Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā

    સલાકભત્તકથા

    Salākabhattakathā

    સલાકભત્તે પન ‘‘અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, સલાકાય વા પટ્ટિકાય વા ઉપનિબન્ધિત્વા ઓપુઞ્જિત્વા ઉદ્દિસિતુ’’ન્તિ વચનતો રુક્ખસારમયાય સલાકાય વા વેળુવિલીવતાલપણ્ણાદિમયાય પટ્ટિકાય વા ‘‘અસુકસ્સ નામ સલાકભત્ત’’ન્તિ એવં અક્ખરાનિ ઉપનિબન્ધિત્વા પચ્છિયં વા ચીવરભોગે વા કત્વા સબ્બા સલાકાયો ઓપુઞ્જિત્વા પુનપ્પુનં હેટ્ઠુપરિવસેનેવ આલોળેત્વા પઞ્ચઙ્ગસમન્નાગતેન ભત્તુદ્દેસકેન સચે ઠિતિકા અત્થિ, ઠિતિકતો પટ્ઠાય; નો ચે અત્થિ, થેરાસનતો પટ્ઠાય સલાકા દાતબ્બા. પચ્છા આગતાનમ્પિ એકાબદ્ધવસેન દૂરે ઠિતાનમ્પિ ઉદ્દેસભત્તે વુત્તનયેનેવ દાતબ્બા.

    Salākabhatte pana ‘‘anujānāmi, bhikkhave, salākāya vā paṭṭikāya vā upanibandhitvā opuñjitvā uddisitu’’nti vacanato rukkhasāramayāya salākāya vā veḷuvilīvatālapaṇṇādimayāya paṭṭikāya vā ‘‘asukassa nāma salākabhatta’’nti evaṃ akkharāni upanibandhitvā pacchiyaṃ vā cīvarabhoge vā katvā sabbā salākāyo opuñjitvā punappunaṃ heṭṭhuparivaseneva āloḷetvā pañcaṅgasamannāgatena bhattuddesakena sace ṭhitikā atthi, ṭhitikato paṭṭhāya; no ce atthi, therāsanato paṭṭhāya salākā dātabbā. Pacchā āgatānampi ekābaddhavasena dūre ṭhitānampi uddesabhatte vuttanayeneva dātabbā.

    સચે વિહારસ્સ સમન્તતો બહૂ ગોચરગામા, ભિક્ખૂ પન ન બહુકા, ગામવસેનપિ સલાકાયો પાપુણન્તિ, ‘‘તુમ્હાકં અસુકગામે સલાકભત્તં પાપુણાતી’’તિ ગામવસેનેવ ગાહેતબ્બા. એવં ગાહેન્તેન સચેપિ એકેકસ્મિં ગામે નાનપ્પકારાનિ સટ્ઠિસલાકભત્તાનિ, સબ્બાનિ ગાહિતાનેવ હોન્તિ, તસ્સ પત્તગામસમીપે અઞ્ઞાનિપિ દ્વે તીણિ સલાકભત્તાનિ હોન્તિ, તાનિપિ તસ્સેવ દાતબ્બાનિ. ન હિ સક્કા તેસં કારણા અઞ્ઞં ભિક્ખું પહિણિતુન્તિ.

    Sace vihārassa samantato bahū gocaragāmā, bhikkhū pana na bahukā, gāmavasenapi salākāyo pāpuṇanti, ‘‘tumhākaṃ asukagāme salākabhattaṃ pāpuṇātī’’ti gāmavaseneva gāhetabbā. Evaṃ gāhentena sacepi ekekasmiṃ gāme nānappakārāni saṭṭhisalākabhattāni, sabbāni gāhitāneva honti, tassa pattagāmasamīpe aññānipi dve tīṇi salākabhattāni honti, tānipi tasseva dātabbāni. Na hi sakkā tesaṃ kāraṇā aññaṃ bhikkhuṃ pahiṇitunti.

    સચે એકચ્ચેસુ ગામેસુ બહૂનિ સલાકભત્તાનિ સલ્લક્ખેત્વા સત્તન્નમ્પિ અટ્ઠન્નમ્પિ ભિક્ખૂનં દાતબ્બાનિ. દદન્તેન પન ચતુન્નં પઞ્ચન્નં ભત્તાનં સલાકાયો એકતો બન્ધિત્વા દાતબ્બા. સચે તં ગામં અતિક્કમિત્વા અઞ્ઞો ગામો હોતિ, તસ્મિઞ્ચ એકમેવ સલાકભત્તં, તં પન પાતોવ દેન્તિ, તમ્પિ એતેસુ ભિક્ખૂસુ એકસ્સ નિગ્ગહેન દત્વા ‘‘પાતોવ તં ગહેત્વા પચ્છા ઓરિમગામે ઇતરાનિ ભત્તાનિ ગણ્હાહી’’તિ વત્તબ્બો. સચે ઓરિમગામે સલાકભત્તેસુ અગાહિતેસ્વેવ ગાહિતસઞ્ઞાય ગચ્છતિ, પરભાગગામે સલાકભત્તં ગાહેત્વા પુન વિહારં આગન્ત્વા ઇતરાનિ ગાહેત્વા ઓરિમગામો ગન્તબ્બો. ‘‘ન હિ બહિસીમાય સઙ્ઘલાભો ગાહેતું લબ્ભતી’’તિ અયં નયો કુરુન્દિયં વુત્તો.

