Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
૭. સમાધિસુત્તવણ્ણના
7. Samādhisuttavaṇṇanā
૨૭. સત્તમે અપ્પમાણન્તિ પમાણકરધમ્મરહિતં લોકુત્તરં. નિપકા પતિસ્સતાતિ નેપક્કેન ચ સતિયા ચ સમન્નાગતા હુત્વા. પઞ્ચ ઞાણાનીતિ પઞ્ચ પચ્ચવેક્ખણઞાણાનિ. પચ્ચત્તઞ્ઞેવ ઉપ્પજ્જન્તીતિ અત્તનિયેવ ઉપ્પજ્જન્તિ. અયં સમાધિ પચ્ચુપ્પન્નસુખો ચેવાતિઆદીસુ અરહત્તફલસમાધિ અધિપ્પેતો. મગ્ગસમાધીતિપિ વદન્તિયેવ. સો હિ અપ્પિતપ્પિતક્ખણે સુખત્તા પચ્ચુપ્પન્નસુખો, પુરિમો પુરિમો પચ્છિમસ્સ પચ્છિમસ્સ સમાધિસુખસ્સ પચ્ચયત્તા આયતિં સુખવિપાકો, કિલેસેહિ આરકત્તા અરિયો, કામામિસવટ્ટામિસલોકામિસાનં અભાવા નિરામિસો. બુદ્ધાદીહિ મહાપુરિસેહિ સેવિતત્તા અકાપુરિસસેવિતો. અઙ્ગસન્તતાય આરમ્મણસન્તતાય સબ્બકિલેસદરથસન્તતાય ચ સન્તો, અતપ્પનિયટ્ઠેન પણીતો. કિલેસપ્પટિપ્પસ્સદ્ધિયા લદ્ધત્તા કિલેસપ્પટિપ્પસ્સદ્ધિભાવં વા લદ્ધત્તા પટિપ્પસ્સદ્ધલદ્ધો. પટિપ્પસ્સદ્ધં પટિપ્પસ્સદ્ધીતિ હિ ઇદં અત્થતો એકં. પટિપ્પસ્સદ્ધકિલેસેન વા અરહતા લદ્ધત્તાપિ પટિપ્પસ્સદ્ધલદ્ધો, એકોદિભાવેન અધિગતત્તા એકોદિભાવમેવ વા અધિગતત્તા એકોદિભાવાધિગતો. અપ્પગુણસાસવસમાધિ વિય સસઙ્ખારેન સપ્પયોગેન ચિત્તેન પચ્ચનીકધમ્મે નિગ્ગય્હ કિલેસે વારેત્વા અનધિગતત્તા ન સસઙ્ખારનિગ્ગય્હવારિતગતો. તં સમાધિં સમાપજ્જન્તો તતો વા વુટ્ઠહન્તો સતિવેપુલ્લપ્પત્તત્તા સતોવ સમાપજ્જતિ, સતોવ વુટ્ઠહતિ. યથાપરિચ્છિન્નકાલવસેન વા સતો સમાપજ્જતિ, સતો વુટ્ઠહતિ. તસ્મા યદેત્થ ‘‘અયં સમાધિ પચ્ચુપ્પન્નસુખો ચેવ આયતિઞ્ચ સુખવિપાકો ચા’’તિ એવં પચ્ચવેક્ખમાનસ્સ પચ્ચત્તંયેવ અપરપ્પચ્ચયઞાણં ઉપ્પજ્જતિ, તં એકં ઞાણં. એસેવ નયો સેસેસુ. એવં ઇમાનિ પઞ્ચ ઞાણાનિ પચ્ચત્તઞ્ઞેવ ઉપ્પજ્જન્તીતિ.
27. Sattame appamāṇanti pamāṇakaradhammarahitaṃ lokuttaraṃ. Nipakā patissatāti nepakkena ca satiyā ca samannāgatā hutvā. Pañca ñāṇānīti pañca paccavekkhaṇañāṇāni. Paccattaññeva uppajjantīti attaniyeva uppajjanti. Ayaṃ samādhi paccuppannasukho cevātiādīsu arahattaphalasamādhi adhippeto. Maggasamādhītipi vadantiyeva. So hi appitappitakkhaṇe sukhattā paccuppannasukho, purimo purimo pacchimassa pacchimassa samādhisukhassa paccayattā āyatiṃ sukhavipāko, kilesehi ārakattā ariyo, kāmāmisavaṭṭāmisalokāmisānaṃ abhāvā nirāmiso. Buddhādīhi mahāpurisehi sevitattā akāpurisasevito. Aṅgasantatāya ārammaṇasantatāya sabbakilesadarathasantatāya ca santo, atappaniyaṭṭhena paṇīto. Kilesappaṭippassaddhiyā laddhattā kilesappaṭippassaddhibhāvaṃ vā laddhattā paṭippassaddhaladdho. Paṭippassaddhaṃ paṭippassaddhīti hi idaṃ atthato ekaṃ. Paṭippassaddhakilesena vā arahatā laddhattāpi paṭippassaddhaladdho, ekodibhāvena adhigatattā ekodibhāvameva vā adhigatattā ekodibhāvādhigato. Appaguṇasāsavasamādhi viya sasaṅkhārena sappayogena cittena paccanīkadhamme niggayha kilese vāretvā anadhigatattā na sasaṅkhāraniggayhavāritagato. Taṃ samādhiṃ samāpajjanto tato vā vuṭṭhahanto sativepullappattattā satova samāpajjati, satova vuṭṭhahati. Yathāparicchinnakālavasena vā sato samāpajjati, sato vuṭṭhahati. Tasmā yadettha ‘‘ayaṃ samādhi paccuppannasukho ceva āyatiñca sukhavipāko cā’’ti evaṃ paccavekkhamānassa paccattaṃyeva aparappaccayañāṇaṃ uppajjati, taṃ ekaṃ ñāṇaṃ. Eseva nayo sesesu. Evaṃ imāni pañca ñāṇāni paccattaññeva uppajjantīti.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૭. સમાધિસુત્તં • 7. Samādhisuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૭. સમાધિસુત્તવણ્ણના • 7. Samādhisuttavaṇṇanā