Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੪. ਦੇવਦੂਤવਗ੍ਗੋ
4. Devadūtavaggo
੧. ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Sabrahmakasuttavaṇṇanā
੩੧. ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਨੀਤਿ ਸਸੇਟ੍ਠਕਾਨਿ। ਯੇਸਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਕੁਲਾਨਂ। ਪੁਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ। ਪੂਜਿਤਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਹਿ ਇਦਂ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਤੇਨਾਤਿ ਆਹਾਰਾਦਿਨਾ। ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਾ ਗੋਪਿਤਾਤਿ ਯਥਾਕਾਲਂ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਦਾਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਦਾਨੇਨ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਸ੍ਸ ਚ ਕਰਣੇਨ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਾ ਚੇવ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਤ੍ਥਪ੍ਪਹਰਣੇਨ ਗੋਪਿਤਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿਭਾવਸਾਧਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਗੁਣਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਲੋਕੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਨਾਮ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਆਚਰਿਯੋ ਨਾਮ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਆਹੁਨੇਯ੍ਯੋ ਨਾਮ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਪੁਤ੍ਤਕਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ ਨੇਸਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿਭਾવਸਾਧਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਬਹੁਕਾਰਾ’’ਤਿ, વਤ੍વਾ ਤਂ ਤੇਸਂ ਬਹੁਕਾਰਤਂ ਨਾਨਾਕਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਆਪਾਦਕਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਜੀવਿਤਸ੍ਸ ਆਪਾਦਕਾ, ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਪੋਸਕਾ, ਆਚਾਰਸਮਾਚਾਰਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਕਾ ਸਕਲਸ੍ਸਪਿ ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤਾਰੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਇਟ੍ਠਾਰਮ੍ਮਣਂ ਤਾવ ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੁ, ਅਨਿਟ੍ਠਾਰਮ੍ਮਣਂ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਤਮ੍ਪਿ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਮੇવ વਜ੍ਜਨੀਯਭਾવਜਾਨਾਪਨਤ੍ਥਂ।
31. Catutthassa paṭhame sabrahmakānīti saseṭṭhakāni. Yesanti yesaṃ kulānaṃ. Puttānanti puttehi. Pūjitasaddayogena hi idaṃ karaṇatthe sāmivacanaṃ. Tenāti āhārādinā. Paṭijaggitā gopitāti yathākālaṃ tassa tassa dātabbassa dānena veyyāvaccassa ca karaṇena paṭijaggitā ceva uppannānatthappaharaṇena gopitā ca honti. Tesanti mātāpitūnaṃ. Brahmādibhāvasādhanatthanti tesaṃ guṇānaṃ atthitāya loke brahmā nāma vuccati, ācariyo nāma vuccati, āhuneyyo nāma vuccati, te mātāpitūnaṃ puttakaṃ paṭilabhantīti dassanavasena nesaṃ brahmādibhāvasādhanatthaṃ ‘‘bahukārā’’ti, vatvā taṃ tesaṃ bahukārataṃ nānākārato dassetuṃ ‘‘āpādakā’’tiādi vuttaṃ. Mātāpitaro hi puttānaṃ jīvitassa āpādakā, sarīrassa posakā, ācārasamācārānaṃ sikkhāpakā sakalassapi imassa lokassa dassetāro. Tenāha ‘‘puttānaṃ hī’’tiādi. Iṭṭhārammaṇaṃ tāva te dassentu, aniṭṭhārammaṇaṃ kathanti? Tampi dassetabbameva vajjanīyabhāvajānāpanatthaṃ.
ਅવਿਜਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਾਸਂ ਭਾવਨਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅવਿਜਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਭਾવਨਾ। ਲੋਭਨੀਯવਯਸ੍ਮਿਂ ਪਠਮਯੋਬ੍ਬਨੇ ਅਤਿવਿਯ ਮੁਦੁਭਾવਪ੍ਪਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਤવਿਹਤਗ੍ਗਹਣਂ। ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਨ੍ਤਿ વਿਸੁਂ। ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਯਥਾવੁਤ੍ਤੇਨ ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਪવਤ੍ਤਿਤੇਹਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਸਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ।
Avijahitā hontīti tāsaṃ bhāvanāya brahmānaṃ brahmaloke uppannattā avijahitā honti bhāvanā. Lobhanīyavayasmiṃ paṭhamayobbane ativiya mudubhāvappattadassanatthaṃ satavihataggahaṇaṃ. Pāṭiyekkanti visuṃ. Iminā kāraṇenāti iminā yathāvuttena puttesu pavattitehi atikkamena mettādisamuppattisaṅkhātena kāraṇena.
ਥਰੁਸਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਅਸਿਸਤ੍ਤਿਕੁਨ੍ਤਕਲਾਪਾਦਿਆਯੁਧਸਿਪ੍ਪਂ। ਮੁਦ੍ਦਾਗਣਨਾਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਸਂਕੋਚਨਾਦਿਨਾ ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾਯ ਗਣਨਾ। ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਪਾਣਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ। ਪਚ੍ਛਾਚਰਿਯਾ ਨਾਮ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਗ੍ਗਹਿਤਗਹਟ੍ਠવਤ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਯਥਾਸਕਂ ਹਤ੍ਥਾਚਰਿਯਾਦੀਨਂ ਸਿਪ੍ਪਗ੍ਗਾਹਾਪਨਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਆਚਰਿਯਾ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ। ਆਨੀਯ ਹੁਤਂ ਆਹੁਤਂ। ਪਕਾਰੇਹਿ ਹੁਤਂ ਪਾਹੁਤਂ। ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ।
Tharusippanti asisattikuntakalāpādiāyudhasippaṃ. Muddāgaṇanāti aṅgulisaṃkocanādinā hatthamuddāya gaṇanā. Ādisaddena pāṇādīnaṃ saṅgaho. Pacchācariyā nāma mātāpitūnaṃ santike uggahitagahaṭṭhavattasseva puggalassa yathāsakaṃ hatthācariyādīnaṃ sippaggāhāpananti katvā sabbapaṭhamaṃ ācariyā nāmāti yojetabbaṃ. Ānīya hutaṃ āhutaṃ. Pakārehi hutaṃ pāhutaṃ. Abhisaṅkhatanti tasseva vevacanaṃ.
ਨਮੋ ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਾਯਂ ਪਾਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਇਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਉਤ੍ਤਮਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਨਮਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਤਾਯ ਨਂ ਪਾਰਿਚਰਿਯਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ, ਯਥਾવੁਤ੍ਤਪਰਿਚਰਣੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ । ਅਥ વਾ ਪਾਰਿਚਰਿਯਾਯਾਤਿ ਭਰਣਕਿਚ੍ਚਕਰਣਕੁਲવਂਸਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਾਪਨਾਦਿਨਾ ਪਞ੍ਚવਿਧਉਪਟ੍ਠਾਨੇਨ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –
Namo kareyyāti sāyaṃ pātaṃ upaṭṭhānaṃ gantvā ‘‘idaṃ mayhaṃ uttamapuññakkhetta’’nti namakkāraṃ kareyya. Tāya naṃ pāricariyāyāti ettha nanti nipātamattaṃ, yathāvuttaparicaraṇenāti attho . Atha vā pāricariyāyāti bharaṇakiccakaraṇakulavaṃsappatiṭṭhānāpanādinā pañcavidhaupaṭṭhānena. Vuttañhetaṃ –
‘‘ਪਞ੍ਚਹਿ ਖੋ, ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤ, ਠਾਨੇਹਿ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾ ਦਿਸਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਾ – ‘ਭਤੋ ਨੇਸਂ ਭਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਿਚ੍ਚਂ ਨੇਸਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕੁਲવਂਸਂ ਠਪੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਾਮਿ, ਅਥ વਾ ਪਨ ਪੇਤਾਨਂ ਕਾਲਕਤਾਨਂ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਅਨੁਪ੍ਪਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾ ਦਿਸਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਨ੍ਤਿ, ਪਾਪਾ ਨਿવਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਕਲ੍ਯਾਣੇ ਨਿવੇਸੇਨ੍ਤਿ, ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਤਿਰੂਪੇਨ ਦਾਰੇਨ ਸਂਯੋਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਮਯੇ ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੨੬੭)।
‘‘Pañcahi kho, gahapatiputta, ṭhānehi puttena puratthimā disā mātāpitaro paccupaṭṭhātabbā – ‘bhato nesaṃ bharissāmi, kiccaṃ nesaṃ karissāmi, kulavaṃsaṃ ṭhapessāmi, dāyajjaṃ paṭipajjāmi, atha vā pana petānaṃ kālakatānaṃ dakkhiṇaṃ anuppadassāmī’ti. Imehi kho, gahapatiputta, pañcahi ṭhānehi puttena puratthimā disā mātāpitaro paccupaṭṭhitā pañcahi ṭhānehi puttaṃ anukampanti, pāpā nivārenti, kalyāṇe nivesenti, sippaṃ sikkhāpenti, patirūpena dārena saṃyojenti, samaye dāyajjaṃ niyyādentī’’ti (dī. ni. 3.267).
ਅਪਿਚ ਯੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਤੀਸੁ વਤ੍ਥੂਸੁ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇ ਕਤ੍વਾ ਸੀਲੇਸੁ વਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ વਾ ਨਿਯੋਜੇਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਹਤਿ, ਅਯਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਅਗ੍ਗੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸਾ ਪਨਾਯਂ ਪਾਰਿਚਰਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਭਯਲੋਕਹਿਤਸੁਖਾવਹਾਤਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਧੇવ ਨਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤਿ, ਪੇਚ੍ਚ ਸਗ੍ਗੇ ਪਮੋਦਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਸਂਸਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਪੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਸਗ੍ਗਸਂવਤ੍ਤਨਿਯਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪੂਰੇਤੀ’’ਤਿ ਇਧੇવ ਨਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤਿ। ਆਮੋਦਤਿ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮੋਦਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ। ਪਮੋਦਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਮੋਦਸਮ੍ਪવਤ੍ਤਿਯਾ।
Apica yo mātāpitaro tīsu vatthūsu abhippasanne katvā sīlesu vā patiṭṭhāpetvā pabbajjāya vā niyojetvā upaṭṭhahati, ayaṃ mātāpitūpaṭṭhākānaṃ aggoti veditabbo. Sā panāyaṃ pāricariyā puttassa ubhayalokahitasukhāvahāti taṃ dassetuṃ ‘‘idheva naṃ pasaṃsanti, pecca sagge pamodatī’’ti vuttaṃ. Pasaṃsantīti ‘‘ayaṃ puggalo matteyyo petteyyo saggasaṃvattaniyaṃ paṭipadaṃ pūretī’’ti idheva naṃ pasaṃsanti. Āmodati ādito paṭṭhāya modappattiyā. Pamodati nānappakāramodasampavattiyā.
ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Sabrahmakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧.ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Sabrahmakasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sabrahmakasuttavaṇṇanā