| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya |
૮. સલ્લેખસુત્તં
8. Sallekhasuttaṃ
૮૧. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. અથ ખો આયસ્મા મહાચુન્દો સાયન્હસમયં પટિસલ્લાના વુટ્ઠિતો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા મહાચુન્દો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘યા ઇમા, ભન્તે, અનેકવિહિતા દિટ્ઠિયો લોકે ઉપ્પજ્જન્તિ – અત્તવાદપટિસંયુત્તા વા લોકવાદપટિસંયુત્તા વા – આદિમેવ નુ ખો, ભન્તે, ભિક્ખુનો મનસિકરોતો એવમેતાસં દિટ્ઠીનં પહાનં હોતિ, એવમેતાસં દિટ્ઠીનં પટિનિસ્સગ્ગો હોતી’’તિ?
81. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho āyasmā mahācundo sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahācundo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yā imā, bhante, anekavihitā diṭṭhiyo loke uppajjanti – attavādapaṭisaṃyuttā vā lokavādapaṭisaṃyuttā vā – ādimeva nu kho, bhante, bhikkhuno manasikaroto evametāsaṃ diṭṭhīnaṃ pahānaṃ hoti, evametāsaṃ diṭṭhīnaṃ paṭinissaggo hotī’’ti?
૮૨. ‘‘યા ઇમા, ચુન્દ, અનેકવિહિતા દિટ્ઠિયો લોકે ઉપ્પજ્જન્તિ – અત્તવાદપટિસંયુત્તા વા લોકવાદપટિસંયુત્તા વા – યત્થ ચેતા દિટ્ઠિયો ઉપ્પજ્જન્તિ યત્થ ચ અનુસેન્તિ યત્થ ચ સમુદાચરન્તિ તં ‘નેતં મમ, નેસોહમસ્મિ, ન મે સો અત્તા’તિ – એવમેતં યથાભૂતં સમ્મપ્પઞ્ઞા પસ્સતો એવમેતાસં દિટ્ઠીનં પહાનં હોતિ, એવમેતાસં દિટ્ઠીનં પટિનિસ્સગ્ગો હોતિ.
82. ‘‘Yā imā, cunda, anekavihitā diṭṭhiyo loke uppajjanti – attavādapaṭisaṃyuttā vā lokavādapaṭisaṃyuttā vā – yattha cetā diṭṭhiyo uppajjanti yattha ca anusenti yattha ca samudācaranti taṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na me so attā’ti – evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññā passato evametāsaṃ diṭṭhīnaṃ pahānaṃ hoti, evametāsaṃ diṭṭhīnaṃ paṭinissaggo hoti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ વિવિચ્ચેવ કામેહિ વિવિચ્ચ અકુસલેહિ ધમ્મેહિ સવિતક્કં સવિચારં વિવેકજં પીતિસુખં પઠમં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ. ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. દિટ્ઠધમ્મસુખવિહારા એતે અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti. Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Diṭṭhadhammasukhavihārā ete ariyassa vinaye vuccanti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ વિતક્કવિચારાનં વૂપસમા અજ્ઝત્તં સમ્પસાદનં ચેતસો એકોદિભાવં અવિતક્કં અવિચારં સમાધિજં પીતિસુખં દુતિયં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ. ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. દિટ્ઠધમ્મસુખવિહારા એતે અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti. Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Diṭṭhadhammasukhavihārā ete ariyassa vinaye vuccanti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ પીતિયા ચ વિરાગા ઉપેક્ખકો ચ વિહરેય્ય, સતો ચ સમ્પજાનો સુખઞ્ચ કાયેન પટિસંવેદેય્ય, યં તં અરિયા આચિક્ખન્તિ – ‘ઉપેક્ખકો સતિમા સુખવિહારી’તિ તતિયં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ. ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. દિટ્ઠધમ્મસુખવિહારા એતે અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca vihareyya, sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeyya, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti. Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Diṭṭhadhammasukhavihārā ete ariyassa vinaye vuccanti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ સુખસ્સ ચ પહાના દુક્ખસ્સ ચ પહાના પુબ્બેવ સોમનસ્સદોમનસ્સાનં અત્થઙ્ગમા અદુક્ખમસું ઉપેક્ખાસતિપારિસુદ્ધિં ચતુત્થં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ. ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. દિટ્ઠધમ્મસુખવિહારા એતે અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasuṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti. Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Diṭṭhadhammasukhavihārā ete ariyassa vinaye vuccanti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ સબ્બસો રૂપસઞ્ઞાનં સમતિક્કમા, પટિઘસઞ્ઞાનં અત્થઙ્ગમા, નાનત્તસઞ્ઞાનં અમનસિકારા, ‘અનન્તો આકાસો’તિ આકાસાનઞ્ચાયતનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ. ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. સન્તા એતે વિહારા અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā, paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā, nānattasaññānaṃ amanasikārā, ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti. Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Santā ete vihārā ariyassa vinaye vuccanti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ સબ્બસો આકાસાનઞ્ચાયતનં સમતિક્કમ્મ ‘અનન્તં વિઞ્ઞાણ’ન્તિ વિઞ્ઞાણઞ્ચાયતનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ. ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. સન્તા એતે વિહારા અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti. Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Santā ete vihārā ariyassa vinaye vuccanti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ સબ્બસો વિઞ્ઞાણઞ્ચાયતનં સમતિક્કમ્મ ‘નત્થિ કિઞ્ચી’તિ આકિઞ્ચઞ્ઞાયતનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ. ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. સન્તા એતે વિહારા અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti. Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Santā ete vihārā ariyassa vinaye vuccanti.
‘‘ઠાનં ખો પનેતં, ચુન્દ, વિજ્જતિ યં ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ સબ્બસો આકિઞ્ચઞ્ઞાયતનં સમતિક્કમ્મ નેવસઞ્ઞાનાસઞ્ઞાયતનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરેય્ય. તસ્સ એવમસ્સ – ‘સલ્લેખેન વિહરામી’તિ . ન ખો પનેતે, ચુન્દ, અરિયસ્સ વિનયે સલ્લેખા વુચ્ચન્તિ. સન્તા એતે વિહારા અરિયસ્સ વિનયે વુચ્ચન્તિ.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ idhekacco bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya. Tassa evamassa – ‘sallekhena viharāmī’ti . Na kho panete, cunda, ariyassa vinaye sallekhā vuccanti. Santā ete vihārā ariyassa vinaye vuccanti.
૮૩. ‘‘ઇધ ખો પન વો, ચુન્દ, સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે વિહિંસકા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અવિહિંસકા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે પાણાતિપાતી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ પાણાતિપાતા પટિવિરતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અદિન્નાદાયી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અદિન્નાદાના પટિવિરતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અબ્રહ્મચારી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ બ્રહ્મચારી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મુસાવાદી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ મુસાવાદા પટિવિરતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે પિસુણવાચા 1 ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ પિસુણાય વાચાય પટિવિરતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે ફરુસવાચા 2 ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ ફરુસાય વાચાય પટિવિરતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે સમ્ફપ્પલાપી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્ફપ્પલાપા પટિવિરતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અભિજ્ઝાલૂ ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અનભિજ્ઝાલૂ ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે બ્યાપન્નચિત્તા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અબ્યાપન્નચિત્તા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાદિટ્ઠી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માદિટ્ઠી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાસઙ્કપ્પા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માસઙ્કપ્પા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાવાચા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માવાચા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાકમ્મન્તા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માકમ્મન્તા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાઆજીવા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માઆજીવા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાવાયામા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માવાયામા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાસતી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માસતી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાસમાધિ ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માસમાધી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાઞાણી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માઞાણી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મિચ્છાવિમુત્તી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સમ્માવિમુત્તી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો.
83. ‘‘Idha kho pana vo, cunda, sallekho karaṇīyo. ‘Pare vihiṃsakā bhavissanti, mayamettha avihiṃsakā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare pāṇātipātī bhavissanti, mayamettha pāṇātipātā paṭiviratā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare adinnādāyī bhavissanti, mayamettha adinnādānā paṭiviratā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare abrahmacārī bhavissanti, mayamettha brahmacārī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare musāvādī bhavissanti, mayamettha musāvādā paṭiviratā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare pisuṇavācā 3 bhavissanti, mayamettha pisuṇāya vācāya paṭiviratā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare pharusavācā 4 bhavissanti, mayamettha pharusāya vācāya paṭiviratā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare samphappalāpī bhavissanti, mayamettha samphappalāpā paṭiviratā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare abhijjhālū bhavissanti, mayamettha anabhijjhālū bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare byāpannacittā bhavissanti, mayamettha abyāpannacittā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchādiṭṭhī bhavissanti, mayamettha sammādiṭṭhī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāsaṅkappā bhavissanti, mayamettha sammāsaṅkappā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāvācā bhavissanti, mayamettha sammāvācā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchākammantā bhavissanti, mayamettha sammākammantā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāājīvā bhavissanti, mayamettha sammāājīvā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāvāyāmā bhavissanti, mayamettha sammāvāyāmā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāsatī bhavissanti, mayamettha sammāsatī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāsamādhi bhavissanti, mayamettha sammāsamādhī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāñāṇī bhavissanti, mayamettha sammāñāṇī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare micchāvimuttī bhavissanti, mayamettha sammāvimuttī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo.
‘‘‘પરે થીનમિદ્ધપરિયુટ્ઠિતા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ વિગતથીનમિદ્ધા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો . ‘પરે ઉદ્ધતા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અનુદ્ધતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે વિચિકિચ્છી 5 ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ તિણ્ણવિચિકિચ્છા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે કોધના ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અક્કોધના ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે ઉપનાહી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અનુપનાહી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મક્ખી ભવિસ્સન્તિ , મયમેત્થ અમક્ખી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે પળાસી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અપળાસી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે ઇસ્સુકી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અનિસ્સુકી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મચ્છરી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અમચ્છરી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે સઠા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અસઠા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે માયાવી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અમાયાવી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે થદ્ધા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અત્થદ્ધા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અતિમાની ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અનતિમાની ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે દુબ્બચા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સુવચા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે પાપમિત્તા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ કલ્યાણમિત્તા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે પમત્તા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અપ્પમત્તા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અસ્સદ્ધા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ સદ્ધા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અહિરિકા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ હિરિમના ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અનોત્તાપી 6 ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ ઓત્તાપી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે અપ્પસ્સુતા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ બહુસ્સુતા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે કુસીતા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ આરદ્ધવીરિયા ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે મુટ્ઠસ્સતી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ ઉપટ્ઠિતસ્સતી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે દુપ્પઞ્ઞા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ પઞ્ઞાસમ્પન્ના ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો. ‘પરે સન્દિટ્ઠિપરામાસી આધાનગ્ગાહી દુપ્પટિનિસ્સગ્ગી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અસન્દિટ્ઠિપરામાસી અનાધાનગ્ગાહી સુપ્પટિનિસ્સગ્ગી ભવિસ્સામા’તિ સલ્લેખો કરણીયો.
‘‘‘Pare thīnamiddhapariyuṭṭhitā bhavissanti, mayamettha vigatathīnamiddhā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo . ‘Pare uddhatā bhavissanti, mayamettha anuddhatā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare vicikicchī 7 bhavissanti, mayamettha tiṇṇavicikicchā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare kodhanā bhavissanti, mayamettha akkodhanā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare upanāhī bhavissanti, mayamettha anupanāhī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare makkhī bhavissanti , mayamettha amakkhī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare paḷāsī bhavissanti, mayamettha apaḷāsī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare issukī bhavissanti, mayamettha anissukī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare maccharī bhavissanti, mayamettha amaccharī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare saṭhā bhavissanti, mayamettha asaṭhā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare māyāvī bhavissanti, mayamettha amāyāvī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare thaddhā bhavissanti, mayamettha atthaddhā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare atimānī bhavissanti, mayamettha anatimānī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare dubbacā bhavissanti, mayamettha suvacā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare pāpamittā bhavissanti, mayamettha kalyāṇamittā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare pamattā bhavissanti, mayamettha appamattā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare assaddhā bhavissanti, mayamettha saddhā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare ahirikā bhavissanti, mayamettha hirimanā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare anottāpī 8 bhavissanti, mayamettha ottāpī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare appassutā bhavissanti, mayamettha bahussutā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare kusītā bhavissanti, mayamettha āraddhavīriyā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare muṭṭhassatī bhavissanti, mayamettha upaṭṭhitassatī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare duppaññā bhavissanti, mayamettha paññāsampannā bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo. ‘Pare sandiṭṭhiparāmāsī ādhānaggāhī duppaṭinissaggī bhavissanti, mayamettha asandiṭṭhiparāmāsī anādhānaggāhī suppaṭinissaggī bhavissāmā’ti sallekho karaṇīyo.
૮૪. ‘‘ચિત્તુપ્પાદમ્પિ ખો અહં, ચુન્દ, કુસલેસુ ધમ્મેસુ બહુકારં 9 વદામિ, કો પન વાદો કાયેન વાચાય અનુવિધીયનાસુ! તસ્માતિહ, ચુન્દ, ‘પરે વિહિંસકા ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અવિહિંસકા ભવિસ્સામા’તિ ચિત્તં ઉપ્પાદેતબ્બં. ‘પરે પાણાતિપાતી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ પાણાતિપાતા પટિવિરતા ભવિસ્સામા’તિ ચિત્તં ઉપ્પાદેતબ્બં…‘પરે સન્દિટ્ઠિપરામાસી આધાનગ્ગાહી દુપ્પટિનિસ્સગ્ગી ભવિસ્સન્તિ, મયમેત્થ અસન્દિટ્ઠિપરામાસી અનાધાનગ્ગાહી સુપ્પટિનિસ્સગ્ગી ભવિસ્સામા’તિ ચિત્તં ઉપ્પાદેતબ્બં.
