Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / နေတ္တိပ္ပကရဏ-ဋီကာ • Nettippakaraṇa-ṭīkā |
၁၆. သမာရောပနဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ
16. Samāropanahāravibhaṅgavaṇṇanā
၅၀. သုတ္တေန ဂဟိတေတိ သုတ္တေ ဝုတ္တေ။ ပဒဋ္ဌာနဂ္ဂဟဏံ အဓိဋ္ဌာနဝိသယဒသ္သနတ္ထံ, ဝေဝစနဂ္ဂဟဏံ အဓိဝစနဝိဘာဂဒသ္သနတ္ထန္တိ ယောဇနာ။ ဝိသယာဓိဋ္ဌာနဘာဝတောတိ ဝိသယသင္ခာတပဝတ္တိဋ္ဌာနဘာဝတော။ ဝနီယတီတိ ဘဇီယတိ။ ဝနတီတိ ဘဇတိ သေဝတိ။ ဝနုတေတိ ယာစတိ, ပတ္ထေတီတိ အတ္ထော ။ ပဉ္စ ကာမဂုဏာ ကာမတဏ္ဟာယ ကာရဏံ ဟောတိ အာရမ္မဏပစ္စယတာယ။ နိမိတ္တဂ္ဂာဟော အနုဗ္ယဉ္ဇနဂ္ဂာဟသ္သ ကာရဏံ ဟောတိ ဥပနိသ္သယတာယာတိ ဧဝံ သေသေသုပိ ယထာရဟံ ကာရဏတာ ဝတ္တဗ္ဗာ။
50.Suttena gahiteti sutte vutte. Padaṭṭhānaggahaṇaṃ adhiṭṭhānavisayadassanatthaṃ, vevacanaggahaṇaṃ adhivacanavibhāgadassanatthanti yojanā. Visayādhiṭṭhānabhāvatoti visayasaṅkhātapavattiṭṭhānabhāvato. Vanīyatīti bhajīyati. Vanatīti bhajati sevati. Vanuteti yācati, patthetīti attho . Pañca kāmaguṇā kāmataṇhāya kāraṇaṃ hoti ārammaṇapaccayatāya. Nimittaggāho anubyañjanaggāhassa kāraṇaṃ hoti upanissayatāyāti evaṃ sesesupi yathārahaṃ kāraṇatā vattabbā.
၅၁. ‘‘ကာယေ ကာယာနုပသ္သီ ဝိဟရာဟီ’’တိအာဒီသု ယံ ဝတ္တဗ္ဗံ, တံ ဟေဋ္ဌာ လက္ခဏဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာယံ (နေတ္တိ. အဋ္ဌ. ၂၃) ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အယံ ပန ဝိသေသော – ရူပဓမ္မပရိညာယာတိ ရူပူပိကဝိညာဏဋ္ဌိတိပရိညာယ။
51.‘‘Kāye kāyānupassī viharāhī’’tiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā lakkhaṇahāravibhaṅgavaṇṇanāyaṃ (netti. aṭṭha. 23) vuttanayeneva veditabbaṃ. Ayaṃ pana viseso – rūpadhammapariññāyāti rūpūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya.
‘‘ဒုက္ခ’’န္တိ ပသ္သန္တီ သာ ဝေဒနာနုပသ္သနာတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဝေဒနာဟေတုပရိညာယာတိ ဖသ္သပရိညာယ။ ‘‘ဝေဒနာဝသေနာ’’တိ ပဒေန အတ္တနာ ဥပ္ပာဒိတဒုက္ခဝသေန။ ဝေဒနာပရိညာယာတိ ဝေဒနူပိကဝိညာဏဋ္ဌိတိပရိညာယ။ နိစ္စာဘိနိဝေသပဋိပက္ခတော အနိစ္စာနုပသ္သနာယာတိ အဓိပ္ပာယော။ နိစ္စသညာနိမိတ္တသ္သာတိ နိစ္စသညာဟေတုကသ္သ။ သညာပရိညာယာတိ သညူပိကဝိညာဏဋ္ဌိတိပရိညာယ။ ပဌမမဂ္ဂဝဇ္ဈတ္တာ အဂတိဂမနသ္သ ဝုတ္တံ ‘‘ဒိဋ္ဌာဘိနိဝေသသ္သ။ပေ.။ အဂတိဂမနသ္သ စာ’’တိ။
‘‘Dukkha’’nti passantī sā vedanānupassanāti yojetabbaṃ. Vedanāhetupariññāyāti phassapariññāya. ‘‘Vedanāvasenā’’ti padena attanā uppāditadukkhavasena. Vedanāpariññāyāti vedanūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya. Niccābhinivesapaṭipakkhato aniccānupassanāyāti adhippāyo. Niccasaññānimittassāti niccasaññāhetukassa. Saññāpariññāyāti saññūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya. Paṭhamamaggavajjhattā agatigamanassa vuttaṃ ‘‘diṭṭhābhinivesassa…pe… agatigamanassa cā’’ti.
သင္ခာရပရိညာယာတိ သင္ခာရူပိကဝိညာဏဋ္ဌိတိပရိညာယ။
Saṅkhārapariññāyāti saṅkhārūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya.
သမာရောပနဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Samāropanahāravibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
နိဋ္ဌိတာ စ ဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ။
Niṭṭhitā ca hāravibhaṅgavaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / နေတ္တိပ္ပကရဏပာဠိ • Nettippakaraṇapāḷi / ၁၆. သမာရောပနဟာရဝိဘင္ဂော • 16. Samāropanahāravibhaṅgo
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / နေတ္တိပ္ပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ၁၆. သမာရောပနဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ • 16. Samāropanahāravibhaṅgavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (ဋီကာ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / နေတ္တိဝိဘာဝိနီ • Nettivibhāvinī / ၁၆. သမာရောပနဟာရဝိဘင္ဂဝိဘာဝနာ • 16. Samāropanahāravibhaṅgavibhāvanā