| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi |
१०. सालमण्डपियत्थेरअपदानं
10. Sālamaṇḍapiyattheraapadānaṃ
१९०.
190.
‘‘अज्झोगाहेत्वा सालवनं, सुकतो अस्समो मम।
‘‘Ajjhogāhetvā sālavanaṃ, sukato assamo mama;
सालपुप्फेहि सञ्छन्नो, वसामि विपिने तदा॥
Sālapupphehi sañchanno, vasāmi vipine tadā.
१९१.
191.
‘‘पियदस्सी च भगवा, सयम्भू अग्गपुग्गलो।
‘‘Piyadassī ca bhagavā, sayambhū aggapuggalo;
विवेककामो सम्बुद्धो, सालवनमुपागमि॥
Vivekakāmo sambuddho, sālavanamupāgami.
१९२.
192.
‘‘अस्समा अभिनिक्खम्म, पवनं अगमासहं।
‘‘Assamā abhinikkhamma, pavanaṃ agamāsahaṃ;
मूलफलं गवेसन्तो, आहिण्डामि वने तदा॥
Mūlaphalaṃ gavesanto, āhiṇḍāmi vane tadā.
१९३.
193.
‘‘तत्थद्दसासिं सम्बुद्धं, पियदस्सिं महायसं।
‘‘Tatthaddasāsiṃ sambuddhaṃ, piyadassiṃ mahāyasaṃ;
सुनिसिन्नं समापन्नं, विरोचन्तं महावने॥
Sunisinnaṃ samāpannaṃ, virocantaṃ mahāvane.
१९४.
194.
‘‘चतुदण्डे ठपेत्वान, बुद्धस्स उपरी अहं।
‘‘Catudaṇḍe ṭhapetvāna, buddhassa uparī ahaṃ;
मण्डपं सुकतं कत्वा, सालपुप्फेहि छादयिं॥
Maṇḍapaṃ sukataṃ katvā, sālapupphehi chādayiṃ.
१९५.
195.
‘‘सत्ताहं धारयित्वान, मण्डपं सालछादितं।
‘‘Sattāhaṃ dhārayitvāna, maṇḍapaṃ sālachāditaṃ;
तत्थ चित्तं पसादेत्वा, बुद्धसेट्ठमवन्दहं॥
Tattha cittaṃ pasādetvā, buddhaseṭṭhamavandahaṃ.
१९६.
196.
‘‘भगवा तम्हि समये, वुट्ठहित्वा समाधितो।
‘‘Bhagavā tamhi samaye, vuṭṭhahitvā samādhito;
युगमत्तं पेक्खमानो, निसीदि पुरिसुत्तमो॥
Yugamattaṃ pekkhamāno, nisīdi purisuttamo.
१९७.
197.
‘‘सावको वरुणो नाम, पियदस्सिस्स सत्थुनो।
‘‘Sāvako varuṇo nāma, piyadassissa satthuno;
वसीसतसहस्सेहि, उपगच्छि विनायकं॥
Vasīsatasahassehi, upagacchi vināyakaṃ.
१९८.
198.
‘‘पियदस्सी च भगवा, लोकजेट्ठो नरासभो।
‘‘Piyadassī ca bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;
भिक्खुसङ्घे निसीदित्वा, सितं पातुकरी जिनो॥
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, sitaṃ pātukarī jino.
१९९.
199.
‘‘अनुरुद्धो उपट्ठाको, पियदस्सिस्स सत्थुनो।
‘‘Anuruddho upaṭṭhāko, piyadassissa satthuno;
एकंसं चीवरं कत्वा, अपुच्छित्थ महामुनिं॥
Ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā, apucchittha mahāmuniṃ.
२००.
200.
‘‘‘को नु खो भगवा हेतु, सितकम्मस्स सत्थुनो।
‘‘‘Ko nu kho bhagavā hetu, sitakammassa satthuno;
कारणे विज्जमानम्हि, सत्था पातुकरे सितं’॥
Kāraṇe vijjamānamhi, satthā pātukare sitaṃ’.
२०१.
201.
तस्स कम्मं सरित्वान, सितं पातुकरिं अहं॥
Tassa kammaṃ saritvāna, sitaṃ pātukariṃ ahaṃ.
२०२.
202.
देवलोके मनुस्से वा, ओकासोव न सम्मति॥
Devaloke manusse vā, okāsova na sammati.
२०३.
203.
‘‘‘देवलोके वसन्तस्स, पुञ्ञकम्मसमङ्गिनो।
‘‘‘Devaloke vasantassa, puññakammasamaṅgino;
यावता परिसा तस्स, सालच्छन्ना भविस्सति॥
Yāvatā parisā tassa, sālacchannā bhavissati.
२०४.
204.
‘‘‘तत्थ दिब्बेहि नच्चेहि, गीतेहि वादितेहि च।
‘‘‘Tattha dibbehi naccehi, gītehi vāditehi ca;
रमिस्सति सदा सन्तो, पुञ्ञकम्मसमाहितो॥
Ramissati sadā santo, puññakammasamāhito.
२०५.
205.
