Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
องฺคุตฺตร นิกาย ๑๑ฯ๙
Numbered Discourses 11.9
๑ฯ นิสฺสยวคฺค
1. Dependence
สทฺธสุตฺต
With Sandha
เอกํ สมยํ ภควา นาติเก วิหรติ คิญฺชกาวสเถฯ
At one time the Buddha was staying at Ñātika in the brick house.
อถ โข อายสฺมา สทฺโธ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ สทฺธํ ภควา เอตทโวจ:
Then Venerable Sandha went up to the Buddha, bowed, and sat down to one side. The Buddha said to him:
“อาชานียฌายิตํ โข, สทฺธ, ฌาย; มา ขฬุงฺกฌายิตํฯ
“Sandha, meditate like a thoroughbred, not like a wild colt.
กถญฺจ, ขฬุงฺกฌายิตํ โหติ? อสฺสขฬุงฺโก หิ, สทฺธ, โทณิยา พทฺโธ ‘ยวสํ ยวสนฺ'ติ ฌายติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? น หิ, สทฺธ, อสฺสขฬุงฺกสฺส โทณิยา พทฺธสฺส เอวํ โหติ: ‘กึ นุ โข มํ อชฺช อสฺสทมฺมสารถิ การณํ กาเรสฺสติ, กิมสฺสาหํ ปฏิกโรมี'ติฯ โส โทณิยา พทฺโธ ‘ยวสํ ยวสนฺ'ติ ฌายติฯ
And how does a wild colt meditate? A wild colt, tied up by the feeding trough, meditates: ‘Fodder, fodder!’ Why is that? Because it doesn’t occur to the wild colt tied up by the feeding trough: ‘What task will the horse trainer have me do today? How should I respond?’ Tied up by the feeding trough they just meditate: ‘Fodder, fodder!’
เอวเมวํ โข, สทฺธ, อิเธกจฺโจ ปุริสขฬุงฺโก อรญฺญคโตปิ รุกฺขมูลคโตปิ สุญฺญาคารคโตปิ กามราคปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ กามราคปเรเตน อุปฺปนฺนสฺส จ กามราคสฺส นิสฺสรณํ ยถาภูตํ นปฺปชานาติฯ โส กามราคํเยว อนฺตรํ กตฺวา ฌายติ ปชฺฌายติ นิชฺฌายติ อวชฺฌายติ, พฺยาปาทปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ … ถินมิทฺธปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ … อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ … วิจิกิจฺฉาปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ วิจิกิจฺฉาปเรเตน, อุปฺปนฺนาย จ วิจิกิจฺฉาย นิสฺสรณํ ยถาภูตํ นปฺปชานาติฯ โส วิจิกิจฺฉํเยว อนฺตรํ กตฺวา ฌายติ ปชฺฌายติ นิชฺฌายติ อวชฺฌายติฯ โส ปถวิมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, อาปมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, เตชมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, วายมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, อากาสานญฺจายตนมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, วิญฺญาณญฺจายตนมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, อากิญฺจญฺญายตนมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, เนวสญฺญานาสญฺญายตนมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, อิธโลกมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, ปรโลกมฺปิ นิสฺสาย ฌายติ, ยมฺปิทํ ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตมฺปิ นิสฺสาย ฌายติฯ เอวํ โข, สทฺธ, ปุริสขฬุงฺกฌายิตํ โหติฯ
In the same way, take a certain wild person who has gone to the forest, the root of a tree, or an empty hut. Their heart is overcome and mired in sensual desire, and they don’t truly understand the escape from sensual desire that has arisen. Harboring sensual desire within they meditate and concentrate and contemplate and ruminate. Their heart is overcome by ill will … dullness and drowsiness … restlessness and remorse … doubt … Harboring doubt within they meditate and concentrate and contemplate and ruminate. They meditate dependent on earth, water, fire, and air. They meditate dependent on the dimension of infinite space, infinite consciousness, nothingness, or neither perception nor non-perception. They meditate dependent on this world or the other world. They meditate dependent on what is seen, heard, thought, known, attained, sought, or explored by the mind. That’s how a wild colt meditates.
กถญฺจ, สทฺธ, อาชานียฌายิตํ โหติ? ภโทฺร หิ, สทฺธ, อสฺสาชานีโย โทณิยา พทฺโธ น ‘ยวสํ ยวสนฺ'ติ ฌายติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ภทฺรสฺส หิ, สทฺธ, อสฺสาชานียสฺส โทณิยา พทฺธสฺส เอวํ โหติ: ‘กึ นุ โข มํ อชฺช อสฺสทมฺมสารถิ การณํ กาเรสฺสติ, กิมสฺสาหํ ปฏิกโรมี'ติฯ โส โทณิยา พทฺโธ น ‘ยวสํ ยวสนฺ'ติ ฌายติฯ ภโทฺร หิ, สทฺธ, อสฺสาชานีโย ยถา อิณํ ยถา พนฺธํ ยถา ชานึ ยถา กลึ เอวํ ปโตทสฺส อชฺโฌหรณํ สมนุปสฺสติฯ
And how does a thoroughbred meditate? A fine thoroughbred, tied up by the feeding trough, doesn’t meditate: ‘Fodder, fodder!’ Why is that? Because it occurs to the fine thoroughbred tied up by the feeding trough: ‘What task will the horse trainer have me do today? How should I respond?’ Tied up by the feeding trough they don’t meditate: ‘Fodder, fodder!’ For that fine thoroughbred regards the use of the goad as a debt, a bond, a loss, a misfortune.
เอวเมวํ โข, สทฺธ, ภโทฺร ปุริสาชานีโย อรญฺญคโตปิ รุกฺขมูลคโตปิ สุญฺญาคารคโตปิ น กามราคปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ น กามราคปเรเตน, อุปฺปนฺนสฺส จ กามราคสฺส นิสฺสรณํ ยถาภูตํ ปชานาติ, น พฺยาปาทปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ … น ถินมิทฺธปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ … น อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ … น วิจิกิจฺฉาปริยุฏฺฐิเตน เจตสา วิหรติ น วิจิกิจฺฉาปเรเตน, อุปฺปนฺนาย จ วิจิกิจฺฉาย นิสฺสรณํ ยถาภูตํ ปชานาติฯ โส เนว ปถวึ นิสฺสาย ฌายติ, น อาปํ นิสฺสาย ฌายติ, น เตชํ นิสฺสาย ฌายติ, น วายํ นิสฺสาย ฌายติ, น อากาสานญฺจายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น วิญฺญาณญฺจายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น อากิญฺจญฺญายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น อิธโลกํ นิสฺสาย ฌายติ, น ปรโลกํ นิสฺสาย ฌายติ, ยมฺปิทํ ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตมฺปิ นิสฺสาย น ฌายติ; ฌายติ จ ปนฯ
In the same way, take a certain fine thoroughbred person who has gone to the forest, the root of a tree, or an empty hut. Their heart is not overcome and mired in sensual desire, and they truly understand the escape from sensual desire that has arisen. Their heart is not overcome by ill will … dullness and drowsiness … restlessness and remorse … doubt … They don’t meditate dependent on earth, water, fire, and air. They don’t meditate dependent on the dimension of infinite space, infinite consciousness, nothingness, or neither perception nor non-perception. They don’t meditate dependent on this world or the other world. They don’t meditate dependent on what is seen, heard, thought, known, attained, sought, or explored by the mind. Yet they do meditate.
เอวํ ฌายิญฺจ ปน, สทฺธ, ภทฺรํ ปุริสาชานียํ ไสนฺทา เทวา สพฺรหฺมกา สปชาปติกา อารกาว นมสฺสนฺติ:
When a fine thoroughbred meditates like this, the gods together with Indra, Brahmā, and the Progenitor worship them from afar:
‘นโม เต ปุริสาชญฺญ, นโม เต ปุริสุตฺตม; ยสฺส เต นาภิชานาม, ยมฺปิ นิสฺสาย ฌายสี'”ติฯ
‘Homage to you, O thoroughbred! Homage to you, supreme among men! We don’t understand the basis of your jhāna.’”