84. ‘‘Cittuppādampi kho ahaṃ, cunda, kusalesu dhammesu bahukāraṃ 10 vadāmi, ko pana vādo kāyena vācāya anuvidhīyanāsu! Tasmātiha, cunda, ‘pare vihiṃsakā bhavissanti, mayamettha avihiṃsakā bhavissāmā’ti cittaṃ uppādetabbaṃ. ‘Pare pāṇātipātī bhavissanti, mayamettha pāṇātipātā paṭiviratā bhavissāmā’ti cittaṃ uppādetabbaṃ…‘pare sandiṭṭhiparāmāsī ādhānaggāhī duppaṭinissaggī bhavissanti, mayamettha asandiṭṭhiparāmāsī anādhānaggāhī suppaṭinissaggī bhavissāmā’ti cittaṃ uppādetabbaṃ.
૮૫. ‘‘સેય્યથાપિ, ચુન્દ, વિસમો મગ્ગો અસ્સ, તસ્સ 11 અઞ્ઞો સમો મગ્ગો પરિક્કમનાય; સેય્યથા વા પન, ચુન્દ, વિસમં તિત્થં અસ્સ, તસ્સ અઞ્ઞં સમં તિત્થં પરિક્કમનાય; એવમેવ ખો, ચુન્દ, વિહિંસકસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અવિહિંસા હોતિ પરિક્કમનાય, પાણાતિપાતિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ પાણાતિપાતા વેરમણી હોતિ પરિક્કમનાય, અદિન્નાદાયિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અદિન્નાદાના વેરમણી હોતિ પરિક્કમનાય, અબ્રહ્મચારિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અબ્રહ્મચરિયા વેરમણી હોતિ પરિક્કમનાય , મુસાવાદિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ મુસાવાદા વેરમણી હોતિ પરિક્કમનાય, પિસુણવાચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ પિસુણાય વાચાય વેરમણી હોતિ પરિક્કમનાય, ફરુસવાચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ ફરુસાય વાચાય વેરમણી હોતિ પરિક્કમનાય, સમ્ફપ્પલાપિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્ફપ્પલાપા વેરમણી હોતિ પરિક્કમનાય, અભિજ્ઝાલુસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનભિજ્ઝા હોતિ પરિક્કમનાય, બ્યાપન્નચિત્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અબ્યાપાદો હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાદિટ્ઠિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાસઙ્કપ્પસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાવાચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માવાચા હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાકમ્મન્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માકમ્મન્તો હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાઆજીવસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માઆજીવો હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાવાયામસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માવાયામો હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાસતિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માસતિ હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાસમાધિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માસમાધિ હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાઞાણિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માઞાણં હોતિ પરિક્કમનાય, મિચ્છાવિમુત્તિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માવિમુત્તિ હોતિ પરિક્કમનાય.
85. ‘‘Seyyathāpi, cunda, visamo maggo assa, tassa 12 añño samo maggo parikkamanāya; seyyathā vā pana, cunda, visamaṃ titthaṃ assa, tassa aññaṃ samaṃ titthaṃ parikkamanāya; evameva kho, cunda, vihiṃsakassa purisapuggalassa avihiṃsā hoti parikkamanāya, pāṇātipātissa purisapuggalassa pāṇātipātā veramaṇī hoti parikkamanāya, adinnādāyissa purisapuggalassa adinnādānā veramaṇī hoti parikkamanāya, abrahmacārissa purisapuggalassa abrahmacariyā veramaṇī hoti parikkamanāya , musāvādissa purisapuggalassa musāvādā veramaṇī hoti parikkamanāya, pisuṇavācassa purisapuggalassa pisuṇāya vācāya veramaṇī hoti parikkamanāya, pharusavācassa purisapuggalassa pharusāya vācāya veramaṇī hoti parikkamanāya, samphappalāpissa purisapuggalassa samphappalāpā veramaṇī hoti parikkamanāya, abhijjhālussa purisapuggalassa anabhijjhā hoti parikkamanāya, byāpannacittassa purisapuggalassa abyāpādo hoti parikkamanāya, micchādiṭṭhissa purisapuggalassa sammādiṭṭhi hoti parikkamanāya, micchāsaṅkappassa purisapuggalassa sammāsaṅkappo hoti parikkamanāya, micchāvācassa purisapuggalassa sammāvācā hoti parikkamanāya, micchākammantassa purisapuggalassa sammākammanto hoti parikkamanāya, micchāājīvassa purisapuggalassa sammāājīvo hoti parikkamanāya, micchāvāyāmassa purisapuggalassa sammāvāyāmo hoti parikkamanāya, micchāsatissa purisapuggalassa sammāsati hoti parikkamanāya, micchāsamādhissa purisapuggalassa sammāsamādhi hoti parikkamanāya, micchāñāṇissa purisapuggalassa sammāñāṇaṃ hoti parikkamanāya, micchāvimuttissa purisapuggalassa sammāvimutti hoti parikkamanāya.
‘‘થીનમિદ્ધપરિયુટ્ઠિતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ વિગતથિનમિદ્ધતા હોતિ પરિક્કમનાય, ઉદ્ધતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનુદ્ધચ્ચં હોતિ પરિક્કમનાય, વિચિકિચ્છિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ તિણ્ણવિચિકિચ્છતા હોતિ પરિક્કમનાય, કોધનસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અક્કોધો હોતિ પરિક્કમનાય, ઉપનાહિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનુપનાહો હોતિ પરિક્કમનાય, મક્ખિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અમક્ખો હોતિ પરિક્કમનાય, પળાસિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અપળાસો હોતિ પરિક્કમનાય , ઇસ્સુકિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનિસ્સુકિતા હોતિ પરિક્કમનાય, મચ્છરિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અમચ્છરિયં હોતિ પરિક્કમનાય, સઠસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અસાઠેય્યં હોતિ પરિક્કમનાય, માયાવિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અમાયા 13 હોતિ પરિક્કમનાય, થદ્ધસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અત્થદ્ધિયં હોતિ પરિક્કમનાય, અતિમાનિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનતિમાનો હોતિ પરિક્કમનાય, દુબ્બચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સોવચસ્સતા હોતિ પરિક્કમનાય, પાપમિત્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ કલ્યાણમિત્તતા હોતિ પરિક્કમનાય, પમત્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અપ્પમાદો હોતિ પરિક્કમનાય, અસ્સદ્ધસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સદ્ધા હોતિ પરિક્કમનાય, અહિરિકસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ હિરી હોતિ પરિક્કમનાય, અનોત્તાપિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ ઓત્તપ્પં હોતિ પરિક્કમનાય, અપ્પસ્સુતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ બાહુસચ્ચં હોતિ પરિક્કમનાય, કુસીતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ વીરિયારમ્ભો હોતિ પરિક્કમનાય, મુટ્ઠસ્સતિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ ઉપટ્ઠિતસ્સતિતા હોતિ પરિક્કમનાય, દુપ્પઞ્ઞસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ પઞ્ઞાસમ્પદા હોતિ પરિક્કમનાય , સન્દિટ્ઠિપરામાસિ-આધાનગ્ગાહિ-દુપ્પટિનિસ્સગ્ગિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અસન્દિટ્ઠિપરામાસિઅનાધાનગ્ગાહિ-સુપ્પટિનિસ્સગ્ગિતા હોતિ પરિક્કમનાય.
‘‘Thīnamiddhapariyuṭṭhitassa purisapuggalassa vigatathinamiddhatā hoti parikkamanāya, uddhatassa purisapuggalassa anuddhaccaṃ hoti parikkamanāya, vicikicchissa purisapuggalassa tiṇṇavicikicchatā hoti parikkamanāya, kodhanassa purisapuggalassa akkodho hoti parikkamanāya, upanāhissa purisapuggalassa anupanāho hoti parikkamanāya, makkhissa purisapuggalassa amakkho hoti parikkamanāya, paḷāsissa purisapuggalassa apaḷāso hoti parikkamanāya , issukissa purisapuggalassa anissukitā hoti parikkamanāya, maccharissa purisapuggalassa amacchariyaṃ hoti parikkamanāya, saṭhassa purisapuggalassa asāṭheyyaṃ hoti parikkamanāya, māyāvissa purisapuggalassa amāyā 14 hoti parikkamanāya, thaddhassa purisapuggalassa atthaddhiyaṃ hoti parikkamanāya, atimānissa purisapuggalassa anatimāno hoti parikkamanāya, dubbacassa purisapuggalassa sovacassatā hoti parikkamanāya, pāpamittassa purisapuggalassa kalyāṇamittatā hoti parikkamanāya, pamattassa purisapuggalassa appamādo hoti parikkamanāya, assaddhassa purisapuggalassa saddhā hoti parikkamanāya, ahirikassa purisapuggalassa hirī hoti parikkamanāya, anottāpissa purisapuggalassa ottappaṃ hoti parikkamanāya, appassutassa purisapuggalassa bāhusaccaṃ hoti parikkamanāya, kusītassa purisapuggalassa vīriyārambho hoti parikkamanāya, muṭṭhassatissa purisapuggalassa upaṭṭhitassatitā hoti parikkamanāya, duppaññassa purisapuggalassa paññāsampadā hoti parikkamanāya , sandiṭṭhiparāmāsi-ādhānaggāhi-duppaṭinissaggissa purisapuggalassa asandiṭṭhiparāmāsianādhānaggāhi-suppaṭinissaggitā hoti parikkamanāya.
૮૬. ‘‘સેય્યથાપિ, ચુન્દ, યે કેચિ અકુસલા ધમ્મા સબ્બે તે અધોભાગઙ્ગમનીયા 15, યે કેચિ કુસલા ધમ્મા સબ્બે તે ઉપરિભાગઙ્ગમનીયા 16, એવમેવ ખો, ચુન્દ, વિહિંસકસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અવિહિંસા હોતિ ઉપરિભાગાય 17, પાણાતિપાતિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ પાણાતિપાતા વેરમણી હોતિ ઉપરિભાગાય…પે॰… સન્દિટ્ઠિપરામાસિ-આધાનગ્ગાહિ-દુપ્પટિનિસ્સગ્ગિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અસન્દિટ્ઠિપરામાસિ-અનાધાનગ્ગાહિ-સુપ્પટિનિસ્સગ્ગિતા હોતિ ઉપરિભાગાય.
86. ‘‘Seyyathāpi, cunda, ye keci akusalā dhammā sabbe te adhobhāgaṅgamanīyā 18, ye keci kusalā dhammā sabbe te uparibhāgaṅgamanīyā 19, evameva kho, cunda, vihiṃsakassa purisapuggalassa avihiṃsā hoti uparibhāgāya 20, pāṇātipātissa purisapuggalassa pāṇātipātā veramaṇī hoti uparibhāgāya…pe… sandiṭṭhiparāmāsi-ādhānaggāhi-duppaṭinissaggissa purisapuggalassa asandiṭṭhiparāmāsi-anādhānaggāhi-suppaṭinissaggitā hoti uparibhāgāya.
૮૭. ‘‘સો વત, ચુન્દ, અત્તના પલિપપલિપન્નો પરં પલિપપલિપન્નં ઉદ્ધરિસ્સતીતિ નેતં ઠાનં વિજ્જતિ. સો વત, ચુન્દ, અત્તના અપલિપપલિપન્નો પરં પલિપપલિપન્નં ઉદ્ધરિસ્સતીતિ ઠાનમેતં વિજ્જતિ. સો વત, ચુન્દ, અત્તના અદન્તો અવિનીતો અપરિનિબ્બુતો પરં દમેસ્સતિ વિનેસ્સતિ પરિનિબ્બાપેસ્સતીતિ નેતં ઠાનં વિજ્જતિ. સો વત , ચુન્દ, અત્તના દન્તો વિનીતો પરિનિબ્બુતો પરં દમેસ્સતિ વિનેસ્સતિ પરિનિબ્બાપેસ્સતીતિ ઠાનમેતં વિજ્જતિ. એવમેવ ખો, ચુન્દ, વિહિંસકસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અવિહિંસા હોતિ પરિનિબ્બાનાય, પાણાતિપાતિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ પાણાતિપાતા વેરમણી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અદિન્નાદાયિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અદિન્નાદાના વેરમણી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અબ્રહ્મચારિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અબ્રહ્મચરિયા વેરમણી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મુસાવાદિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ મુસાવાદા વેરમણી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. પિસુણવાચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ પિસુણાય વાચાય વેરમણી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. ફરુસવાચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ ફરુસાય વાચાય વેરમણી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. સમ્ફપ્પલાપિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્ફપ્પલાપા વેરમણી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અભિજ્ઝાલુસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનભિજ્ઝા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. બ્યાપન્નચિત્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અબ્યાપાદો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાદિટ્ઠિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાસઙ્કપ્પસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાવાચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માવાચા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાકમ્મન્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માકમ્મન્તો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાઆજીવસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માઆજીવો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાવાયામસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માવાયામો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાસતિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માસતિ હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાસમાધિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માસમાધિ હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાઞાણિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માઞાણં હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મિચ્છાવિમુત્તિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સમ્માવિમુત્તિ હોતિ પરિનિબ્બાનાય.
87. ‘‘So vata, cunda, attanā palipapalipanno paraṃ palipapalipannaṃ uddharissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. So vata, cunda, attanā apalipapalipanno paraṃ palipapalipannaṃ uddharissatīti ṭhānametaṃ vijjati. So vata, cunda, attanā adanto avinīto aparinibbuto paraṃ damessati vinessati parinibbāpessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. So vata , cunda, attanā danto vinīto parinibbuto paraṃ damessati vinessati parinibbāpessatīti ṭhānametaṃ vijjati. Evameva kho, cunda, vihiṃsakassa purisapuggalassa avihiṃsā hoti parinibbānāya, pāṇātipātissa purisapuggalassa pāṇātipātā veramaṇī hoti parinibbānāya. Adinnādāyissa purisapuggalassa adinnādānā veramaṇī hoti parinibbānāya. Abrahmacārissa purisapuggalassa abrahmacariyā veramaṇī hoti parinibbānāya. Musāvādissa purisapuggalassa musāvādā veramaṇī hoti parinibbānāya. Pisuṇavācassa purisapuggalassa pisuṇāya vācāya veramaṇī hoti parinibbānāya. Pharusavācassa purisapuggalassa pharusāya vācāya veramaṇī hoti parinibbānāya. Samphappalāpissa purisapuggalassa samphappalāpā veramaṇī hoti parinibbānāya. Abhijjhālussa purisapuggalassa anabhijjhā hoti parinibbānāya. Byāpannacittassa purisapuggalassa abyāpādo hoti parinibbānāya. Micchādiṭṭhissa purisapuggalassa sammādiṭṭhi hoti parinibbānāya. Micchāsaṅkappassa purisapuggalassa sammāsaṅkappo hoti parinibbānāya. Micchāvācassa purisapuggalassa sammāvācā hoti parinibbānāya. Micchākammantassa purisapuggalassa sammākammanto hoti parinibbānāya. Micchāājīvassa purisapuggalassa sammāājīvo hoti parinibbānāya. Micchāvāyāmassa purisapuggalassa sammāvāyāmo hoti parinibbānāya. Micchāsatissa purisapuggalassa sammāsati hoti parinibbānāya. Micchāsamādhissa purisapuggalassa sammāsamādhi hoti parinibbānāya. Micchāñāṇissa purisapuggalassa sammāñāṇaṃ hoti parinibbānāya. Micchāvimuttissa purisapuggalassa sammāvimutti hoti parinibbānāya.
‘‘થીનમિદ્ધપરિયુટ્ઠિતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ વિગતથિનમિદ્ધતા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. ઉદ્ધતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનુદ્ધચ્ચં હોતિ પરિનિબ્બાનાય. વિચિકિચ્છિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ તિણ્ણવિચિકિચ્છતા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. કોધનસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અક્કોધો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. ઉપનાહિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનુપનાહો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મક્ખિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અમક્ખો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. પળાસિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અપળાસો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. ઇસ્સુકિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનિસ્સુકિતા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મચ્છરિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અમચ્છરિયં હોતિ પરિનિબ્બાનાય. સઠસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અસાઠેય્યં હોતિ પરિનિબ્બાનાય. માયાવિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અમાયા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. થદ્ધસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અત્થદ્ધિયં હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અતિમાનિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અનતિમાનો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. દુબ્બચસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સોવચસ્સતા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. પાપમિત્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ કલ્યાણમિત્તતા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. પમત્તસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અપ્પમાદો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અસ્સદ્ધસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ સદ્ધા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અહિરિકસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ હિરી હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અનોત્તાપિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ ઓત્તપ્પં હોતિ પરિનિબ્બાનાય. અપ્પસ્સુતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ બાહુસચ્ચં હોતિ પરિનિબ્બાનાય. કુસીતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ વીરિયારમ્ભો હોતિ પરિનિબ્બાનાય. મુટ્ઠસ્સતિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ ઉપટ્ઠિતસ્સતિતા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. દુપ્પઞ્ઞસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ પઞ્ઞાસમ્પદા હોતિ પરિનિબ્બાનાય. સન્દિટ્ઠિપરામાસિ-આધાનગ્ગાહિ-દુપ્પટિનિસ્સગ્ગિસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ અસન્દિટ્ઠિપરામાસિ-અનાધાનગ્ગાહિ-સુપ્પટિનિસ્સગ્ગિતા હોતિ પરિનિબ્બાનાય.