    Sace ekaccesu gāmesu bahūni salākabhattāni sallakkhetvā sattannampi aṭṭhannampi bhikkhūnaṃ dātabbāni. Dadantena pana catunnaṃ pañcannaṃ bhattānaṃ salākāyo ekato bandhitvā dātabbā. Sace taṃ gāmaṃ atikkamitvā añño gāmo hoti, tasmiñca ekameva salākabhattaṃ, taṃ pana pātova denti, tampi etesu bhikkhūsu ekassa niggahena datvā ‘‘pātova taṃ gahetvā pacchā orimagāme itarāni bhattāni gaṇhāhī’’ti vattabbo. Sace orimagāme salākabhattesu agāhitesveva gāhitasaññāya gacchati, parabhāgagāme salākabhattaṃ gāhetvā puna vihāraṃ āgantvā itarāni gāhetvā orimagāmo gantabbo. ‘‘Na hi bahisīmāya saṅghalābho gāhetuṃ labbhatī’’ti ayaṃ nayo kurundiyaṃ vutto.

    સચે પન ભિક્ખૂ બહૂ હોન્તિ, ગામવસેન સલાકા ન પાપુણન્તિ, વીથિવસેન વા વીથિયં એકગેહવસેન વા કુલવસેન વા ગાહેતબ્બા. વીથિઆદીસુ ચ યત્થ બહૂનિ ભત્તાનિ, તત્થ ગામે વુત્તનયેનેવ બહૂનં ભિક્ખૂનં ગાહેતબ્બાનિ. સલાકાસુ અસતિ ઉદ્દિસિત્વાપિ ગાહેતબ્બાનિ.

    Sace pana bhikkhū bahū honti, gāmavasena salākā na pāpuṇanti, vīthivasena vā vīthiyaṃ ekagehavasena vā kulavasena vā gāhetabbā. Vīthiādīsu ca yattha bahūni bhattāni, tattha gāme vuttanayeneva bahūnaṃ bhikkhūnaṃ gāhetabbāni. Salākāsu asati uddisitvāpi gāhetabbāni.

    સલાકદાયકેન પન વત્તં જાનિતબ્બં. તેન હિ કાલસ્સેવ વુટ્ઠાય પત્તચીવરં ગહેત્વા ભોજનસાલં ગન્ત્વા અસમ્મટ્ઠટ્ઠાનં સમ્મજ્જિત્વા પાનીયં પરિભોજનીયં ઉપટ્ઠાપેત્વા ‘‘ઇદાનિ ભિક્ખૂહિ વત્તં કતં ભવિસ્સતી’’તિ કાલં સલ્લક્ખેત્વા ઘણ્ટિં પહરિત્વા ભિક્ખૂસુ સન્નિપતિતેસુ પઠમમેવ વારગામે સલાકભત્તં ગાહેતબ્બં. ‘‘તુય્હં અસુકસ્મિં નામ વારગામે સલાકા પાપુણાતિ તત્ર ગચ્છા’’તિ વત્તબ્બં.

    Salākadāyakena pana vattaṃ jānitabbaṃ. Tena hi kālasseva vuṭṭhāya pattacīvaraṃ gahetvā bhojanasālaṃ gantvā asammaṭṭhaṭṭhānaṃ sammajjitvā pānīyaṃ paribhojanīyaṃ upaṭṭhāpetvā ‘‘idāni bhikkhūhi vattaṃ kataṃ bhavissatī’’ti kālaṃ sallakkhetvā ghaṇṭiṃ paharitvā bhikkhūsu sannipatitesu paṭhamameva vāragāme salākabhattaṃ gāhetabbaṃ. ‘‘Tuyhaṃ asukasmiṃ nāma vāragāme salākā pāpuṇāti tatra gacchā’’ti vattabbaṃ.

    સચે અતિરેકગાવુતે ગામો હોતિ, તં દિવસં ગચ્છન્તા કિલમન્તિ, ‘‘સ્વે તુય્હં વારગામે પાપુણાતી’’તિ અજ્જેવ ગાહેતબ્બં. યો વારગામં પેસિયમાનો ન ગચ્છતિ, અઞ્ઞં સલાકં મગ્ગતિ, ન દાતબ્બા. સદ્ધાનઞ્હિ મનુસ્સાનં પુઞ્ઞહાનિ સઙ્ઘસ્સ ચ લાભચ્છેદો હોતિ, તસ્મા તસ્સ દુતિયેપિ તતિયેપિ દિવસે અઞ્ઞા સલાકા ન દાતબ્બા, ‘‘અત્તનો પત્તટ્ઠાનં ગન્ત્વા ભુઞ્જાહી’’તિ વત્તબ્બો, તીણિ પન દિવસાનિ અગચ્છન્તસ્સ વારગામતો ઓરિમવારગામે સલાકા ગાહેતબ્બા. તઞ્ચે ન ગણ્હાતિ, તતો પટ્ઠાય તસ્સ અઞ્ઞં સલાકં દાતું ન વટ્ટતિ, દણ્ડકમ્મં પન ગાળ્હં કાતબ્બં, સટ્ઠિતો વા પણ્ણાસતો વા ન પરિહાપેતબ્બં. વારગામે ગાહેત્વા વિહારવારો ગાહેતબ્બો, ‘‘તુય્હં વિહારવારો પાપુણાતી’’તિ વત્તબ્બં. વિહારવારિકસ્સ દ્વે તિસ્સો યાગુસલાકાયો તિસ્સો ચતસ્સો વા ભત્તસલાકાયો ચ દાતબ્બા, નિબદ્ધં કત્વા પન ન દાતબ્બા. યાગુભત્તદાયકા હિ ‘‘અમ્હાકં યાગુભત્તં વિહારગોપકાવ ભુઞ્જન્તી’’તિ અઞ્ઞથત્તં આપજ્જેય્યું, તસ્મા અઞ્ઞેસુ કુલેસુ દાતબ્બા.

    Sace atirekagāvute gāmo hoti, taṃ divasaṃ gacchantā kilamanti, ‘‘sve tuyhaṃ vāragāme pāpuṇātī’’ti ajjeva gāhetabbaṃ. Yo vāragāmaṃ pesiyamāno na gacchati, aññaṃ salākaṃ maggati, na dātabbā. Saddhānañhi manussānaṃ puññahāni saṅghassa ca lābhacchedo hoti, tasmā tassa dutiyepi tatiyepi divase aññā salākā na dātabbā, ‘‘attano pattaṭṭhānaṃ gantvā bhuñjāhī’’ti vattabbo, tīṇi pana divasāni agacchantassa vāragāmato orimavāragāme salākā gāhetabbā. Tañce na gaṇhāti, tato paṭṭhāya tassa aññaṃ salākaṃ dātuṃ na vaṭṭati, daṇḍakammaṃ pana gāḷhaṃ kātabbaṃ, saṭṭhito vā paṇṇāsato vā na parihāpetabbaṃ. Vāragāme gāhetvā vihāravāro gāhetabbo, ‘‘tuyhaṃ vihāravāro pāpuṇātī’’ti vattabbaṃ. Vihāravārikassa dve tisso yāgusalākāyo tisso catasso vā bhattasalākāyo ca dātabbā, nibaddhaṃ katvā pana na dātabbā. Yāgubhattadāyakā hi ‘‘amhākaṃ yāgubhattaṃ vihāragopakāva bhuñjantī’’ti aññathattaṃ āpajjeyyuṃ, tasmā aññesu kulesu dātabbā.

    સચે વિહારવારિકાનં સભાગા આહરિત્વા દેન્તિ, ઇચ્ચેતં કુસલં; નો ચે, વારં ગાહેત્વા તેસં યાગુભત્તં આહરાપેતબ્બં. તાવ નેસં સલાકા ફાતિકમ્મમેવ ભવન્તિ, વસ્સગ્ગેન પત્તટ્ઠાને પન અઞ્ઞમ્પિ પણીતભત્તસલાકં ગણ્હિતું લભન્તિયેવ. અતિરેકઉત્તરિભઙ્ગસ્સ એકચારિકભત્તસ્સ વિસું ઠિતિકં કત્વા સલાકા દાતબ્બા.

    Sace vihāravārikānaṃ sabhāgā āharitvā denti, iccetaṃ kusalaṃ; no ce, vāraṃ gāhetvā tesaṃ yāgubhattaṃ āharāpetabbaṃ. Tāva nesaṃ salākā phātikammameva bhavanti, vassaggena pattaṭṭhāne pana aññampi paṇītabhattasalākaṃ gaṇhituṃ labhantiyeva. Atirekauttaribhaṅgassa ekacārikabhattassa visuṃ ṭhitikaṃ katvā salākā dātabbā.

    સચે યેન સલાકા લદ્ધા, સો તંદિવસં તં ભત્તં ન લભતિ, પુનદિવસે ગાહેતબ્બં. ભત્તમેવ લભતિ, ન ઉત્તરિભઙ્ગં; એવમ્પિ પુન ગાહેતબ્બં. ખીરભત્તસ્સ સલાકાયપિ એસેવ નયો. સચે પન ખીરમેવ લભતિ, ન ભત્તં; ખીરલાભતો પટ્ઠાય પુન ન ગાહેતબ્બં. દ્વે તીણિ એકચારિકભત્તાનિ એકસ્સેવ પાપુણન્તિ, દુબ્ભિક્ખસમયે સઙ્ઘનવકેન લદ્ધકાલે વિજટેત્વા વિસું ગાહેતબ્બાનિ, પાકતિકસલાકભત્તં અલદ્ધસ્સાપિ પુનદિવસે ગાહેતબ્બં.

    Sace yena salākā laddhā, so taṃdivasaṃ taṃ bhattaṃ na labhati, punadivase gāhetabbaṃ. Bhattameva labhati, na uttaribhaṅgaṃ; evampi puna gāhetabbaṃ. Khīrabhattassa salākāyapi eseva nayo. Sace pana khīrameva labhati, na bhattaṃ; khīralābhato paṭṭhāya puna na gāhetabbaṃ. Dve tīṇi ekacārikabhattāni ekasseva pāpuṇanti, dubbhikkhasamaye saṅghanavakena laddhakāle vijaṭetvā visuṃ gāhetabbāni, pākatikasalākabhattaṃ aladdhassāpi punadivase gāhetabbaṃ.

    સચે ખુદ્દકો વિહારો હોતિ, સબ્બે ભિક્ખૂ એકસમ્ભોગા, ઉચ્છુસલાકં ગાહેન્તેન યસ્સ કસ્સચિ સમ્મુખીભૂતસ્સ પાપેત્વા મહાથેરાદીનં દિવા તચ્છેત્વા દાતું વટ્ટતિ. રસસલાકં પાપેત્વા પચ્છાભત્તં પરિસ્સાવેત્વા વા ફાણિતં વા કારેત્વા પિણ્ડપાતિકાદીનમ્પિ દાતબ્બં . આગન્તુકાનં આગતાનાગતભાવં ઞત્વા ગાહેતબ્બા, મહાઆવાસે ઠિતિકં કત્વા ગાહેતબ્બા.

    Sace khuddako vihāro hoti, sabbe bhikkhū ekasambhogā, ucchusalākaṃ gāhentena yassa kassaci sammukhībhūtassa pāpetvā mahātherādīnaṃ divā tacchetvā dātuṃ vaṭṭati. Rasasalākaṃ pāpetvā pacchābhattaṃ parissāvetvā vā phāṇitaṃ vā kāretvā piṇḍapātikādīnampi dātabbaṃ . Āgantukānaṃ āgatānāgatabhāvaṃ ñatvā gāhetabbā, mahāāvāse ṭhitikaṃ katvā gāhetabbā.

    તક્કસલાકમ્પિ સભાગટ્ઠાને પાપેત્વા વા પચાપેત્વા વા ધૂમાપેત્વા વા થેરાનં દાતું વટ્ટતિ. મહાઆવાસે વુત્તનયેનેવ પટિપજ્જિતબ્બં ફલસલાકપૂવસલાકભેસજ્જગન્ધમાલસલાકાયોપિ વિસું ઠિતિકાય ગાહેતબ્બા. ભેસજ્જાદિસલાકાયો ચેત્થ કિઞ્ચાપિ પિણ્ડપાતિકાનમ્પિ વટ્ટન્તિ, સલાકવસેન ગાહિતત્તા પન ન સાદિતબ્બા. અગ્ગભિક્ખામત્તં સલાકભત્તં દેન્તિ, ઠિતિકં પુચ્છિત્વા ગાહેતબ્બં. અસતિયા ઠિતિકાય થેરાસનતો પટ્ઠાય ગાહેતબ્બં. સચે તાદિસાનિ ભત્તાનિ બહૂનિ હોન્તિ, એકેકસ્સ ભિક્ખુનો દ્વે તીણિ દાતબ્બાનિ; નો ચે, એકેકમેવ દત્વા પટિપાટિયા ગતાય પુન થેરાસનતો પટ્ઠાય દાતબ્બં. સચે અન્તરાવ ઉપચ્છિજ્જતિ, ઠિતિકા સલ્લક્ખેતબ્બા. યદિ પન તાદિસં ભત્તં નિબદ્ધમેવ હોતિ, યસ્સ પાપુણાતિ, સો વત્તબ્બો ‘‘લદ્ધા વા અલદ્ધા વા સ્વેપિ ગણ્હેય્યાસી’’તિ. એકં અનિબદ્ધં હોતિ, લભનદિવસે પન યાવદત્થં લભતિ, અલભનદિવસા બહુતરા હોન્તિ, તં યસ્સ પાપુણાતિ, સો અલભિત્વા ‘‘સ્વે ગણ્હેય્યાસી’’તિ વત્તબ્બો.

    Takkasalākampi sabhāgaṭṭhāne pāpetvā vā pacāpetvā vā dhūmāpetvā vā therānaṃ dātuṃ vaṭṭati. Mahāāvāse vuttanayeneva paṭipajjitabbaṃ phalasalākapūvasalākabhesajjagandhamālasalākāyopi visuṃ ṭhitikāya gāhetabbā. Bhesajjādisalākāyo cettha kiñcāpi piṇḍapātikānampi vaṭṭanti, salākavasena gāhitattā pana na sāditabbā. Aggabhikkhāmattaṃ salākabhattaṃ denti, ṭhitikaṃ pucchitvā gāhetabbaṃ. Asatiyā ṭhitikāya therāsanato paṭṭhāya gāhetabbaṃ. Sace tādisāni bhattāni bahūni honti, ekekassa bhikkhuno dve tīṇi dātabbāni; no ce, ekekameva datvā paṭipāṭiyā gatāya puna therāsanato paṭṭhāya dātabbaṃ. Sace antarāva upacchijjati, ṭhitikā sallakkhetabbā. Yadi pana tādisaṃ bhattaṃ nibaddhameva hoti, yassa pāpuṇāti, so vattabbo ‘‘laddhā vā aladdhā vā svepi gaṇheyyāsī’’ti. Ekaṃ anibaddhaṃ hoti, labhanadivase pana yāvadatthaṃ labhati, alabhanadivasā bahutarā honti, taṃ yassa pāpuṇāti, so alabhitvā ‘‘sve gaṇheyyāsī’’ti vattabbo.

    યો સલાકાસુ ગાહિતાસુ પચ્છા આગચ્છતિ, તસ્સ અતિક્કન્તાવ સલાકા ન ઉપટ્ઠાપેત્વા દાતબ્બા. સલાકં નામ ઘણ્ટિપ્પહરણતો પટ્ઠાય આગન્ત્વા હત્થં પસારેન્તોવ લભતિ. અઞ્ઞસ્સ આગન્ત્વા સમીપે ઠિતસ્સાપિ અતિક્કન્તા અતિક્કન્તાવ હોતિ. સચે પનસ્સ અઞ્ઞો ગણ્હન્તો અત્થિ, સયં અનાગતોપિ લભતિ. સભાગટ્ઠાને અસુકો અનાગતોતિ ઞત્વા ‘‘અયં તસ્સ સલાકા’’તિ ઠપેતું વટ્ટતિ. સચે ‘‘અનાગતસ્સ ન દાતબ્બા’’તિ કતિકં કરોન્તિ, અધમ્મિકા હોતિ. અન્તોઉપચારે ઠિતસ્સ હિ ભાજનીયભણ્ડં પાપુણાતિ. સચે પન ‘‘અનાગતસ્સ દેથા’’તિ મહાસદ્દં કરોન્તિ, દણ્ડકમ્મં ઠપેતબ્બં, ‘‘આગન્ત્વા ગણ્હન્તૂ’’તિ વત્તબ્બં.

    Yo salākāsu gāhitāsu pacchā āgacchati, tassa atikkantāva salākā na upaṭṭhāpetvā dātabbā. Salākaṃ nāma ghaṇṭippaharaṇato paṭṭhāya āgantvā hatthaṃ pasārentova labhati. Aññassa āgantvā samīpe ṭhitassāpi atikkantā atikkantāva hoti. Sace panassa añño gaṇhanto atthi, sayaṃ anāgatopi labhati. Sabhāgaṭṭhāne asuko anāgatoti ñatvā ‘‘ayaṃ tassa salākā’’ti ṭhapetuṃ vaṭṭati. Sace ‘‘anāgatassa na dātabbā’’ti katikaṃ karonti, adhammikā hoti. Antoupacāre ṭhitassa hi bhājanīyabhaṇḍaṃ pāpuṇāti. Sace pana ‘‘anāgatassa dethā’’ti mahāsaddaṃ karonti, daṇḍakammaṃ ṭhapetabbaṃ, ‘‘āgantvā gaṇhantū’’ti vattabbaṃ.

    છપ્પઞ્ચસલાકા નટ્ઠા હોન્તિ, ભત્તુદ્દેસકો દાયકાનં નામં નસ્સરતિ, સો ચે નટ્ઠસલાકા મહાથેરસ્સ વા અત્તનો વા પાપેત્વા ભિક્ખૂ વદેય્ય, ‘‘મયા અસુકગામે સલાકભત્તં મય્હં પાપિતં, તુમ્હે તત્થ લદ્ધં સલાકભત્તં ભુઞ્જેય્યાથા’’તિ, વટ્ટતિ. વિહારે અપાપિતં પન આસનસાલાય તં ભત્તં લભિત્વા તત્થેવ પાપેત્વા ભુઞ્જિતું ન વટ્ટતિ. ‘‘અજ્જ પટ્ઠાય મય્હં સલાકભત્તં ગણ્હથા’’તિ વુત્તે તત્ર આસનસાલાય ગાહેતું ન વટ્ટતિ, વિહારં આનેત્વા ગાહેતબ્બં. ‘‘સ્વે પટ્ઠાયા’’તિ વુત્તે પન ભત્તુદ્દેસકસ્સ આચિક્ખિતબ્બં ‘‘સ્વે પટ્ઠાય અસુકકુલં નામ સલાકભત્તં દેતિ, સલાકગ્ગાહણકાલે સરેય્યાસી’’તિ. દુબ્ભિક્ખે સલાકભત્તં પચ્છિન્દિત્વા સુભિક્ખે જાતે કિઞ્ચિ દિસ્વા ‘‘અજ્જ પટ્ઠાય અમ્હાકં સલાકભત્તં ગણ્હથા’’તિ પુન પટ્ઠપેન્તિ, અન્તોગામે અગાહેત્વા વિહારં આનેત્વાવ ગાહેતબ્બં. ઇદઞ્હિ ‘‘સલાકભત્તં’’ નામ. ઉદ્દેસભત્તસદિસં ન હોતિ, વિહારમેવ સન્ધાય દિય્યતિ, તસ્મા બહિઉપચારે ગાહેતું ન વટ્ટતિ. ‘‘સ્વે પટ્ઠાયા’’તિ વુત્તે પન વિહારે ગાહેતબ્બમેવ.

    Chappañcasalākā naṭṭhā honti, bhattuddesako dāyakānaṃ nāmaṃ nassarati, so ce naṭṭhasalākā mahātherassa vā attano vā pāpetvā bhikkhū vadeyya, ‘‘mayā asukagāme salākabhattaṃ mayhaṃ pāpitaṃ, tumhe tattha laddhaṃ salākabhattaṃ bhuñjeyyāthā’’ti, vaṭṭati. Vihāre apāpitaṃ pana āsanasālāya taṃ bhattaṃ labhitvā tattheva pāpetvā bhuñjituṃ na vaṭṭati. ‘‘Ajja paṭṭhāya mayhaṃ salākabhattaṃ gaṇhathā’’ti vutte tatra āsanasālāya gāhetuṃ na vaṭṭati, vihāraṃ ānetvā gāhetabbaṃ. ‘‘Sve paṭṭhāyā’’ti vutte pana bhattuddesakassa ācikkhitabbaṃ ‘‘sve paṭṭhāya asukakulaṃ nāma salākabhattaṃ deti, salākaggāhaṇakāle sareyyāsī’’ti. Dubbhikkhe salākabhattaṃ pacchinditvā subhikkhe jāte kiñci disvā ‘‘ajja paṭṭhāya amhākaṃ salākabhattaṃ gaṇhathā’’ti puna paṭṭhapenti, antogāme agāhetvā vihāraṃ ānetvāva gāhetabbaṃ. Idañhi ‘‘salākabhattaṃ’’ nāma. Uddesabhattasadisaṃ na hoti, vihārameva sandhāya diyyati, tasmā bahiupacāre gāhetuṃ na vaṭṭati. ‘‘Sve paṭṭhāyā’’ti vutte pana vihāre gāhetabbameva.

    ગમિકો ભિક્ખુ યં દિસાભાગં ગન્તુકામો, તત્થ અઞ્ઞેન વારગામસલાકા લદ્ધા હોતિ, તં ગહેત્વા ઇતરં ભિક્ખું ‘‘મય્હં પત્તસલાકં ત્વં ગણ્હાહી’’તિ વત્વા ગન્તું વટ્ટતિ. તેન પન ઉપચારસીમં અનતિક્કન્તેયેવ તસ્મિં તસ્સ સલાકા ગાહેતબ્બા.

    Gamiko bhikkhu yaṃ disābhāgaṃ gantukāmo, tattha aññena vāragāmasalākā laddhā hoti, taṃ gahetvā itaraṃ bhikkhuṃ ‘‘mayhaṃ pattasalākaṃ tvaṃ gaṇhāhī’’ti vatvā gantuṃ vaṭṭati. Tena pana upacārasīmaṃ anatikkanteyeva tasmiṃ tassa salākā gāhetabbā.

