Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[൩൬൭] ൭. സാളിയജാതകവണ്ണനാ
[367] 7. Sāḷiyajātakavaṇṇanā
യ്വായം സാളിയഛാപോതീതി ഇദം സത്ഥാ വേളുവനേ വിഹരന്തോ ‘‘ആവുസോ, ദേവദത്തോ താസകാരകോപി ഭവിതും നാസക്ഖീ’’തി വചനം ആരബ്ഭ കഥേസി. തദാ ഹി സത്ഥാ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ, പുബ്ബേപേസ മമ താസകാരകോപി ഭവിതും നാസക്ഖീ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.
Yvāyaṃ sāḷiyachāpotīti idaṃ satthā veḷuvane viharanto ‘‘āvuso, devadatto tāsakārakopi bhavituṃ nāsakkhī’’ti vacanaṃ ārabbha kathesi. Tadā hi satthā ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbepesa mama tāsakārakopi bhavituṃ nāsakkhī’’ti vatvā atītaṃ āhari.
അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ ഗാമകേ കുടുമ്ബികകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ തരുണകാലേ പംസുകീളകേഹി ദാരകേഹി സദ്ധിം ഗാമദ്വാരേ നിഗ്രോധരുക്ഖമൂലേ കീളതി. തദാ ഏകോ ദുബ്ബലവേജ്ജോ ഗാമേ കിഞ്ചി അലഭിത്വാ നിക്ഖമന്തോ തം ഠാനം പത്വാ ഏകം സപ്പം വിടപബ്ഭന്തരേന സീസം നീഹരിത്വാ നിദ്ദായന്തം ദിസ്വാ ‘‘മയാ ഗാമേ കിഞ്ചി ന ലദ്ധം, ഇമേ ദാരകേ വഞ്ചേത്വാ സപ്പേന ഡംസാപേത്വാ തികിച്ഛിത്വാ കിഞ്ചിദേവ ഗണ്ഹിസ്സാമീ’’തി ചിന്തേത്വാ ബോധിസത്തം ആഹ ‘‘സചേ സാളിയഛാപം പസ്സേയ്യാസി, ഗണ്ഹേയ്യാസീ’’തി. ‘‘ആമ, ഗണ്ഹേയ്യ’’ന്തി . ‘‘പസ്സേസോ വിടപബ്ഭന്തരേ സയിതോ’’തി. സോ തസ്സ സപ്പഭാവം അജാനന്തോ രുക്ഖം ആരുയ്ഹ തം ഗീവായം ഗഹേത്വാ ‘‘സപ്പോ’’തി ഞത്വാ നിവത്തിതും അദേന്തോ സുഗ്ഗഹിതം ഗഹേത്വാ വേഗേന ഖിപി. സോ ഗന്ത്വാ വേജ്ജസ്സ ഗീവായം പതിതോ ഗീവം പലിവേഠേത്വാ ‘‘കര കരാ’’തി ഡംസിത്വാ തത്ഥേവ നം പാതേത്വാ പലായി. മനുസ്സാ പരിവാരയിംസു.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto gāmake kuṭumbikakule nibbattitvā taruṇakāle paṃsukīḷakehi dārakehi saddhiṃ gāmadvāre nigrodharukkhamūle kīḷati. Tadā eko dubbalavejjo gāme kiñci alabhitvā nikkhamanto taṃ ṭhānaṃ patvā ekaṃ sappaṃ viṭapabbhantarena sīsaṃ nīharitvā niddāyantaṃ disvā ‘‘mayā gāme kiñci na laddhaṃ, ime dārake vañcetvā sappena ḍaṃsāpetvā tikicchitvā kiñcideva gaṇhissāmī’’ti cintetvā bodhisattaṃ āha ‘‘sace sāḷiyachāpaṃ passeyyāsi, gaṇheyyāsī’’ti. ‘‘Āma, gaṇheyya’’nti . ‘‘Passeso viṭapabbhantare sayito’’ti. So tassa sappabhāvaṃ ajānanto rukkhaṃ āruyha taṃ gīvāyaṃ gahetvā ‘‘sappo’’ti ñatvā nivattituṃ adento suggahitaṃ gahetvā vegena khipi. So gantvā vejjassa gīvāyaṃ patito gīvaṃ paliveṭhetvā ‘‘kara karā’’ti ḍaṃsitvā tattheva naṃ pātetvā palāyi. Manussā parivārayiṃsu.
മഹാസത്തോ സമ്പത്തപരിസായ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഇമാ ഗാഥാ അഭാസി –
Mahāsatto sampattaparisāya dhammaṃ desento imā gāthā abhāsi –
൯൦.
90.
‘‘യ്വായം സാളിയഛാപോതി, കണ്ഹസപ്പം അഗാഹയി;
‘‘Yvāyaṃ sāḷiyachāpoti, kaṇhasappaṃ agāhayi;
തേന സപ്പേനയം ദട്ഠോ, ഹതോ പാപാനുസാസകോ.
Tena sappenayaṃ daṭṭho, hato pāpānusāsako.
൯൧.
91.
‘‘അഹന്താരമഹന്താരം, യോ നരോ ഹന്തുമിച്ഛതി;
‘‘Ahantāramahantāraṃ, yo naro hantumicchati;
ഏവം സോ നിഹതോ സേതി, യഥായം പുരിസോ ഹതോ.
Evaṃ so nihato seti, yathāyaṃ puriso hato.
൯൨.
92.
‘‘അഹന്താരമഘാതേന്തം , യോ നരോ ഹന്തുമിച്ഛതി;
‘‘Ahantāramaghātentaṃ , yo naro hantumicchati;
ഏവം സോ നിഹതോ സേതി, യഥായം പുരിസോ ഹതോ.
Evaṃ so nihato seti, yathāyaṃ puriso hato.
൯൩.
93.
‘‘യഥാ പംസുമുട്ഠിം പുരിസോ, പടിവാതം പടിക്ഖിപേ;
‘‘Yathā paṃsumuṭṭhiṃ puriso, paṭivātaṃ paṭikkhipe;
തമേവ സോ രജോ ഹന്തി, തഥായം പുരിസോ ഹതോ.
Tameva so rajo hanti, tathāyaṃ puriso hato.
൯൪.
94.
‘‘യോ അപ്പദുട്ഠസ്സ നരസ്സ ദുസ്സതി, സുദ്ധസ്സ പോസസ്സ അനങ്ഗണസ്സ;
‘‘Yo appaduṭṭhassa narassa dussati, suddhassa posassa anaṅgaṇassa;
തമേവ ബാലം പച്ചേതി പാപം, സുഖുമോ രജോ പടിവാതംവ ഖിത്തോ’’തി.
Tameva bālaṃ pacceti pāpaṃ, sukhumo rajo paṭivātaṃva khitto’’ti.
തത്ഥ യ്വായന്തി യോ അയം, അയമേവ വാ പാഠോ. സപ്പേനയന്തി സോ അയം തേന സപ്പേന ദട്ഠോ. പാപാനുസാസകോതി പാപകം അനുസാസകോ.
Tattha yvāyanti yo ayaṃ, ayameva vā pāṭho. Sappenayanti so ayaṃ tena sappena daṭṭho. Pāpānusāsakoti pāpakaṃ anusāsako.
അഹന്താരന്തി അപഹരന്തം. അഹന്താരന്തി അമാരേന്തം. സേതീതി മതസയനം സയതി. അഘാതേന്തന്തി അമാരേന്തം. സുദ്ധസ്സാതി നിരപരാധസ്സ. പോസസ്സാതി സത്തസ്സ. അനങ്ഗണസ്സാതി ഇദമ്പി നിരപരാധഭാവഞ്ഞേവ സന്ധായ വുത്തം. പച്ചേതീതി കമ്മസരിക്ഖകം ഹുത്വാ പതിഏതി.
Ahantāranti apaharantaṃ. Ahantāranti amārentaṃ. Setīti matasayanaṃ sayati. Aghātentanti amārentaṃ. Suddhassāti niraparādhassa. Posassāti sattassa. Anaṅgaṇassāti idampi niraparādhabhāvaññeva sandhāya vuttaṃ. Paccetīti kammasarikkhakaṃ hutvā patieti.
സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ ദുബ്ബലവേജ്ജോ ദേവദത്തോ അഹോസി, പണ്ഡിതദാരകോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā dubbalavejjo devadatto ahosi, paṇḍitadārako pana ahameva ahosi’’nti.
സാളിയജാതകവണ്ണനാ സത്തമാ.
Sāḷiyajātakavaṇṇanā sattamā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൩൬൭. സാളിയജാതകം • 367. Sāḷiyajātakaṃ