‘‘Thīnamiddhapariyuṭṭhitassa purisapuggalassa vigatathinamiddhatā hoti parinibbānāya. Uddhatassa purisapuggalassa anuddhaccaṃ hoti parinibbānāya. Vicikicchissa purisapuggalassa tiṇṇavicikicchatā hoti parinibbānāya. Kodhanassa purisapuggalassa akkodho hoti parinibbānāya. Upanāhissa purisapuggalassa anupanāho hoti parinibbānāya. Makkhissa purisapuggalassa amakkho hoti parinibbānāya. Paḷāsissa purisapuggalassa apaḷāso hoti parinibbānāya. Issukissa purisapuggalassa anissukitā hoti parinibbānāya. Maccharissa purisapuggalassa amacchariyaṃ hoti parinibbānāya. Saṭhassa purisapuggalassa asāṭheyyaṃ hoti parinibbānāya. Māyāvissa purisapuggalassa amāyā hoti parinibbānāya. Thaddhassa purisapuggalassa atthaddhiyaṃ hoti parinibbānāya. Atimānissa purisapuggalassa anatimāno hoti parinibbānāya. Dubbacassa purisapuggalassa sovacassatā hoti parinibbānāya. Pāpamittassa purisapuggalassa kalyāṇamittatā hoti parinibbānāya. Pamattassa purisapuggalassa appamādo hoti parinibbānāya. Assaddhassa purisapuggalassa saddhā hoti parinibbānāya. Ahirikassa purisapuggalassa hirī hoti parinibbānāya. Anottāpissa purisapuggalassa ottappaṃ hoti parinibbānāya. Appassutassa purisapuggalassa bāhusaccaṃ hoti parinibbānāya. Kusītassa purisapuggalassa vīriyārambho hoti parinibbānāya. Muṭṭhassatissa purisapuggalassa upaṭṭhitassatitā hoti parinibbānāya. Duppaññassa purisapuggalassa paññāsampadā hoti parinibbānāya. Sandiṭṭhiparāmāsi-ādhānaggāhi-duppaṭinissaggissa purisapuggalassa asandiṭṭhiparāmāsi-anādhānaggāhi-suppaṭinissaggitā hoti parinibbānāya.
૮૮. ‘‘ઇતિ ખો, ચુન્દ, દેસિતો મયા સલ્લેખપરિયાયો, દેસિતો ચિત્તુપ્પાદપરિયાયો, દેસિતો પરિક્કમનપરિયાયો, દેસિતો ઉપરિભાગપરિયાયો, દેસિતો પરિનિબ્બાનપરિયાયો. યં ખો, ચુન્દ, સત્થારા કરણીયં સાવકાનં હિતેસિના અનુકમ્પકેન અનુકમ્પં ઉપાદાય, કતં વો તં મયા. ‘એતાનિ, ચુન્દ, રુક્ખમૂલાનિ, એતાનિ સુઞ્ઞાગારાનિ, ઝાયથ, ચુન્દ, મા પમાદત્થ, મા પચ્છાવિપ્પટિસારિનો અહુવત્થ’ – અયં ખો અમ્હાકં અનુસાસની’’તિ.
88. ‘‘Iti kho, cunda, desito mayā sallekhapariyāyo, desito cittuppādapariyāyo, desito parikkamanapariyāyo, desito uparibhāgapariyāyo, desito parinibbānapariyāyo. Yaṃ kho, cunda, satthārā karaṇīyaṃ sāvakānaṃ hitesinā anukampakena anukampaṃ upādāya, kataṃ vo taṃ mayā. ‘Etāni, cunda, rukkhamūlāni, etāni suññāgārāni, jhāyatha, cunda, mā pamādattha, mā pacchāvippaṭisārino ahuvattha’ – ayaṃ kho amhākaṃ anusāsanī’’ti.
ઇદમવોચ ભગવા. અત્તમનો આયસ્મા મહાચુન્દો ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દીતિ.
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā mahācundo bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ચતુત્તાલીસપદા વુત્તા, સન્ધયો પઞ્ચ દેસિતા;
Catuttālīsapadā vuttā, sandhayo pañca desitā;
સલ્લેખો નામ સુત્તન્તો, ગમ્ભીરો સાગરૂપમોતિ.
Sallekho nāma suttanto, gambhīro sāgarūpamoti.
સલ્લેખસુત્તં નિટ્ઠિતં અટ્ઠમં.
Sallekhasuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ૮. સલ્લેખસુત્તવણ્ણના • 8. Sallekhasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ૮. સલ્લેખસુત્તવણ્ણના • 8. Sallekhasuttavaṇṇanā