‘‘‘यावता परिसा तस्स, गन्धगन्धी भविस्सति।
‘‘‘Yāvatā parisā tassa, gandhagandhī bhavissati;
सालस्स पुप्फवस्सो च, पवस्सिस्सति तावदे॥
Sālassa pupphavasso ca, pavassissati tāvade.
२०६.
206.
‘‘‘ततो चुतोयं मनुजो, मानुसं आगमिस्सति।
‘‘‘Tato cutoyaṃ manujo, mānusaṃ āgamissati;
२०७.
207.
‘‘‘इध नच्चञ्च गीतञ्च, सम्मताळसमाहितं।
‘‘‘Idha naccañca gītañca, sammatāḷasamāhitaṃ;
परिवारेस्सन्ति मं निच्चं, बुद्धपूजायिदं फलं॥
Parivāressanti maṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
२०८.
208.
‘‘‘उग्गच्छन्ते च सूरिये, सालवस्सं पवस्सति।
‘‘‘Uggacchante ca sūriye, sālavassaṃ pavassati;
पुञ्ञकम्मेन संयुत्तं, वस्सते सब्बकालिकं॥
Puññakammena saṃyuttaṃ, vassate sabbakālikaṃ.
२०९.
209.
‘‘‘अट्ठारसे कप्पसते, ओक्काककुलसम्भवो।
‘‘‘Aṭṭhārase kappasate, okkākakulasambhavo;
गोतमो नाम गोत्तेन, सत्था लोके भविस्सति॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
२१०.
210.
‘‘‘तस्स धम्मेसु दायादो, ओरसो धम्मनिम्मितो।
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
सब्बासवे परिञ्ञाय, निब्बायिस्सतिनासवो॥
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
२११.
211.
‘‘‘धम्मं अभिसमेन्तस्स, सालच्छन्नं भविस्सति।
‘‘‘Dhammaṃ abhisamentassa, sālacchannaṃ bhavissati;
चितके झायमानस्स, छदनं तत्थ हेस्सति’॥
Citake jhāyamānassa, chadanaṃ tattha hessati’.
२१२.
212.
‘‘विपाकं कित्तयित्वान, पियदस्सी महामुनि।
‘‘Vipākaṃ kittayitvāna, piyadassī mahāmuni;
परिसाय धम्मं देसेसि, तप्पेन्तो धम्मवुट्ठिया॥
Parisāya dhammaṃ desesi, tappento dhammavuṭṭhiyā.
२१३.
213.
‘‘तिंसकप्पानि देवेसु, देवरज्जमकारयिं।
‘‘Tiṃsakappāni devesu, devarajjamakārayiṃ;
सट्ठि च सत्तक्खत्तुञ्च, चक्कवत्ती अहोसहं॥
Saṭṭhi ca sattakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.
२१४.
214.
‘‘देवलोका इधागन्त्वा, लभामि विपुलं सुखं।
‘‘Devalokā idhāgantvā, labhāmi vipulaṃ sukhaṃ;
इधापि सालच्छदनं, मण्डपस्स इदं फलं॥
Idhāpi sālacchadanaṃ, maṇḍapassa idaṃ phalaṃ.
२१५.
215.
‘‘अयं पच्छिमको मय्हं, चरिमो वत्तते भवो।
‘‘Ayaṃ pacchimako mayhaṃ, carimo vattate bhavo;
इधापि सालच्छदनं, हेस्सति सब्बकालिकं॥
Idhāpi sālacchadanaṃ, hessati sabbakālikaṃ.
२१६.
216.
‘‘महामुनिं तोसयित्वा, गोतमं सक्यपुङ्गवं।
‘‘Mahāmuniṃ tosayitvā, gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ;
पत्तोम्हि अचलं ठानं, हित्वा जयपराजयं॥
Pattomhi acalaṃ ṭhānaṃ, hitvā jayaparājayaṃ.
२१७.
217.
‘‘अट्ठारसे कप्पसते, यं बुद्धमभिपूजयिं।
‘‘Aṭṭhārase kappasate, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;
दुग्गतिं नाभिजानामि, बुद्धपूजायिदं फलं॥
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
२१८.
218.
किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥
Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
२१९.
219.
‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
२२०.
220.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
इत्थं सुदं आयस्मा सालमण्डपियो थेरो इमा गाथायो
Itthaṃ sudaṃ āyasmā sālamaṇḍapiyo thero imā gāthāyo
अभासित्थाति।
Abhāsitthāti.
सालमण्डपियत्थेरस्सापदानं दसमं।
Sālamaṇḍapiyattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
पंसुकूलवग्गो एकूनपञ्ञासमो।
Paṃsukūlavaggo ekūnapaññāsamo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
पंसुकूलं बुद्धसञ्ञी, भिसदो ञाणकित्तको।
Paṃsukūlaṃ buddhasaññī, bhisado ñāṇakittako;
चन्दनी धातुपूजी च, पुलिनुप्पादकोपि च॥
Candanī dhātupūjī ca, pulinuppādakopi ca.
तरणो धम्मरुचिको, सालमण्डपियो तथा।
Taraṇo dhammaruciko, sālamaṇḍapiyo tathā;
सतानि द्वे होन्ति गाथा, ऊनवीसतिमेव च॥
Satāni dve honti gāthā, ūnavīsatimeva ca.
Footnotes:
