| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विनयविनिच्छय-उत्तरविनिच्छय • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya |
साधारणासाधारणकथा
Sādhāraṇāsādhāraṇakathā
७७९.
779.
सब्बसिक्खापदानाहं , निदानं गणनम्पि च।
Sabbasikkhāpadānāhaṃ , nidānaṃ gaṇanampi ca;
भिक्खूहि भिक्खुनीनञ्च, भिक्खूनं भिक्खुनीहि च॥
Bhikkhūhi bhikkhunīnañca, bhikkhūnaṃ bhikkhunīhi ca.
७८०.
780.
असाधारणपञ्ञत्तं, तथा साधारणम्पि च।
Asādhāraṇapaññattaṃ, tathā sādhāraṇampi ca;
पवक्खामि समासेन, तं सुणाथ समाहिता॥
Pavakkhāmi samāsena, taṃ suṇātha samāhitā.
७८१.
781.
निदानं नाम वेसाली, तथा राजगहं पुरं।
Nidānaṃ nāma vesālī, tathā rājagahaṃ puraṃ;
सावत्थाळवि कोसम्बी, सक्कभग्गा पकासिता॥
Sāvatthāḷavi kosambī, sakkabhaggā pakāsitā.
७८२.
782.
कति वेसालिया वुत्ता, कति राजगहे कता?
Kati vesāliyā vuttā, kati rājagahe katā?
कति सावत्थिपञ्ञत्ता, कति आळवियं कता?
Kati sāvatthipaññattā, kati āḷaviyaṃ katā?
७८३.
783.
कति कोसम्बिपञ्ञत्ता, कति सक्केसु भासिता?
Kati kosambipaññattā, kati sakkesu bhāsitā?
कति भग्गेसु पञ्ञत्ता, तं मे अक्खाहि पुच्छितो?
Kati bhaggesu paññattā, taṃ me akkhāhi pucchito?
७८४.
784.
दस वेसालिया वुत्ता, एकवीस गिरिब्बजे।
Dasa vesāliyā vuttā, ekavīsa giribbaje;
छऊनानि सतानेव, तीणि सावत्थियं कता॥
Chaūnāni satāneva, tīṇi sāvatthiyaṃ katā.
७८५.
785.
छ पनाळवियं वुत्ता, अट्ठ कोसम्बियं कता।
Cha panāḷaviyaṃ vuttā, aṭṭha kosambiyaṃ katā;
अट्ठ सक्केसु पञ्ञत्ता, तयो भग्गेसु दीपिता॥
Aṭṭha sakkesu paññattā, tayo bhaggesu dīpitā.
७८६.
786.
मेथुनं विग्गहो चेव, चतुत्थन्तिमवत्थुकं।
Methunaṃ viggaho ceva, catutthantimavatthukaṃ;
अतिरेकचीवरं सुद्ध-काळकेळकलोमकं॥
Atirekacīvaraṃ suddha-kāḷakeḷakalomakaṃ.
७८७.
787.
भूतं परम्परञ्चेव, मुखद्वारमचेलको।
Bhūtaṃ paramparañceva, mukhadvāramacelako;
भिक्खुनीसु च अक्कोसो, दस वेसालियं कता॥
Bhikkhunīsu ca akkoso, dasa vesāliyaṃ katā.
७८८.
788.
दुतियन्तिमवत्थुञ्च, द्वे अनुद्धंसनानि च।
Dutiyantimavatthuñca, dve anuddhaṃsanāni ca;
सङ्घभेदा दुवे चेव, चीवरस्स पटिग्गहो॥
Saṅghabhedā duve ceva, cīvarassa paṭiggaho.
७८९.
789.
रूपियं सुत्तविञ्ञत्ति, तथा उज्झापनम्पि च।
Rūpiyaṃ suttaviññatti, tathā ujjhāpanampi ca;
परिपाचितपिण्डो च, तथेव गणभोजनं॥
Paripācitapiṇḍo ca, tatheva gaṇabhojanaṃ.
७९०.
790.