เอวํ วุตฺเต, อายสฺมา สทฺโธ ภควนฺตํ เอตทโวจ: “กถํ ฌายี ปน, ภนฺเต, ภโทฺร ปุริสาชานีโย เนว ปถวึ นิสฺสาย ฌายติ, น อาปํ นิสฺสาย ฌายติ, น เตชํ นิสฺสาย ฌายติ, น วายํ นิสฺสาย ฌายติ, น อากาสานญฺจายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น วิญฺญาณญฺจายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น อากิญฺจญฺญายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ นิสฺสาย ฌายติ, น อิธโลกํ นิสฺสาย ฌายติ, น ปรโลกํ นิสฺสาย ฌายติ, ยมฺปิทํ ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตมฺปิ นิสฺสาย น ฌายติ; ฌายติ จ ปน? กถํ ฌายิญฺจ ปน, ภนฺเต, ภทฺรํ ปุริสาชานียํ ไสนฺทา เทวา สพฺรหฺมกา สปชาปติกา อารกาว นมสฺสนฺติ:
When he said this, Venerable Sandha asked the Buddha, “But sir, how does that fine thoroughbred meditate?”
‘นโม เต ปุริสาชญฺญ, นโม เต ปุริสุตฺตม; ยสฺส เต นาภิชานาม, ยมฺปิ นิสฺสาย ฌายสี'”ติฯ
“อิธ, สทฺธ, ภทฺรสฺส ปุริสาชานียสฺส ปถวิยํ ปถวิสญฺญา วิภูตา โหติ, อาปสฺมึ อาโปสญฺญา วิภูตา โหติ, เตชสฺมึ เตโชสญฺญา วิภูตา โหติ, วายสฺมึ วาโยสญฺญา วิภูตา โหติ, อากาสานญฺจายตเน อากาสานญฺจายตนสญฺญา วิภูตา โหติ, วิญฺญาณญฺจายตเน วิญฺญาณญฺจายตนสญฺญา วิภูตา โหติ, อากิญฺจญฺญายตเน อากิญฺจญฺญายตนสญฺญา วิภูตา โหติ, เนวสญฺญานาสญฺญายตเน เนวสญฺญานาสญฺญายตนสญฺญา วิภูตา โหติ, อิธโลเก อิธโลกสญฺญา วิภูตา โหติ, ปรโลเก ปรโลกสญฺญา วิภูตา โหติ, ยมฺปิทํ ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตตฺราปิ สญฺญา วิภูตา โหติฯ เอวํ ฌายี โข, สทฺธ, ภโทฺร ปุริสาชานีโย เนว ปถวึ นิสฺสาย ฌายติ …เป… ยมฺปิทํ ทิฏฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตมฺปิ นิสฺสาย น ฌายติ; ฌายติ จ ปนฯ
“Sandha, for a fine thoroughbred person, the perception of earth has vanished in relation to earth. The perception of water … fire … air has vanished in relation to air. The perception of the dimension of infinite space has vanished in relation to the dimension of infinite space. The perception of the dimension of infinite consciousness … nothingness … neither perception nor non-perception has vanished in relation to the dimension of neither perception nor non-perception. The perception of this world has vanished in relation to this world. The perception of the other world has vanished in relation to the other world. And the perception of what is seen, heard, thought, known, attained, sought, or explored by the mind has vanished. That’s how that fine thoroughbred person doesn’t meditate dependent on earth, water, fire, and air. They don’t meditate dependent on the dimension of infinite space, infinite consciousness, nothingness, or neither perception nor non-perception. They don’t meditate dependent on this world or the other world. They don’t meditate dependent on what is seen, heard, thought, known, attained, sought, or explored by the mind. Yet they do meditate.
เอวํ ฌายิญฺจ ปน, สทฺธ, ภทฺรํ ปุริสาชานียํ ไสนฺทา เทวา สพฺรหฺมกา สปชาปติกา อารกาว นมสฺสนฺติ:
When a fine thoroughbred person meditates like this, the gods together with Indra, Brahmā, and the Progenitor worship them from afar:
‘นโม เต ปุริสาชญฺญ, นโม เต ปุริสุตฺตม; ยสฺส เต นาภิชานาม, ยมฺปิ นิสฺสาย ฌายสี'”ติฯ
‘Homage to you, O thoroughbred! Homage to you, supreme among men! We don’t understand the basis of your jhāna.’”
นวมํฯ
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]