    છડ્ડિતવિહારે મનુસ્સા બોધિચેતિયાદીનિ જગ્ગિત્વા ભુઞ્જન્તૂતિ સલાકભત્તં પટ્ઠપેન્તિ, ભિક્ખૂ સકટ્ઠાનેસુ વસિત્વા કાલસ્સેવ ગન્ત્વા તત્થ વત્તં કરિત્વા તં ભત્તં ભુઞ્જન્તિ, વટ્ટતિ. સચે તેસુ સ્વાતનાય અત્તનો પાપેત્વા ગતેસુ આગન્તુકો ભિક્ખુ છડ્ડિતવિહારે વસિત્વા કાલસ્સેવ વત્તં કત્વા ઘણ્ટિં પહરિત્વા સલાકભત્તં અત્તનો પાપેત્વા આસનસાલં ગચ્છતિ, સોવ તસ્સ ભત્તસ્સ ઇસ્સરો. યો પન ભિક્ખૂસુ વત્તં કરોન્તેસુયેવ ભૂમિયં દ્વે તયો સમ્મુઞ્જનિપ્પહારે દત્વા ઘણ્ટિં પહરિત્વા ‘‘ધુરગામે સલાકભત્તં મય્હં પાપુણાતી’’તિ ગચ્છતિ, તસ્સ તં ચોરિકાય ગહિતત્તા ન પાપુણાતિ, વત્તં કત્વા પાપેત્વા પચ્છા ગતભિક્ખૂનંયેવ હોતિ.

    Chaḍḍitavihāre manussā bodhicetiyādīni jaggitvā bhuñjantūti salākabhattaṃ paṭṭhapenti, bhikkhū sakaṭṭhānesu vasitvā kālasseva gantvā tattha vattaṃ karitvā taṃ bhattaṃ bhuñjanti, vaṭṭati. Sace tesu svātanāya attano pāpetvā gatesu āgantuko bhikkhu chaḍḍitavihāre vasitvā kālasseva vattaṃ katvā ghaṇṭiṃ paharitvā salākabhattaṃ attano pāpetvā āsanasālaṃ gacchati, sova tassa bhattassa issaro. Yo pana bhikkhūsu vattaṃ karontesuyeva bhūmiyaṃ dve tayo sammuñjanippahāre datvā ghaṇṭiṃ paharitvā ‘‘dhuragāme salākabhattaṃ mayhaṃ pāpuṇātī’’ti gacchati, tassa taṃ corikāya gahitattā na pāpuṇāti, vattaṃ katvā pāpetvā pacchā gatabhikkhūnaṃyeva hoti.

    એકો ગામો અતિદૂરે હોતિ, ભિક્ખૂ નિચ્ચં ગન્તું ન ઇચ્છન્તિ, મનુસ્સા ‘‘મયં પુઞ્ઞેન પરિબાહિરા હોમા’’તિ વદન્તિ, યે તસ્સ ગામસ્સ આસન્નવિહારે સભાગભિક્ખૂ, તે વત્તબ્બા ‘‘ઇમેસં ભિક્ખૂનં અનાગતદિવસે તુમ્હે ભુઞ્જથા’’તિ. સલાકા પન દેવસિકં પાપેતબ્બા, તા ચ ખો પન ઘણ્ટિપ્પહરણમત્તેન વા પચ્છિચાલનમત્તેન વા પાપિતા ન હોન્તિ, પચ્છિં પન ગહેત્વા સલાકા પીઠકે આકિરિતબ્બા, પચ્છિ પન મુખવટ્ટિયં ન ગહેતબ્બા. સચે હિ તત્થ અહિ વા વિચ્છિકો વા ભવેય્ય, દુક્ખં ઉપ્પાદેય્ય; તસ્મા હેટ્ઠા ગહેત્વા પચ્છિં પરમ્મુખં કત્વા સલાકા આકિરિતબ્બા ‘‘સચેપિ સપ્પો ભવિસ્સતિ, એત્તોવ પલાયિસ્સતી’’તિ. એવં સલાકા આકિરિત્વા ગામાદિવસેન પુબ્બે વુત્તનયેનેવ ગાહેતબ્બા. અપિચ એકં મહાથેરસ્સ પાપેત્વા ‘‘અવસેસા મય્હં પાપુણન્તી’’તિ અત્તનો પાપેત્વા વત્તં કત્વા ચેતિયં વન્દિત્વા વિતક્કમાળકે ઠિતેહિ ભિક્ખૂહિ ‘‘પાપિતા, આવુસો, સલાકા’’તિ વુત્તે ‘‘આમ, ભન્તે, તુમ્હે ગતગતગામે સલાકભત્તં ગણ્હથા’’તિ વત્તબ્બં; એવં પાપિતાપિ હિ સુપાપિતાવ હોન્તિ.

    Eko gāmo atidūre hoti, bhikkhū niccaṃ gantuṃ na icchanti, manussā ‘‘mayaṃ puññena paribāhirā homā’’ti vadanti, ye tassa gāmassa āsannavihāre sabhāgabhikkhū, te vattabbā ‘‘imesaṃ bhikkhūnaṃ anāgatadivase tumhe bhuñjathā’’ti. Salākā pana devasikaṃ pāpetabbā, tā ca kho pana ghaṇṭippaharaṇamattena vā pacchicālanamattena vā pāpitā na honti, pacchiṃ pana gahetvā salākā pīṭhake ākiritabbā, pacchi pana mukhavaṭṭiyaṃ na gahetabbā. Sace hi tattha ahi vā vicchiko vā bhaveyya, dukkhaṃ uppādeyya; tasmā heṭṭhā gahetvā pacchiṃ parammukhaṃ katvā salākā ākiritabbā ‘‘sacepi sappo bhavissati, ettova palāyissatī’’ti. Evaṃ salākā ākiritvā gāmādivasena pubbe vuttanayeneva gāhetabbā. Apica ekaṃ mahātherassa pāpetvā ‘‘avasesā mayhaṃ pāpuṇantī’’ti attano pāpetvā vattaṃ katvā cetiyaṃ vanditvā vitakkamāḷake ṭhitehi bhikkhūhi ‘‘pāpitā, āvuso, salākā’’ti vutte ‘‘āma, bhante, tumhe gatagatagāme salākabhattaṃ gaṇhathā’’ti vattabbaṃ; evaṃ pāpitāpi hi supāpitāva honti.

    ભિક્ખૂ સબ્બરત્તિં ધમ્મસવનત્થં અઞ્ઞં વિહારં ગચ્છન્તા ‘‘મયં તત્થ દાનં અગ્ગહેત્વાવ અમ્હાકં ગોચરગામેવ પિણ્ડાય ચરિત્વા આગમિસ્સામા’’તિ સલાકા અગ્ગહેત્વાવ ગતા, વિહારે થેરસ્સ પત્તસલાકભત્તં ભુઞ્જિતું આગચ્છન્તિ, વટ્ટતિ. અથ મહાથેરોપિ ‘‘અહં ઇધ કિં કરોમી’’તિ તેહિયેવ સદ્ધિં ગચ્છતિ, તેહિ ગતવિહારે અભુઞ્જિત્વાવ ગોચરગામં અનુપ્પત્તેહિ ‘‘દેથ, ભન્તે, પત્તે સલાકયાગુઆદીનિ આહરિસ્સામા’’તિ વુત્તે પત્તા ન દાતબ્બા. ‘‘કસ્મા, ભન્તે, ન દેથા’’તિ ‘‘વિહારટ્ઠકં ભત્તં વિહારે વુત્થાનં પાપુણાતિ, મયં અઞ્ઞસ્મિં વિહારે વુત્થા’’તિ. ‘‘દેથ, ભન્તે, ન મયં વિહારે પાલિકાય દેમ, તુમ્હાકં દેમ, ગણ્હથ અમ્હાકં ભિક્ખ’’ન્તિ વુત્તે પન વટ્ટતિ.

    Bhikkhū sabbarattiṃ dhammasavanatthaṃ aññaṃ vihāraṃ gacchantā ‘‘mayaṃ tattha dānaṃ aggahetvāva amhākaṃ gocaragāmeva piṇḍāya caritvā āgamissāmā’’ti salākā aggahetvāva gatā, vihāre therassa pattasalākabhattaṃ bhuñjituṃ āgacchanti, vaṭṭati. Atha mahātheropi ‘‘ahaṃ idha kiṃ karomī’’ti tehiyeva saddhiṃ gacchati, tehi gatavihāre abhuñjitvāva gocaragāmaṃ anuppattehi ‘‘detha, bhante, patte salākayāguādīni āharissāmā’’ti vutte pattā na dātabbā. ‘‘Kasmā, bhante, na dethā’’ti ‘‘vihāraṭṭhakaṃ bhattaṃ vihāre vutthānaṃ pāpuṇāti, mayaṃ aññasmiṃ vihāre vutthā’’ti. ‘‘Detha, bhante, na mayaṃ vihāre pālikāya dema, tumhākaṃ dema, gaṇhatha amhākaṃ bhikkha’’nti vutte pana vaṭṭati.

    સલાકભત્તકથા નિટ્ઠિતા.

    Salākabhattakathā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact