Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౨. సమాధిపరిక్ఖారసుత్తవణ్ణనా
2. Samādhiparikkhārasuttavaṇṇanā
౪౫. దుతియే సమాధిపరిక్ఖారాతి ఏత్థ తయో పరిక్ఖారా. ‘‘రథో సీలపరిక్ఖారో, ఝానక్ఖో చక్కవీరియో’’తి (సం॰ ని॰ ౫.౪) హి ఏత్థ అలఙ్కారో పరిక్ఖారో నామ. ‘‘సత్తహి నగరపరిక్ఖారేహి సుపరిక్ఖతం హోతీ’’తి (అ॰ ని॰ ౭.౬౭) ఏత్థ పరివారో పరిక్ఖారో నామ. ‘‘గిలానపచ్చయ…పే॰… జీవితపరిక్ఖారా’’తి (మ॰ ని॰ ౧.౧౯౧-౧౯౨) ఏత్థ సమ్భారో పరిక్ఖారో నామ. సో ఇధ అధిప్పేతోతి ఆహ ‘‘మగ్గసమాధిస్స సమ్భారా’’తి. పరివారపరిక్ఖారోపి వట్టతియేవ. పరివారో హి సమ్మాదిట్ఠాదయో మగ్గధమ్మా సమ్మాసమాధిస్స సహజాతాదిపచ్చయభావేన పరికరణతో అభిసఙ్ఖరణతో. పరిక్ఖతాతి పరివారితా. అయం వుచ్చతి అరియో సమ్మాసమాధీతి అయం సత్తహి రతనేహి పరివుతో చక్కవత్తీ వియ సత్తహి అఙ్గేహి పరివుతో అరియో సమ్మాసమాధీతి వుచ్చతి. ఉపేచ్చ నిస్సీయతీతి ఉపనిసా, సహ ఉపనిసాయాతి సఉపనిసో, సఉపనిస్సయో అత్థో, సపరివారోయేవాతి వుత్తం హోతి. సహకారికారణభూతో హి ధమ్మసమూహో ఇధ ‘‘ఉపనిసో’’తి అధిప్పేతో.
45. Dutiye samādhiparikkhārāti ettha tayo parikkhārā. ‘‘Ratho sīlaparikkhāro, jhānakkho cakkavīriyo’’ti (saṃ. ni. 5.4) hi ettha alaṅkāro parikkhāro nāma. ‘‘Sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hotī’’ti (a. ni. 7.67) ettha parivāro parikkhāro nāma. ‘‘Gilānapaccaya…pe… jīvitaparikkhārā’’ti (ma. ni. 1.191-192) ettha sambhāro parikkhāro nāma. So idha adhippetoti āha ‘‘maggasamādhissa sambhārā’’ti. Parivāraparikkhāropi vaṭṭatiyeva. Parivāro hi sammādiṭṭhādayo maggadhammā sammāsamādhissa sahajātādipaccayabhāvena parikaraṇato abhisaṅkharaṇato. Parikkhatāti parivāritā. Ayaṃ vuccati ariyo sammāsamādhīti ayaṃ sattahi ratanehi parivuto cakkavattī viya sattahi aṅgehi parivuto ariyo sammāsamādhīti vuccati. Upecca nissīyatīti upanisā, saha upanisāyāti saupaniso, saupanissayo attho, saparivāroyevāti vuttaṃ hoti. Sahakārikāraṇabhūto hi dhammasamūho idha ‘‘upaniso’’ti adhippeto.
సమాధిపరిక్ఖారసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Samādhiparikkhārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౨. సమాధిపరిక్ఖారసుత్తం • 2. Samādhiparikkhārasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౧-౨. సత్తవిఞ్ఞాణట్ఠితిసుత్తాదివణ్ణనా • 1-2. Sattaviññāṇaṭṭhitisuttādivaṇṇanā