Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मपदपाळि • Dhammapadapāḷi

    ८. सहस्सवग्गो

    8. Sahassavaggo

    १००.

    100.

    सहस्समपि चे वाचा, अनत्थपदसंहिता।

    Sahassamapi ce vācā, anatthapadasaṃhitā;

    एकं अत्थपदं सेय्यो, यं सुत्वा उपसम्मति॥

    Ekaṃ atthapadaṃ seyyo, yaṃ sutvā upasammati.

    १०१.

    101.

    सहस्समपि चे गाथा, अनत्थपदसंहिता।

    Sahassamapi ce gāthā, anatthapadasaṃhitā;

    एकं गाथापदं सेय्यो, यं सुत्वा उपसम्मति॥

    Ekaṃ gāthāpadaṃ seyyo, yaṃ sutvā upasammati.

    १०२.

    102.

    यो च गाथा सतं भासे, अनत्थपदसंहिता 1

    Yo ca gāthā sataṃ bhāse, anatthapadasaṃhitā 2;

    एकं धम्मपदं सेय्यो, यं सुत्वा उपसम्मति॥

    Ekaṃ dhammapadaṃ seyyo, yaṃ sutvā upasammati.

    १०३.

    103.

    यो सहस्सं सहस्सेन, सङ्गामे मानुसे जिने।

    Yo sahassaṃ sahassena, saṅgāme mānuse jine;

    एकञ्‍च जेय्यमत्तानं 3, स वे सङ्गामजुत्तमो॥

    Ekañca jeyyamattānaṃ 4, sa ve saṅgāmajuttamo.

    १०४.

    104.

    अत्ता हवे जितं सेय्यो, या चायं इतरा पजा।

    Attā have jitaṃ seyyo, yā cāyaṃ itarā pajā;

    अत्तदन्तस्स पोसस्स, निच्‍चं सञ्‍ञतचारिनो॥

    Attadantassa posassa, niccaṃ saññatacārino.

    १०५.

    105.

    नेव देवो न गन्धब्बो, न मारो सह ब्रह्मुना।

    Neva devo na gandhabbo, na māro saha brahmunā;

    जितं अपजितं कयिरा, तथारूपस्स जन्तुनो॥

    Jitaṃ apajitaṃ kayirā, tathārūpassa jantuno.

    १०६.

    106.

    मासे मासे सहस्सेन, यो यजेथ सतं समं।

    Māse māse sahassena, yo yajetha sataṃ samaṃ;

    एकञ्‍च भावितत्तानं, मुहुत्तमपि पूजये।

    Ekañca bhāvitattānaṃ, muhuttamapi pūjaye;

    सायेव पूजना सेय्यो, यञ्‍चे वस्ससतं हुतं॥

    Sāyeva pūjanā seyyo, yañce vassasataṃ hutaṃ.

    १०७.

    107.

    यो च वस्ससतं जन्तु, अग्गिं परिचरे वने।

    Yo ca vassasataṃ jantu, aggiṃ paricare vane;

    एकञ्‍च भावितत्तानं, मुहुत्तमपि पूजये।

    Ekañca bhāvitattānaṃ, muhuttamapi pūjaye;

    सायेव पूजना सेय्यो, यञ्‍चे वस्ससतं हुतं॥

    Sāyeva pūjanā seyyo, yañce vassasataṃ hutaṃ.

    १०८.

    108.

    यं किञ्‍चि यिट्ठं व हुतं व 5 लोके, संवच्छरं यजेथ पुञ्‍ञपेक्खो।

    Yaṃ kiñci yiṭṭhaṃ va hutaṃ va 6 loke, saṃvaccharaṃ yajetha puññapekkho;

    सब्बम्पि तं न चतुभागमेति, अभिवादना उज्‍जुगतेसु सेय्यो॥

    Sabbampi taṃ na catubhāgameti, abhivādanā ujjugatesu seyyo.

    १०९.

    109.

    अभिवादनसीलिस्स, निच्‍चं वुड्ढापचायिनो 7

    Abhivādanasīlissa, niccaṃ vuḍḍhāpacāyino 8;

    चत्तारो धम्मा वड्ढन्ति, आयु वण्णो सुखं बलं॥

    Cattāro dhammā vaḍḍhanti, āyu vaṇṇo sukhaṃ balaṃ.

    ११०.

    110.

    यो च वस्ससतं जीवे, दुस्सीलो असमाहितो।

    Yo ca vassasataṃ jīve, dussīlo asamāhito;

    एकाहं जीवितं सेय्यो, सीलवन्तस्स झायिनो॥

    Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, sīlavantassa jhāyino.

    १११.

    111.

    यो च वस्ससतं जीवे, दुप्पञ्‍ञो असमाहितो।

    Yo ca vassasataṃ jīve, duppañño asamāhito;

    एकाहं जीवितं सेय्यो, पञ्‍ञवन्तस्स झायिनो॥

    Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, paññavantassa jhāyino.

    ११२.

    112.

    यो च वस्ससतं जीवे, कुसीतो हीनवीरियो।

    Yo ca vassasataṃ jīve, kusīto hīnavīriyo;

    एकाहं जीवितं सेय्यो, वीरियमारभतो दळ्हं॥

    Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, vīriyamārabhato daḷhaṃ.

    ११३.

    113.

    यो च वस्ससतं जीवे, अपस्सं उदयब्बयं।

    Yo ca vassasataṃ jīve, apassaṃ udayabbayaṃ;

    एकाहं जीवितं सेय्यो, पस्सतो उदयब्बयं॥

    Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, passato udayabbayaṃ.

    ११४.

    114.

    यो च वस्ससतं जीवे, अपस्सं अमतं पदं।

    Yo ca vassasataṃ jīve, apassaṃ amataṃ padaṃ;

    एकाहं जीवितं सेय्यो, पस्सतो अमतं पदं॥

    Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, passato amataṃ padaṃ.

    ११५.

    115.

    यो च वस्ससतं जीवे, अपस्सं धम्ममुत्तमं।

    Yo ca vassasataṃ jīve, apassaṃ dhammamuttamaṃ;

    एकाहं जीवितं सेय्यो, पस्सतो धम्ममुत्तमं॥

    Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, passato dhammamuttamaṃ.

    सहस्सवग्गो अट्ठमो निट्ठितो।

    Sahassavaggo aṭṭhamo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. अनत्थपदसञ्हितं (क॰) विसेसनं हेतं गाथातिपदस्स
    2. anatthapadasañhitaṃ (ka.) visesanaṃ hetaṃ gāthātipadassa
    3. अत्तानं (सी॰ पी॰)
    4. attānaṃ (sī. pī.)
    5. यिट्ठञ्‍च हुतञ्‍च (क॰)
    6. yiṭṭhañca hutañca (ka.)
    7. वद्धापचायिनो (सी॰ पी॰)
    8. vaddhāpacāyino (sī. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / धम्मपद-अट्ठकथा • Dhammapada-aṭṭhakathā / ८. सहस्सवग्गो • 8. Sahassavaggo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact