Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi |
૪. સમણબ્રાહ્મણસુત્તં
4. Samaṇabrāhmaṇasuttaṃ
૧૦૩. વુત્તઞ્હેતં ભગવતા, વુત્તમરહતાતિ મે સુતં –
103. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘યે હિ કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ; ‘અયં દુક્ખસમુદયો’તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ; ‘અયં દુક્ખનિરોધો’તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ; ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ – ન મે તે, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા સમણેસુ વા સમણસમ્મતા બ્રાહ્મણેસુ વા બ્રાહ્મણસમ્મતા, ન ચ પનેતે આયસ્મન્તો સામઞ્ઞત્થં વા બ્રહ્મઞ્ઞત્થં વા દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરન્તિ.
‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ nappajānanti; ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ nappajānanti; ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ nappajānanti; ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ nappajānanti – na me te, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā samaṇesu vā samaṇasammatā brāhmaṇesu vā brāhmaṇasammatā, na ca panete āyasmanto sāmaññatthaṃ vā brahmaññatthaṃ vā diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanti.
‘‘યે ચ ખો કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ; ‘અયં દુક્ખસમુદયો’તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ; ‘અયં દુક્ખનિરોધો’તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ; ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ – તે ખો મે, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા સમણેસુ ચેવ સમણસમ્મતા બ્રાહ્મણેસુ ચ બ્રાહ્મણસમ્મતા, તે ચ પનાયસ્મન્તો સામઞ્ઞત્થઞ્ચ બ્રહ્મઞ્ઞત્થઞ્ચ દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરન્તી’’તિ. એતમત્થં ભગવા અવોચ. તત્થેતં ઇતિ વુચ્ચતિ –
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānanti; ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānanti; ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānanti; ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānanti – te kho me, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā samaṇesu ceva samaṇasammatā brāhmaṇesu ca brāhmaṇasammatā, te ca panāyasmanto sāmaññatthañca brahmaññatthañca diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘યે દુક્ખં નપ્પજાનન્તિ, અથો દુક્ખસ્સ સમ્ભવં;
‘‘Ye dukkhaṃ nappajānanti, atho dukkhassa sambhavaṃ;
યત્થ ચ સબ્બસો દુક્ખં, અસેસં ઉપરુજ્ઝતિ;
Yattha ca sabbaso dukkhaṃ, asesaṃ uparujjhati;
તઞ્ચ મગ્ગં ન જાનન્તિ, દુક્ખૂપસમગામિનં.
Tañca maggaṃ na jānanti, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘ચેતોવિમુત્તિહીના તે, અથો પઞ્ઞાવિમુત્તિયા;
‘‘Cetovimuttihīnā te, atho paññāvimuttiyā;
અભબ્બા તે અન્તકિરિયાય, તે વે જાતિજરૂપગા.
Abhabbā te antakiriyāya, te ve jātijarūpagā.
‘‘યે ચ દુક્ખં પજાનન્તિ, અથો દુક્ખસ્સ સમ્ભવં;
‘‘Ye ca dukkhaṃ pajānanti, atho dukkhassa sambhavaṃ;
યત્થ ચ સબ્બસો દુક્ખં, અસેસં ઉપરુજ્ઝતિ;
Yattha ca sabbaso dukkhaṃ, asesaṃ uparujjhati;
તઞ્ચ મગ્ગં પજાનન્તિ, દુક્ખૂપસમગામિનં.
Tañca maggaṃ pajānanti, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘ચેતોવિમુત્તિસમ્પન્ના, અથો પઞ્ઞાવિમુત્તિયા;
‘‘Cetovimuttisampannā, atho paññāvimuttiyā;
ભબ્બા તે અન્તકિરિયાય, ન તે જાતિજરૂપગા’’તિ.
Bhabbā te antakiriyāya, na te jātijarūpagā’’ti.
અયમ્પિ અત્થો વુત્તો ભગવતા, ઇતિ મે સુતન્તિ. ચતુત્થં.
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Catutthaṃ.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ૪. સમણબ્રાહ્મણસુત્તવણ્ણના • 4. Samaṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā