Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā |
൨. സാഗതത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ
2. Sāgatattheraapadānavaṇṇanā
സോഭിതോ നാമ നാമേനാതിആദികം ആയസ്മതോ സാഗതത്ഥേരസ്സ അപദാനം. അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ വിവട്ടൂപനിസ്സയാനി പുഞ്ഞാനി ഉപചിനന്തോ പദുമുത്തരസ്സ ഭഗവതോ കാലേ ഏകസ്മിം ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തോ സബ്ബസിപ്പേസു നിപ്ഫത്തിം പത്തോ നാമേന സോഭിതോ നാമ ഹുത്വാ തിണ്ണം വേദാനം പാരഗൂ സനിഘണ്ഡുകേടുഭാനം സാക്ഖരപ്പഭേദാനം ഇതിഹാസപഞ്ചമാനം പദകോ വേയ്യാകരണോ ലോകായതമഹാപുരിസലക്ഖണേസു അനവയോ. സോ ഏകദിവസം പദുമുത്തരം ഭഗവന്തം ദ്വത്തിംസമഹാപുരിസലക്ഖണസിരിയാ സോഭമാനം ഉയ്യാനദ്വാരേന ഗച്ഛന്തം ദിസ്വാ അതീവ പസന്നമാനസോ അനേകേഹി ഉപായേഹി അനേകേഹി ഗുണവണ്ണേഹി ഥോമനം അകാസി. ഭഗവാ തസ്സ ഥോമനം സുത്വാ ‘‘അനാഗതേ ഗോതമസ്സ ഭഗവതോ സാസനേ സാഗതോ നാമ സാവകോ ഭവിസ്സതീ’’തി ബ്യാകരണം അദാസി. സോ തതോ പട്ഠായ പുഞ്ഞാനി കരോന്തോ യാവതായുകം ഠത്വാ തതോ ചുതോ ദേവലോകേ നിബ്ബത്തോ. കപ്പസതസഹസ്സദേവമനുസ്സേസു ഉഭയസമ്പത്തിയോ അനുഭവിത്വാ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ ഏകസ്മിം കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തോ. തസ്സ മാതാപിതരോ സോമനസ്സം വഡ്ഢേന്തോ സുജാതോ ആഗതോതി സാഗതോതി നാമം കരിംസു. സോ സാസനേ പസീദിത്വാ പബ്ബജിത്വാ വിപസ്സനം വഡ്ഢേത്വാ അരഹത്തം പത്തോ.
Sobhito nāma nāmenātiādikaṃ āyasmato sāgatattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle ekasmiṃ brāhmaṇakule nibbatto sabbasippesu nipphattiṃ patto nāmena sobhito nāma hutvā tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo. So ekadivasaṃ padumuttaraṃ bhagavantaṃ dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇasiriyā sobhamānaṃ uyyānadvārena gacchantaṃ disvā atīva pasannamānaso anekehi upāyehi anekehi guṇavaṇṇehi thomanaṃ akāsi. Bhagavā tassa thomanaṃ sutvā ‘‘anāgate gotamassa bhagavato sāsane sāgato nāma sāvako bhavissatī’’ti byākaraṇaṃ adāsi. So tato paṭṭhāya puññāni karonto yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto devaloke nibbatto. Kappasatasahassadevamanussesu ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto. Tassa mātāpitaro somanassaṃ vaḍḍhento sujāto āgatoti sāgatoti nāmaṃ kariṃsu. So sāsane pasīditvā pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ patto.
൧൭. ഏവം സോ പുഞ്ഞസമ്ഭാരാനുരൂപേന പത്തഅരഹത്തഫലോ അത്തനോ പുബ്ബകമ്മം സരിത്വാ സോമനസ്സജാതോ പുബ്ബചരിതാപദാനം പകാസേന്തോ സോഭിതോ നാമ നാമേനാതിആദിമാഹ. തത്ഥ തദാ പുഞ്ഞസമ്ഭാരസ്സ പരിപൂരണസമയേ നാമേന സോഭിതോ നാമ ബ്രാഹ്മണോ അഹോസിന്തി സമ്ബന്ധോ.
17. Evaṃ so puññasambhārānurūpena pattaarahattaphalo attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento sobhito nāma nāmenātiādimāha. Tattha tadā puññasambhārassa paripūraṇasamaye nāmena sobhito nāma brāhmaṇo ahosinti sambandho.
൨൧. വിപഥാ ഉദ്ധരിത്വാനാതി വിരുദ്ധപഥാ കുമഗ്ഗാ, ഉപ്പഥാ വാ ഉദ്ധരിത്വാ അപനേത്വാ. പഥം ആചിക്ഖസേതി, ഭന്തേ, സബ്ബഞ്ഞു തുവം പഥം സപ്പുരിസമഗ്ഗം നിബ്ബാനാധിഗമനുപായം ആചിക്ഖസേ കഥേസി ദേസേസി വിഭജി ഉത്താനിം അകാസീതി അത്ഥോ. സേസം ഉത്താനത്ഥമേവാതി.
21.Vipathā uddharitvānāti viruddhapathā kumaggā, uppathā vā uddharitvā apanetvā. Pathaṃ ācikkhaseti, bhante, sabbaññu tuvaṃ pathaṃ sappurisamaggaṃ nibbānādhigamanupāyaṃ ācikkhase kathesi desesi vibhaji uttāniṃ akāsīti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
സാഗതത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ സമത്താ.
Sāgatattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi / ൨. സാഗതത്ഥേരഅപദാനം • 2. Sāgatattheraapadānaṃ