विकालभोजनञ्चेव, चारित्तं न्हानमेव च।
Vikālabhojanañceva, cārittaṃ nhānameva ca;
ऊनवीसतिवस्सञ्च, दत्वा सङ्घेन चीवरं॥
Ūnavīsativassañca, datvā saṅghena cīvaraṃ.
७९१.
791.
वोसासन्ती च नच्चं वा, गीतं वा चारिकद्वयं।
Vosāsantī ca naccaṃ vā, gītaṃ vā cārikadvayaṃ;
छन्ददानेनिमे राज-गहस्मिं एकवीसति॥
Chandadānenime rāja-gahasmiṃ ekavīsati.
७९२.
792.
कुटि कोसियसेय्यञ्च, पथवीभूतगामकं।
Kuṭi kosiyaseyyañca, pathavībhūtagāmakaṃ;
सप्पाणकञ्च सिञ्चन्ति, एते छाळवियं कता॥
Sappāṇakañca siñcanti, ete chāḷaviyaṃ katā.
७९३.
793.
महल्लकविहारो च, दोवचस्सं तथेव च।
Mahallakavihāro ca, dovacassaṃ tatheva ca;
अञ्ञेनञ्ञं तथा द्वार-कोसा मज्झञ्च पञ्चमं॥
Aññenaññaṃ tathā dvāra-kosā majjhañca pañcamaṃ.
७९४.
794.
अनादरियं सहधम्मो, पयोपानञ्च सेखिये।
Anādariyaṃ sahadhammo, payopānañca sekhiye;
कोसम्बियं तु पञ्ञत्ता, अट्ठिमे सुद्धदिट्ठिना॥
Kosambiyaṃ tu paññattā, aṭṭhime suddhadiṭṭhinā.
७९५.
795.
धोवनेळकलोमानि, पत्तो च दुतियो पन।
Dhovaneḷakalomāni, patto ca dutiyo pana;
ओवादोपि च भेसज्जं, सूचि आरञ्ञकेसु च॥
Ovādopi ca bhesajjaṃ, sūci āraññakesu ca.
७९६.
796.
उदकसुद्धिकञ्चेव, ओवादागमनम्पि च।
Udakasuddhikañceva, ovādāgamanampi ca;
पुरे कपिलवत्थुस्मिं, पञ्ञत्ता पन अट्ठिमे॥
Pure kapilavatthusmiṃ, paññattā pana aṭṭhime.
७९७.
797.
जोतिं समादहित्वान, सामिसेन ससित्थकं।
Jotiṃ samādahitvāna, sāmisena sasitthakaṃ;
इमे भग्गेसु पञ्ञत्ता, तयो आदिच्चबन्धुना॥
Ime bhaggesu paññattā, tayo ādiccabandhunā.
७९८.
798.
पाराजिकानि चत्तारि, गरुका सोळसा, दुवे।
Pārājikāni cattāri, garukā soḷasā, duve;
अनियता, चतुत्तिंस, होन्ति निस्सग्गियानि हि॥
Aniyatā, catuttiṃsa, honti nissaggiyāni hi.
७९९.
799.
छप्पण्णाससतञ्चेव , खुद्दकानि भवन्ति हि।
Chappaṇṇāsasatañceva , khuddakāni bhavanti hi;
दसेव पन गारय्हा, द्वेसत्तति च सेखिया॥
Daseva pana gārayhā, dvesattati ca sekhiyā.
८००.
800.
छऊनानि च तीणेव, सतानि समचेतसा।
Chaūnāni ca tīṇeva, satāni samacetasā;
इमे वुत्तावसेसा हि, सब्बे सावत्थियं कता॥
Ime vuttāvasesā hi, sabbe sāvatthiyaṃ katā.
८०१.
801.
पाराजिकानि चत्तारि, सत्त सङ्घादिसेसका।
Pārājikāni cattāri, satta saṅghādisesakā;
निस्सग्गियानि अट्ठेव, द्वत्तिंसेव च खुद्दका॥
Nissaggiyāni aṭṭheva, dvattiṃseva ca khuddakā.
८०२.
802.
द्वे गारय्हा, तयो सेखा, छप्पञ्ञासेव सब्बसो।
Dve gārayhā, tayo sekhā, chappaññāseva sabbaso;
भवन्ति छसु पञ्ञत्ता, नगरेसु च पिण्डिता॥
Bhavanti chasu paññattā, nagaresu ca piṇḍitā.
८०३.
803.
सब्बानेव पनेतानि, नगरेसु च सत्तसु।
Sabbāneva panetāni, nagaresu ca sattasu;
अड्ढुड्ढानि सतानेव, पञ्ञत्तानि भवन्ति हि॥
Aḍḍhuḍḍhāni satāneva, paññattāni bhavanti hi.
८०४.
804.
सिक्खापदानि भिक्खूनं, वीसञ्च द्वे सतानि च।
Sikkhāpadāni bhikkhūnaṃ, vīsañca dve satāni ca;
भिक्खुनीनं तु चत्तारि, तथा तीणि सतानि च॥
Bhikkhunīnaṃ tu cattāri, tathā tīṇi satāni ca.
८०५.
805.
पाराजिकानि चत्तारि, गरुका पन तेरस।
Pārājikāni cattāri, garukā pana terasa;
अनियता दुवे वुत्ता, तिंस निस्सग्गियानि च॥
Aniyatā duve vuttā, tiṃsa nissaggiyāni ca.
८०६.
806.
खुद्दका नवुति द्वे च, चत्तारो पाटिदेसना।
Khuddakā navuti dve ca, cattāro pāṭidesanā;
निप्पपञ्चेन निद्दिट्ठा, पञ्चसत्तति सेखिया॥
Nippapañcena niddiṭṭhā, pañcasattati sekhiyā.
८०७.
807.
द्वे सतानि च वीसञ्च, वसा भिक्खूनमेव च।
Dve satāni ca vīsañca, vasā bhikkhūnameva ca;
सिक्खापदानि उद्देसमागच्छन्ति उपोसथे॥
Sikkhāpadāni uddesamāgacchanti uposathe.
८०८.
808.
पाराजिकानि अट्ठेव, गरुका दस सत्त च।
Pārājikāni aṭṭheva, garukā dasa satta ca;
निस्सग्गियानि तिंसेव, छसट्ठि च सतम्पि च॥
Nissaggiyāni tiṃseva, chasaṭṭhi ca satampi ca.
८०९.
809.
खुद्दकानट्ठ गारय्हा, पञ्चसत्तति सेखिया।
Khuddakānaṭṭha gārayhā, pañcasattati sekhiyā;
सब्बानि पन चत्तारि, तथा तीणि सतानि च॥
Sabbāni pana cattāri, tathā tīṇi satāni ca.
८१०.
810.
भवन्ति पन एतानि, भिक्खुनीनं वसा पन।
Bhavanti pana etāni, bhikkhunīnaṃ vasā pana;
सिक्खापदानि उद्देसमागच्छन्ति उपोसथे॥
Sikkhāpadāni uddesamāgacchanti uposathe.
८११.
811.
छचत्तालीस होन्तेव, भिक्खूनं भिक्खुनीहि तु।
Chacattālīsa honteva, bhikkhūnaṃ bhikkhunīhi tu;
असाधारणभावं तु, गमितानि महेसिना॥
Asādhāraṇabhāvaṃ tu, gamitāni mahesinā.
८१२.
812.
छ च सङ्घादिसेसा च, तथा अनियता दुवे।
Cha ca saṅghādisesā ca, tathā aniyatā duve;
द्वादसेव च निस्सग्गा, द्वावीसति च खुद्दका॥
Dvādaseva ca nissaggā, dvāvīsati ca khuddakā.
८१३.
813.
चत्तारोपि च गारय्हा, छचत्तालीस होन्तिमे।
Cattāropi ca gārayhā, chacattālīsa hontime;
भिक्खूनंयेव पञ्ञत्ता, गोतमेन यसस्सिना॥
Bhikkhūnaṃyeva paññattā, gotamena yasassinā.
