| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
5. ஸாமஞ்ஞகானித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
5. Sāmaññakānittheragāthāvaṇṇanā
ஸுக²ங் ஸுக²த்தோ²தி ஆயஸ்மதோ ஸாமஞ்ஞகானித்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? ஸோ கிர புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ ஹுத்வா தத்த² தத்த² ப⁴வே குஸலங் உபசினந்தோ இதோ ஏகனவுதே கப்பே விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே மனுஸ்ஸயோனியங் நிப்³ப³த்தோ விபஸ்ஸிங் ப⁴க³வந்தங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ ஏகங் மஞ்சங் அதா³ஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ அஞ்ஞதரஸ்ஸ பரிப்³பா³ஜகஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. ஸாமஞ்ஞகானீதிஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. ஸோ விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஸத்து² யமகபாடிஹாரியங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா சரியானுகூலங் கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா ஜா²னங் நிப்³ப³த்தெத்வா ஜா²னங் பாத³கங் கத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.36.30-33) –
Sukhaṃsukhatthoti āyasmato sāmaññakānittherassa gāthā. Kā uppatti? So kira purimabuddhesu katādhikāro hutvā tattha tattha bhave kusalaṃ upacinanto ito ekanavute kappe vipassissa bhagavato kāle manussayoniyaṃ nibbatto vipassiṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso ekaṃ mañcaṃ adāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde aññatarassa paribbājakassa putto hutvā nibbatti. Sāmaññakānītissa nāmaṃ ahosi. So viññutaṃ patto satthu yamakapāṭihāriyaṃ disvā pasannamānaso sāsane pabbajitvā cariyānukūlaṃ kammaṭṭhānaṃ gahetvā jhānaṃ nibbattetvā jhānaṃ pādakaṃ katvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.36.30-33) –
‘‘விபஸ்ஸினோ ப⁴க³வதோ, லோகஜெட்ட²ஸ்ஸ தாதி³னோ;
‘‘Vipassino bhagavato, lokajeṭṭhassa tādino;
ஏகங் மஞ்சங் மயா தி³ன்னங், பஸன்னேன ஸபாணினா.
Ekaṃ mañcaṃ mayā dinnaṃ, pasannena sapāṇinā.
‘‘ஹத்தி²யானங் அஸ்ஸயானங், தி³ப்³ப³யானங் ஸமஜ்ஜ²க³ங்;
‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, dibbayānaṃ samajjhagaṃ;
தேன மஞ்சக தா³னேன, பத்தொம்ஹி ஆஸவக்க²யங்.
Tena mañcaka dānena, pattomhi āsavakkhayaṃ.
‘‘ஏகனவுதிதோ கப்பே, யங் மஞ்சமத³தி³ங் ததா³;
‘‘Ekanavutito kappe, yaṃ mañcamadadiṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, மஞ்சதா³னஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, mañcadānassidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
தே²ரஸ்ஸ பன கி³ஹிஸஹாயகோ காதியானோ நாம பரிப்³பா³ஜகோ பு³த்³து⁴ப்பாத³தோ பட்டா²ய தித்தி²யானங் ஹதலாப⁴ஸக்காரதாய கா⁴ஸச்சா²த³னமத்தம்பி அலப⁴ந்தோ ஆஜீவகாபகதோ தே²ரங் உபஸங்கமித்வா ‘‘தும்ஹே ஸாகியபுத்தியா நாம மஹாலாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்தா ஸுகே²ன ஜீவத², மயங் பன து³க்கி²தா கிச்ச²ஜீவிகா, கத²ங் நு கோ² படிபஜ்ஜமானஸ்ஸ தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஞ்சேவ ஸம்பராயிகஞ்ச ஸுக²ங் ஸம்பஜ்ஜதீ’’தி புச்சி². அத²ஸ்ஸ தே²ரோ ‘‘நிப்பரியாயதோ ஸுக²ங் நாம லோகுத்தரஸுக²மேவ, தஞ்ச தத³னுரூபங் படிபத்திங் படிபஜ்ஜந்தஸ்ஸேவா’’தி அத்தனா தஸ்ஸ அதி⁴க³தபா⁴வங் பரியாயேன விபா⁴வெந்தோ ‘‘ஸுக²ங் ஸுக²த்தோ² லப⁴தே ததா³சர’’ந்தி கா³த²ங் அபா⁴ஸி.
Therassa pana gihisahāyako kātiyāno nāma paribbājako buddhuppādato paṭṭhāya titthiyānaṃ hatalābhasakkāratāya ghāsacchādanamattampi alabhanto ājīvakāpakato theraṃ upasaṅkamitvā ‘‘tumhe sākiyaputtiyā nāma mahālābhaggayasaggappattā sukhena jīvatha, mayaṃ pana dukkhitā kicchajīvikā, kathaṃ nu kho paṭipajjamānassa diṭṭhadhammikañceva samparāyikañca sukhaṃ sampajjatī’’ti pucchi. Athassa thero ‘‘nippariyāyato sukhaṃ nāma lokuttarasukhameva, tañca tadanurūpaṃ paṭipattiṃ paṭipajjantassevā’’ti attanā tassa adhigatabhāvaṃ pariyāyena vibhāvento ‘‘sukhaṃ sukhattho labhate tadācara’’nti gāthaṃ abhāsi.
35. தத்த² ஸுக²ந்தி நிராமிஸங் ஸுக²ங் இதா⁴தி⁴ப்பேதங். தஞ்ச ப²லஸமாபத்தி சேவ நிப்³பா³னஞ்ச. ததா² ஹி ‘‘அயங் ஸமாதி⁴ பச்சுப்பன்னஸுகோ² சேவ ஆயதிஞ்ச ஸுக²விபாகோ’’ (தீ³॰ நி॰ 3.355; அ॰ நி॰ 5.27; விப⁴॰ 804) ‘‘நிப்³பா³னங் பரமங் ஸுக²’’ந்தி (த⁴॰ ப॰ 203-204) ச வுத்தங். ஸுக²த்தோ²தி ஸுக²ப்பயோஜனோ, யதா²வுத்தேன ஸுகே²ன அத்தி²கோ. லப⁴தேதி பாபுணாதி, அத்தி²கஸ்ஸேவேத³ங் ஸுக²ங், ந இதரஸ்ஸ. கோ பன அத்தி²கோதி ஆஹ ‘‘ததா³சர’’ந்தி தத³த்த²ங் ஆசரந்தோ, யாய படிபத்தியா தங் படிபத்திங் படிபஜ்ஜந்தோதி அத்தோ². ந கேவலங் ததா³சரங் ஸுக²மேவ லப⁴தே, அத² கோ² கித்திஞ்ச பப்போதி ‘‘இதிபி ஸீலவா ஸுபரிஸுத்³த⁴காயவசீகம்மந்தோ ஸுபரிஸுத்³தா⁴ஜீவோ ஜா²யீ ஜா²னயுத்தோ’’திஆதி³னா கித்திங் பரம்முகா² பத்த²டயஸதங் பாபுணாதி. யஸஸ்ஸ வட்³ட⁴தீதி ஸம்முகே² கு³ணாபி⁴த்த²வஸங்கா²தோ பரிவாரஸம்பதா³ஸங்கா²தோ ச யஸோ அஸ்ஸ பரிப்³ரூஹதி. இதா³னி ‘‘ததா³சர’’ந்தி ஸாமஞ்ஞதோ வுத்தமத்த²ங் ஸரூபதோ த³ஸ்ஸெந்தோ – ‘‘யோ அரியமட்ட²ங்கி³கமஞ்ஜஸங் உஜுங், பா⁴வேதி மக்³க³ங் அமதஸ்ஸ பத்தியா’’தி ஆஹ. தஸ்ஸத்தோ² யோ புக்³க³லோ கிலேஸேஹி ஆரகத்தா பரிஸுத்³த⁴ட்டே²ன படிபஜ்ஜந்தானங் அரியபா⁴வகரணட்டே²ன அரியங், ஸம்மாதி³ட்டி²ஆதி³அட்ட²ங்க³ஸமுதா³யதாய அட்ட²ங்கி³கங், அந்தத்³வயரஹிதமஜ்ஜி²மபடிபத்திபா⁴வதோ அகுடிலட்டே²ன அஞ்ஜஸங், காயவங்காதி³ப்பஹானதோ உஜுங், நிப்³பா³னத்தி²கேஹி மக்³க³னியட்டே²ன கிலேஸே மாரெந்தோ க³மனட்டே²ன ச ‘‘மக்³க³’’ந்தி லத்³த⁴னாமங் து³க்க²னிரோத⁴கா³மினிபடிபத³ங் அமதஸ்ஸ அஸங்க²தாய தா⁴துயா பத்தியா அதி⁴க³மாய பா⁴வேதி அத்தனோ ஸந்தானே உப்பாதே³தி வட்³டே⁴தி ச, ஸோ நிப்பரியாயேன ‘‘ஸுக²த்தோ² ததா³சர’’ந்தி வுச்சதி, தஸ்மா யதா²வுத்தங் ஸுக²ங் லப⁴தி. தங் ஸுத்வா பரிப்³பா³ஜகோ பஸன்னமானஸோ பப்³ப³ஜித்வா ஸம்மா படிபஜ்ஜந்தோ நசிரஸ்ஸேவ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. இத³மேவ தே²ரஸ்ஸ அஞ்ஞாப்³யாகரணங் அஹோஸி.
