Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / નેત્તિવિભાવિની • Nettivibhāvinī |
૧૬. સમારોપનહારસમ્પાતવિભાવના
16. Samāropanahārasampātavibhāvanā
૭૮. ‘‘તસ્મા રક્ખિતચિત્તસ્સા’’તિ પદેન યં રક્ખિતચિત્તં વુત્તં, તં રક્ખિતચિત્તં તિણ્ણં સુચરિતાનં કમ્માનં પદટ્ઠાનં. સમ્માદિટ્ઠિયા ભાવિતાય અરિયો અટ્ઠઙ્ગિકો મગ્ગો ભાવિતો ભવતિ એકતો ભાવિતબ્બત્તા, પદટ્ઠાનકારણત્તા ચ. તેન વુત્તં – ‘‘સમ્માદિટ્ઠિતો હી’’તિઆદિ. યસ્સ અરહતો સમાધિવિમુત્તિ ભવતિ, અયં અરહા અનુપાદિસેસો પુગ્ગલો, અયં સમાધિવિમુત્તિ અનુપાદિસેસા નિબ્બાનધાતુ.
78.‘‘Tasmārakkhitacittassā’’ti padena yaṃ rakkhitacittaṃ vuttaṃ, taṃ rakkhitacittaṃ tiṇṇaṃ sucaritānaṃ kammānaṃ padaṭṭhānaṃ. Sammādiṭṭhiyā bhāvitāya ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvito bhavati ekato bhāvitabbattā, padaṭṭhānakāraṇattā ca. Tena vuttaṃ – ‘‘sammādiṭṭhito hī’’tiādi. Yassa arahato samādhivimutti bhavati, ayaṃ arahā anupādiseso puggalo, ayaṃ samādhivimutti anupādisesā nibbānadhātu.
‘‘દેસનાહારસમ્પાતાદિકો હારસમ્પાતો યેન સોળસપ્પભેદભાવેન સુત્તપ્પદેસત્થે નિદ્ધારેત્વા યુજ્જિતો, સોળસપ્પભેદભાવો કેન અમ્હેહિ સદ્દહિતબ્બો’’તિ વત્તબ્બત્તા ‘‘તેનાહા’’તિઆદિ વુત્તં. તેન સોળસપ્પભેદભાવેન આયસ્મા મહાકચ્ચાનો ‘‘સોળસ…પે॰… સુત્ત’’ન્તિ યં વચનં આહ, તેન વચનેન સોળસપ્પભેદભાવો તુમ્હેહિ સદ્દહિતબ્બો.
‘‘Desanāhārasampātādiko hārasampāto yena soḷasappabhedabhāvena suttappadesatthe niddhāretvā yujjito, soḷasappabhedabhāvo kena amhehi saddahitabbo’’ti vattabbattā ‘‘tenāhā’’tiādi vuttaṃ. Tena soḷasappabhedabhāvena āyasmā mahākaccāno ‘‘soḷasa…pe… sutta’’nti yaṃ vacanaṃ āha, tena vacanena soḷasappabhedabhāvo tumhehi saddahitabbo.
‘‘એત્તકોવ હારસમ્પાતો પરિપુણ્ણો’’તિ વત્તબ્બત્તા ‘‘નિયુત્તો હારસમ્પાતો’’તિ વુત્તં. યેન યેન સંવણ્ણનાવિસેસભૂતેન દેસનાહારસમ્પાતેન સુત્તપ્પદેસત્થા નિદ્ધારિતા, સો સો સંવણ્ણનાવિસેસભૂતો દેસનાહારસમ્પાતાદિહારસમ્પાતો નિયુત્તો યથારહં નિદ્ધારેત્વા યુજ્જિતબ્બોતિ અત્થો ગહેતબ્બો, અટ્ઠકથાયઞ્ચ (નેત્તિ॰ અટ્ઠ॰ ૭૩, ૭૬) તથા નિદ્ધારેત્વા યુજ્જિતોતિ.
‘‘Ettakova hārasampāto paripuṇṇo’’ti vattabbattā ‘‘niyutto hārasampāto’’ti vuttaṃ. Yena yena saṃvaṇṇanāvisesabhūtena desanāhārasampātena suttappadesatthā niddhāritā, so so saṃvaṇṇanāvisesabhūto desanāhārasampātādihārasampāto niyutto yathārahaṃ niddhāretvā yujjitabboti attho gahetabbo, aṭṭhakathāyañca (netti. aṭṭha. 73, 76) tathā niddhāretvā yujjitoti.
ઇતિ દેસનાહારસમ્પાતાદિહારસમ્પાતે સત્તિબલાનુરૂપા
Iti desanāhārasampātādihārasampāte sattibalānurūpā
રચિતા વિભાવના નિટ્ઠિતા.
Racitā vibhāvanā niṭṭhitā.
પણ્ડિતેહિ પન અટ્ઠકથાટીકાનુસારેન ગમ્ભીરત્થો વિત્થારતો વિભજિત્વા ગહેતબ્બોતિ.
Paṇḍitehi pana aṭṭhakathāṭīkānusārena gambhīrattho vitthārato vibhajitvā gahetabboti.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / નેત્તિપ્પકરણપાળિ • Nettippakaraṇapāḷi / ૧૬. સમારોપનહારસમ્પાતો • 16. Samāropanahārasampāto