८१४.
814.
विसट्ठि कायसंसग्गो, दुट्ठुल्लं अत्तकामता।
Visaṭṭhi kāyasaṃsaggo, duṭṭhullaṃ attakāmatā;
कुटि चेव विहारो च, छळेते गरुका सियुं॥
Kuṭi ceva vihāro ca, chaḷete garukā siyuṃ.
८१५.
815.
निस्सग्गियादिवग्गस्मिं, धोवनञ्च पटिग्गहो।
Nissaggiyādivaggasmiṃ, dhovanañca paṭiggaho;
एळकलोमवग्गेपि, आदितो पन सत्त च॥
Eḷakalomavaggepi, ādito pana satta ca.
८१६.
816.
ततियेपि च वग्गस्मिं, पत्तो च पठमो तथा।
Tatiyepi ca vaggasmiṃ, patto ca paṭhamo tathā;
वस्ससाटिकमारञ्ञ-मिति द्वादस दीपिता॥
Vassasāṭikamārañña-miti dvādasa dīpitā.
८१७.
817.
पाचित्तियानि वुत्तानि, सब्बानि गणनावसा।
Pācittiyāni vuttāni, sabbāni gaṇanāvasā;
भिक्खूनं भिक्खुनीनञ्च, अट्ठासीतिसतं, ततो॥
Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, aṭṭhāsītisataṃ, tato.
८१८.
818.
सब्बो भिक्खुनिवग्गोपि, सपरम्परभोजनो।
Sabbo bhikkhunivaggopi, saparamparabhojano;
तथा अनतिरित्तो च, अभिहट्ठुं पवारणा॥
Tathā anatiritto ca, abhihaṭṭhuṃ pavāraṇā.
८१९.
819.
पणीतभोजनविञ्ञत्ति, तथेवाचेलकोपि च।
Paṇītabhojanaviññatti, tathevācelakopi ca;
निमन्तितो सभत्तो च, दुट्ठुल्लच्छादनम्पि च॥
Nimantito sabhatto ca, duṭṭhullacchādanampi ca.
८२०.
820.
ऊनवीसतिवस्सं तु, मातुगामेन सद्धिपि।
Ūnavīsativassaṃ tu, mātugāmena saddhipi;
अन्तेपुरप्पवेसो च, वस्ससाटि निसीदनं॥
Antepurappaveso ca, vassasāṭi nisīdanaṃ.
८२१.
821.
खुद्दकानि पनेतानि, द्वावीसति भवन्ति हि।
Khuddakāni panetāni, dvāvīsati bhavanti hi;
चत्तारो पन गारय्हा, भिक्खूनं पातिमोक्खके॥
Cattāro pana gārayhā, bhikkhūnaṃ pātimokkhake.
८२२.
822.
एकतो पन पञ्ञत्ता, छचत्तालीस होन्तिमे।
Ekato pana paññattā, chacattālīsa hontime;
भिक्खुनीहि तु भिक्खूनं, असाधारणतं गता॥
Bhikkhunīhi tu bhikkhūnaṃ, asādhāraṇataṃ gatā.
८२३.
823.
भिक्खूहि भिक्खुनीनञ्च, सतं तिंस भवन्ति हि।
Bhikkhūhi bhikkhunīnañca, sataṃ tiṃsa bhavanti hi;
असाधारणभावं तु, गमितानि महेसिना॥
Asādhāraṇabhāvaṃ tu, gamitāni mahesinā.
८२४.
824.
पाराजिकानि चत्तारि, दस सङ्घादिसेसका।
Pārājikāni cattāri, dasa saṅghādisesakā;
द्वादसेव च निस्सग्गा, खुद्दका नवुतिच्छ च॥
Dvādaseva ca nissaggā, khuddakā navuticcha ca.
८२५.
825.
अट्ठेव पन गारय्हा, सतं तिंस भवन्तिमे।
Aṭṭheva pana gārayhā, sataṃ tiṃsa bhavantime;
भिक्खुनीनञ्च भिक्खूहि, असाधारणतं गता॥
Bhikkhunīnañca bhikkhūhi, asādhāraṇataṃ gatā.
८२६.
826.
भिक्खुनीनं तु सङ्घादि-सेसेहि छ पनादितो।
Bhikkhunīnaṃ tu saṅghādi-sesehi cha panādito;
यावततियका चेव, चत्तारोति इमे दस॥
Yāvatatiyakā ceva, cattāroti ime dasa.
८२७.
827.
अकालचीवरञ्चेव, तथा अच्छिन्नचीवरं।
Akālacīvarañceva, tathā acchinnacīvaraṃ;
सत्तञ्ञदत्थिकादीनि, पत्तो चेव गरुं लहुं॥
Sattaññadatthikādīni, patto ceva garuṃ lahuṃ.
८२८.
828.
द्वादसेव पनेतानि, भिक्खुनीनं वसेनिध।
Dvādaseva panetāni, bhikkhunīnaṃ vasenidha;
निस्सग्गियानि सत्थारा, पञ्ञत्तानि पनेकतो॥
Nissaggiyāni satthārā, paññattāni panekato.
८२९.
829.
असाधारणपञ्ञत्ता, खुद्दका नवुतिच्छ च।
Asādhāraṇapaññattā, khuddakā navuticcha ca;
गारय्हा च पनट्ठाति, सब्बेव गणनावसा॥
Gārayhā ca panaṭṭhāti, sabbeva gaṇanāvasā.
८३०.
830.
भिक्खुनीनं तु भिक्खूहि, असाधारणतं गता।
Bhikkhunīnaṃ tu bhikkhūhi, asādhāraṇataṃ gatā;
एकतोयेव पञ्ञत्ता, सतं तिंस भवन्ति हि॥
Ekatoyeva paññattā, sataṃ tiṃsa bhavanti hi.
८३१.
831.
असाधारणुभिन्नम्पि, सतं सत्तति चच्छ च।
Asādhāraṇubhinnampi, sataṃ sattati caccha ca;
पाराजिकानि चत्तारि, गरुका च दसच्छ च॥
Pārājikāni cattāri, garukā ca dasaccha ca.
८३२.
832.
अनियता दुवे चेव, निस्सग्गा चतुवीसति।
Aniyatā duve ceva, nissaggā catuvīsati;
सतं अट्ठारसेवेत्थ, खुद्दका परिदीपिता॥
Sataṃ aṭṭhārasevettha, khuddakā paridīpitā.
८३३.
833.
द्वादसेव च गारय्हा, सतं सत्तति चच्छ च।
Dvādaseva ca gārayhā, sataṃ sattati caccha ca;
असाधारणुभिन्नम्पि, इमेति परिदीपिता॥
Asādhāraṇubhinnampi, imeti paridīpitā.
८३४.
834.
साधारणा उभिन्नम्पि, पञ्ञत्ता पन सत्थुना।
Sādhāraṇā ubhinnampi, paññattā pana satthunā;
सतं सत्तति चत्तारि, भवन्तीति पकासिता॥
Sataṃ sattati cattāri, bhavantīti pakāsitā.
८३५.
835.
पाराजिकानि चत्तारि, सत्त सङ्घादिसेसका।
Pārājikāni cattāri, satta saṅghādisesakā;
अट्ठारस च निस्सग्गा, समसत्तति खुद्दका॥
Aṭṭhārasa ca nissaggā, samasattati khuddakā.
८३६.
836.
पञ्चसत्तति पञ्ञत्ता, सेखियापि च सब्बसो।
Pañcasattati paññattā, sekhiyāpi ca sabbaso;
सतं सत्तति चत्तारि, उभिन्नं समसिक्खता॥
Sataṃ sattati cattāri, ubhinnaṃ samasikkhatā.
साधारणासाधारणकथा।
Sādhāraṇāsādhāraṇakathā.