35. Tattha sukhanti nirāmisaṃ sukhaṃ idhādhippetaṃ. Tañca phalasamāpatti ceva nibbānañca. Tathā hi ‘‘ayaṃ samādhi paccuppannasukho ceva āyatiñca sukhavipāko’’ (dī. ni. 3.355; a. ni. 5.27; vibha. 804) ‘‘nibbānaṃ paramaṃ sukha’’nti (dha. pa. 203-204) ca vuttaṃ. Sukhatthoti sukhappayojano, yathāvuttena sukhena atthiko. Labhateti pāpuṇāti, atthikassevedaṃ sukhaṃ, na itarassa. Ko pana atthikoti āha ‘‘tadācara’’nti tadatthaṃ ācaranto, yāya paṭipattiyā taṃ paṭipattiṃ paṭipajjantoti attho. Na kevalaṃ tadācaraṃ sukhameva labhate, atha kho kittiñca pappoti ‘‘itipi sīlavā suparisuddhakāyavacīkammanto suparisuddhājīvo jhāyī jhānayutto’’tiādinā kittiṃ parammukhā patthaṭayasataṃ pāpuṇāti. Yasassa vaḍḍhatīti sammukhe guṇābhitthavasaṅkhāto parivārasampadāsaṅkhāto ca yaso assa paribrūhati. Idāni ‘‘tadācara’’nti sāmaññato vuttamatthaṃ sarūpato dassento – ‘‘yo ariyamaṭṭhaṅgikamañjasaṃ ujuṃ, bhāveti maggaṃ amatassa pattiyā’’ti āha. Tassattho yo puggalo kilesehi ārakattā parisuddhaṭṭhena paṭipajjantānaṃ ariyabhāvakaraṇaṭṭhena ariyaṃ, sammādiṭṭhiādiaṭṭhaṅgasamudāyatāya aṭṭhaṅgikaṃ, antadvayarahitamajjhimapaṭipattibhāvato akuṭilaṭṭhena añjasaṃ, kāyavaṅkādippahānato ujuṃ, nibbānatthikehi magganiyaṭṭhena kilese mārento gamanaṭṭhena ca ‘‘magga’’nti laddhanāmaṃ dukkhanirodhagāminipaṭipadaṃ amatassa asaṅkhatāya dhātuyā pattiyā adhigamāya bhāveti attano santāne uppādeti vaḍḍheti ca, so nippariyāyena ‘‘sukhattho tadācara’’nti vuccati, tasmā yathāvuttaṃ sukhaṃ labhati. Taṃ sutvā paribbājako pasannamānaso pabbajitvā sammā paṭipajjanto nacirasseva vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Idameva therassa aññābyākaraṇaṃ ahosi.
ஸாமஞ்ஞகானித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sāmaññakānittheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 5. ஸாமஞ்ஞகானித்தே²ரகா³தா² • 5. Sāmaññakānittheragāthā
