyatī’’ti? ‘‘Attho me, āvuso, imassa vacchakassa cammenā’’ti. Atha kho so pāpupāsako taṃ vacchakaṃ vadhitvā cammaṃ vidhunitvā tassa pāpabhikkhuno pādāsi. Atha kho so pāpabhikkhu taṃ cammaṃ saṅghāṭiyā paṭicchādetvā agamāsi. Atha kho sā gāvī vacchagiddhinī taṃ pāpabhikkhuṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhi. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘kissa tyāyaṃ, āvuso, gāvī piṭṭhito piṭṭhito anubandhī’’ti? ‘‘Ahampi kho, āvuso, na jānāmi kena 2 myāyaṃ gāvī piṭṭhito piṭṭhito anubandhī’’ti. Tena kho pana samayena tassa pāpabhikkhuno saṅghāṭi lohitena makkhitā hoti. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘ayaṃ pana te, āvuso, saṅghāṭi kiṃ katā’’ti? Atha kho so pāpabhikkhu bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, āvuso, pāṇātipāte samādapesī’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhu pāṇātipāte samādapessati, nanu bhagavatā anekapariyāyena pāṇātipāto garahito, pāṇātipātā veramaṇī pasatthā’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ.
અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ભિક્ખુસઙ્ઘં સન્નિપાતાપેત્વા તં પાપભિક્ખું પટિપુચ્છિ – ‘‘સચ્ચં કિર ત્વં, ભિક્ખુ, પાણાતિપાતે સમાદપેસી’’તિ? સચ્ચં ભગવાતિ…પે॰… કથઞ્હિ નામ ત્વં, મોઘપુરિસ, પાણાતિપાતે સમાદપેસ્સસિ, નનુ મયા, મોઘપુરિસ, અનેકપરિયાયેન પાણાતિપાતો ગરહિતો, પાણાતિપાતા વેરમણી પસત્થા. નેતં, મોઘપુરિસ, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… વિગરહિત્વા ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ન, ભિક્ખવે, પાણાતિપાતે સમાદપેતબ્બં. યો સમાદપેય્ય, યથાધમ્મો કારેતબ્બો. ન, ભિક્ખવે, ગોચમ્મં ધારેતબ્બં. યો ધારેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ન ચ, ભિક્ખવે, કિઞ્ચિ ચમ્મં ધારેતબ્બં. યો ધારેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā taṃ pāpabhikkhuṃ paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, bhikkhu, pāṇātipāte samādapesī’’ti? Saccaṃ bhagavāti…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, pāṇātipāte samādapessasi, nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena pāṇātipāto garahito, pāṇātipātā veramaṇī pasatthā. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, pāṇātipāte samādapetabbaṃ. Yo samādapeyya, yathādhammo kāretabbo. Na, bhikkhave, gocammaṃ dhāretabbaṃ. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Na ca, bhikkhave, kiñci cammaṃ dhāretabbaṃ. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
સબ્બચમ્મપટિક્ખેપો નિટ્ઠિતો.
Sabbacammapaṭikkhepo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / સબ્બચમ્મપટિક્ખેપાદિકથા • Sabbacammapaṭikkhepādikathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / સબ્બચમ્મપટિક્ખેપાદિકથાવણ્ણના • Sabbacammapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૫૫. સબ્બચમ્મપટિક્ખેપાદિકથા • 155. Sabbacammapaṭikkhepādikathā